Deel VI Cursus Grondwettelijk recht 2023-2024.docx

De drukpersvrijheid. ==================== Principe en verbod op preventieve maatregelen. ============================================== Verbod op censuur. ================== Toch beperkingen mogelijk. ========================== Begrip "drukpers". ================== - de uiting van een mening...

De drukpersvrijheid. ==================== Principe en verbod op preventieve maatregelen. ============================================== Verbod op censuur. ================== Toch beperkingen mogelijk. ========================== Begrip "drukpers". ================== - de uiting van een mening of gedachte - deze uiting moet op zichzelf strafbaar zijn - het misdrijf moet worden gepleegd d.m.v. een drukpers - er moet daadwerkelijke ruchtbaarheid of publiciteit aan het geschrift zijn gegeven e. Jury-rechtspraak. ================= De vrijheid van vergadering. ============================ Het recht van vergadering. ========================== - Vreedzame vergadering - Ongewapende vergadering - De deelnemers aan de vergadering moeten zich gedragen naar de wetgeving die het uitoefenen van het recht kunnen regelen In principe geen voorafgaand verlof. ==================================== Locatie van de vergadering. =========================== - [Vergadering in besloten plaats, vrij toegankelijk voor iedereen, bv. na tonen van een] [toegangsticket]: regelende maatregelen zijn mogelijk, preventieve niet. - [Vergadering in besloten plaats met privé-karakter, enkel toegankelijk mits persoonlijke] [uitnodiging]: geen regelende noch preventieve maatregelen mogelijk; worden beschermd door de onschendbaarheid van de woning. - [Vergaderingen in open lucht]: preventieve en verbodsmaatregelen zijn mogelijk - [Vergaderingen in een 'neutrale zone']: algemeen verbod van vergadering in open lucht bv. in een bepaalde perimeter rond het federaal Parlement en het koninklijk paleis te Brussel. i. Toepassing in de rechtspraak van de Raad van State. =================================================== Vrijheid van vereniging. ======================== 8. De bescherming van het privé-, familie- en gezinsleven. ======================================================= j. **Bronnen:** 1. *Een ieder heeft recht op respect voor zijn privé leven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en zijn correspondentie.* 2. *Geen inmenging van enig openbaar gezag is toegestaan in de uitoefening van dit recht, dan voor zover bij de wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van de nationale veiligheid, de openbare veiligheid of het economisch welzijn van het land, het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen."* 1. *Eenieder heeft recht op bescherming van de hem betreffende persoonsgegevens.* 2. *Deze gegevens moeten eerlijk worden verwerkt, voor bepaalde doeleinden en met toestemming van de betrokkene of op basis van een andere gerechtvaardigde grondslag waarin de wet voorziet. Eenieder heeft recht op toegang tot de over hem verzamelde gegevens en op rectificatie daarvan.* 3. *Een onafhankelijke autoriteit ziet toe op de naleving van deze regels."* Afweerrecht, vrijheidsrecht. ============================ Voorbeeld uit de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof. ======================================================== m. **Overige leerstof:** 9. **De sociale, economische en culturele grondrechten.** Juridisch kader: ================ Historiek en context: ===================== Het recht een menswaardig leven te leiden: ========================================== Juridische waarde/gelding? Rechtstreekse werking? ================================================= Legaliteitsbeginsel? ==================== s. ***Standstill?*** Reflexwerking -- grondwetsconforme interpretatie ================================================ Het recht op een gezond leefmilieu. =================================== Juridische waarde/gelding? Rechtstreekse werking? ================================================= Legaliteitsbeginsel? ==================== Reflexwerking -- grondwetsconforme interpretatie ================================================ v. ***Het recht op arbeid en op vrije keuze van beroepsarbeid.*** w. ***Het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning.*** x. ***Het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en het recht op bijstand.*** y. ***Het recht op een behoorlijke huisvesting.*** z. ***Het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing.*** Het recht op eigendom. ====================== - Bescherming bij onteigening door de overheid: grondwettelijke waarborgen wanneer de overheid iemand ontzet uit een eigendomsrecht; nadere uitwerking van voorwaarden en procedure in de onteigeningswetgeving - Bescherming tegen de algemene verbeurdverklaring van de goederen als straf; bijzondere verbeurdverklaring van goederen is wel mogelijk De rechten van het kind. ======================== 1. *Kinderen hebben recht op de bescherming en de zorg die nodig zijn voor hun welzijn. Zij mogen vrijelijk hun mening uiten. Aan hun mening in aangelegenheden die hen betreffen wordt passend belang gehecht in overeenstemming met hun leeftijd en rijpheid.* 2. *Bij alle handelingen betreffende kinderen, ongeacht of deze worden verricht door overheidsinstanties of particuliere instellingen, vormen de belangen van het kind de eerste overweging.* 3. *Ieder kind heeft er recht op regelmatig persoonlijke betrekkingen en rechtstreekse contacten met zijn beide ouders te onderhouden, tenzij dit tegen zijn belangen indruist."* 12. **Vrijheid van onderwijs.** 13. **Het recht van gehandicapten op volledige inclusie in de samenleving.** 1. *De Staten die Partij zijn verplichten zich onmiddellijke, doeltreffende en passende maatregelen te nemen :* a. *teneinde binnen de gehele maatschappij, waaronder ook op gezinsniveau, de bewustwording te bevorderen ten aanzien van personen met een handicap, en de eerbiediging van de rechten en waardigheid van personen met een handicap te stimuleren;* b. *om op alle terreinen van het leven stigmatisering, vooroordelen en schadelijke praktijken ten opzichte van personen met een handicap te bestrijden, met inbegrip van die gebaseerd op grond van geslacht en leeftijd;* c. *om de bewustwording van de mogelijkheden en bijdragen van personen met een handicap te bevorderen.* 2. *Maatregelen daartoe omvatten :* i. *een ontvankelijke houding voor de rechten van personen met een handicap te bevorderen;* ii. *een positieve beeldvorming van, en grotere sociale bewustwording ten opzichte van personen met een handicap te bevorderen;* iii. *de erkenning van de vaardigheden, verdiensten en talenten van personen met een handicap en van hun bijdragen op de werkplek en arbeidsmarkt te bevorderen;* b. *het op alle niveaus van het onderwijssysteem, dus ook onder jonge kinderen, bevorderen van een respectvolle houding ten opzichte van de rechten van personen met een handicap;* c. *het aanmoedigen van de media om personen met een handicap te portretteren op een wijze die overeenstemt met het doel van dit Verdrag;* d. *het aanmoedigen van het organiseren van programma's voor bewustwordingstrainingen met betrekking tot personen met een handicap en de rechten van personen met een handicap."* België ratificeerde het verdrag op 2 juli 2009. In 2021 heeft de Belgische Staat symbolisch werk gemaakt om dit in de **Grondwet** in te schrijven. Daarmee komt België tegemoet aan de verbintenis t.o.v. de VN om de **mensenrechten** van personen met een handicap te garanderen, zoals ze beloofde aan de VN[.^3^](#_bookmark2) Vrijheid van eredienst. ======================= Leerstof: lesnota's. ==================== 15. **Vrijheid van taalgebruik.** - *de gemeenten of groepen van gemeenten palend aan een ander taalgebied en waar de wet het gebruik van een andere taal dan die van het gebied waarin zij gelegen zijn, voorschrijft of toelaat. Voor deze gemeenten kan in de bepalingen betreffende het gebruik van de talen voor de aangelegenheden bedoeld in § 1 geen verandering worden aangebracht dan bij een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid;* - *de diensten waarvan de werkkring verder reikt dan het taalgebied waarin zij gevestigd zijn;* - *de door de wet aangewezen federale en internationale instellingen waarvan de werking gemeen is aan meer dan één gemeenschap."* Leerstof: lesnota's. ==================== 16. **"Duurzame ontwikkeling" als algemene beleidsdoelstelling in de Grondwet.** Historiek en context: ===================== "Duurzame ontwikkeling" *quid*? =============================== Algemene beleidsdoelstelling: ============================= Juridische waarde/gelding? ========================== Rechten van personen met een vreemde nationaliteit. ===================================================