ELO - READER AML sem 1_VERSIE 15-11-2023 PDF
Document Details
Uploaded by AppreciatedPedalSteelGuitar5159
ArtEZ Mediamusic
Peter Leutscher-Kintrup
Tags
Related
- Music Intelligence and Music Theory Learning: A Cognitive Load Theory Viewpoint PDF
- Music Technologies Before Recordings (MTM lesson 6) SP2024
- MTM Lesson 4 - Music of Early Recordings 2022 PDF
- MTM Lesson 10 - Music and Film 2024 Notes PDF
- Music, Arts, P.E, and Health Notes PDF
- Midterm Exam - Music Production
Summary
This document, titled "ELO - READER AML sem 1_VERSIE 15-11-2023", is a study guide for a music arranging and theory course at ArteZ Mediamusic. It covers topics such as chord progressions, melody and scales. The author is Peter Leutscher-Kintrup.
Full Transcript
ARRANGEREN en MUZIEKLEER AML SEMESTER 1 ARTEZ MEDIAMUSIC © Peter Leutscher-Kintrup | versie 15-11-2023 AKKOORDEN...
ARRANGEREN en MUZIEKLEER AML SEMESTER 1 ARTEZ MEDIAMUSIC © Peter Leutscher-Kintrup | versie 15-11-2023 AKKOORDEN AML SEMESTER 1 ARTEZ MEDIAMUSIC © Peter Leutscher-Kintrup | versie 6-11-2023 ARRANGING AKKOORD PROGRESSIE WRITING Trappentabel Tabel downloaden bij lesmateriaal ELO Tot en met 2 voortekens ARRANGING AKKOORD PROGRESSIE WRITING Toontrappen notatie ARRANGING AKKOORD PROGRESSIE WRITING ARRANGEREN - SUBSTITUTEN Akkoord substituut Een akkoord substituut kan een akkoord vervangen in een akkoord progressie, of kan tussen de akkoorden van een akkoord progressie geplaatst worden. Doel van een substituut kan zijn: Om een andere kleuring aan de akkoord progressie te geven (moll dur) Om meer spanning of een andere functie (dim, tussendominant, tritonus subtituut) te geven Om chromatiek in te voeren in een toonsoort Of een manier om een modulatie tot stand te brengen Moll Dur en Dur Moll Moll Dur (md) = mineur content in een majeur (dur) context Dur Moll (dm) = majeur content in een mineur (moll) context Voorbeeld progressie majeur toonsoort: I -IV - IV md - I Voorbeeld progressie majeur toonsoort: bVImd - bVIImd - I (tadaaaa!) Voorbeeld progressie: C - Dmi7b5 - C/E - Dmi7b5/F - C/G - Dmi7b5/G - C Picardisch terts = de grote terts in het slotakkoord van een muziekstuk dat verder in een mineurtoonsoort staat. Zorgt voor een openbrekende en verassende kleuring aan het eind. Dus toonsoort C mineur eindigt met een C majeur akkoord ARRANGING AKKOORD PROGRESSIE WRITING ARRANGEREN - SUBSTITUTEN Tritonus substituut Tritonus substituut wordt ook wel tritonus verwant genoemd. Tritonus substituut is altijd een dominant septiem akkoord, voorbeeld is dan een Eb7, en geen Ebmi of Ebmaj7 Makkelijke bepaling tritonus substituut: Een halve toon hoger dan je doel akkoord. En als akkoordsymbool met mollen genoteerd, omdat deze dalend oplost. Voorbeeld: doelakkoord is Dmi in de toonsoort C majeur. Dan is de tritonus substituut een Eb7, en geen D#7 Formele bepaling tritonus substituut: Je bepaalt eerst de tussen dominant en transponeert die met een tritonus. Dus E7 wordt een Bb7 die naar een Ami gaat. Als check zie je dat die een halve secunde hoger ligt dan de tijdelijke I. Voorhoudings akkoorden of substituten Voorhoudings akkoorden kunnen het dominant septiem akkoord op de Ve trap “uitstellen”, dus spanningsverhogend. Voorbeeld G7 in de toonsoort C majeur: Gsus naar G (pop/rock feel) F/G naar G (jazzy pop feel) C/G naar G (klassieke feel) ARRANGING AKKOORD PROGRESSIE WRITING STANDAARD SECTIE AKKOORD PROGRESSIE Standaardsectie is 8 maten en je kan gebruik maken van chordloops en chord shuttles MELODIE AML SEMESTER 1 ARTEZ MEDIAMUSIC © Peter Leutscher-Kintrup | versie 6-11-2023 ARRANGING MELODIE EN TOONLADDERS WRITING MELODIE EN TOONLADDERS In semester 2 zullen we ons bezighouden met het belangrijkste element van onze producties, namelijk de melodie, denk hierbij aan toplines voor songs, audiologo’s, leitmotiven, thema’s. Maar ook zoals we hebben geleerd bij contrapunt voor de andere melodieen: bassline, topnotes akkoorden en eventuele counter melody. Melodie is de mainpart van de meeste muziek, dit is ook volgens Giorgio Tuinfort zo, die tot de top 10 producers behoort in de wereld en honderden hits als schrijft sinds zo’n 15 jaar in welke stijl dan ook en voor welke artiest dan ook, zoals Michael Jackson, David Guetta, Kinderen voor Kinderen, Lady Gaga, Ariana Grande, Timbaland etc. etc. Hij is klassiek getraind en weet hoe je melodieen schrijft. Kort samengevat Giorgio’s visie: “Melodieën overleven, stijlen minder/niet.” Dus nu basis info over toonladders ter voorbereiding van semester 2. ARRANGING MELODIE EN TOONLADDERS WRITING TOONLADDERS BINNEN DE TOONSOORT In de trappentabel hebben we al eerder de basistoonladders gezien. Majeur (ionisch) en mineur (aeolisch) en verder de andere kerktoonladders/jazzmodi, dorisch, frygisch, lydisch en locrisch. Dus je kan horizontaal de C majeur toonladder gebruiken en verticaal de jazzmodi. Er is eigenlijk geen verschil qua output, wel zie je bij horizontaal meer een contrapunt aanpak, de akkoorden bewegen (omhoog) in de trappen tabel, of bij een akkoordprogressie andere curves, terwijl de horizontale melodie als een liggend blijvende curve te beschouwen is en zorgt voor een soort ‘glue’ tussen de steeds veranderende akkoorden, is zeker duidelijk hoor- en voelbaar als je de melodie herhalend laat zijn met bijvoorbeeld de tonen C en G. Laat je tonen weg bijvoorbeeld bij C majeur de 4 en 7 dan krijg je majeur pentatonisch. Bij mineur pentatonisch heb je dezelfde tonen bij de parallel van C majeur, dus A mineur pentatonisch. Zie de kwintencirkel. Pentatonisch is een oer toonladder die in vele niet west europese stijlen voorkomen (1e vijf kwinten van de kwintencrkel). Bij majeur en mineur pentatonisch zijn er geen halve toonsafstanden en bestaan ze uit. Bij mineur is de kinderdeun herkenbaar (“pesterig na-na-na-na-na-naaa”). Ook de tritonus, of diabolus in musica ontbreekt, bijvoorbeeld F en B bij C majeur pentatonisch. Pentatonisch is ook makkelijk te spelen en te onthouden, nameijk de zwarte toetsen op een piano, van Gb-Gb is majeur pentatonisch en mineur pentatonisch is dan de parallel, dus een kleine terts lager, Eb-Eb. Voegen we een blue note (pitch bend) toe aan deze pentatonische toonladders, dan hebben we de majeur toonladder. Op een piano kan je de toon in principe niet ‘benden’, dus is dat de verhoogd 4 bij majeur pentatonisch. Voor mineur pak je weer de parallel. ARRANGING MELODIE EN TOONLADDERS WRITING TOONLADDERS BUITEN DE TOONSOORT - MINEUR Bij majeur hebben we een duidelijk leitoon, een toon die voelbaar moet oplossen. Dit is de 7. De natuurlijke directe oplossing is naar boven toe met een halve toonsafstand. Speel maar een toonladder naar boven toe over een paar octaven en stop op de 7. Muzikaal (getrainde) mensen zullen dit zeer onprettig vinden en willen graag weer de 1 (grondtoon) horen. Zie je hoe de boventoonreeks ons onbewust beinvloed… Bij mineur heeft de 7 geen duidelijke leitoon, omdat de halve toonsafstand ontbreekt, daarom zijn er historische ontwikkelingen geweest om de 7 in melodieën te verhogen, eerst met de 7, is harmonisch mineur (= HM). HM heeft een probleem in verband met de overmatige secunde (Hiatus) die we als niet prettig of niet westers voelen. Daarom is er toen ook de 6 en 7 verhoogd en ontstond melodisch mineur (= MM). Dus eigenlijk hebben we het veranderd weer naar een majeur toonladder. Zie je hoe de boventoonreeks ons onbewust beïnvloed…Alleen de kleine terts bleef nog over in MM. In klassieke muziek kon je MM dalend weer authentiek mineur gebruiken. In de jazz muziek mag hij ook dalend de #6 en #7 hebben. Advanced info: net als een leitoon, willen we graag op de V akkoordtrap een dominant septiem akkoord hebben, omdat die veel spanning genereert door zijn guide notes en tritonus. Alleen bij mineur toonsoort heb je een mineur 7 akkoord, dus dat is de reden waarom je vaak een alteratie krijg bij de V akkoordtrap van mineur. Voorbeeld in A mineur, speel je het Emi7 en E7 akkoord te gelijk, dus tonen zijn dan E-G-G#- B-D. Als je de G een octaaf hoger klinkt, vinden de meeste dat prettiger klinken en onstaat het akkoordsymbool E7#9. Door die #9 kunnen ook de andere alteraties toegepast worden. ARRANGING MELODIE EN TOONLADDERS WRITING TOONLADDERS BUITEN DE TOONSOORT - JAZZMODI In het kader van je professionalisering wil je je niet noodgedwongen beperken tot 1 of een beperkt aantal toonsoorten. Er zijn meerdere systemen om dit te doen, een is om het te relateren tot de ionisch van een bepaalde toonsoort, zie de trappentabel. Een beter systeem is om de modi zelfstandig te onderzoeken en zo hun sfeer en gevoels kwaliteit te weten. Gaat als volgt: we vergelijk de modi met majeur en mineur, waar liggen ze het dicht bij, dus zo min mogelijk verschillende tonen met majeur of mineur. Hierdoor zie je de essentiele tonen, die de kwaliteit, gevoel van de modi duidelijk maken. Op deze wijze kan je ook de modi als tussenstap construeren. Voorbeeld E locrisch: dan noem je eerst de tonen van mineur op, en verlaagt dan de 2 en 5. En waarom locrisch nog geen naam heeft gekregen? Heeft dat met de tritonus te maken…Voorstel voor verdere ontwikkeling: locrische secundekwint, korter is locrische 25 (vijfentwintig) Er zijn natuurlijk meer toonladders die tonen veroorzaken die buiten de toonsoort liggen, zie het overzicht van de toonladders en akkoorden ARRANGING MELODIE EN TOONLADDERS WRITING TOONLADDERS BUITEN DE TOONSOORT - JAZZMODI Het AKKOORD+TOONLADDER-v.v-principe. En hierbij gezien als je bij een Dmi akkoord (D-F-A) de passingstones/doorgangtonen toevoegd van C majeur, je een witte toetsen toonladder krijgt van D naar D, die we dorisch noemen, 1 van de jazzmodi of kerktoonladders. EXPERIMENT: Uit de trappentabel met drieklanken is te zien dat bij mineur akkoord 3 modi passen en bij majeur 2 modi. Bij dim alleen maar 1 modus. Speel je altijd bij de akkoordtrap II dorisch, dan zal het altijd binnen de toonsoort blijven en tonaal klinken en voelen. Maar wat als je de modi gaat verwisselen, dus op de I lydisch en op de 2 frygisch. Experimenteer hiermee en je zal zien dat je buiten de toonsoort gaat en atonaler, dissonanter wordt, bijvoorbeeld fusion-, modern klassiek-, lm/game muziek-achtig. Je arrangement skills bepalen hoe tonaal of dissonant het kan zijn. fi ARRANGING MELODIE SCHRIJVEN WRITING Top producer Giorgio Tuinfort (paar credits onderaan): ‘Melodie is het belangrijkste element, overleeft de jaren en stijlen’ (remixes, nieuwe versies, remakes etc.) Als je goede melodieen en motieven wilt kunnen maken, bestudeer dit boek grondig en voer het uit Kan de melodie op zich zelf staan (Perricone: independent melody) Melodie komt voor in de mainline (vocaal en/of instrumentaal), en a udio logo maar ook in de bassline, countermelody, topnotes van s, m otiev akkoorden en/of arpeggio functies etc. en e tc. Andere vormen zijn bijvoorbeeld: audiologo, leitmotief, thema Melodie bestaat uit veel elementen: curves, frases en begin en eindpunten, outlines, versieringstonen, ritmiek, (in)stabiele tonen, toonladder materiaal etc. Laat je niet misleiden door de titel voor het boek, want het geldt echt voor elke melodie, audiologo, bassline, leitmotiv of die nu vocaal of instrumentaal is ARRANGING MELODIE SCHRIJVEN WRITING STANDAARD SECTIE MELODIE Standaardsectie is 8 maten met 4 frases a 2 maten Hier volgt een zeer beknopte samenvatting van het boek ‘Melody in Songwriting) met technieken als: frases, vorm, curves, stabiele en instabiele tonen. Schaf het boek aan en doorleef het, is echt goud waard! Dit boek levert je technieken om goede melodieen, toplines, basslines, audiologo’s, leitmotiven. etc. te schrijven. En het gaat erom dat de melodie zelfstandig goed is en niet de hulp nodig heeft van 1000 andrere tracks, partijen in je arrangement om een slechte melodie te verbloemen. OOK kan je een keer eerst de melodie schrijven als startpunt van je creative proces, en dan daarna de akkoorden toevoegen ( = rehamoniseren) ARRANGING MELODIE SCHRIJVEN WRITING SAMENVATTING MELODY IN SONGWRITING Melodie AAAA Trapsgewijs (conjunct) of sprongsgewijs (disjunct) Begin eerst met 8 matige sectie en 4 frases disjunct conjunct van 2 maten elk. Een frases is het ritmische element, dus niet dat de toonhoogtes (het ‘melodietje’) hetzelfde moet zijn, wel het ritme dus Melodie vorm = ABAB, AAAA, AABB, Melodie AAAA (toonhoogte variatie) ABAA, AABA, AAAB ABAB = na de tweede A is de verwachting van de user = dat een B komt AAAA = kan ‘machinaal’ 4 keer hetzelfde zijn voor de user en misschien werken als een ‘makkelijke’ hook. Tenzij de toonhoogtes en curves verschillen, dan voelt de user dat het hetzelfde is, maar klinkt niet zo voor hem/haar. melodie curves AABB = kan als een verassing werken bijvoorbeeld ABAA, AABA, AAAB = kan bijvoorbeeld de nadruk op het B deel komen te liggen (titel bijvoorbeeld of hoofdmotief) Dit zijn de 5 curves: stijgend, dalend, boog, omgekeerde boog, gelijkblijvend) ARRANGING MELODIE SCHRIJVEN WRITING SAMENVATTING MELODY IN SONGWRITING mineur toonsoort INDEPENDENT MELODY= een zelfdragende melodie (In)stabiele tonen Stabiele/instabiele tonen majeur toonsoort: van stabiel naar instabiel in de majeur toonsoort > 1-5-3-6-2-4-7 (Herken hierin weer de majeur toonsoort = zelfde als mineur toonsoort, behalve dat de 2 alleen omlaag gaat boventoonreeks) Natuurlijke oplossing: 2-4-6 = dalend, 7 = stijgend, # = stijgend, b = dalend (oefening: zing improviserend een melodie met gebruik van stabiele/instabiele tonen & hun oplossing). Oplossingen zijn: directe-, indirecte- en geen oplossing. (Zing en experimenteer hiermee) LET OP Stabiele/instabiele tonen mineur toonsoort: Van Het gaat hier om zelfstandige melodieën, dus stabiel naar instabiel mineur toonladder > bijvoorbeeld de 2 (‘supertonic’) staat in relatie tot 1536247 / 46 dalend / 7 stijgend / 2 dalend of de toonsoort en niet tot het akkoord. stijgend / # = stijgend / b = dalend / bij HM let op Voorbeeld: toon D in de toonsoort G majeur is en gebruik van de overmatige secunde blijft altijd volgens het systeem van (in)stabiele tonen de 5. Ook als er dan een Emi, Eb, D, C, Bmi Spanning: instabiele tonen kunnen voor spanning akkoord onder de D staat. In principe kan je elk zorgen, voor een open sectie, voor contrast. En niet akkoord onder de D zetten ( = reharmonisatie) gebruik te maken van de natuurlijke oplossing kan ook voor meer spanning zorgen. Open sectie: als een sectie op een instabiele toon eindigt heb je een open sectie, oftewel een noodzaak in die muziek voor een volgende sectie. zelfde geldt natuurlijk voor akkoorden, als je bijvoorbeeld niet op de I eindigt. ARRANGING MELODIE SCHRIJVEN WRITING VOORBEELDEN geen oplossing Ami Bb Ami Bb liggend blijvende curve liggend blijvende curve Emi Bb Db Emi Bb Ami B7 boog ARRANGING MELODIE EN TOONLADDERS WRITING TOONLADDERS DETERMINATIE 1. Hoeveel tonen? 5 = pentatonisch, majeur en mineur is al te zien aan de grote of kleine terts 6 = hexatonisch (hele toons, majeur blues - grote terts, mineur blues - kleine terts) 7 = heptatonisch (majeur, mineur, HM, MM, jazz modi) 8 = octotonisch 2. Welke terts? Grote terts = majeur Kleine terts = mineur 3. Vergelijk met de majeur en mineur authentieke toonladders. Kijk welke toon/tonen verschillen. Geen verschillen, dan is het majeur of mineur Mineur en #7 = HM Mineur en #6 en #7 = MM En dan de kenmerkende tonen van de jazzmodi, bijvoorbeeld #4 = de lydische kwart TOONLADDERS CONSTRUCTIE 1. Heptatonisch: (a) Noteer de stamtonen (b) Aantal voortekens plaatsen (zie kwintencirkel) (c) Indien nodig de kenmerkende tonen verhogen/verlagen van HM, MM of van de jazzmodi VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS MAAR WELKE TOONLADDERS B WELK AKKOORD en vice versa ? AKKOORD+TOONLADDER-v.v-principe: Sikora: “Akkoord = verticale toonladder | Toonladder = horizontaal akkoord” Akkoord = een toonladder met omit tones | toonladder = een akkoord met doorgangstonen (passing tones) Dus toonsoort C majeur: witte toetsen trapsgewijs spelen vanaf grondtoon van het akkoord. Bij D majeur zelfde, maar dan met twee voortekens. (zo werken ook midi toonsoort- toonladder lters) IJ fi ARRANGING MELODIE EN AKKOORDEN WRITING TOONLADDER BEPALING Akkoord - Toonladder principe (akkoord = toonladder en toonladder = akkoord) Voor dit semester alleen de Basis toonladders kennen, de rest is extra en voorbereidend op volgend semester Oefening: schrijf een akkoord schema met alle substituten en noteer dan met behulp van dit overzicht de toonladders er bij. Speel ze en construeer experimenterend daar melodieën mee. Level Akkoordsymbool Mogelijke verticale toonladder Basis Alle akkoorden chromatisch Basis CMA7 ionisch / lydisch / majeur pentatonisch / majeur blues Basis CMI7 dorisch / frygisch / aeolisch / mineur pentatonisch / mineur blues Basis CMI(MA7) MM / HM Basis C7 mixolydisch (voor blues feel: majeur blues / mineur blues) Basis CMI7(b5) locrisch octotonisch heel/half Intermediate 1 CO7 octotonisch half/heel / heletoons /alt toonladder (andere benaming: #9 Intermediate 1 C7 alt toonladder of superlocrisch of dim whole) = (C-C#-D#-E-F#-G#-Bb-C) Intermediate 1 C7(b5) C7(#5) hele toons toonladder lydisch overmatig (majeur met #4 en #5) Intermediate 1 CMA7(#5) Mixolydisch. Behalve bij V7/III en V7/VI = HM5. En bij V7/II is mixolydisch (b13) | Intermediate 1 Tussendominanten Voorbeeld HM5 op een G7 = G - Ab - B - C - D - Eb - F - G ( is dus de vijfde modus van C Harmonisch mineur OF Mixolydisch b9/b13 ) Intermediate 1 Tritonus substituten Mixolydisch (#11). Bij V7/I, V7/IV en V7/V kan ook de alt scale VAKTERMEN SOCRATIVE KENNISTOETS SEMESTER 1 ARTEZ MEDIAMUSIC © Peter Leutscher-Kintrup | versie 6-11-2023 ARRANGING KENNIS WRITING Staat niet in een boek en pas je toe, intuitef uiteindelijk. Liefst in je eigen muziek. Oefen de oefentoetsen En oefen construeren en determineren van toonladders en akkoorden en akkoord progressies HeadHunterz: Muziekleer opent deuren naar de matrix met onbegrensde mogelijkheden! OPSTART AML inleiding AML LESSEN Arrangeren en Muziek Leer Vaktaal & systemen van de muziek Zie verder de modulebeschrijving incl. toets Gaat in principe over de eerste drie fases van het muziek productie proces, zie stages of music production: composition/writing en arrangement. Deze zijn ook goed voor het versnellen van je productieproces. Tip: ga nooit terug naar vorige fases. Weet in welke fase je bent. Deze fases passen we ook toe in de MWT lessen Stage 0: Stage 1: Stage 2: Stage 3: Stage 4: Pre Production Sketch Writing & Arrangement Mixing Mastering 1 sectie van 8 maten Horizontaal Concept arrangement: meer startend met melodie, secties en vorm, Editing harmonie, beat, sound Sounddesign overgangen Mastering etc. Mixing Melody/themes Mainparts Gaat om de hoofdrolspelers eerst, Opdrachtgever Verticaal arrangement: inkleuren laten spectrale verdeling en arrangeerfuncties OPSTART WAT DOEN WE EIGENLIJK? MUZIEKLEER - WAT DOEN WE EIGENL K HIER? Theorie staat in een boek, kennis is “vergeten”/verinnerlijken en geeft o.a. control en professionalisering. Synergetisch samenspel tussen bewust bekwaam en intuitief werken. (Robin Francesco: ‘2x luisteren, eerst technisch luisteren, dan de sfeer’ bij produceren) Literatuur = 3 boeken (vaktermen, akkoorden en toonladders, melodie) en verder alle andere bronnen IJ OPSTART WAT DOEN WE EIGENLIJK? VAN THEORIE TOT KENNIS Wat doen we eigenlijk hier: “Alles wat je nu leert moet je vergeten” en is relatief, tijden veranderen! AML is 1 van de kennismodules naast: Theorie muziektechnologie (MTECH) Theorie van stijlen en ontwikkeling (SIP) Research (nieuwe kennis door/voor jou) Impliciete & expliciete kennis in overige modules Wat kan je doen met theorie: In het boek / HD laten staan & brainless een < 5,5 scoren Toepassen en tot kennis maken (kennisgedreven) Bewustbekwaam en kennisgedreven schrijven en produceren (dus ook bewust keuzes maken wanneer er intuïtief gewerkt wordt) Verinnerlijken & „vergeten” Nieuwe kennis toevoegen aan de wereld Waarom eigenlijk? Professional die overal „overleeft” (geen inspiratie nodig, wel ambachtelijk, foutoplossing, respect & vertrouwen als producer, ef ciënte communicatie) HBO (hoger niveau van denken) BA graad (hoger niveau van denken) Competentie: bewustbekwaam & kennisgedreven muziek schrijven en arrangeren (i.p.v. „maar wat doen & wachten op inspiratie”) fi OPSTART WAT DOEN AMLWE inleiding EIGENLIJK? OEFENING EN JE HEBT MOGEL KHEDEN & BENT IN CONTROL C - AMI - ? …….. WELKE AKKOORDEN KUNNEN VOLGEN NA HET Ami AKKOORD? NOEM ER 20. IJ OPSTART WAT DOEN AMLWE inleiding EIGENLIJK? OEFENING EN JE HEBT MOGEL KHEDEN & BENT IN CONTROL C - AMI - ? …….. NOEM EN VERKLAAR al je akkoorden = KENNISGEDREVEN & BEWUSTBEKWAAM Voorbeeld F en FMI en Dd akkoord IJ OPSTART WAT DOEN AMLWE inleiding EIGENLIJK? KENNISNIVEAUS OPSTART WAT DOEN WE EIGENLIJK? LEERFASEN MASLOW | BEWUST BEKWAAM Automatiseren/verinnerlijken: Creatieve proces continue synergetisch wisselen tussen bewust en intuïtief (zeg linker- & rechter hersenhelft) Dus geen sprake van “Help !!! , ik ben even niet meer creatief, writersblock…”. Wel handig als je een plotselinge korte deadline hebt gekregen van je opdrachtgever! Je kwaliteit wordt niet bepaald door producties waar je lang aan hebt gewerkt, maar aan de onderkant van jouw kwaliteit. Zal je muziek slechter worden, door teveel kennis en bewust bekwaam en kennisgedreven produceren? VAKTERMEN SYSTEMEN AML inleiding MUZIEKLEER | DE 2 SYSTEMEN Er zijn in principe 2 basis systemen die ten grondslag liggen aan onze westerse muziek: Het natuurlijke systeem en bepaalt wat wij onderbewust vinden, de boventonenreeks Het menselijke systeem en maakt onze ordening van muziek duidelijk: de kwintencirkel Systemen zijn er voor om muziek te (be)grijpen en niet alleen maar aan toeval (intuitie?) over te laten. Om te professionaliseren en in control te zijn. Concepten en opdrachten te vertalen naar compositie en arreangement parameters. Het zorgt voor het doorbreken van je grenzen en kan middels experiment tot innovatie leiden (trendsetter, authenticiteit, eigen sound) Zie het als kookrecepten, gereedschappen, compositie generatoren. Nummering van de harmonische VAKTERMEN SYSTEMEN AML inleiding SCHR VEN en ARRANGEREN Skillset: gereedschapskist vol met tools voor stijl, harmonie, melodie, verticaal en horizontaal arrangement, sounds en instrumentatie Schrijven van zelfstandige melodieen, thema’s. Kennis van toonladders en samenhang met harmonie. Meerstemmig schrijven. Motiefontwikkeling en versieringstonen. Harmonie: toonsoorten, akkoordprogressies, substituten, voicings, van drieklank tot aan tensions en alteraties en meer, modulaties, functieleer. Contrapunt: samenspel tussen de 4 melodieen in een productie (melody, bass, topnotes chords, countermelody Stijlenkennis, bibliotheek aan patterns (bass, drums, keys etc.) Timing & feeling, agogiek, frasering en articulatie, maatsoorten Verticaal arrangement: spectrale verdeling, samenspel en synergie van de verschillende partijen, arrangeer functies, zettingen (piano, koor, strings etc.). Toonomvangen instrumenten. Horizontaal arrangement: vormen en overgangen IJ VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS NOTENNAMEN Stamtonen: A-B-C-D-E-F-G Chromatiek: # (stamtoon + -is) b (stamtoon + -es) | uitzondering: Es en As x (stamtoon + -isis) bb (stamtoon + -eses) | uitzondering: Eses en Ases Enharmonische verwisseling = andere benaming noot, zelfde toon (Bes = Ais/Ceses & Deses = C) NOTENNAMEN | SPECTRALE VERDELING Klassieke octaven: Subcontra octaaf C – contra octaaf C – groot octaaf C – klein octaaf c – eengestreept octaaf c – tweegestreept octaaf c – etc. | Notatie: ’’C - ’C – C – c – c’ - c’’ – c’’’ – c’’’’ – c’’’’’ Centrale C: Scienti c pitch notation: C4 MM Equipment C3: Ableton, Logic, Garageband, Cubase, Studio One MM Equipment andere middle C: Fruity Loops (C5), Roland (C4) Midinootnummer: 60 Hertz: 262 Hz (440 Hz = a’) fi VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS SPECTRALE VERDELING - 10 OCTAVEN VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS AFSTAND TUSSEN TWEE TONEN Interval melodisch = tonen na elkaar gespeeld: Halve toonsafstand = 1 step = 100 cents Voorbeeld: toonladder majeur = 1-1-1/2-1-1-1-1/2 toonsafstand of 200-200-100-200-200-200-100 cents of 2-2-1-2-2-2-1 step Interval harmonisch = tonen tegelijk gespeeld Stamtonen bepalen het interval, voorbeeld Cisis-Eses is een terts 1 prime 8 octaaf 2 secunde 9 none 3 terts 10 decime 4 kwart 11 undecime 5 kwint 12 duodecime 6 sext 13 tredecime 7 septiem 14 quardecime 8 octaaf 15 quindecime VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS OEFENING tritonus? VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS KWALITEIT VAN DE INTERVALLEN Exacte afstand van de intervallen Andere naam voor overmatige kwart of verminderde kwint is tritonus of diabolus in musica (zie ook de studentenvereniging), zie verder: https://nl.wikipedia.org/wiki/ Tritonus#:~:text=De%20tritonus%20(afgekort%20TT)%20is,van%20f'%20naar%20b'%3A Tritonus betekent drie (hele) tonen en het enige interval waar zijn complementaire interval gelijk is. INTERVAL KLEINER INTERVAL GROTER GROOT (dubbelverminderd) verminderd klein overmatig (dubbelovermatig) 3&6 / 2&7 REIN (dubbelverminderd) verminderd overmatig (dubbelovermatig) 1&8 // 4&5 VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS OEFENING WAT VOOR EEN INTERVAL IS: E-C Bb-Db Cisis-Dbb A-Eb INTERVAL KLEINER INTERVAL GROTER GROOT (dubbelverminderd) verminderd klein overmatig (dubbelovermatig) 3&6 / 2&7 REIN (dubbelverminderd) verminderd overmatig (dubbelovermatig) 1&8 // 4&5 VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS KWALITEIT VAN DE INTERVALLEN Gevoelskwaliteit van intervallen: wat we onbewust “mooi” en “niet mooi” vinden wordt bepaald door het natuurlijke systeem, de boventoonreeks. De eerste intervallen octaaf en kwint vinden we mooi, rustgevend, oer (zie muziektherapeutische toepassingen, lm en gamemuziek, world muziek, powerchords). De intervallen bovenaan, secundes en microtonale intervallen vinden we “niet mooi”, zie bijvoorbeeld het Jaws thema, 12 toons- of microtonale muziek. In muziektheorie wordt dat aangegeven met de vaktermen consonante of dissonante intervallen is. Volkomen consonant = 1&8 // 4&5 | onvolkomen consonant 3&6 | dissonant = 2&7 (nu niet meer = jazz & blues, of wel ?= pop) Complementaire intervallen: „Elkaars spiegelbeeld” | vormen samen een octaaf | (bij “spiegelen” > rein blijft rein; groot wordt klein; klein wordt groot) Hebben dezelfde gevoels kwaliteit: priem & octaaf; kwint en kwart; terts & sext; secunde & septiem Nummering van de harmonische fi ARRANGING BASICS WRITING KWALITEIT VAN DE INTERVALLEN Experiment Maak een melodie met 4 frases van 2 maten (= sectie van 8 maten). En zet deze 2 stemmig: schrijf onder deze melodie tertsen (bijv. pop feel). Maak een melodie met sexten (bijv. schlager) En met kwinten/kwarten (bijv. rock feel) En met septiemen (bijv. horrorfeel) voorbeeld partwriting melodie (ook bij lesmateriaal) http://www.hornarrangements.com/basicshornarranging.html voorbeeld tritonus feel en rhythmic melodic ARRANGING BASICS WRITING KWALITEIT VAN DE Consonant INTERVALLEN - INTERVAL VOICINGS Experiment Maak 2 duidelijk verschillende intervalvoicings die voor jou Dissonant innoverend zijn en niet met andere systemen te maken zijn, voorbeeld dus niet op deze wijze 2 tertsen stapelen: C-E en G-B. Dit systeem is onze standaard tertsakkoorden. Intervalvoicings kunnen dissonant zijn, maar ook consonant of ergens tussenin. ARRANGING BASICS WRITING KWALITEIT VAN DE INTERVALLEN - INTERVAL VOICINGS Nog een paar voorbeelden VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS KWALITEIT VAN DE INTERVALLEN Experiment Pas de harmonische reeks toe in bijv. je synthesizers, ageoletten op je gitaar, speel op de piano deze reeks, voor meer voorbeelden zie de volgende pagina Waar kom je de harmonische reeks tegen ? Nummering van de harmonische fl VAKTERMEN SYSTEMEN WESTERS TOONSYSTEEM | TONALITEIT HARMONISCHE Harmonische kom je in veel situaties tegen: Slingerbuis Gitaar (snaar instrumenten, ook piano!) hele snaar & noteer de toon; de helft van de snaar & noteer toon; 1/3; 1;4; 1/5 Boventoon plugin, zie video Orkestratieboeken, Melody in songwriting boek Boventoonzingen FM synthese synthesizer Subtractieve synthesizer ( lter cuf & hoge response) Brass instrumenten Melodie - stabiele en instabiele tonen Intervallen berekenen in Hz Additieve synthesizer Op toetsen spelen, zingen, cognitief… fi VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS KWINTENCIRKEL Harmonische reeks, waar kom je dat tegen? Van boventoonreeks (natuurlijk systeem nummer 1) naar kwintencirkel (menselijk systeem nummer 2) Organisatie van ons toonsysteem: Grondtoon (1e harmonische van de boventoonreeks), dus C’ Octaven (2e van de boventoonreeks), dus ‚C - C - c -c’ - c’’ etc. Kwinten stapelen (3e van de boventoonreeks) dus ‚C - ‚G - D - A - e - b etc. Nummering van de harmonische VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS OEFENING Teken methodisch en uit je hoofd een complete kwintencirkel: kwinten stapelen VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS SYSTEEM KWINTENCIRKEL Het menselijke systeem de kwintencirkel Merendeel van onze westerse muziek is met de kwintencirkel te systematiseren, te (be)grijpen. De boventoonreeks wat we onbewust vinden en voelen met muziek Is niet alleen voor het bepalen van het aantal voortekens…… Pentatoniek (oer toonladder): 1e vijf kwinten Grondtoon & dominant: 1e twee kwinten “I-IV-V muziek”: 3 kwinten rond C Wisselbas 1-5 Toonladders (7 kwinten is lydisch) Modulaties (verre toonsoort meer “shocking”) Functieleer Trappentabel (basis akkoorden toonsoort) Drieklanken Tritonus substituties Jazz cadens (kwartencirkel) ………. Extra: cirkel en systeem voor ritmes, zie euclidean rhythms C C F G F G Bb D Bb D Eb A Eb A Ab E Ab E Db B Db B F#/Gb F#/Gb Oer toonladder - de 1e vijf kwinten Gelijkvormige toonladder - hele toons majeur pentatonisch C C F G F G Bb D Bb D Eb A Eb A Ab E Ab E Db B Db B F#/Gb F#/Gb De meest heldere toonladder lydisch - 1e zeven kwinten Gelijkvormige toonladder - octotonisch half/heel (lydian concept - george russel) C C F G F G bVI Ami Bb D Dmi Emi Bb iv DbIII Gmi i Bmi bVII Eb A Eb Cmi v F#mi A V Fmi C#mi Ab E Ab Bbmi G#mi E I D#mi/Gbmi IV Db B Db B F#/Gb F#/Gb I-IV-V muziek basis akkoorden mineur C F G Bb guide tones grondtoon D 3 en 7 Eb A Ab grondtoon E Db B F#/Gb Tritonus substitutie John Coltrane circle VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS MAJEURTOONLADDER / TOONSOORT Constructie methodes: Kwintencirkel uit je hoofd leren Innerlijk gehoor: zing de toonladder (welke toon verandert: #7 en b4) Tetrachorden Toonsafstanden 1-1-1/2-(1)-1-1-1/2 Alle toonsoorten (toonladders en trappentabellen) spelen op keys Doel: Bewust kunnen kiezen voor toonsoort (melodie/harmonie): In relatie tot emotie, sfeer, kleur Variatie in je creatieve proces Out of your comfort toonsoorten met mogelijk andere resultaten Kennis van vaste voortekens voor je productie Kunnen aanpassen aan ranges van zangers (en instrumentalisten) VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS TOONSOORT | MELODIE en HARMONIE (MAJEUR TRAPPENTABEL) akkoordtrap I II III IV V VI VII I akkoord C DMI EMI F G AMI BO C Constructie methode: speel een toonladder, stapel er een terts op en nog een terts (= terts harmonie) Bepaal kwaliteit van het akkoord: majeur = g3 & k3 | mineur = k3 & g3 | dim = k3 & k3 Hoofdtrappen I-IV-V = majeur / Neventrappen II-III-VI = mineur / VII = o (=dim) Akkoordtrappen (zie ook Nashville number system, komt nog) makkelijk voor transponeren en moduleren akkoordtrap I II bIII IV V bVI bVII I akkoord CMI DO Eb FMI GMI Ab Bb CMI Hoofdtrappen I-IV-V = mineur / Neventrappen bIII-bVI-bVII = mineur / II = o (=dim) Noteer en speel in verschillende OEFENING toonsoorten die voor jou uitdagend z n ij VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS TOONSOORT | MELODIE en HARMONIE (MAJEUR TRAPPENTABEL) toontrap I II III IV V VI VII I akkoord C DMI EMI F G AMI BO C toonladder C majeur horizontaal toonladder toonladder C ionisch D dorisch E frygisch F lydisch G mixolydisch A aeolisch B locrisch C ionisch verticaal TOONSOORT | MELODIE en HARMONIE (MINEUR TRAPPENTABEL) toontrap I II III IV V VI VII I akkoord CMI DO Eb FMI GMI Ab Bb C toonladder C mineur horizontaal toonladder toonladder Bb C aeolisch D locrisch Eb ionisch F dorisch G frygisch Ab lydisch C aeolisch verticaal mixolydisch VAKTERMEN SYSTEMEN BASICS VOORBEELDEN NOTATIE VORMEN - melodie / harmonie Melodie: 1 2 3 4 5 6 7 Euro Klassiek: I II III IV V VI VII Jazz: I ii iii IV V vi vii Jazz: I-7 II-7(b5) bIIImaj7 IV-7 V7 bVImaj7 bVII7 Nashville number system: 1 2 3 4 5 6 7 ( https://guitarthinker.com/lessons/nashville-number-system ) in deze video ook ‘harmonisch ritme’, dus hoe lang duurt een akkoord symbool (2 of 3 akkoorden in de maat en/of een anticipation/push/ritme) Bestudeer deze video van Chas Williams: Zie hoe hij een akkoordschema schrijft en meteen leer je ook de nashville akkoord notatie. https://vimeo.com/14806290 https://www.youtube.com/watch?v=Vm a4Y0Er8 fi VAKTERMEN VAKTERMEN Maat, Maatsoorten & Ritmiek Vaktermen notatie Maat Toonhoogte en sleutels Maatstrepen, dubbele maatstreep, slotstreep Verschil betekenis toon en noot Maatteken (bijv. 13/8 maat) Notenbalk, notenlijn, notensysteem Ander symbool voor 4/4 maat, en voor 2/2 maat Stamtonen Opmaat (wat is dit en wat betekent dit voor de Hulplijnen laatste maat) Sleutels: G-sleutel / F-sleutel / C-sleutel (alt- & Enkelvoudige maatsoort / regelmatig samengestelde tenor sleutel) maatsoorten / onregelmatig samengestelde maatsoorten Centrale C Tweedelige maatsoort (binair) / driedelige maatsoort Sleutelwisseling (ternair) 8va, 15ma, 8va bassa, 15ma bassa, loco Maatwisseling Octaven (subcontra-, contra-, groot-, klein-, Hemiool eengestreept-, tweegestreept-, driegestreept-, Verschil 6/8 en 3/4 maat viergestreept, vijfgestreept octaaf) Syncope Noten en rusttekens Voortekens Hele-, halve-,kwart-, achte-, zestiende-, 32e-, 64e-, 128e noot of rust o kop, staart, vlaggetje, Kruis, mol, herstellingsteken, dubbelkruis, dubbelmol waardestreep Vaste & toevallige voortekens o brevis Stip achter de noot / gepuncteerde noot Verbindingsboog Antimetrische guren: triool, kwartool, kwintool, sextool (versnellend & vertragend) fi VAKTERMEN VAKTERMEN Tempo aanduidingen jazz & pop Vast tempo Freely = vrij Ballad / slow < 100 Medium / medium swing / medium jazz / mod. / moderate 100 – 150 Medium fast / medium up 150 - 220 Fast / bright 220 - 260 Up tempo / up > 260 Stijl en sfeer aanduiding ♩ = 160 / ♪ = 80 / BPM Bop / bebop Tempo verandering Bossa Half time rock feel Latin Double time Swing / shuf e Straight eights / rock Funky rock Jazz waltz Samba fl VAKTERMEN VAKTERMEN Tempo aanduidingen klassiek a tempo het begin tempo accelerando versnellend MM 40 largo breed, langzaam animato levendig MM 50 larghetto tamelijk langzaam con brio met vuur MM 60 adagio behoedzaam, met overleg con moto met beweging MM 80 andante gaande grave ernstig, langzaam MM 100 moderato matig snel mosso bewegelijk, levendig MM 120 allegro opgewekt, snel rallentando geleidelijk vertragen MM 160 presto snel ritenuto verlangzamen MM 200 prestissimo zeer snel rubato vrij in de maat stringendo sneller en sterker worden tempo het begin tempo primo tempo he juiste tempo ( mm 72 - 80) guisto tenuto lang aanhouden tranquillo rustig fermate toon langer aanhouden, metrum wordt verbroken vivace levendig VAKTERMEN VAKTERMEN Dynamiek Pianissimo PPP Uiterst zacht terassendynamiek plotselinge dynamiek piano PP pianissimo Zeer zacht overgangsdynamiek transitionele dynamiek P piano Zacht seriele dynamiek dynamiek op basis van reeksen mP Mezzo piano matig zacht crescendo / cresc. sterker wordend mF Mezzo forte Matig hard decrescendo / decres. zachter wordend F Forte Hard diminuendo / dim. zachter wordend FF Fortissimo Zeer hard Fortissimo dolce zacht, lie ijk FFF Uiterst hard forte marcato uit laten komen, beklemtoond wegstervend, zachter en langzamer morendo wordend fl VAKTERMEN VAKTERMEN VAKTERMEN VAKTERMEN VAKTERMEN VAKTERMEN VAKTERMEN VAKTERMEN TEST TOETS VAKTERMEN SYSTEMEN FURTHER INFO YT / INTERNET Andrew Huang Adam Neely Nahre Sol 8-bit Music Theory Anuja Kamat Sideways PrettySimpleMusic Rick Beato Holistic Songwriting Dave Bruce composer ….. ARRANGEREN AML SEMESTER 1 ARTEZ MEDIAMUSIC © Peter Leutscher-Kintrup | versie 6-11-2023 ARRANGING ARRANGEREN WRITING OVERZICHT Standaard lengte sectie is 8 maten. Maak gebruik van harmonisch ritme (hoe lang een akkoordsymbool duurt) Semester 1 werken en onderzoeken we de arrangeer mogelijkheden met drieklanken Spectrale verdeling arrangement Piano zetting (ook met patterns) Traditionele stemvoering Arrangeren met drieklanken: Grondligging, sext akkoord, kwart sextakkoord? Zie en voel wat gebeurt met de topline van de akkoorden en de plaats in het frequentie spectrum. Akkoorden een octaaf hoger of lager transponeren is een grote verplaatsing in het frequentiespectrum. Omkeringen zorgen voor een meer gedi erentieerder verplaatsing, wel wordt de melodielijn van de topnotes anders. Check ook het contrapunt (samenspel van melodieen in bijvoorbeeld de bas en topnotes akkoorden. Welke bewegingen ontstaan er door, zoals gelijke-, tegen- en zijdelingse beweging. Hoe zijn de curves van de melodieen). Drieklanken tonen toevoegen, wisselen, vervangen. Ook zo dat ze niet meer herkenbaar zijn als drieklanken. Pedal in de bas Lineaire bas (bijvoorbeeld door sext akkoorden te gebruiken > C/E) Pedal in de sopraan van de akkoorden Contrapunt (melody, counter melody, topnotes akkoorden, bas). En de drie bewegingen van contrapunt = gelijke beweging, tegen beweging, zijdelingse beweging Voicings set - Jaar 1 Arrangeer functies Vorm en tension levels van sections, overgangen Patterns (Drums, Percussion, Bass en Keys) ff ARRANGING ARRANGEREN WRITING ARRANGEREN - SPECTRALE VERDELING Wij zijn de designers van geluidstrillingen (20Hz - 20kHz). En moeten door goede spectrale verdeling in het arrangement zorgen voor transparantie en synergie tussen alle partijen/tracks. Als de eerste fases van het productieproces goed zijn, dan kunnen de volgende nog meer extra aan toevoegen. Repareren in latere fases helpt niet (“garbage in, garbage out”) Basis kennis van toonvomvangen van instrumenten helpt het bewustzijn en professionlalisering van spectrale verdeling in de arrangeer fase. Arrangeer alleen met een pianosound voor bewustwording spectrale verdeling arrangement en als mogelijkheid voor writing en production proces ARRANGING ARRANGEREN WRITING ARRANGEREN - SPECTRALE VERDELING Wij zijn de designers van geluidstrillingen (20Hz - 20kHz). En moeten door goede spectrale verdeling in het arrangement zorgen voor transparantie en synergie tussen alle partijen/tracks. Als de eerste fases van het productieproces goed zijn, dan kunnen de volgende nog meer extra aan toevoegen. Repareren in latere fases helpt niet (“garbage in -garbage out”) Basis kennis van toonvomvangen van instrumenten helpt het bewustzijn en professionalisering van spectrale verdeling in de arrangeer fase. Voor semester 1 alleen de toonomvangen bandinstrumenten & vocals studeren ARRANGING ARRANGEREN WRITING AML PIANO ZETTING (COMPING BASIS) Spectrale verdeling arrangement: Rechterhand akkoorden rond de centrale C. Omkeringen kunnen nog voor een jnere plaatsing zorgen en resulteren natuurlijk met een andere topline in de akkoorden wat gevolgen heeft voor je contrapunt. TIP: drieklanken kan je verder arrangeren met de double lead techniek, zo krijg je nog een steviger sound, zie ook bijvoorbeeld in gospel achtige stijlen. Linkerhand een octaafbas, onderste toon in het contra octaaf. Zo houd je ruimte vrij voor melodie, zie bijvoorbeeld sopraan instrumenten die rond de centrale C beginnen (dus om al het masking effect tegen te gaan in het arrangement) Bij notatie kan je gebruiken maken van 8va bassa tekens (scheelt hulplijnen). Beginnersfouten zijn dat de bas en/of akkoorden te hoog geplaatst worden. Dat de bas vaak te hoog gespeeld/gearrangeerd wordt kan te maken dat de linkerhand zo boven een piano toetsenbord “hangt” en/of door de kleinere (bijv. 5 octaafs) keyboards. 8 va bassa fi ARRANGING ARRANGEREN WRITING ARRANGEREN - STEMVOERING Stemvoering regels: Zelfde toon tussen twee akkoorden op dezelfde positie laten liggen (boven, midden of onder. Oftewel toon 1, 2 of 3 laten liggen, waarbij de 1 de bovenste is) Overige tonen zoveel mogelijk stapsgewijs laten bewegen (secundes, conjunct motion) Als de twee akkoorden geen gemeenschappelijke toon hebben, dan de akkoorden in tegenbeweging t.o.v. de bas Het doel is een meer een horizontaal liggend blijvend verloop in de akkoorden, de akkoorden “springen” in principe niet, maar vloeiend. Dit is wat met (“goede”) stemvoering noemt. Zoals eerder gezegd is alles relatief. Dus in de lichte muziek en veel eerder in de klassieke muziek vond men het vernieuwend (opvallend/hook) dat akkoorden ook “mochten” springen. Dus waarom zou dit eigenlijk geen stemvoering zijn? En waarom zou het foute stemvoering zijn? Daarom spreek ik liever van traditionele en non-traditionele stemvoering. Je zou ook termen kunnen gebruiken als stapgewijze of sprongsgewijze verloop van akkoorden. Stemvoering is op te vatten als het “varen” (voortgaan) van de losse stemmen van bijvoorbeeld een akkoorden reeks. Dit wordt zeer duidelijk als je bijvoorbeeld de 3 tonen van een akkoordreeks splitst voor instrumenten of midi tracks. Check dan wat de kwaliteit is van elke melodie, bijvoorbeeld moet een van de spelers/tracks een uur lang dezelfde toon blijven spelen of wil je voor een andere kwaliteit van melodieen gaan voor die ene speler/track ARRANGING WRITING & ARRANGING BASICS 2 WRITING ARRANGEREN - CONTRAPUNT / LINEAR WRITING Drie a vier melodieën die synergetisch samenwerken en samenspelen: Melodie Countermelody (tegenmelodie) Topnotes akkoorden Bas Het synergetische samenspel en de 3 bewegingen van contrapunt maken het interessant en kunnen voor hooks zorgen (net als alle andere arrangeer technieken): Gelijke beweging Tegen beweging Zijdelingse beweging ARRANGING SEM 2 WRITING & ARRANGING WRITING PREVIEW Hoef je nog niet te leren, komt in semester 2, maar laat zien hoe het spectrum is van drieklanken tot moeilijk doen ;) ARRANGING WRITING van BASIC naar ACADEMISCHE AKKOORDEN 5 LEVELS ARRANGING VOICINGS JAAR 1 WRITING SLASH CHORDS INFO Tweetal type slash chords met als basisgevoel de drieklanken: a) Drieklank majeur of mineur met een bas een terts lager, voorbeeld: F/D of E/C. Deze akkoorden kunnen beschouwd worden als Dmi7 of Cmaj7. Hierbij opgemerkt dat een Dmi7 anders gevoiced kan worden en dat het karakter van de drieklank verdwijnt. En zoals eerder gezegd de basis van pop-rock-dance zijn drieklanken. (= pop 7 voicing) b) Drieklank majeur met een bas een kleine septiem terts lager, voorbeeld F/G. Dit akkoord kan beschouwd worden als Gsus4 of G9sus4 akkoord. Hierbij opgemerkt dat een G9sus4 anders gevoiced kan worden en dat het karakter van de drieklank verdwijnt. (= pop sus voicing) ARRANGING TERUGBLIK VOICINGS WRITING Consonant Voorbeeld Interval Voicings Voorbeeld van 2 duidelijk verschillende intervalvoicings die voor jou innoverend zijn en niet met andere systemen te maken zijn, voorbeeld dus niet op deze wijze 2 tertsen stapelen: C-E en G-B. Dit systeem is onze standaard Dissonant tertsakkoorden. Intervalvoicings kunnen dissonant zijn, maar ook consonant of ergens tussenin. ARRANGING FURTHER INFO YT / INTERNET WRITING VIDEO 8-bit Music Theory Voorbeelden van stemvoering, kwaliteit intervallen, diverse voicings, zoals: interval voicing, kenny barron voicing, wijde ligging etc. https://www.youtube.com/watch?v=KhpPqV6j59Y&feature=youtu.be ARRANGING ARRANGEER FUNCTIES WRITING Als de hoofdpartijen (melodie, bas, akkoord, drums) zijn vastgelegd, kan je met behulp van de arrangeer functies het arrangement verticaal uitbreiden. Arrangeerfuncties kunnen ook als start gebruikt worden in de prepoductie en sketch fase Countermelody = een 2e melodie die de hoofdmelodie niet in de weg zit. Mogelijk door bijvoorbeeld lange tonen en stapsgewijs. Denk bijvoorbeeld aan strings lijnen. Zie verder: https://www.google.com/search? q=countermelody&oq=countermelody&aqs=chrome..69i57j0l7.2861j0j4&sourceid=chrome&ie=UTF-8 | https:// www.youtube.com/watch?v=278BPXmsDyk Rhythmic Melodic = ritmisch patroon die in principe bestaat uit 1 of 2 toonhoogtes Arrangeer Functies Arrangement 1) Lead Lead 1-5 stemmig-partwrtiing / fusionsound (sweetening_ 2) Padding Pads Countermelody Counterpoint Fills Fx Backgrounds Groove 3) Groove Arpeggio Rhythmic melodic Rhythmic chords Percussion Bass sync / nonsync / legato Drums basic beat en feel groove ARRANGING VOORBEELDEN WRITING Zie afspeellijst -Transi ons- h ps://open.spo fy.com/playlist/ 5xO3o64B3IZY1pP6WDATz9?si=687b74f5fa624d90 Stops Veel stops: Billie Eilish - Bad guy (100% stop bij 2:28) 100% stop: Megan Luv (0:39) 100% stop: Hayden James - Something about you bij 1:07 Voorbereidend Daniel Padilla - Mabagal - (pick-up vocal met stop bij 0:13) Lil Nas X - Thats what I want (cou ng bij 0:04) Verder doorlopend, stop. Gabry Ponte - Thunder (FX swell bij 0:00) Jus ce / Jus n Bieber - Ghost start 0:00 ( lter raise en pick-up) Doorlopend: Voornamelijk doorlopend: Elton John, Dua Lipe, PNAU - Cold Heart Laatste maat varia e: Tiësto - The Mo o bij 0:19 en 1:16 RONDE - Hard to say goodbye bij 1:06 Hard Accept - Fast as a shark 0:00 - 0:20 Muse - New Born (1:16) is ook voorbereidend door ritenuto en swell) tt ti ti tt ti ti ti ti fi ARRANGING VOLGORDE PARTITUUR / SCORE WRITING ARRANGING VOORBEELDEN WRITING Modula es: ◦ h ps://www.pianotv.net/2016/02/12-amazing-key-changes-pop-music/ Arrangeer func es: ◦ Arrangeer func es, andere sounds ▪ Art of Noise - Paranoimia (bass (walking)/percussion) ▪ Art of noise - Eye of the needle ◦ Rhythmic melodic: ▪ Zie afspeellijst -Rhythmic Melodic- ▪ h ps://open.spo fy.com/playlist/4mMFu4C15hXljTLL0AvMVN?si=Z8sw3zGfSHuZB68_iNr3IQ ▪ Liquid Soul 1:10 ▪ Hayden James 2:00 ▪ The Doobie Brothers 0:34 ▪ Keyshia Cole vanaf begin ▪ Haywyre 1:35 ▪ Major Lazer vanaf begin ▪ Pharrel Williams 0:24 ▪ Entheogenic 1:36 ◦ Counter melodies: ▪ Zie afspeellijst -Counter melodies- ▪ h ps://open.spo fy.com/playlist/3zTIWoyw0lJPIqeUySQETv?si=RJ8Q1BARS5m85q-tJOrCQg ▪ James Bond begin ▪ Babyface 1:32 ▪ Michael Franks Never Say Die 0:54 ▪ All the Stars (with SZA) 2:56 ▪ Ook als andere arrangeer func e te beschouwen... Taki Taki / Party Monster, Happy tt tt tt ti ti ti ti ti ti ARRANGING WRITING & ARRANGING WRITING PATTERNS Patterns zijn in feite de kook ingrediënten om tot een bepaalde maaltijd te komen (lees: stijl) Met gebruik van de volgende patterns heb je snel een solide basis voor de algemene patterns in stijlen. En met de bijbehorende vaktermen kan je ook professioneler communiceren bij het produceren met studio musici. Maakt niet uit in welke stijl je moet produceren nu en in de rest van je leven, zolang je weet hoe je patterns uit stijlen kunt destilleren. Dit is handig voor de stijlen die trend zijn over 30 jaar, of voor nu bij het maken van bijvoorbeeld sound-a-likes of werken naar temptracks. Of handig als je een opdracht voor een game hebt waar alle stijlen in de levels voorkomen (historische stijlen en niet west europese stijlen). En je toolset wordt natuurlijk vergroot. ARRANGING WRITING & ARRANGING WRITING UIT HET HOOFD LEREN - PATTERNS Deze patterns kunnen gevraagd worden op het AML tentamen Drums Pop rock ballad 3/4 ballad 6/8 slowrock disco swing ride swing hihat reggae Percussion Agogobell Claves Bass Wisselbas Rock n Roll bass Bossa Nova Salsa Keys Stride Piano Waltz Blues comping Salsa montuna ARRANGING PATTERNS WRITING DRUM PATTERNS 8 beat h@@ m) m m) m) m) m m) m 8 triplet beat / shu!e 3 3 3 3 h m) m m m) m m) m) m m m) m m 7 3 16 beat h m) m m m m)! m m m) m) m m m m) m m m 16t beat 3 3 3 3 3 3 3 3 h m) m m m m) m m) m) m) m m m m) m m m 3 pop rock ballad h {) { {- {) {) { {) { ?@ 7 3 h??@ {) {, {, {2 {) {, {, ) 3/4 ballad @@ 7 3 6/8 (slow rock) 3 3 3 3 h@@@ {) { { {) { {) {) { { {) { { 7 3 h -) disco m2 -) m2 -) m2 O O O -) m2 O rock h m) m) m) ) m) ARRANGING PATTERNS WRITING DRUM PATTERNS funk 1 / amen break h m) m) m)! m ) m. ) m) ) m)! m ) funk 2 h m) m m m m)! m m m) m) m m) m m) m) m m) h{ m{ {7 { m{ {7 swing - ride 3 3 swing - hihat hm O m m7 O m O m m7 O 3 3 reggae 3 3 3 3 hm m2 m m2 m«) m2 m, m2 bossa nova h m) m m« m) m) m« m- m) m«) m m- m«) m) m m« m ?@ 7 7 h??@ m) waltz ,) ,) m) ,) ) ) ,) @@ 3 h@@@ m)) )7 m)) m)) ) m)) ) ) march )7 7 3 3 3 3 WRITING ARRANGING PATTERNS ARRANGING PATTERNS WRITING BASS PATTERNS 8th bass ¤@@ ) ) ) ) ) ) ) ) ¤) 4th bass ) ) ) ¤) Shu!e bass 3 )2 ) 3 )2 ) 3 )2 ) 3 )2 ¤) Wissel bas 4/4 (alternate bass) , ) , ¤?@ ) Wissel bas 3/4 (alternate bass) , , ) , , Baion Bass 8th ¤@@ ) ! )2 ) , Baion Bass 16th ¤ ) !! )3 ) , Disco octave bass ¤) ) ) ) ) ) ) ) ¤) ) Motown bass )! )2 ) ) ) ) ) ) ¤ ) $) Rock n Roll bass 1 ) $) ) $) ) $) ¤) ) Rock n Roll bass 2 ) $) ) ) $) ) ¤) -.)) , Funk Bass $) ) )$) 3 ) -. )3 ) ) $) $) ) ) ) -. )3 ) , -. ) )3 ) ) &)$) ARRANGING PATTERNS WRITING BASS PATTERNS Walking bass 1 (alternate bass - jazz blues progression) ¤) ) ) #) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) #) ¤) ) ) ) ) ) ) ) ) ) $) ) $) ) $) &) ¤ $) ) $) &) ) ) $) &) ) ) $) ) $) ) ) $) ¤) Walking bass 2 (jazz blues progression) $) ) #) ) ) $) ) ) $) ) $) ) ) ) #) ¤) ) ) $) ) ) ) ) ) ) $) ) $) $) ) &) 3 ¤ $) $) ) $) ) $) ) $) ) ) $) ) $) ) ) ) ) &) Bossa Nova ¤ )! )2 )! )2 ¤ )! Salsa )2 ) ) ) )! )2 ) ¤) Calypso - )2 $) )2 - - )2 ) ) $) ) )2 - ¤ )! Calypso $) ) ) )! ) ) ) ¤' Arrangeer functie - liggende bas ¤ Arrangeer functie - bas sync met kick ARRANGING PATTERNS PATTERNS for KEYS WRITING on E and E minor CHORDS Pop 4th chords ⁄ @@ )) )) )) )) )) )) )) )) ¤@@ ) ! It is also possible to play/program the left hand octave bass as whole notes ))2 ))!! ))2 ))!! ))2 ))!! ))2 )! Backbeat 4/4 ⁄ , $))) , )) , $))) , )) ¤ ⁄ ?@ , $)))) Backbeat 3/4 ))) , $)))) ))) ¤?@ ⁄ @@ - $))2 - ))2 O!beat - )2 - )2 - )2) - )2) - )2) - $))2 ) ) $) ) ) ¤@@ Stride Piano 4/4 ⁄ , $))2 - , ))2 - , $))2 - , ))2 - , $))2 - , ))2 - , $))2 - , ))2 - ¤ )) , ) , )) , ) , )) , ) , )) , ) , Waltz ) ) ) ) ⁄ ?@ , $))2 - ))2 - , $))2 - ))2 - ¤?@ )) , , )) , , ARRANGING Arpeggio's ⁄ @@ ) ) $) ) ) ) ) ) PATTERNS WRITING ) $) ) ) ) ) $) ) ) $) ) ) ) ) $) ) ) $) ) ) ) ) ) ) ¤@@ (( (( (( (( (( (( (( (( F GF G Arpeggio Tresillo ⁄ $) ) $) $) ) ) ) ) $) ) $) $) ) ) ) ) $) ) $) $) ) ) ) ) $) ) $) $) ) ) ) ) ¤ )!) ! )!) ! )) )!) ! )!) ! )) )!) ! )!) ! )) )!) ! )!) ! )) F G Arpeggio triplets 3 3 3 3 3 3 3 ⁄ $) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )3 3 3 3 3 $) $) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) 3 3 3 3 $) ) $) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ) $) ) ) ) ) ) ) ) ) ) ¤ (( (( (( (( (( (( (( (( F G Split chords in 4ths ⁄ $)) ) )) ) $)) ) )) ) )) ) )) ) )) ) )) ) ¤ ) ! )2 ) ! )2 ))!! ))2 ))!! ))2 ))!! ))2 ))!! ))2 ))!! ))2 (( )! ) )! ) Split chords in 8ths ⁄ $)) ) ) ) ) ) ) ) ) $) ) ) ) ) ) ) ¤( ))!! ))2 (( (( ( )) )) )) )) )) )) )) )) Power chords rock piano )) )) )) )) )) )) )) )) ⁄ ARRANGING PATTERNS WRITING ⁄ $)) )) )) )) )) )) )) )) $ ))) ))) ))) ))) $))) )) $ )) )) Hi chords 8ths ¤ (( )!) ! ))2 (( (( Blues comping ⁄ $)) )) )) )) $)) )) )) )) $)) )) )) )) $)) )) )) )) ¤ )) )) $)) )) )) )) $)) )) )) )) $)) )) )) )) $)) )) Piano Tresillo ⁄ $)))!! )) )) )) $$)!)! )) )) )) $))) !! ) ) $$)) )!)! )) )) )) ¤ )! ) ) ) )! ) ) ) ))!! )) )) )) ))!! )) ))!! )) Take 5 )! ) ) ) )! ) ) ) ⁄ A@ - ))2 , )) , ) - )2 , ) , ) ) ) $) $) ¤A@ )) - ))2 , ) ) )) - ))2 , ) ) Beguine ) ) ) ) ⁄ @@ - $ )) )) ))) ))) ))) - ))2) - ))2) 3 - $ ) )) )) )) ) - )2) - )2) 3 ) )) ) ) ) ¤@@ ) , )2 - 2 - ) , )2 - 2 - Cha-cha-cha ) ) ⁄ - )2 )2 - - )2 )2 - - )2 )2 - - )2 )2 - ¤ )2 - - )2 2 - - )2 )2 - - )2 )2 - - )2 ) ARRANGING PATTERNS WRITING Samba Ballroom ⁄ $))) )) $)!) ! ))2 - $)))2 - ))2 $)) )) )) )) $)!))!! ))2 - ))2 - ))2 $)) )) ¤ Rhumba ⁄- 2) $))2 - ) )) - ))2) - 2 $))2 - ) ) ) ) - )2) ) ¤) - )2 , )2 - )2 - - )2 , )2 - ⁄ )!)) !! )) , )) - , ))7 - - ))7 , Bossa nova 7 7 ¤á))!) !! ))2 , ))2 - , ))2 - - ))2 , ⁄ )) )) )) - )) - )) )) )) )) )) )) )) - )) - ))7 - ))7 )) )) Samba jazz 7 7 7 ¤ á)) )) )) - ))2 - )) ))2 )) )) )) )) )) - ))2 - ))2 - ))2 )) )) Salsa Montuna 1 ⁄ ) )2 $) ) &)2 )2 ) $)2 ) ) ) ¤ )7 $) Salsa montuna 2 ) ) &)7 )7 ) $)7 ) ) ) ) ⁄ 15ma ¤ ) )2 $) ) &)2 )2 ) $)2 ) ) ) ) ARRANGING Arrangeer Functie Pad ( = liggende akkoorden) PATTERNS WRITING ⁄ $'' $(!((!! $))) ¤' (! ) '' Arrangeer functie Counter Melody (( (( '' $'$' ⁄ Voicings Jazz Blues 1 ⁄ $'$'' $''' $'$'' '' ⁄ $''' '' $'$'' '' ⁄ $''' $$'' $($(( &((( $((( $&(( Reggae (swing or straight 8ths) ⁄ , ))2 - , ))2 - , ))2 - , ))2 - ¤ á- ))2 - ))2 - ))2 ))2 - - ))2 ))2 - ))2 - ))2 - , á2 Clavinet Funk 1 bassa - $)!))!! )) - ))2 , ⁄ ) ) ))2 - - $$)$)) )) )). )) ¤ ) - )2 ,. )3 - ) ) - )2. )3 - , ) Clavinet funk 2 ⁄ ) $) )