Dişli ve Dişli Yağları Eğitim Sunumu PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Hasan Kavi A.Ş.
Tags
Summary
Bu sunum, dişlilerin farklı türlerini, yağlama gerekliliğini, viskozite kavramını, aşınma ve mikropiting gibi sorunları ve bunlara karşı önlemleri ve Mobil dişli yağlarını açıklayan bir teknik eğitim sunumudur. Dişlilerin neden yağlanmaları gerektiği ve doğru viskozite seçimi ile ilgili bilgiler içermektedir.
Full Transcript
DİŞLİ ve DİŞLİ YAĞLARI EĞİTİMİ Hasan Kavi A.Ş. İçeri k 1.Dişliler 2.Dişli Çeşitleri 3.Dişliler Neden Yağlanmalıdır 4.Dişli Yağlarının Görevleri 5.Viskozite 6.Aşınma 7.Aşırı Basınç...
DİŞLİ ve DİŞLİ YAĞLARI EĞİTİMİ Hasan Kavi A.Ş. İçeri k 1.Dişliler 2.Dişli Çeşitleri 3.Dişliler Neden Yağlanmalıdır 4.Dişli Yağlarının Görevleri 5.Viskozite 6.Aşınma 7.Aşırı Basınç (EP) 8.Mikropiting 9.Mobil Dişli Yağları Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİ KUTULARI Dişli kutuları, bir muhafaza içine alınmış iki veya daha fazla sayıda dişlilerden oluşurlar. Redüktör veya şanzıman da denilen dişli kutuları devri ve gücü bir milden diğerine ileten endüstrinin temel makinelerindendir. Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİ ÇEŞİTLERİ Düz dişliler Konik Sonsuz dişliler Helis dişliler dişliler Spiral konik Hipoid Planet dişliler dişliler dişliler Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİ ÇEŞİTLERİ Düz dişliler: En verimli türlerden biri olmanın yanı sıra üretimleri oldukça basittir. Diğer dişli türlerine göre önemli yükleri yüksek hız ve doğruluk oranıyla yönetme becerisine sahiptirler ve en yaygın kullanılan dişli türleridir. İçecek, gıda ve otomotiv endüstrisi gibi büyük endüstrilerde yaygın olarak tercih edilmekle beraber saatler, pompalar, sulama sistemleri, enerji santrali makineleri, malzeme taşıma ekipmanları, çamaşır yıkama ve kurutma makinelerinde kullanılırlar. Mil ekseni üzerinde itme yükü oluşturmayan Hasan düz Kavidezavantajı dişlilerin A.Ş. hızlandırılmış DİŞLİLER DİŞLİ ÇEŞİTLERİ Helis dişliler: Düz dişlilere oranla daha fazla yük kaldırma yeteneğine sahiplerdir. Yüksek hızlı ve ağır operasyonlarda daha az gürültü üretirler. Düz dişlilere nazaran daha ağır yüklere karşı mükemmel toleranslara sahip olmaları nedeniyle helis dişliler, enerji santralleri, içecek, madencilik, çimento, gıda ve orman gibi ağır sanayilerde yaygın olarak tercih edilirler. Oldukça sessiz olmaları onları otomobillerdeki şanzıman sistemi için de uygun bir tercih haline getirmektedir. Dezavantajları ise daha az verimlilikle çalışmalarıdır. Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİ ÇEŞİTLERİ Konik dişliler: Yüksek üretim maliyetleri ve karmaşık üretim gereksinimleri nedeniyle konik dişliler çok sık tercih edilmezler. Kullanım ömürleri azdır. Otomobillerde, pompalarda, tren ve demiryollarında, enerji santrallerinde, ürün taşıma ekipmanlarında ve uçaklarda kullanım alanı bulurlar. Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİ ÇEŞİTLERİ Spiral konik dişliler: Dişleri, yüzeye daha düzgün temas ederek gürültü, titreşim ve stresin azaltılmasına yardımcı olurlar. Daha yüksek hız ve doğruluk gerektiren işlemlerde tercih edilirler. Hem sağ hem sol spiral dişleri helis dişlilere benzer ancak üretimleri zor ve maliyetlidir. Ayrıca düz konik dişlilere kıyasla daha dayanıklıdırlar. Pompalar, enerji santrali makineleri, malzeme taşıma ekipmanları, uçaklar, demiryolları ve trenlerde kullanılırlar. Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİ ÇEŞİTLERİ Hipoid dişliler: Bir tür spiral konik dişlilerdir. Ancak spiral konik dişlilerden farklı olarak kesişmeyen ve paralel olmayan miller üzerinde çalışabilirler. Üretimleri spiral konik dişlilere göre daha pahalı ve karmaşıktır. Fiyatları da yüksek olduğu için çok sık tercih edilmezler. Başlıca kullanım alanı otomotiv endüstrisi olan hipoid dişliler çimento, gıda, madencilik ve içecek endüstrilerinde de kendilerine kullanım alanı bulular. Ayrıca yüksek torkların önemli olduğu kamyon diferansiyellerinde de görülürler. Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİ ÇEŞİTLERİ Sonsuz dişliler: Kendinden kilitlemeye ihtiyaç duyulan sistemlerde yaygın olarak sonsuz dişliler tercih edilir. Otomobillerin direksiyon sistemleri, malzeme aktarma ekipmanları, enstrümanlar ve asansör türü makine ve ekipmanlar diğer yaygın kullanım alanlarıdır. Sonsuz dişlilerin üretimleri karmaşıktır. Sorunsuz ve sessiz çalışma gibi avantajları sunmalarının yanında diğer dişli türlerine göre aynı verimliliği sunmayabilirler. Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER DİŞLİLER NEDEN YAĞLANMALIDIR? Yağ filmi oluşturmak Sürtünme ve aşınmayı engellemek Metal-metal teması engellemek Doğru viskozite + Aşırı Basınç (EP) Katıkları Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİLER Redüktörün doğru monte edilmesi önemlidir. Özellikle hazneli yağlamada dişliler yağı alt hazneden yukarı taşırlar, hem kendilerini hem de yatakları yağlarlar. Yağ seviyesi en alt dişli milinin altında kalacak şekilde belirlenmelidir. Daha yükseği ısınma ve köpürmeye; düşüğü ise yağsızlığa ve aşınmaya neden olur. Hasan Kavi A.Ş. DİŞLİ YAĞLARININ üretilirler: GÖREVLERİ Dişli yağları aşağıdaki görevleri yerine getirecek şekilde Dişlileri ve yatakları koruma Güç iletimindeki kayıpları azaltma Hız değişimini kolaylaştırma Metaller ve sızdırma elemanları ile uyumlu olma Pas ve korozyonu engelleme Doğru viskozite ve viskozite indeksi Sürtünme ve aşınma önleme Aşırı yüke karşı koyma (EP) Oksidasyon dayanıklılığı Suyu ayırma ve köpüğü giderme Metal yorulması ve mikropitinge karşı koruyuculuk Hasan Kavi A.Ş. VİSKOZİTE Viskozite yük, devir, sıcaklık parametrelerine göre belirlenir. Redüktörlerde ISO VG 10’dan 1000’e kadar değişen viskozitelerde yağlara rastlanabilir. Dişli tiplerine göre baz yağ değişir. Doğru baz yağ ve doğru viskozite seçebilmek için redüktörün etiketine bakılmalıdır. Hasan Kavi A.Ş. VİSKOZİTE UYGUN VİSKOZİTE SEÇİMİ OLMAZSA; Çok yüksek viskozite; Sıcaklık, Erken yağ bozulması, Kabuklaşma, Uygulama zorluğu, Kir tutma, Temizleme güçlüğü sorunları yaratır. Çok düşük viskozite; Savrulma, Damlama, Çevre kirliliği, Aşınmaya neden olur. Hasan Kavi A.Ş. AŞINMA Dişlilerde yüzey hasarları şeklinde başlıca aşınma tipleri: Yanlış ve kalitesiz yağ kullanma Sürtünme Malzeme yorulması Mikropiting Kirlilik Sert parçacıkların çizilmesi İşletme hatası Yağsız bölgeler Sulu ve asidik ortam Korozyon ve paslanma Hasan Kavi A.Ş. AŞIRI BASINÇ (EP) Doğru viskozite, şok ve darbeli yüklere karşı “aşırı basınç” (EP) katıkları ile desteklenir. Düz dişlilerde noktasal temas daha fazla olduğundan basınç daha fazla olur ve EP katığı içeren yağ kullanılması zorunludur. Açık dişliler yük altında düşük devirde çalışır. EP katık kullanılmalı ve viskozite yüksek olmalıdır. Sonsuz dişlilerde sarı metal vardır. EP katıkları sarı metalde aşınma ve bozulmalara neden olur. Hasan Kavi A.Ş. MİKROPİTİNG Piting veya karıncalanma denilen mikro çukurlar dişli yüzeyi bölüm dairesi alt ve üstünde metalin elastik deformasyonla yorulması sonucu başlar, suyun varlığında sertleşerek kırılganlaşır. Sertleşen pitingler aşırı yüklemeyle çatlar ve büyürler. Sert parçacıkların yaptığı ek gerilim, dişli mili eksenlerindeki kaçıklıklar, mil yataklarındaki boşluklar ve titreşimler yükleri devamlı ve anlık arttırır. Mikropiting veya mikro karıncalanma dediğimiz olay başlangıç aşamasında çıplak gözle fark edilemez, fark edildiği Hasan Kavi A.Ş. zaman geç kalınmış demektir. Mobil DİŞLİ YAĞLAR Mobilgear Ep Serisi 150 – 220 – 320 – 460 Çamur oluşumunu azaltmaya ve yağ hizmet ömrünü artırmaya yardımcı olan yüksek kaliteli mineral yağlarla formüle edilmiş endüstriyel aşırı basınç dişli yağları ailesidir. İyi su tutma özellikleri sağlarken yüksek yük taşıma kabiliyeti, aşınma ve korozyona karşı koruma sağlayan bir katık paketi içerir. Endüstriyel dişli yağlarının belirtildiği her yerde, sıçratmalı veya sirkülasyon sistemlerinde kullanıma uygundur ve sabit veya şok yüklü uygulamalarda koruma sağlar. Hasan Kavi A.Ş. Mobil DİŞLİ YAĞLAR Mobilgear 600 XP Serisi 68 – 100 – 150 – 220 – 320 – 460 – 680 Sirkülasyonlu veya sıçramalı yağlama sistemlerine sahip tüm kapalı dişli tahriklerinde kullanılmak üzere tasarlanmış üstün aşırı basınç ve yük taşıma özelliklerine sahip ekstra yüksek performanslı dişli yağlarıdır. Dişli yüzeylerini en erken aşamalarında aşınmaya karşı korumak için formüle edilmiştir. Mobilgear 600 XP Serisi, FAG FE 8 endüstri standardı tarafından ölçülen aşınma korumasının 15 katına kadar koruma sağlar. Özellikle ağır veya şoklu yükler altında çalışan dişliler için uygundur. Aynı zamanda denizcilikteki dişli uygulamalarında da yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, ağır yüklü ve düşük hızlı kaymalı yataklar Hasan Kavi A.Ş. ve rulmanlar gibi dişli olmayan uygulamalarda da kullanılabilirler. Mobil DİŞLİ YAĞLAR Mobil Glygoyle Serisi (PAG) 68 – 100 – 150 – 220 – 320 – 460 – 680 – 1000 Yüksek Verimlilik: Yüksek seviye enerji verimi sunan PAG baz yağları Geniş Sıcaklıklar: ISO 68 için 170’den ISO 1000 için 285’e kadar çok yüksek viskozite indeksine sahiptirler. Pas Koruması: Daha fazla su emme eğilimiyle yağın içindeki yüksek su seviyesi potansiyelinden dolayı ekipmanlarda paslanma oluşmasına karşı önlem alır. Ayrıca iyi bir sarı metal uyumluluğu göstermektedirler. Mobil Glygoyle Serisinin tuzlu su bulaşması beklenen alanlarda kullanılmaması önerilir. Köpük Kontrolü: Köpük kontrolü özellikle açılmamak üzere mühürlenmiş “Sealed for Life" kutularda önemlidir. Mobil Glygoyle Serisi ASTM D 892 Köpük Testinin her üç aşamasında da mükemmel sonuçlar vermektedir. EP/aşınma koruması: Doğru EP/AW özelliği dengesine sahip olmak, özellikle bronz ve diğer sarı metalleri içeren sonsuz vida dişliler için Hasan Kavi önemlidir. A.Ş. Serisi mükemmel karıncalanma koruması Glygoyle Mobil DİŞLİ YAĞLAR Mobil SHC 600 Serisi 32 – 46 – 68 – 100 – 150 – 220 – 320 – 460 – 680 – 1000 Bu ürünler, ağır yüklü dişli ve yüksek kesmeli yatak uygulamalarında bile mekanik kesme kuvvetine karşı dirençlidir. Böylece, neredeyse hiç viskozite kaybı olmaz. Yağ değişiminin zor olduğu ulaşılması zor dişli kutuları Mikser rulman yatakları ve yüksek sıcaklıkların bulunduğu makaralı rulman yatakları Plastik silindirler Mobil SHC 626, 627, 629 ve 630, yağ sürtünmeli, doğal gaz sıkıştırıcı vidalı kompresörler, gaz toplama, CO2 ve doğal gaz endüstrisinde kullanılan diğer işlem gazları için uygundur. Mobil SHC 629, 630, 632, 634, 636 ve 639, Siemens AG tarafından Flender dişli kutularında kullanım için onaylanmıştır. Hasan Kavi A.Ş. Mobil DİŞLİ YAĞLAR Mobil SHC Gear Serisi 150 – 220 – 320 – 460 – 680 – 1000 Mobilgear SHC Gear Serisi ürünler, geleneksel ürünler ile karşılaştırıldığında, deniz suyu kirlenmesi bulunan durumlarda dahi olağanüstü pas ve korozyon koruması sunar. Islakken ince filtreleri tıkama eğilimi göstermez ve yüksek sıcaklıklarda bile demir ve demir dışı metallerle mükemmel uyumluluğa sahiplerdir. Şoklu yükleme durumlarında dahi koruma sağlayan üstün EP özellikleri bulunmaktadır. Dişli korumasının ve en uygun yağ ömrünün istendiği kağıt, çelik, petrol, tekstil, ormancılık ve çimento endüstrilerinde kullanılan modern, ağır yük altında çalışan dişli kutuları. Plastik ekstrüder dişli kutuları Mobil SHC Gear Serisi ISO VG 150, 220, 320, 460 ve 680, arazi araçlarındaki motorlu dişli kutuları uygulamalarında General Electric (GE) dişli yağı şartnamesi D50E35 ile onaylanmıştır. Hasan Kavi A.Ş. KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER Hasan Kavi A.Ş.