ESP 7 3rd Quarter Exam Reviewer PDF

ESP 7 - 3rd Quarter Exam Reviewer made by: del rosario Paksa 1: Pagtuklas at Pagpapaunlad ng Sariling Talento at Hilig Kaagapay ang Kapwa Bakit mahalaga ang pagtuklas at pagpapaunlad ng mga angking talino, talento, at hilig? > Ito ay nagbibigay-daan sa mas maligaya at mas makabuluhang pamumuhay sa...

ESP 7 - 3rd Quarter Exam Reviewer made by: del rosario Paksa 1: Pagtuklas at Pagpapaunlad ng Sariling Talento at Hilig Kaagapay ang Kapwa Bakit mahalaga ang pagtuklas at pagpapaunlad ng mga angking talino, talento, at hilig? > Ito ay nagbibigay-daan sa mas maligaya at mas makabuluhang pamumuhay sa lipunan. Talento - may kinalaman sa genetics o mga pambihirang katangiang minana sa magulang o ​ talagang taglay na natin bago pa tayo isinilang Pagkahilig (skill) - maaaring mapukaw dahil may kaugnayan ito sa likas na kakayahang taglay ​ ​ natin o maaaring impluwensya ng ibang tao o ng ating karanasan. ​ ​ (matututunan mo ang isang bagay) Uri ng Talento (ayon Kay Howard Gardner) 1.​ Visual/Spatial -​ paningin at pag-aayos ng ideya -​ matematika, sining, arkitektura, inhinyero 2.​ Verbal/Linguistic -​ pagbigkas o pagsulat -​ journalism, politika, pagtula, pagtuturo 3.​ Bodily/Kinesthetic -​ natututo sa konkretong karanasan o interaksyon sa kapaligiran; mahilig gumalaw ng katawan, muscle memory -​ pagsasayaw, isports, musikero, pag-aartista, doktor, konstruksiyon, pagpupulis, pagsusundalo 4.​ Mathematical/Logical -​ mabilis matuto sa pangangatwiran at paglutas ng suliranin (problem solving) -​ mathematician, chess player, computer programming 5.​ Musical/Rhythmic -​ natutuo sa pamamagitan ng pag-uulit, ritmo, o musika -​ musician, kompositor, disk jockey (DJ) 6.​ Intrapersonal -​ natututo sa pamamagitan ng damdamin, halaga, at pananaw (kadalasang introvert) -​ researcher, author, negosyante  7.​ Interpersonal -​ interaksyon o pakikipag-ugnayan sa ibang tao (kadalasang extrovert) -​ kalakalan, politika, pamamahala, pagtuturo, social work 8.​ Naturalist -​ talino sa pag-uuri, pagpapangkat, at pagbabahagdan (classification) -​ environmentalist, magsasaka, botanist 9.​ Existentialist -​ talino sa pagkilala sa pagkakaugnay ng lahat sa daigdig -​ philosopher, theorist, religious life RIASEC (ayon kay John Holland) 1.​ Realistic -​ pagbuo ng bagay gamit ang kanilang kamay -​ matapang at praktikal; mahilig sa gawaing outdoor -​ Forester, radio operator, auto engineer, mechanical engineer, mining engineer, vocational teacher, civil engineer, technician 2.​ Investigative -​ nakatuon sa mga gawaing pang-agham -​ mayaman sa ideya; mapanuri, malalim, matatalino, task-oriented -​ economist, physician, anthropologist, astronomer, pathologist, physicist, chemist, production planner, medical lab assistant, biologist 3.​ Artistic -​ nasisiyahan sa mga sitwasyon kung saan nakararamdam sila ng kalayaan na maging totoo at walang anumang estrukturang isinusunod. -​ malaya at malikhain, mataas ang imahinasyon, malawak ang isipan -​ drama coach, language teacher, journalist, reporter, drama teacher, dancing teacher, foreign language interpreter, philosopher 4.​ Social -​ hilig ang interaksyon at pinaliligiran ng mga tao -​ palakaibigan, popular, responsable -​ education, teaching, social welfare, human development, counseling, health professions (medicine, nursing) 5.​ Enterprising -​ mahusay mangumbinsi ng iba para sa nakamit ng inaasahan o target goals -​ masigla, nangunguna, may pagkukusa, at kung minsan ay mawawalan ng pagtitimpi at pasensya -​ sales and marketing manager, banker, insurance underwriter, real estate appraiser, florist, industrial engineer, contractor  6.​ Conventional -​ naghahanap ng mga panuntunan at direksiyon; kumikilos ng ayon sa tiyak na inaasahan sa kanila -​ matiyaga, mapanagutan, mahinahon -​ clerical, administrative, time study analysist, business (commercial), teacher, finance expert, accountant Iba Pang Uri Ng Talino 1.​ Intelligence Quotient (IQ) -​ kakayahan ng tao na kilalanin at malutas ang problema, magsaulo ng mga bahay, at maalala ang mga aralin 2.​ Emotional Quotient (EQ) -​ sukatan ng emosyonal na katalinuhan, kamalayan sa sarili, at emosyonal na pagpipigil sa sarili 3.​ Adversity Quotient (AQ) -​ kakayahan ng tao na harapin at malampasan ang mga mahirap o mapaghamong sitwasyon (both intelligent and emotional) 4.​ Social Quotient (SQ) -​ sukatan ng iyong kakayahang bumuo ng isang pangkat ng mga kaibigan Paksa 2: Pagtuklas at Pagpapaunlad ng Sariling Talento at Hilig Kaagapay ang Kapwa at Pamilya Mga Dahilan kung Bakit Mahalaga ang Pagtuklas at Pagpapaunlad ng Sariling Talento at Hilig: 1.​ Personal Fulfillment 2.​ Self-discovery 3.​ Career path > Productivity - mga taong nagtatrabaho sa kanilang mga talino at hilig Mga Bagay na Maaaring Gawin Upang Mapaunlad ang mga Talento at Hilig Tungo sa Pagpapayabong ng Tiwala sa Sarili 1.​ Positibong pag-iisip 2.​ Hayaang mangibabaw ang iyong mga kalakasan 3.​ Huwag matakot na harapin ang mga bagong hamon 4.​ Isipin ko ang iyong mga kakayahan para sa iyong sarili Kakayahan (skills) - bagay kung saan tayo mahusay o magaling Mga Uri ng Kakayahan: a.​ Kasanayan sa Pakikiharap sa mga Tao (People Skills) -​ nakikipagtulungan at nakikisama sa iba, magiliw, naglilingkod, at nanghihikayat sa iba na kumilos, mag-isip para sa iba b.​ Kasanayan sa mga Datos (Data Skills) -​ humahawak ng mga dokumento, datos, bilang, naglilista, o nag-aayos ng mga files at inoorganisa ito c.​ Kasanayan sa mga Bagay-bagay (Things Skills) -​ Nagpapaandar, nagpapanatili, o nagbubuo ng mga pisikal, kemikal, at biyolohikal na functions d.​ Kasanayan sa mga Ideya at Solusyon (Idea Skills) -​ lumulutas ng mga mahihirap at teknikal na bagay at nagpapahayag ng mga saloobin at damdamin sa malikhaing paraan “Begin with the end in mind” (Dr. Stephen R. Covey) -​ Sa umpisa pa lang ay dapat alam mo ang direksyon na tatahakin mo— mag-plano at alamin ang dapat gawin Paksa 3: Pagpapatawad at Pakikipagsundo sa Kapwa - Ang pagkakamali ng ibang tao, sinadya man o hindi, ay nakakasakit sa damdamin. Sa pamamagitan ng pagpapatawad, pakikipagsundo, at pagtanggap ng kapatawaran, ang kapayapaan at pag-asa ay makakamtan. Pagpapatawad - pasya na may kamalayan upang mailabas ang mga damdamin ng hinanakit o ​ ​ pagnanais na maghiganti laban sa isang taong nanakit sa'yo Pagkakasundo - dalawang tao na muling nagtatayo ng tiwala at nagbabago ng kanilang mga ​ ​ pag-uugali "Bakit sinasabing ang pagpapatawad ay pagpapalaya sa sarili?" - Ang pagpapatawad ay pagpapalaya sa sarili dahil inaalis nito ang bigat ng galit at sama ng loob na nagpapahirap sa atin. Hindi ibig sabihin nito na kinukunsinti natin ang mali, kundi pinipili nating magkaroon ng kapayapaan. Sa ganitong paraan, nagiging mas malaya, payapa, at masaya tayo sa buhay. Dalawang Uri ng Pagpapatawad 1.​ Desisyonal na Pagpapatawad -​ pagbuo ng desisyon na huwag panghawakan ang pagkakasala laban sa isang tao -​ madaling gawin kapag nakagawa lang sila ng maliliit na pagkakamali -​ Hal: pagkalimot sa kaarawan o anibersaryo  2.​ Emosyonal na Pagpapatawad -​ pagbabago ng mga iniisip at nararamdaman sa isang tao mula sa negatibo hanggang sa neutral o positibong damdamin -​ papalitan ng positibong damdamin ang mga negatibong damdamin -​ mas mahirap ngunit malalim at matagal Pagpapakumbaba -​ nagpapahayag ng ating kababaang-loob at pagkilala sa ating mga limitasyon -​ pagtanggap na lahat ng tao ay mag kahinaan; lahat tayo ay nagkakamali -​ hindi tanda ng kahinaan, kundi ng malasakit sa iba at pagsasabing tayo'y umaasa sa Diyos -​ ang katotohanang ito ang magpapalaya sa isang tao upang magpatawad Ang pagpapatawad at pakikipagkasundo ay mahalaga sa pagpapalago ng isang tao. Ito ay nagbibigay ng kabutihan ng loob, nagpapalaya mula sa sama ng loob at galit, at nagbubukas ng positibong relasyon sa iba. Ang hindi pagpapatawad ay nagdudulot ng stress, depresyon, at negatibong damdamin na maaaring makaapekto sa kalusugan ng isip at katawan. Ayon sa World Health Organization (2022), may epekto ito sa sikolohikal na kalagayan ng tao. Ang pagpapatawad ay nakakatulong sa pagpapabuti ng kalagayan at relasyon ng isang indibidwal. REACH (nilikha ni Everett Worthington) Recall the Hurt - pag-alala sa kaganapan nag obhektibo at pagkilala sa mga naramdamang ​ ​ sakit at galit Empathize - pag-unawa mula sa pananaw ng taong nagkasala Altruistic Gift of Forgiveness - pagpili na ihandog sa nagkasala ang kaloob ng pagpapatawad Commit Publicly to Forgive - pagsasabi sa kapamilya, kaibigan, o iba pa na pinapatawad mo ​ ​ ​ ​ na ang nagkasala Hold on to Forgiveness - paninindigan at pagtayo sa desisyon na magpatawad Sa pakikipagsundo, itanong ito sa sarili: 1.​ Nais ko ba talagang makipagkasundo sa taong nakasakit saakin? 2.​ Ligtas at makakabuti ba para sa akin na ipagkasundo sa relasyong ito? Habang nagkakasundo, kayo ay humahakbang patungo sa isa't isa at matatagpo: 1.​ Manindigan 2.​ Magpasya 3.​ Pag-usapan  4.​ Paglilinis/Pag-alis ng mga nakakasira 5.​ Pagtatalaga ng sarili Ang unang hakbang tungo sa pakikipagkaibigan ay ang pagkukusa ng mga kilos na nagbibigay-daan upang mas makilala ang kapwa: 1.​ Kalusugang pangkaisipan - estado ng kagalingan na makayanan ang mga stress sa buhay, mapagtanto sa kanilang mga kakayahan, matuto nang mabuti, magtrabaho nang maayos, at magambag sa kanilang komunidad 2.​ Kumpisal - pagtanggap ng kasalanan 3.​ Pagkakasundo - pagpapanumbalik ng pagkakaisa sa isang relasyon 4.​ Pagpapakumbaba - pagkilala sa sariling limitasyon 5.​ Pagpapatawad - para mawala ang sama ng loob Paksa 4: Katapatan: Ugat ng Pakikipagkaibigan Katapatan -​ bumubuo ng isang kasunduan, isang pangako na harapin ang anumang hamon ng sama-sama -​ nagpapakita sa atin na hindi lamang kung sino tayo kundi sino ang nais nating maging -​ isang paraan kung paano ka hinuhusgahan ng mga tao batay sa kung sino ka -​ may integridad at katwiran; birtud sa sarili -​ dito nag-uugat ang pagkakaibigan Mga Uri ng Pagkakaibigan (sa pilosopiya ni Aristotle) 1.​ Pagkakaibigang Nakabatay sa Pangangailangan (Friendship of Utility) -​ dahil sa kapakinabangan na maaaring makuha sa bawat isa (needs) 2. Pagkakaibigang Nakabatay sa Pansariling Kasiyahan (Friendship of Pleasure) -​ dahil sa kasayahan o kasiyahan na nadarama kapag magkasama sila (same interests) 3. Pagkakaibigan na Nakabatay sa Kabutihan (Friendship of the Good) -​ pinakamataas na uri ng pagkakaibigan; pagpapahalaga sa kabutihan at moral na pag-unlad ng isa't isa (support, growth, maturity)