Starożytne tematy literackie - epos, homerycki styl, cechy bohaterów PDF

Epos - dłuższy utwór epicki, najczęściej wierszowany, opowiada o dziejach bohaterów na tle ważnych wydarzeń historycznych, społecznych. Porównanie homeryckie - rodzaj porównania stosowany najpierw przez Homera, składa się z 2 części, 1. odwołanie do natury 2. bohater lub wydarzenie Odyseja - długa...

Epos - dłuższy utwór epicki, najczęściej wierszowany, opowiada o dziejach bohaterów na tle ważnych wydarzeń historycznych, społecznych. Porównanie homeryckie - rodzaj porównania stosowany najpierw przez Homera, składa się z 2 części, 1. odwołanie do natury 2. bohater lub wydarzenie Odyseja - długa wędrówka pełna przygód, dramatycznych wydarzeń. Homo viator - ‘’człowiek pielgrzym’’, topos literacki przedstawiający ludzkie życie jako ciągłą podróż, która wzbogaca o doświadczenie i wiedzę, zazwyczaj celem podróży jest powrót do domu. Poezja tyrtejska - poezja nawołująca do walki. Horacjanizm - zawiera elementy epikureizmu i stoicyzmu, poszukiwanie złotego środka, korzystanie z tego co przynosi życie, zachowanie umiaru, unikanie skrajności, zachowanie równowagi duchowej. Epikureizm - prąd filozoficzny, w którym głównym celem jest szczęście, należy unikać cierpienia, nie bać się śmierci, bólu, cierpienia, bogów i tego że nie osiągnie się szczęścia, ciało i dusza składają się z atomów, które po śmierci przechodzą w stan niebytu. Stoicyzm - prąd filozoficzny, mówi że zasadą funkcjonowania świata jest rozum. Los człowieka jest ustalony z góry, więc powinniśmy się z tym pogodzić i nie kierować się emocjami, a rozumem. Należy zawsze utrzymać wewnętrzny spokój. Exegi monumentum - ‘’wybudowałem pomnik’’, przekonanie, że pomimo poeta umrze jako człowiek, to dzięki swojej twórczości zostanie zapamiętany przez innych. Non omnis moriar - ‘’nie wszystek umrę’’ - oznacza, że śmierć człowieka nie oznacza końca jego istnienia, jego sława będzie dalej trwała. Związek frazeologiczny - stałe połączenie wyrazów, które tworzą pewną stałość znaczeniową, nie odczytujemy ich dosłownie. Trwalszy niż ze spiżu - oznacza że autor swoimi dziełami budował najtrwalszy pomnik Wymień cechy ‘’Iliady’’ jako eposu inwokacja 24 pieśni opis - funkcja retardacyjna (opóźniająca akcję) świat przedstawiony boski - Zeus, ludzki - Achilles narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący, obiektywny styl uroczysty, podniosły, patetyczny ‘’Iliada’’ Treść: Opis 50 dni z ostatniego roku wojny o Troję. Spór Achillesa z Agamemnonem (wodzem Greków) o bramkę Bryzeidę ⮕ obraza Achillesa i zaniechanie walki ⮕ klęski Greków ⮕ śmierć Patroklosa (przyjaciela Achillesa) w pojedynku z Hektorem ⮕ walka Achillesa z Hektorem¹ ⮕ śmierć Hektora ⮕ upokorzenie zwłok Hektora ⮕ przybycie króla Priama i skrucha Achillesa² ⮕ wykupienie zwłok Hektora ⮕ obrzędy pogrzebowe ¹ Hektor chce być pochowany i prosi Achillesa, aby ktokolwiek przegra - został pochowany, Achilles się nie zgadza i porównuje siebie do wilka, a Hektora do baranka, mówi że ciało Hektora da sępom na pożarcie. ² Priam przychodzi do Achillesa aby odzyskać ciało syna i móc je pochować. Achilles próbuje nadrobić swoje błędy, przyznaje się do winy i postanawia oddać Priamowi ciało Hektora. Powód wojny: Przyczyną wojny Trojańskiej było porwanie Heleny (żony króla Sparty) przez trojańskiego księcia Parysa (syna króla Priama) Bohaterowie: Achilles, Odyseusz, Hektor, Priam, Agamemnon, Patroklos Przedstaw cechy stylu homeryckiego: porównanie homeryckie epitety złożone przenośnie apostrofy styl podniosły (patos) heksametr (podział wiersza na tzw. stopy) Wymień cechy idealnego starożytnego wojownika: szlachetnie urodzony uroda ciała (piękny) siła fizyczna i odwaga ogłada (kultura osobista) umiejętność pięknego przemawiania pragnienie sławy honor wielkoduszność Cechy etosu rycerskiego: wierność Bogu, władcy i wybrance serca honor, sprawiedliwość, szlachetność, odwaga zdolność do poświęceń pochodzący ze szlachetnej rodziny waleczny ładna sylwetka musi umieć przemawiać Scharakteryzuj Hektora i Achillesa na podstawie omówionych fragmentów ‘’Iliady” Achilles: stanowczy, bezlitosny, nieczuły, dumny, bezduszny, pyszny, niehonorowy, nie chciał pokoju z przeciwnikiem Hektor: uczciwy, odważny, czuły, miał szacunek do przeciwnika, szlachetny Moim zdaniem Hektor zasługuje na miano idealnego starożytnego wojownika, ponieważ był bardzo odważny, sprawiedliwy, honorowy, nie był mściwy, pochodził z szlachetnej rodziny (jego ojciec był królem (Priam)) ‘’Odyseja’’ (budowa i treść, omowione fragmenty) Treść: Opis ostatnich 40 dni wędrówki Odyseusza, który przez 10 lat wracał po zwycięskiej wojnie z Troją do Itaki. Głównym wątkiem fabuły są przygody Odyseusza podczas tej podróży. Pierwsze pieśni ‘’Odysei’’ są o Telemachu (synu Odyseusza) Charakterystyka Odysa W ‘’Odysei’’: ciekawski, zarozumiały, sprytny, łapczywy, wierzący (w bogów), bogobojny, mądry, pewny siebie i swoich racji, zależy mu na sławie, pyszny W ‘’Penelopiadzie’’ M.A: kłamca, spryciarz, wykorzystał Penelopę, chytry, perfidny, przebiegły. Problemy Penelopy Masa zalotników, tęsknota i niepewność za Odyseuszem, była przymuszona do wyboru nowego męża, miała monotonne, smutne i straszne życie, bała się o stratę majątku Przedstaw genezę liryki Liryka wywodzi się z greckich obrzędów religijnych, gdzie przy wtórze różnych instrumentów, kapłani i wierni wygłaszali modlitwy, zaklęcia do Bogów. Z czasem te modlitwy przekształciły się w skomplikowane, kunsztowne pieśni, które były wykonywane przy wtórze liry (atrybutu Apolla) Wymień imiona twórców poezji greckiej Tyrteusz, Safona, Symonides z Keos, Horacy, Wergiliusz Wiersze Horacego (tytuly itresc omowionych) 1. ‘’O co poeta prosi Apollina?’’ Osoba (zwracająca się do Apolla) mówiąca nie pragnie bogactw, trzody chodzącej po polach, łanów, złota ani kości słoniowej. Osoba mówiąca chce żeby nadal wieść życie tak samo, zdrowia, łagodnej starości, weny, by mieć zawsze świeży umysł. 2. ‘’Do młodzieży’’ Starszy człowiek zwraca się do młodzieży, że zaszczytem jest umierać za ojczyznę. ‘’Dulce et decorum est pro patria mori’’ 3. ‘’Do Deliusza’’ Filozof zwraca się do Deliusza udzielając porad: zawsze pamiętać o tym by być opanowany, nie przejmować się niczym (stoicyzm), dużo osób jeszcze zajmie jego miejsce, cieszyć się chwilą (epikureizm), w oczach śmierci wszyscy są równi. 4. ‘’Wybudowałem pomnik’’ Horacy mówi o tym, że postawił pomnik, czyli jego twórczość, która na długo zostanie na świecie pomimo tego, że on umrze. ‘’Ars longa, vita brevis’’ - sztuka długa, życie krótkie Koncepcja życia przedstawiona w utworach Horacego Horacjańska filozofia życia to złoty środek, połączenie epikureizmu i stoicyzmu. Ceni się rozum i sprawny umysł. Horacjańska koncepcja artysty Według Horacego, artysta jest rzemieślnikiem, rzeźbiarzem, który swoją twórczością stawia pomnik, jego twórczość zostanie zapamiętana na świecie, pomimo śmierci artysty. Frazeologizmy z Biblii i Mitologii BIBLIA Ciemności egipskie - nieprzeniknione ciemności Zakazany owoc - kusząca, lecz zakazana rzecz Sodoma i Gomora - miejsce rozpustu Rzucać perły przed wieprze - marnować coś, bezcelowa dobroć Salomonowy wyrok - sprawiedliwość Judaszowy pocałunek - symbol zdrady, fałszu Hiobowe wieści - złe wieści Manna z nieba - nieoczekiwany ale potrzebny dar Umywać ręce - nie brać odpowiedzialności za coś Syn marnotrawny - skruszony grzesznik Wdowi grosz - dar z serca Alfa i Omega - początek i koniec, ktoś mądry Chodzić jak błędna owca - chodzić w zamyśleniu, bez celu, Zamienić się w słup soli - zamrzeć w bezruchu, nie wiedzieć co zrobić lub powiedzieć MITOLOGIA Chimeryczny nastrój - zmienny nastrój Drakońskie prawa - surowe prawa Jabłko niezgody - źródło konfliktu Koń trojański - zdobycz przynosząca zgubę Męki Tantala - coś jest blisko, lecz nadal jest niedostępne Nić Ariadny - coś, co pomaga wyjść z trudnej sytuacji Pięta Achillesa - słaby punkt Powrót do Itaki - powrót do domu Syzyfowa praca - praca bez celu Stajnia Augiasza - brudne miejsce, bałagan