Διάλεξη 1 (1) - Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών PDF

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ, 2024-2025 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1-1  Σκοπός του μαθήματος Σύγχρονα θέματα διοίκησης  Πώς θα βελτιώσουμε την ποιότητα λήψ...

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ, 2024-2025 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1-1  Σκοπός του μαθήματος Σύγχρονα θέματα διοίκησης  Πώς θα βελτιώσουμε την ποιότητα λήψης διοικητικών αποφάσεων  Πώς θα κατανοήσουμε και θα ανταποκριθούμε στις καταιγιστικές αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησή μας.  Πώς θα δημιουργήσουμε και θα αξιοποιήσουμε θεμελιώδεις ικανότητες για να διατηρήσουμε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα  Με ποιο τρόπο θα διεισδύσουμε σε νέες αγορές ή/και επιχειρηματικές δραστηριότητες  Με ποιο τρόπο οι διεθνείς εξελίξεις όπως πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, (από) παγκοσμιοποίηση αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο τα στελέχη κάνουν την δουλειά τους. 1-2  ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα : - κατανοούν τις απαιτήσεις των τεσσάρων βασικών λειτουργιών της διοίκησης - αντιλαμβάνονται τις προκλήσεις του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης - αναπτύσσουν στρατηγική σκέψη μέσω της κατανόησής όλων των στρατηγικών ερωτημάτων - αναπτύσσουν τις ικανότητες εκείνες που θα συμβάλλουν ουσιαστικά στην λήψη αποτελεσματικών διοικητικών αποφάσεων - εντοπίζουν ευκαιρίες και θα μπορούν να μετατρέψουν επιχειρηματικές ιδέες σε βιώσιμες επιχειρήσεις - 1-3 Διάλεξη 1: Μαθησιακοί στόχοι  Να περιγράψετε τι είναι οργανισμός/επιχείρηση και ποιες οι διαστάσεις της απόδοσης ενός οργανισμού  Να περιγράψετε τι είναι η διοίκηση και γιατί είναι σημαντική η διοίκηση  Τι πραγματικά θα έκανα – δηλαδή, ποιες θα ήταν οι τέσσερις πρωταρχικές λειτουργίες μου – ως μάνατζερ;  Ποιες είναι οι επτά προκλήσεις που μπορώ να αναμένω ως μάνατζερ;  Ποιες δεξιότητες θα πρέπει να καλλιεργήσω για να είμαι εξαιρετικός(ή) μάνατζερ; 1-4  Τι είναι Οργανισμός/Επιχείρηση;  Οργανισμός/ Επιχείρηση  Είναι ένα οργανωμένο σύνολο συντελεστών παραγωγής  Έχει στόχους, δομή και λειτουργεί με συγκεκριμένα συστήματα και διαδικασίες  Έχει ομάδες ανθρώπων που συνεργάζονται και συντονίζουν τις ενέργειές τους για την επίτευξη μιας ευρείας ποικιλίας στόχων 1-5  Ο οργανισμός ως ανοιχτό σύστημα που αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του 1-6  Απόδοση ενός Οργανισμού Η «δημιουργία αξίας» είναι μια πολύ σημαντική έννοια στους οργανισμούς. Οι οργανισμοί δημιουργούν αξία όταν διαχειρίζονται σωστά τους πόρους, παράγοντας καλής ποιότητας προϊόντα και φροντίζοντας τους πελάτες. Όταν οι διεργασίες προσθέτουν αξία στην αρχική τιμή των εισροών, τότε: Οι επιχειρήσεις μπορούν να βγάλουν κέρδος. Οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί φροντίζουν για την ευημερία της κοινωνία. 1-7  Απόδοση ενός Οργανισμού Αποτελεσματικότητ Αποδοτικότητα α (performance (performance efficiency) effectiveness) Είναι μονάδα Μετρά το κόστος μέτρησης των των εισερχόμενων εκροών που αφορούν πόρων σε στην επίτευξη των συνάρτηση με την στόχων του επίτευξη των οργανισμού στόχων Π.χ., επιτυγχάνετε τον Π.χ., η πιο αποδοτική ημερήσιο στόχο σας στην παραγωγή λογισμικού, ποιότητα κ ποσότητα επιτυγχάνεται με το 1-8  Οι οργανισμοί με υψηλή απόδοση είναι αποδοτικοί και αποτελεσματικοί 1-9  Τάσεις και μεταβολές των οργανισμών που αφορούν την μελέτη της διοίκησης Εστίαση στην αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου Εκμηδένιση της νοοτροπίας τύπου «αποφασίζουμε και διατάζουμε» Έμφαση στην ομαδικότητα Επικράτηση της τεχνολογίας Σπουδαιότητα στη δικτύωση Προσδοκίες από το νέο εργατικό δυναμικό Ανησυχίες για τη βιωσιμότητα 1-10  Στελέχη Ο/Η μάνατζερ είναι κάποιος/α που κάνει τη δουλειά του βάζοντας άλλους να κάνουν τη δική τους! Τα στελέχη σε αποδοτικούς οργανισμούς αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους : όχι ως «κόστος» αλλά ως πολύτιμα στρατηγικά περιουσιακά στοιχεία που πρέπει να καλλιεργηθούν και να αναπτυχθούν προσεκτικά Το στέλεχος υποστηρίζει, παρακινεί και είναι υπεύθυνο για τη εργασία των άλλων 1-11  Τα επίπεδα των στελεχών  Στελέχη πρώτης γραμμής-είναι υπεύθυνα για την καθημερινή εποπτεία των μη διοικητικών εργαζομένων  Μεσαία στελέχη-εποπτεύουν τα στελέχη πρώτης γραμμής Είναι υπεύθυνα για την εξεύρεση του καλύτερου τρόπου χρήσης των πόρων για την επίτευξη των στόχων ενός οργανισμού  Ανώτατα στελέχη-είναι υπεύθυνα για την απόδοση όλων των τμημάτων  Καθορίζουν τους στόχους του οργανισμού  είναι υπεύθυνα για την απόδοση του οργανισμού ως συνόλου ή σε ένα μεγάλο τμήμα του.  αποφασίζουν με ποιό τρόπο θα πρέπει να αλληλεπιδρούν τα διαφορετικά τμήματα 1-12 Τα επίπεδα της διοίκησης 1-13 Μάνατζμεντ: Τι είναι, Ποια τα οφέλη του Ως διοίκηση/μάνατζμεντ ορίζεται (Paul James) 1. Η επιδίωξη οργανωσιακών στόχων αποδοτικά και αποτελεσματικά με την 2. Ενσωμάτωση της εργασίας ανθρώπων μέσω 3. Σχεδιασμού/Προγραμματισμού, οργάνωσης, καθοδήγησης/ηγεσίας, και ελέγχου των πόρων του οργανισμού (Richard Dalt) 1-14  Τι Κάνουν οι Μάνατζερ: Οι Τέσσερις Βασικές Λειτουργίες 1-15  Προγραμματισμός (Planning) Αλίκη: μου λέτε σας παρακαλώ ποιον δρόμο θα πάρω από εδώ και πέρα; Γάτα: αυτό εξαρτάται πολύ από το που θέλεις να πας Αλίκη: δε με νοιάζει, όπου να ‘ναι Γάτα: τότε δεν έχει σημασία ποιο δρόμο θα πάρεις! 1-16  Προγραμματισμός (Planning) Βήματα στη διεργασία του προγραμματισμού  Αποφασίστε ποιους στόχους θα επιδιώξει ο οργανισμός  Αποφασίστε ποιες στρατηγικές θα υιοθετήσετε για να επιτύχετε αυτούς τους στόχους  Αποφασίστε πως θα διαθέσετε τους πόρους του οργανισμού 1-17  Τύποι και Επίπεδα Προγραμματισμού  Στρατηγικός Προγραμματισμός Είναι η διαδικασία μέσω της οποίας η επιχείρηση διαμορφώνει την αποστολή της, το όραμά της, τους μακροπρόθεσμους στόχους της και τις στρατηγικές της.  Λειτουργικός ή Τακτικός Προγραμματισμός Είναι η διαδικασία μέσω της οποίας αποφασίζονται συγκεκριμένα, ποσοτικά, ποιοτικά και χρονικά οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν και τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν προκειμένου να επιτευχθούν μετρήσιμοι βραχυπρόθεσμοι και μεσοπρόθεσμοι στόχοι, π.χ.,  Τομέας Πωλήσεων  Τομέας Έρευνας & Ανάπτυξης προιόντων/υπηρεσιών  Τομέας Παραγωγής 1-18  Βασικές οδηγίες σύνταξης ενός προγράμματος  Καθορισμός χρονικής περιόδου στο μέλλον  Βραχυπρόθεσμος προγραμματισμός συνήθως είναι λεπτομερέστερος από ότι ο μεσοπρόθεσμος και ο μακροπρόθεσμος  Ευελιξία: ορίζουμε εναλλακτικές πορείες ενεργειών γιατί στην πορεία πιθανόν να παρουσιασθούν εμπόδια λόγω ακριβώς του ευμετάβλητου οικονομικού, πολιτικού και κοινωνικού περιβάλλοντος  Ρεαλιστικός προγρ/σμος: να επιτυγχάνει επιδιωκόμενους αντικειμενικούς στόχους με τα μέσα που υπάρχουν  Ο προγραμματισμός πρέπει να βασίζεται σε γεγονότα ή εκτίμηση γεγονότων και με ποσοστό επιχειρηματικού κινδύνου  Ορισμός προτύπων (Key Performance Indicators) με τα οποία θα είναι δυνατός ο έλεγχος υλοποίησης του προγράμματος 1-19  Οργάνωση (Organising)  Οργάνωση-η δόμηση των εργασιακών σχέσεων με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μπορούν τα μέλη ενός οργανισμού να συνεργάζονται και να επιτυγχάνουν τους στόχους του οργανισμού  Άτυπη Οργάνωση: Κοινωνική οργανωτική δομή (ομάδες, σχέσεις, δίκτυα επικοινωνίας) που δημιουργείται αυθόρμητα μεταξύ των μελών ενός οργανισμού  Οργανωσιακή δομή-ένα τυπικό σύστημα καθηκόντων και αναφοράς των σχέσεων το οποίο συντονίζει και παρακινεί τα μέλη του οργανισμού να συνεργαστούν για να επιτύχουν τους στόχους του τελευταίου  Καθορισμός(Σαφής και ακριβής καθορισμός εργασιών/ρόλων)  Γενίκευση (Οι κανόνες/δομές πρέπει να έχουν γενική 1-20 Χαρακτηριστικά Οργανωτικής Διάρθρωσης  Βαθμός εκχώρησης εξουσίας  Σχέσεις υφιστάμενων και προϊστάμενων και τα κανάλια επικοινωνίας  Την συχνότητα επικοινωνίας μεταξύ των ατόμων  Την ταχύτητα της επικοινωνίας και της διαδικασίας λήψης αποφάσεων  Πως αντιλαμβάνονται τα άτομα τον εαυτό τους μέσα στην επιχείρηση  Τι γνωρίζει κάθε άτομο για τα υπόλοιπα αλλά και την επιχείρηση συνολικά 1-21 Οργανόγραμμα (1): εταιρία Παπαδοπούλου 1-22 Οργανόγραμμα (2): Τράπεζα Πειραιώς –ακίνητα 1-23  Ηγεσία (Leading)  Η διατύπωση μιας καθαρής οπτικής, η παρακίνηση και η ενεργοποίηση των μελών του οργανισμού ώστε να κατανοήσουν το ρόλο που διαδραματίζουν για την επίτευξη των στόχων του οργανισμού  Προϋποθέτει ότι τα στελέχη χρησιμοποιούν την δύναμη, την προσωπικότητα, την επιρροή, την πειθώ και τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες για να συντονίζουν 1-24  Έλεγχος (Controlling)  Έλεγχος-η αξιολόγηση του πόσο καλά ένας οργανισμός επιτυγχάνει τους στόχους του και δραστηριοποιείται για την διατήρηση ή την βελτίωση της απόδοσης  Το αποτέλεσμα της διεργασίας ελέγχου είναι η μέτρηση της απόδοσης με ακρίβεια και η ρύθμιση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας του οργανισμού  Τα στελέχη πρέπει να αποφασίσουν ποιους 1-25  Διαδικασία Ελέγχου  Καθιέρωση Προτύπων : κριτήρια που χρησιμοποιούνται ως μέτρα σύγκρισης των αποτελεσμάτων  Φυσική ποσότητα ενός προϊόντος  Χρηματική Αξία  Μέτρηση των Επιδόσεων Σχεδίαση μίας διαδικασίας που θα επιτρέπει την σύγκριση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν στην πράξη με τα πρότυπα που βάλαμε  Η Διόρθωση των Αποκλίσεων H διόρθωση μπορεί να αλλάξει τον αρχικό 1-26 1-27  Οι απαραίτητες διοικητικές δεξιότητες κατά τον Κατζ Τεχνικές δεξιότητες Οι ειδικές γνώσεις και τεχνικές μιας εργασίας που απαιτούνται για την άσκηση ενός συγκεκριμένου είδους εργασίας ή απασχόλησης, π.χ. λογιστής, μηχανικός, αναλυτής Διαπροσωπικές δεξιότητες Η ικανότητα καλής συνεργασίας με τους άλλους ή «ήπιες» δεξιότητες, ο δείκτης συναισθηματικής νοημοσύνης, δλδ ικανότητα επικοινωνίας, συνεργασίας, δικτύωσης, ηγεσίας και συνεισφοράς στις ομάδες, ικανότητα δέσμευσης, εμπιστοσύνη Νοητικές δεξιότητες Η ικανότητα ανάλυσης και διάγνωσης μιας κατάστασης για την διάκριση αιτίας και αποτελέσματος και επίλυση προβλημάτων, κριτική σκέψη Οι νοητικές δεξιότητες γίνονται όλο και πιο σημαντικές όσο 1-28  Επτά προκλήσεις του εξαιρετικού Μάνατζερ 1. Διαχείριση για ανταγωνιστικό πλεονέκτημα – παραμένοντας μπροστά από τους αντιπάλους Ανταγωνιστικό Πλεονέκτημα: η ικανότητα ενός οργανισμού να παράγει αγαθά ή υπηρεσίες αποτελεσματικότερα απ’ ότι το κάνουν οι ανταγωνιστές, υπερβαίνοντας έτσι τις επιδόσεις τους 2. Διαχείριση για διαφοροποίηση – το μέλλον δεν θα μοιάζει με το παρελθόν 1-29  Επτά προκλήσεις του εξαιρετικού Μάνατζερ 4. Διαχείριση για δεοντολογικά πρότυπα 5. Διαχείριση για αειφορία – Πράσινη επιχειρηματικότητα Αειφορία: οικονομική ανάπτυξη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα μελλοντικών γενεών να ανταποκριθούν στις δικές τους ανάγκες 6. Διαχείριση για (από) παγκοσμιοποίηση – το διευρυμένο σύμπαν του μάνατζμεντ 1-30  Βιβλιογραφία  Kinicki, A., Williams, B., «Διοίκηση Επιχειρήσεων, κεφ. 1  Gareth, R.J., Jennifer, M.G., «Σύγχρονη Διοίκηση, κεφ. 1 1-31