Samenvatting van Boeddhisme - PDF

Godsdienst samenvatting Periode 2 4.1 - Zoeken naar levenswijsheid Boeddhisme: 2e wereldreligie, voortgekomen uit hindoeïsme en -​ Siddharta Gautama: Boeddha, inzichten en ervaringen voor boeddhisme, ksatria Verhaal van Siddharta 1.​ Geboorte -​ Witte olifant → zwangere koning Maya...

Godsdienst samenvatting Periode 2 4.1 - Zoeken naar levenswijsheid Boeddhisme: 2e wereldreligie, voortgekomen uit hindoeïsme en -​ Siddharta Gautama: Boeddha, inzichten en ervaringen voor boeddhisme, ksatria Verhaal van Siddharta 1.​ Geboorte -​ Witte olifant → zwangere koning Maya -​ Wonderen: kind gaat staan, 7 passen in windrichtingen -​ 7 dagen na geboorte: sterfte koningin Maya -​ Naam: Volmaakte Vervulling 2.​ Vier ontmoetingen -​ Oude man: niets blijft eeuwig jong -​ Zieke: lichamelijk lijden bestaat -​ Rouwstoet: iedereen zal sterven -​ Bedelmonnik: verlossing - Siddharta wordt bedelmonnik Samsara: De kringloop van wedergeboorte → Boeddha was eerst hindoe Boeddha: Ontwaakte/verlichte 4.2 - Het inzicht van Boeddha Boeddha gelooft niet in: -​ Rituelen van priesters naar verlossing -​ Geen goden → geen ziel van goddelijke oorsprong is → geen reïncarnatie -​ Gebeden en offers Boeddha geloof wel in: -​ Bovenaardse macht: de wetmatigheid van de natuur -​ De wet van karma: Alles wat gebeurt voltrekt zich volgens de vaste wetten van de natuur. Wet van oorzaak en gevolg -​ Karma (universeel): alles wat nu bestaat en gebeurt, is veroorzaakt door vroegere daden Reïncarnatie volgens Boeddha -​ Reïncarnatie: Eeuwigdurende kringloop van oorzaak en gevolg -​ Ziel gaat niet over naar het volgende leven -​ Gevolgen van daden → iemand anders zijn leefomstandigheden Begeerte: Constante verlangen van mensen naar aardse bezittingen en willen vasthouden van wat er nu bestaat Onwetendheid: Het gebrek aan inzicht in de juiste weg die leidt naar verlossing uit de kringloop 4.3 - De verlossingsleer van Boeddha Leer van de edele waarheden (verlossingsleer): -​ Een juiste inzicht in de situatie waaruit je verlost wil worden -​ De juiste weg waarlangs je de verlossing uit die situatie kunt bereiken 1.​ Alle leven is lijden -​ Oorzaak lijden, mensen zijn ontevreden met het leven 2.​ Het lijden ontstaat door verlangens -​ Oorzaak lijden, mensen maken zich ongelukkig door verlangen 3.​ Het beheersen van het verlangen stopt het lijden -​ Verlossing lijden, verlangens beheersen en tevreden zijn 4.​ Het achtvoudige pad leert je verlangens te beheersen -​ Verlossing lijden, het achtvoudige pad leert je verlangens te beheren Nirwana: Totale verlossing uit gevangenschap van het verlangen -​ Een mens overwint onwetendheid, -​ Inzicht van de 2 edele waarheden eigen maakt -​ In staat zijn begeerte te overwinnen Dharma: De leer van Boeddha -​ Wiel: 8 spaken voor 8-voudige pad van verlossing 5.1 - Van Boeddha naar boeddhist Varanasi: Eerste stad van toespraak Boeddha -​ Aantrekkelijk door gelijkwaardigheid -​ Aansluiting door lage kasten -​ Boeddha: voorbeeld voor weg van verlossing Stoepa: Grafmonument, plek van crematie van Siddharta. Kushinara -​ Meerderheid bevolking hindoeïstisch -​ Oorsprong niet een boodschap die grote massa's inspireert tot navolging Sangha: Boeddhistische kloostergemeenschap  -​ Niet aantrekkelijk voor veel mensen -​ Hinayana: Het kleine voertuig -​ Theravada: De leer der ouden, manier van leven van monniken van Hinayana Mahayana: Het grote voertuig -​ Zoeken naar verlossing mensheid -​ Verlangen naar goddelijke verlosser of helper -​ Via rituele en gebeden naar de nirwana Heilige geschriften -​ Geen heilige boeken → mondeling verteld -​ Kloosters: verhalen doorgeven -​ Pali-geschriften Tripitaka: 3 korven of manden -​ 1e korf: regels voor monniken en kloosterleven -​ 2e korf: Soetra’s, gesprekken tussen Boeddha en leerlingen -​ 3e korf: latere uitleg over boeddhistische leer 5.2 - Leven en medeleven -​ Geen goden → levensstijl niet gebaseerd op geschriften -​ Mensen proberen zelf het verlossende inzicht te bereiken -​ Alle mensen zijn aan elkaar gelijkwaardig - Elke mens kan kiezen tussen goed en kwaad Basisregels voor doen van een boeddhist 1.​ Geen levende wezens doden -​ Verbieding haat en liefdeloosheid 2.​ Niet nemen wat je niet gegeven is -​ Niet stelen 3.​ Seksualiteit niet misbruiken -​ Huwelijkstrouw -​ Monniken: algemene onthouding 4.​ Geen onwaarheid spreken -​ Niet liegen -​ Geen harde taal 5.​ Geen bedwelmende middelen gebruiken -​ Geen overdadige luxe Extra regels voor kloosterlingen -​ Geen vast voedsel eten na 12 uur s’middags -​ Geen voorstelling met dansen, muziek of toneel bijwonen -​ Geen parfum, make-up, sieraden of bloemversieringen dragen -​ Geen comfortabele stoelen of bedden gebruiken -​ Geen goud, zilver of geld in je bezit hebben Ahimsa: Geen levende wezens doden -​ Alle levende wezens zijn even waardevol 6.1 - Rituelen bij monniken Rituelen in klooster -​ Gericht op bezinning en zuivering geest -​ Leerling-monniken: opleiding en opvoeding -​ Elk moment mogelijkheid om te verlaten Inwijdingsritueel -​ Kaal scheren → nedering aan het werelds leven -​ Gelofte: Drie heilige juwelen - Ik vertrouw me toe aan de Boeddha - Ik vertrouw me toe aan de dharma - Ik vertrouw me toe aan de sangha -​ Ontvangen monnikskleden - Bedelnap → dagelijks voedsel ontvangen - Naald en draad → kleren repareren - Scheermes → regelmatig kaal scheren - Snoer met kralen → opzeggen heilige teksten Vrouwenkloosters: 6 uur van de mannenkloosters → geen verlangen naar partner want dat is negatieve karma, geen verlossing Dagelijkse rituelen -​ Onderhoud gebouwen -​ Onderwijs en zorg geven -​ Meditatie → lezen en bestuderen heilige teksten Grote eerbied voor monniken → inwoners geven voedsel, delen voedsel 6.2 - Rituelen en feesten -​ Rond de stoepa lopen -​ Mahayana-boeddhisten: dagelijkse offers bij tempels Rituelen van het leven Geboorte -​ Baby naar de tempel -​ Zegen van monnik voor het leven → aan de voeten van het boeddhabeeld Huwelijk -​ Zegen in de tempel -​ Kaarsen en wierook -​ Teksten, heilige geschriften en trouw -​ Witte sjaal → teken van verbondenheid en vrede Crematie en begrafenis -​ As verstrooid of urn -​ Begrafenis → ritueel om afscheid te nemen van de doden -​ Wit → kleur van rouw -​ Afscheidsritueel Jaarlijkse feesten Vesak -​ Belangrijkste feest → Vesakha Puja, feest van de Boeddha -​ Herdenking: Geboorte, verlichting en sterven van boeddha -​ Speciale vieringen in tempels -​ Processie met kaarsen en fakkels (verlichting) Asalha -​ Asalha Puja, feest van de Dharma -​ Herdenking: Boeddha verkondigde zijn leer -​ Periode bezinning → Monniken trekken zich terug in klooster Magha -​ Masha Puja, feest van de sanga -​ Herdenking: uit alle leden van het land gingen 1250 heilige naar Boeddha -​ Volle maan: magha, volgelingen van Boeddha werden monnik Boeddhistisch Nieuwjaar -​ Datum kan verschillen per jaar 6.3 - Boeddhisme in verschillende landen Tibet -​ Dalai lama: Hoofd van het Tibetaanse boeddhisme. Leider staat en godsdienst -​ Boeddha: god -​ Kenmerk: nadruk op geweldloosheid en mededogen -​ Rituelen: cilinders, goede daad → geestelijke verdiensten China -​ Yin-Yang: symbool voor helal. - Yin: Aarde, duisternis, vrouw en herfst - Yang: Hemel, licht, man en lente -​ Kenmerk: figuur Kwan-Yin, vrouwelijke boeddha-figuur Japan -​ Zenboeddhisme: Typische Japanse vorm van Boeddhisme - Zen: dyana, in lotushouding mediteren - Juiste inzicht in jezelf, de verlichting krijgen (satori)​ Nederland -​ Verschillende vormen Boeddhisme -​ Boeddha: god van de welvaart -​ Dikke lachende Boeddha: monnik Hotei Boeddhabeelden -​ Zithouding: gekruiste benen + monnikskleed -​ Langgerekte oorlellen + krulletjes -​ Mudra’s: Verschillende houdingen van de hand