Geschiedenis Les 1 PDF
Document Details
Tags
Summary
Deze samenvatting over de Verlichting en de Franse Revolutie bevat een overzicht van de belangrijkste ideeën en gebeurtenissen.
Full Transcript
geschiedenis Les 1 : verlichting en de franse revolutie De Verlichting (1750-1800) Wat is Verlichting? Een denkstroming in de 18e waarin men geloofde dat de mens een intelligent wezen was dat zich in alle vrijheid moest kunnen ontplooien. → grote breuk tussen de middeleeuwen en de...
geschiedenis Les 1 : verlichting en de franse revolutie De Verlichting (1750-1800) Wat is Verlichting? Een denkstroming in de 18e waarin men geloofde dat de mens een intelligent wezen was dat zich in alle vrijheid moest kunnen ontplooien. → grote breuk tussen de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. ( Ancien Régime) Kenmerken van de Verlichting 1. De mens is een verstandelijk wezen dat zich in alle vrijheid moet kunnen ontplooien. 2. de mens is goed , iedereen is gelijk 3. instellingen ( bv rechtbank) zijn er voor de mens. 4. wetenschap en uitvindingen moeten de kennis verbreden , ook godsdienstige dogma’s in vraag stellen bv het scheppingsverhaal 5. nastreven van aards geluk. dogma’s = een negatief vaststaand idee verlichtingsideeën Politieke rechten : 1. oprichting rechtsstaat : de wetten verzekeren de gelijkheid en de vrijheid van het individu. 2. scheiding der machten : machtsmisbruik kon best vermeden worden door de scheiding van de staatsmacht. wetgevende macht uitvoerende macht rechterlijke macht parlement regering → 1ste minister ↙ ↘ rechtbanken kamer senaat taak : beleid uitvoeren → rechters 3. Volkssoevereiniteit : beslissingsrechten ( bij het volk) 4. weerstandsrecht : bij machtsmisbruik mag volk in verzet gaan. standenmaatschappij : 1. clerus 2. adel 3. 3e stand Individuele rechten : Er zijn 2 individuele rechten : vrijheid en gelijkheid Verspreiding van de verlichting : De Verlichting verspreidde zich snel door Europa dankzij de boekdrukkunst, maar had beperkte invloed omdat veel mensen niet konden lezen. Koningen, adel en geestelijkheid waren tegen de Verlichting, terwijl rijke handelaars en de middenklasse de ideeën steunden. 1776 : Amerikaanse revolutie 1789 : Franse revolutie begin 19e eeuw : latijns-amerikaanse landen worden onafhankelijk de clerus en de adel waren tegen de verlichting → omdat ze dan macht en privileges zouden verliezen. De 3e stand ( burgerij) was voor de verlichting → zij wilden meer macht. De Franse revolutie ( 1789 - 1799) het ancien régime getypeerd door voorrechten voor de adel en clerus , en plichten voor het volk Oorzaken v/d Franse revolutie : 1. politieke ongelijkheid : De nieuwe rijke elite tijdens het ancien régime had economische macht, maar geen politieke invloed. Ze wilden vooral godsdienstvrijheid en gelijke rechtspraak voor iedereen. 2. economische crisis : in 1788 slechte oost → graanprijzen stijgen —> volk leed aan honger. 3. fiscale oneerlijkheid: 3e stand betaalde de belastingen. 4. staatsschuld : Franse koning had te veel geld uitgegeven aan het leger en hofhouding → in 1788 was er sprake van staatsbankroet. de aanleiding van de Franse revolutie : In mei 1789 riep Frankrijk de Staten-Generaal bijeen om een financieel bankroet te voorkomen. De burgerij greep de macht, vormde een Nationale Vergadering om een grondwet op te stellen, maar toen dit te lang duurde, bestormde de Parijse massa op 14 juli de Bastille, wat het begin van de Franse Revolutie markeerde. fasen van de Franse revolutie 1. grondwettelijke monarchie : eerste franse grondwet goedgekeurd → ieder mens gelijk de klassenmaatschappij werd afgeschaft + belastingen werden ingevoerd µ 2. republiek frankrijk werd een republiek , Het gewone volk kreeg inspraak 3. dictatuur Robespierre regeerde met terreur. 4. directoire de regeringsvorm na de val van Robespierre en het einde van de Terreur. Cijnskiesrecht ging terug in. → zwat bestuur dat sterk gesteund werd door het leger. 5. napoleon Deed een staatsgreep en kwam werd de eerste consul.