FPL_-1st-Qrt-REVIEWER-1 PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Tags
Summary
This document discusses various aspects of Filipino writing, including cognitive, socio-cognitive, and physical activities in writing. It also covers different types of writing, such as informative, persuasive, and creative writing, and the associated processes. Different writing styles and purposes are explored in detail, particularly academic, technical, journalistic types, and so on.
Full Transcript
Pagsulat sa Filipino sa Piling Larangan KOGNITIBO – anumang tumutukoy sa pag-iisip. Nauugnay rin ito sa mga Aralin 1: Mga Batayang Kaalaman sa sa empirikal o paktwal na kaalaman. Pagsulat Kahulugan at Kalikasan ng Pagsulat...
Pagsulat sa Filipino sa Piling Larangan KOGNITIBO – anumang tumutukoy sa pag-iisip. Nauugnay rin ito sa mga Aralin 1: Mga Batayang Kaalaman sa sa empirikal o paktwal na kaalaman. Pagsulat Kahulugan at Kalikasan ng Pagsulat SOSYO-KOGNITIB -pananaw sa pagsulat, isang paraan ng pagtingin sa proseso ng pagsulat. “Ang pagsulat ay isang komprehensibong MENTAL NA AKTIBITI kakayahang naglalaman ng wastong -Nakapaloob sa mental na aktibi ang gamit, talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan, pag-iisip at pagsasaayos ng isang retorika at iba pang mga elemento.” tekstong pasulat. -Xing at Jin (1989, sa Bernales, et al., 2006) PISIKAL NA AKTIBITI -Nakapaloob naman sa sosyal na aktibiti “Ang kakayahan sa pagsulat nang mabisa ang pagsasaalang-alang sa mga ay isang bagay na totoong mailap para sa mambabasa at sa kanilang magiging nakararami sa atin maging ito'y pagsulat reaksiyon o tugon sa teksto. sa unang wika o pangalawang wika man.” -Badayos (2000) BISYAL NA PAKIKIPAG-UGNAYAN “Ang pagsulat ay isang biyaya,isang Personal na Gawain-Bilang personal na pangangailangan at isang kaligayahan ng gawain, ang pagsulat ay tumutulong sa nagsasagawa nito.” pag-unawa ng sariling kaisipan, -Keller (1985, sa Bernales, et al., 2006) damdamin at karanasan. “Ang pasulat ay ekstensyon ng wika at Sosyal na Gawain-Bilang sosyal na karanasang natamo ng isang tao mula sa gawain, nakatutulong ito sa ating kanyang pakikinig, pagsasalita at pagganap sa ating mga tungkuling pagbabasa.” panlipunan at sa pakikisalamuha sa isa’t -Peck at Buckingham (sa Bernales, et isa. al., 2006) MULTI-DIMENSIYONAL Mga Pananaw sa Pagsulat Oral Dimensiyon-kapag ang isang SOSYO – salitang tumutukoy sa lipunan indibidwal ay nagbabasa ng isang ng mga tao. tekstong isinulat, masasabing nakikinig na rin siya sa iyo. anje🎗️ Mga Uri ng Pagsulat Biswal na Dimensyon-ang dimensyong ito ay mahigpit na nauugnay sa mga salita Akademiko o lenggwaheng ginamit ng isang awtor sa Itinuturing din itong isang intelektwal na kanyang teksto na inilalatad ng mga pagsulat dahil layunin nitong pataasin ang nakalimbag na simbolo. antas at kalidad ng kaalaman ng mga estudyante sa paaralan. Mga Layunin sa Pagsulat Teknikal Impormatibong Pagsulat Isang espesyalisadong uri ng pagsulat Ito ay naghahangad na makapagbigay na tumutugon sa mga kognitiv at impormasyon at mga paliwanag. sikolohikal na pangangailangan ng mga Ang pokus nito ay ang mismong mambabasa at manunulat. paksang tinatalakay sa teksto. Nagsasaad ito ng mga impormasyong maaaring makatulong sa pagbibigay - Mapanghikayat na Pagsulat solusyon sa isang komplikadong suliranin. Ito ay naglalayong makumbinsi ang mga Saklaw nito ang pagsulat ng feasibility mambabasa tungkol sa isang katwiran, study at ng mga korespondensyang opinyon o paniniwala. pampangangalakal. Malikhaing Pagsulat Journalistic Ito ay ginagawa ng mga manunulat ng Pampamamahayag ang uring ito ng mga akdang pampanitikang tulad ng pagsulat na kadalasang ginagawa ng mga maikling katha, nobela, tula, dula at iba mamamahayag o journalist. pang malikhain o masining na akda. Ang pokus dito ay ang manunulat Reperensyal mismo. Wika nga ni Arogante (2000), ang Naglalayong magrekomenda ng iba malikhaing pagsulat ay isang pagtuklas sa pang sanggunian o source hinggil sa kakayahang pasulat ng sarili (o ng isang paksa. manunulat) tungo sa pakikipag-ugnayang Madalas, binubuod ng isang manunulat sosyal. ang ideya ng ibang manunulat at tinutukoy ang pinaghanguan niyon na maaaring sa paraang parentetikal, talababa o Ang Proseso ng Pagsulat endnotes. Propesyonal Ito ay nakatuon sa isang tiyak na propesyon. Saklaw nito ang mga sumusunod: Mapapansing hindi linear ang proseso ng 1.police report – pulis pagsulat. May mga pagkakataong ang 2.investigative report – imbestigador isang manunulat ay kailangang 3.legal forms, briefs at pleadings – magpabalik-balik sa una, ikalawa o abogado ikatlong hakbang bago pa maprodyus ang 4.patient’s journal – doktor at nurse pinal na awtput o sulatin. anje🎗️ Malikhain suporta sa mga ideyang Masining na uri ng pagsulat sa larangan pinangangatwiranan. ng panitikan o literatura. Ang pokus ay ang imahinasyon ng Akademikong Pagsulat manunulat. -Madalas iniuugnay ang akademikong Layunin nitong paganahin ang pagsulat sa salitang akademya. Ang imahinasyon ng manunulat at pukawin akademya ay tumutukoy sa institusyong ang damdamin ng mga mambabasa. pang-edukasyon na maituturing na haligi Maihahanay sa uring ito ang pagsulat ng sa pagkamit ng mataas na kasanayan at tula, nobela, maikling katha, dula at karunungan. sanaysay. -Ang mga elementong bumubuo rito ay ang mga mag-aaral, guro, administrator, gusali, kurikulum, at iba pa. Aralin 2: Akademikong Pagsulat -Ano mang akdang tuluyan o prosa na nasa uring ekspositori o argumentatibo at Kahulugan at Kalikasan ng ginagawa ng mga mag-aaral, guro o Akademikong Pagsulat mananaliksik upang magpahayag ng mga impormasyong tungkol sa isang paksa. Kahulugan Inaasahang ang pagsulat na ito ay -Mahirap lapatan ng isang simpleng tumpak, pormal, impersonal at obhetibo. depenisyon ang terminong akademikong pagsulat dahil tumutukoy ito sa pagsulat Kalikasan na isinasagawa para sa maraming Ayon kina Fulwiler at Hayakawa (2003) kadahilanan. Mayroon ding iba-ibang anyo ang akademikong pagsulat, at bawat isa KATOTOHANAN sa mga iyon ay may kalikasang ikinaiiba -Ang isang mahusay na akademikong sa iba. papel ay nagpapakita na ang manunulat ay nakagagamit ng kaalaman at metodo -Kinapapalooban ito ng ano mang ng disiplinang makatotohanan. itinakdang gawaing pasulat sa isang setting na akademiko. Ginagamit din ang EBIDENSYA akademikong pagsulat para sa mga -Ang mga iskolar sa lahat ng disiplina ay publikasyong binabasa ng mga guro at gumagamit ng mga mapagkakatiwalaang mananaliksik o inilalahad sa mga ebidensya upang suportahan ang komperensya katotohanang kanilang inilalahad. -Ang akademikong pagsulat ay isang BALANSE intelektuwal na pagsulat. Ang gawaing ito -Nagkakasundo ang halos lahat ng ay nakatutulong sa pagpapataas ng akademya na sa paglalahad ng mga haka, kaalaman ng isang indibidwal sa iba’t opinyon at argumento ay kailangang ibang larangan. gumamit ng wikang walang pagkiling, seryoso at di-emosyonal nang maging Ayon kay Carmelita Alejo et al. (2005), sa makatwiran sa mga nagsasalungatang aklat na Pagbasa at Pagsulat Tungo sa pananaw. Pananaliksik, ang akademikong pagsulat ay may sinusunod na partikular na Katangian ng Akademikong Pagsulat kumbensiyon tulad ng pagbibigay ng anje🎗️ -Ayon sa http://www.uefap.com, ang inilalahad ng tumpak o walang labis at akademikong pagsulat sa wikang Ingles walang kulang. ay linear. Walang dahilan upang hindi mailapat ang gayong obserbasyon sa WASTO wikang Filipino o sa iba pang wika. Ang -Ang akademiko ay gumagamit nang akademikong pagsulat sa ano mang wika wastong mga bokabularyo o salita. ay may tinutumbok na isang sentral na Maingat dapat ang manunulat sa ideya o tema at ang bawat bahagi ay paggamit ng mga salitang madalas nag-aambag sa pangunahing linya ng katisuran o pagkamalian ng mga argumento nang walang digresyon o karaniwang manunulat. repetisyon. KOMPLEKS RESPONSABLE -Ang pasulat na wika ay mas kompleks -Ang manunulat ay kailangang maging kaysa pasalitang wika. Ang pasulat na responsable sa paglalahad ng mga wika ay may higit na mahahabang salita, ebidensiya, patunay o ano mang mas mayaman sa leksikon at bokabularyo. nagpapatibay sa kanyang argumento. Maidaragdag pa rito ang kompleksidad ng Kailangan din maging responsable sa gramatika na higit na kapansinpansin sa pagkilala sa mga hanguan ng ano mang pasulat na gawain. impormasyong kanyang ginamit. OBHETIBO Layunin ng Akademikong Pagsulat -Ang akademikong pagsulat ay obhetibo sa halip na personal. Ang kadalasang pokus nito ay ang impormasyong ibinigay Layunin ng akademikong pagsulat ay at ang mga argumentong nais gawin, sa matugunan ang mga tanong kaugnay ng halip na ang manunulat mismo o ang isang paksa, at ang mga tanong na ito kanyang mambabasa. ang nagbibigay ng layunin ng isang akademikong papel. EKSPLISIT -Ang akademikong pagsulat ay eksplisit sa MAPANGHIKAYAT NA LAYUNIN ugnayan sa loob ng teksto. -Layunin ng manunulat na mahikayat ang Responsibilidad ng manunulat na gawing kanyang mambabasa na maniwala sa malinaw sa mambabasa kung paano ang kanyang posisyon hinggil sa isang paksa. iba’t ibang bahagi ng teksto ay nauugnay Kung kaya upang maisakatuparan ang sa isa’t isa. Sa pamamagitan ng paggamit layunin na ito, pumipili siya ng isang sagot ng iba’t ibang “signaling words” sa teksto. sa kanyang tanong, sinusuportahan iyon gamit ang mga katwiran ebidensya, at PORMAL tinatangkang baguhin ang pananaw ng -Higit na pormal ang akademikong mambabasa. pagsulat kaysa sa iba pang sangay ng pagsulat. Hindi angkop dito ang mga MAPANURING LAYUNIN kolokyal at balbal na salita at ekspresyon. -Tinatawag din itong analitikal na pagsulat. Layuning ipaliwanag at suriin ang mga TUMPAK posibleng sagot sa isang tanong at piliin -Sa akademikong pagsulat, ang mga ang pinakamahusay na sagot batay sa datos tulad ng facts and figures ay ilang pamantayan. Sa mga ganitong pagsulat, madalas iniimbestigahan ang anje🎗️ mga sanhi, ineeksamen ang mga bunga o pang mental o pangkaisipang gawain. Ang epekto, sinusuri ang kabisaan, inaalam isang mahusay na manunulat ay isang ang mga paraan ng paglutas ng suliranin, mahusay na mambabasa. Halos pinag-uugnay-ugnay ang iba’t ibang ideya imposibleng makasulat ng isang mahusay at inaanalisa ang argumento ng iba. na akademikong papel ang isang manunulat nang hindi nagbabasa. IMPORMATIBONG LAYUNIN -Layuning ipaliwanag ang mga posibleng 3. Lumilinang ng mga sagot sa isang tanong upang mabigyan pagpapahalagang pantao ang mambabasa ng bagong impormasyon -Hindi lamang kaalaman at kasanayan o kaalaman hinggil sa isang paksa. ang nililinang sa paaralan. Tungkulin din ng edukasyon ang linangin ang mga kaaya-ayang pagpapahalaga o values sa Tungkulin o Gamit ng Akademikong bawat mag-aaral. Sa pamamagitan ng akademikong pagsulat nililinang ang Pagsulat katapatan ng bawat mag-aaral. Tungkulin o Gamit 4. Isang paghahanda sa propesyon -Hindi lamang mga propesyonal na -Ang akademikong pagsulat ay isang manunulat tulad ng mga mamahayag at pangangailangan. Walang mga awtor ang nagsusulat. Halos lahat ng nakakakumpleto ng bawat baitang sa mga propesyon ay kinasasangkutan ng mataas na paaralan at kolehiyo nang hindi pagsulat. Ang akademikong pagsulat sa nagsusulat ng mga akademikong papel. SHS sa academic track ay hindi lamang Lalo na sa antas-gradwado. Maraming isang paghahanda sa mga mag-aaral sa dahilan kung bakit isang pangangailangan mga mapanghamong gawain sa kolehiyo. ang akademikong pagsulat sa lahat ng Ang SHS ay nagsisilbing tulay upang antas ng pag-aaral. May mga tungkuling mapunan ang dating umiiral na gap sa ginagampanan ang gawaing ito na pagitan ng haysukl at kolehiyo at layunin lubhang mahalaga. ng pagsulat ang paglinang ng global na kompetetibnes sa mga Pilipinong 1. Lumilinang ng kahusayan sa wika propesyonal. -Sa apat na makrong kasanayang pangwika, pagsulat ang pinaka huli. Anyo ng Akademikong Pagsulat Pagsulat ang pinakahuling natutuhan ng isang tao at ang pinakamahirap linangin. Hindi sapat ang mataas na antas ng Maraming anyo ang akademikong kasanayang pangwika sa Pakikinig at pagsulat pinakapopular sa mga ito ay ang Pagbasa. Kailangang matapatan ang mga reaction paper at term paper dahil sa ito ng mataas ding antas ng kasanayan sa dalas ng pagpapagawa ng mga ito sa mga Pagbasa at Pagsulat, at nalilinang ito sa magaaral. Ang mga anyong ito ay hinati akademikong pagsulat. sa tatlong kategorya. 2. Lumilinang ng mapanuring pag-iisip Karaniwang Anyo - ang mga ito ang -Ang akademikong pagsulat ay tinitingnan madalas ipagawa sa mga mag-aaral tulad bilang isang proseso, kaysa bilang isang ng Sintesis, Buod, Abstrak, Talumpati at awtput ito ay maaring kasangkutan ng Rebyu. pagbasa, pagsusuri, pagpapasya at iba anje🎗️ Personal - nakatuon ito sa manunulat, sa Hakbang sa Pagsulat ng kanyang iniisip at nadarama kaugnay ng kanyang paksa, maging sa kanyang mga Abstrak personal na karanasan. Nakapaloob dito ang Replektibong Sanaysay, Posisyong 1. Basahing mabuti at pagaralan ang Papel, Lakbay-Sanaysay at Pictorial sulatin na gagawan ng abstrak. Essay. 2. Hanapin at isulat ang mga pangunahing kaisipan ng bawat Ang ikatlong kategorya ay ang iba pang bahagi mula sa introduksiyon, anyo, walang ibang dahilan ang kaugnay na literatura, pagkakategoryang ito maliban sa residual metodolohiya, resulta at ang mga ito. Hindi nabibilang ang mga ito kongklusyon. sa una at ikalawang kategorya. 3. Buoin, gamit ang mga talata, ang Nakapaloob dito ang Bionote, Panukalang mga pangunahing kaisipang taglay Proyekto, Agenda at Katitikan ng Pulong. ng bawat bahagi ng sulatin. 4. Iwasang maglagay ng mga Aralin 3: Pagsulat ng Abstrak ilustrasyon, graph, table, at iba pa maliban na lamang kung sadyang kinakailangan. Abstrak 5. Basahing muli ang ginawang ❑Isang uri ng lagom na karaniwang abstrak. Suriin kung may ginagamit sa pagsulat ng mga nakaligtaang mahahalagang akademikong papel tulad ng pananaliksik, kaisipang dapat isama rito. artikulo, tesis, disertasyon, rebyu, 6. Isulat ang pinal na sipi nito. proceedings, at papel-pananaliksik na naisumite sa komperensiya at iba pang Uri ng Abstrak gawain na may kaugnay sa disiplina upang mabilis na matukoy ang layunin ng Impormatibong Abstrak teksto. Ipinapahayag sa mga mambabasa ❑Kadalasang makikita ito sa simula pa ang mahahalagang punto ng lang ng manuskrito, ngunit itinuturing ito teksto. na may sapat nang impormasyon kung Nilalagom dito ang kabuluhan, kaya’t maaaring mag-isa o tumayo sa kahalagahan, suliranin, layunin, kaniyang sarili. paksa, metodolohiya, resulta, at kongklusyon ng papel. Ayon kay Philip Koopman (1997) sa Kadalasang binubo ng 2 0 0 salita. kanyang aklat na How to Write an Abstract, taglay ng abstrak ang mga Deskriptibong Abstrak sumusunod na elemento: Inilalarawan nito sa mga mambabasa ang mga -Introduksyon pangunahing ideya ng teksto. -Saklaw at Limitayon Binibigyang pansin ang kaligiran, -Metodolohiya suliranin, layunin, at paksa ng -Resulta papel, pamamaraan at hindi ang -Kongklusyon resulta, kongklusyon at rekomendasyon. Kadalasang binubo ng 1 0 0 salita. anje🎗️ Kritikal na Abstrak ❑Siksik at pinaikling bersiyon ito ng Ang pinakamahabang uri ng teksto. Ang teksto ay maaaring nakasulat, abstrak sapagkat halos kagaya na pinapanood, o pinakinggan. rin ito ng isang rebyu. Bukod sa nilalaman ng isang Katangian ng Buod impormatibong abstrak, 1. Nagtataglay ng obhetibong balangkas binibigyang-ebalwasyon din nito ng orihinal na teksto. ang kabuluhan, kasapatan at -Ang buod ay dapat sumasagot sa mga katumpakan ng isang pananaliksik. pangunahing katanungan tulad ng sino, ano, saan, kailan, bakit, at paano. 2. Hindi nagbibigay ng sariling ideya at kritisismo. -Tanging ang mga impormasyong nasa orihinal na teksto ang dapat na isama. Hindi dapat dagdagan ito ng pansariling ideya o kritisismo ng nagsusulat. 3. Hindi nagsasama ng mga halimbawa, detalye, o impormasyong wala sa orihinal na teksto. Pamantayan sa Pagsulat ng Abstrak -Tanging hinihingi sa ganitong uri ng 1. Lahat ng mga detalye o kaisipang sulatin ay ang paglalahad ng mga ilalagay rito ay dapat makikita sa mahahalagang impormasyong nabanggit kabuoan ng papel; ibig sabihin, sa isang akda sa mas maiksi at sa katulad hindi maaring maglagay ng mga ba linaw ng orihinal. kaisipan o datos na hindi binanggit sa ginagawang pag aaral o sulatin. 4. Gumagamit ng mga susing salita. 2. Iwasan ang statistical figures o -Dapat gamitin ang mga susing salita na table ginamit sa orihinal na teksto. Ang mga 3. Iwasan ang paggamit ng sariling susing salita ay ang mga pangunahing opinyon konsepto na pinagtutuunan ng teksto. 4. Dobleng espasyo 5. Malinaw at direktang pangungusap 5. Gumagamit ng sariling pananalita 6. Obhetibo ngunit napapanatili ang orihinal na 7. Maikli ngunit komprehensibo mensahe. 8. 100-200 na salita -Kung para sa personal na pangangailangan ang buod, malaking tulong na ito ay naihahayag sa sariling Aralin 4: Pagsulat ng Buod at pananalita. Sintesis Pagsulat ng Buod Hakbang sa pagbuo ng Buod ❑Ang buod ay tala ng isang indibidwal, sa sarili niyang pananalita, ukol sa kanyang 1. Habang binabasa ang akda, mga narinig o nabasang artikulo, aklat, salungguhitan ang mga panayam, isyu, usap-usapan, at iba pa. mahahalagang punto at detalye. anje🎗️ 2. Ilista o igrupo ang pangunahing mga sanligang impormasyon ukol sa isang ideya, ang mga katulong na ideya, paksa at karaniwan itong ayon sa tema at at ang pangunahing paliwanag sa hindi ayon sa sanggunian. bawat ideya. 3. Kung kinakailangan, ayusin ang THESIS-DRIVEN SYNTHESIS pagkakasunod -sunod ng mga -Halos katulad lamang ito ng background ideya sa lohikal na paraan. synthesis ngunit nagkakaiba lamang sila 4. Kung gumamit ng unang panauhan sa pagtutuon, sapagkat sa ganitong uri ng ang awtor, palitan ito ng kanyang sintesis hindi lamang simpleng apelyido, ng Ang manunulat, o pagpapakilala at paglalahad ng paksa ang siya. kailangan kung hindi ang malinaw na 5. Isulat ang buod. pag-uugnay ng mga punto sa tesis ng sulatin. Pagsulat ng Sintesis SYNTHESIS FOR THE LITERATURE ❑Ang sintesis ay ang pagsasama-sama -Ginagamit ito sa mga sulating ng mga ideya na may iba’t ibang pananaliksik. Kadalasang kahingian ng pinanggalingan sa isang sanaysay o mga sulating pananaliksik ang presentasyon. pagbabalik-tanaw o pagrebyu sa mga ❑Ang sintesis ay hindi paglalagom, naisulat na literatura ukol sa paksa. paghahambing, o rebyu. Sa halip, ang -Halos katulad lang din ito ng background sintesis ay resulta ng integrasyon ng iyong synthesis ang pagkakaiba lamang, ito ay narinig, nabasa, at ang kakayahan mong tumutuon sa mga literaturang gagamitin gamitin ang natutuhan upang madebelop sa pananaliksik na isinasagawa. at masuportahan ang iyong pangunahing tesis o argumento. Mga hakbang sa pagsulat ng ❑Ang pagkatuto sa pagsulat ng sintesis Sintesis ay kritikal na kasanayan at krusyal sa pagbubuo, at paglalahad ng impormasyon 1. Linawin ang layunin sa pagsulat sa pang-akademiko at di-akademikong 2. Pumili ng mga naaayong tagpuan. sanggunian batay sa layunin at ❑Halos nagkakatulad ang laman at basahin nang mabuti ang mga ito paraan ng pamanahon, posisyon, at 3. Buuin ang sulatin reaksiyong papel. 4. Bumuo ng plano sa organisasyon ❑Pinayayaman ang mga uring ito ng ng sulatin akademikong sulatin sa pamamagitan ng 5. Isulat ang unang burador paglalahad ng argumento, pananaw, at 6. Ilista ang mga sanggunian paninindigan na nagmula sa dati (iskema/ 7. Rebisahin ang sintesis scheme) at bagong kaalaman dulot ng 8. Isulat ang pinal na sintesis malawakang pag-aaral at pananaliksik. Uri at Katangian ng Maayos na Sintesis BACKGROUND SYNTHESIS -Ito ay isang uri ng sintesis na nangangailangang pagsamasamahin ang anje🎗️ BALANGKAS SA PAGSULAT o Bago ka pa man sumulat, kailangang maging malinaw sa iyo ang balangkas na Aralin 5: Pagsulat ng Bionote iyong susundin. Tinutukoy ng pagbubuo ang balangkas ang prayoritasyon ng mga BIONOTE impormasyong isasama. -Ang bio ay salitang Griyego na ang ibig o Bagamat mahalaga ang lahat ng sabihin sa Filipino ay “buhay“. Nagmula detalyeng iyong isasama, maging rin sa wikang Griyego ang salitang estratehiko sa paglalagay sa mga graphia na ang ibig sabihin ay “tala“. Ang impormasyong ito. biography ay mahabang salaysay ng buhay ng isang tao. Mula rito ay nabubuo HABA NG BIONOTE naman ang bionote. Ang bionote ay isang o Kadalasang maikli lamang ang bionote. maikling talatang pagkakakilanlan sa Binubuo lamang ito ng isa hanggang pinakamahalagang katangian ng isang tao tatlong talata, subalit depende sa batay sa kanyang mga nagawa. pangangailangan, nagbabago ang haba -Binibigyang diin ng ng bionote ang mga ng isang Bionote. bagay-bagay tulad ng edukasyon, mga parangal o nakamit, mga paniniwala at KAANGKUPAN NG NILALAMAN mga katulad na impormasyon ukol sa o Dapat mong malaman na hindi lahat ng ipinakikilalang indibidwal hindi lamang natamo at mahalagang impormasyon upang ipabatid ito sa mga mambabasa o tulad ng propesyonal na trabaho o tagapakinig, kundi upang pataasin ang edukasyon ay kailangan mong isama sa kanyang kredibilidad. Dapat ding tandaan bionote. o Ang bionote ay isinulat para sa na maituturing na volatile ang sulating ito isang tiyak na tagapakinig o mambabasa sapagkat, maaari itong magbago nang sa isang tiyak na pagkakataon. Dahil dito, mabilis dahil sa mga naidaragdag na mahalagang isiping mabuti ang mga impormasyon sa isang indibidwal. impormasyong kailangang isama. o Unang dapat bigyang-pansin ang Maraming mga rason kung bakit kailangan pag-alam sa konteksto ng okasyon o ang isang bionote. Sa pagtalakay ng sitwasyon. http//www.theundercoverrecruiter.com sa mga dahilang inilahad ni Levy (2015), ANTAS NG PORMALIDAD kabilang sa mapaggagamitan nito ang o Tumutukoy ang antas ng pormalidad sa sumusunod: antas ng mga salitang gagamitin. Nakadepende ang Aplikasyon sa trabaho pormalidad/impormalidad ng wikang Paglilimbag ng mga artikulo aklat, gagamitin sa Bionote sa mismong o blog tagapakinig at sa klima ng mismong Pagsasalita sa mga pagtitipon okasyon na paggagamitan nito. o Pagpapalawak ng network Mahalagang isaalang-alang ang propesyonal pormalidad/impormalidad ng sulatin sapagkat kahit gaano ito kahusay, kung hindi naikonsidera ang lebel ng sensebilidad ng mga tagapakinig o Mga dapat tandaan sa pagsulat ng mambabasa, hindi ito magiging epektibo Bionote sa pagahahatid ng mga impormasyon ukol sa ipinakikilala. anje🎗️ ng ipinakikila. Mahalaga ito dahil ang LARAWAN pangalan ang pinakaimportanteng o Kung kailangan ng larawan para sa matandaan ng mga tao bilang isang Bionote, tiyaking malinaw ang propesyonal at sinusundan naman ng pagkakakuha ng larawan at hanggat mga ginawa at natamo na paksa. maaari ay propesyonal at pormal ang dating ng paksa ng Bionote sa larawan. 5. Ilahad ang propesyong Iminumungkahing maglagay ng larawang kinabibilangan kuha ng isang propesyonal na potograpo. Kung ang pagpapakilala ay sa komunidad ng mga inhinyero, Mga Hakbang sa Pagsulat ng mahalagang banggitin na ang ipinakikilala Bionote ay kabilang din sa naturang komunidad; o kung hindi man, kabilang sa isang 1. Tiyakin ang Layunin. larangan na may kaugnayan sa kanila. Ang layunin ang magsisilbi mong gabay Importanteng mabanggit na kabilang ka kung ano ang mga impormasyon ang sa larangang na may kinalaman sa mahalagang isama at mula rito ay komunidad ngiyong kikilala. Sa matutukoy mo rin ang magandag paraan pamamagitan nito, maitataas mo ang upang mailahad ito. antas ng pagtitiwala sa iyo ng mga tao. Kapag tiyak na ang layunin, matutumbok mo ang mga detalyeng nararapat na 6. Isa-isahin ang mahahalagang mabasa o marinig ng mga tao. tagumpay Tanging ang mga nakamit at nagawa 2. Pagdesisyonan ang haba ng lamang na may kinalaman sa audience susulating Bionote. ang kailangang isama sa iyong Bionote. Maykro, maikli o mahaba ba ang isusulat Dapat piliin lamang ang mga na Bionote? Nakadepende rin sa layunin impormasyong ibibilang na maaring ang magiging haba ng Bionote. Kung tiyak makapagpataas ng antas ng pagkilala sa na ang iyong layunin, matutukoy mo na rin iyo. Kadalasang limitado ang espasyo sa ang dapat nahaba. Mahalaga rin ang pagsulat ng Bionote, krusyal ang pagdedesisyon sa haba ng Bionote pagdedesisyon sa mga impormasyong sapagkat kadalasan ay may kahingian ilalagay dito. ang mga organisasyong humihingi nito. 7. Idagdag ang ilang di-inaasahang 3. Gamitin ang Ikatlong Panauhang detalye. Perspektib Kung mayroong mga detalye ukol sa Ito ang makakatulong upang ipakilala paksa ng Bionote na wala pa sa nang obhetibo ang paksa ng Bionote. kamalayan ng iyong target audience o Nanunutralays ng paggamit nito ang tila reader, idagdag ito sa Bionote. Mahalaga pagbubuhat ng sariling bangko dahil dito na may element of surprise ang inilalahad ang pinakamahahalagang pagpapakilala sa iyo. Ito ay magandang tagumpay na natamo. teknik upang mapukaw ang interes nila, basta tiyakin na ito ay maiuugnay sa 4. Simulan sa Pangalan okasyon o pangangailangan ng Kapag pangalan ang unang nakita sa pagpapakilala sa iyo. Bionote, mayroon na agad katauhan ang taong ipinakikilala, at unang mairerehistro 8. Isama ang Contact Information sa kamalayan ng mga tao ang pangalan anje🎗️ Makabubuting isama ang impormasyon 3. Pagbaliktanaw sa mga ulat sa kung paano posibleng makipag-ugnayan ebalwasyon ng mga proyekto sa iyo upang mapalawak ang network sa 4. Pag-organisa ng mga focus group propesyon at upang makonsulta ang 5. Pagtingin sa mga datos estadistika paksa ng Bionote ukol sa ekspertis na 6. Pagkonsulta sa mga eksperto larangan. Kabilang dito ang e-mail, 7. Pagsasagawa ng mga sarbey at iba pa social media account, at numero ng 8. Pagsasagawa ng mga pulong at porum telepono sa trabaho o personal na sa komunidad numero. Sa ganitong paraan, napapadali nito ang ugnayan mo sa ibang tao. Pagsulat ng Panukalang Proyekto at Ang Mga Elemento Nito 9. Basahin at Isulat muli ang Bionote. Pagkatapos gawin ang Bionote ay MGA BAHAGI: basahin ito nang malakas. Sa pagbasa mo nito, makikita mo ang mga dapat mong I. Titulo ng Proyekto ayusin, tanggalin man o dagdagan. II. Nilalaman Masusuri mo rin kung epektibo ang III. Abstrak paglalahad nito. Mula sa iyong personal IV. Konteksto na mga puna, muli itong isulat. V. Katwiran ng Proyekto VI. Layunin VII. Target na Benepisyaryo Aralin 6: Panukalang Proyekto VIII. Implementasyon ng Proyekto a. Iskedyul PANUKALANG PROYEKTO b. Alokasyon ❑ Ayon kay Nebiu (2002), ito ay c. Badyet detalyadong deskripsyon ng isang serye d. Pagmonitor at Ebalwasyon ng mga aktibidad na naglalayong e. Pangasiwaan at Tauhan maresolba ang isang tiyak na problema. f. Mga Lakip ❑ Ito ay kadalasang nakasulat minsan naman ay sa anyong oral na I. TITULO NG PROYEKTO presentasyon o kaya’y kombinasyon ng - Ang pahina para sa titulo ay kailangan mga ito. kung ang proposal ay mas mahaba sa tatlong pahina. Kasama sa pahinang ito URI NG PANUKALANG PROYEKTO ang titulo ng proyekto, pangalan ng nagpapanukalang organisasyon, lugar at 1. MAIKLING PROYEKTO - Karaniwang petsa ng preparasyon ng panukala at naglalaman ng dalawa hanggang ahensyang pinaglalaanan ng panukala. sampung pahina 2. MAHABANG PROYEKTO - Naglalaman naman ng mahigit sampung pahina II. ABSTRAK Mga Dapat Gawin Bago ang Pagsulat ng - Ito ang huling ginagawa na bahagi ng Panukalang Proyekto panukala. Inaasahang makikita sa abstrak ang pagtatalakay sa suliranin, layunin, 1. Pag-interbyu sa dati at inaasahang organisasyon na responsible sa tatanggap ng benepisyo implementasyon, pangunahing aktibidad 2. Pagbaliktanaw sa mga naunang ng proyekto at ang kabuuang badyet. panukalang proyekto anje🎗️ III. KONTEKSTO VII. IMPLEMENTASYON NG - Ang bahaging ito ay naglalaman sa PROYEKTO sanligang sosyal, ekonomiko, politikal, at kultural ng panukalang proyekto. ISKEDYUL - Detalye ng mga Naglalaman ito ng mga kaugnay na datos plinanong aktibidad. mula sa mga pananaliksik na naitala mula sa pagpaplano sa proyekto o mga datos ALOKASYON - Ipapakita dito ang na nakolekta mula sa iba’t ibang mga kakailanganin upang isagawa ang sanggunian. mga aktibidad ayon sa iskedyul. BADYET - Buod ng gastusin at kikitain ng panukalang proyekto. IV. KATWIRAN NG PROYEKTO PAGMONITOR AT EBALWASYON - Kung paano at kailan isasagawa ang mga PAGPAPAHAYAG SA SULIRANIN - Tiyak aktibidad para mamonitor ang pag-unlad na suliraning pinagtutuunang solusyunan ng proyekto ng panukala. PANGASIWAAN AT TAUHAN - Maikling PRAYORIDAD NA PANGANGAILANGAN deskripsyon ng bawat miyembro ng grupo - Pagpapaliwanag sa pangangailangan ng na gumawa ng panukalang proposal. - mga target na makikinabang dahil sa MGA LAKIP - Karagdagang dokumento o pagkakaroon ng suliranin. sulatin na kakailanganin upang lalong INTERBENSYON - Estratehiyang napili magpatibay ang panukalang proyekto. kung paano sosolusyunan ang suliranin at pagbabagong gagawing hakbang. MAG-IMPLEMENTANG ORGANISASYON - Kapabilidad ng nagpapanukalang organisasyon upang tugunan ang suliraning ilahad. V. LAYUNIN - Ilalahad sa bahaging ito ang masaklaw na layon ng panukalang proyekto. Iisa-isahin din ang mga tiyak na layuning nais makamit ng panukala. VI. TARGET NA BENEPISYARYO - Kung sino ang makikinabang sa panukalang proyekto at kung paano sila makikinabang dito. anje🎗️