كتاب نصب و راه‌اندازی سیستم‌های رایانه‌ای 210288 PDF

‫ــــم‬ ‫لــــی ُم َح َّمــــ ٍد َو آلِ ُم َح َّمــــ ٍد َو َع ِّج ْ‬ ‫ــــل َف َر َج ُه ْ‬ ‫ـــــل َع ٰ‬ ‫اَللّٰ ُه َّ‬ ‫ــــم َص ِّ‬ ‫نصب و راه‌اندازی...

‫ــــم‬ ‫لــــی ُم َح َّمــــ ٍد َو آلِ ُم َح َّمــــ ٍد َو َع ِّج ْ‬ ‫ــــل َف َر َج ُه ْ‬ ‫ـــــل َع ٰ‬ ‫اَللّٰ ُه َّ‬ ‫ــــم َص ِّ‬ ‫نصب و راه‌اندازی سیستم‌های رایانه‌ای‬ ‫رشتۀ شبکه و نرم افزار رایانه‬ ‫گروه برق و رایانه‬ ‫شاخۀ فنی و حرفه ای‬ ‫پایۀ دهم دورۀ دوم متوسطه‬  ‫وزارت آموزش و پرورش‬ ‫سازمان پژوهش و برنامه​ريزي آموزشي‬ ‫نام کتاب‪ :‬نصب و راه اندازی سیستم‌های رایانه‌ای ‪210288‌-‬‬ ‫پدید آورنده‪ :‬سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی‬ ‫مدیریت برنامه ریزی درسی و تألیف‪ :‬دفتر تأليف کتاب هاي درسي فنی و حرفه ای و کاردانش‬ ‫شناسه افزوده برنامه ریزی وتألیف ‪ :‬بتول حجتی‪ ،‬شیرین شعبانی‪ ،‬فاطمه رحیمی‪ ،‬صدیقه رسولی‪،‬زهرا عسگری رکنآبادی‪ ،‬شهناز علیزاده‪،‬‬ ‫نوشین فقیهی‪ ،‬محمد رضا قشونی‪ ،‬مهناز کارکن‪ ،‬سید سعید میرباقری‪ ،‬محمدرضا یمقانی (اعضای شورای‬ ‫برنامه‌ریزی)‬ ‫ساالر دل‌انگیزان‪ ،‬حبیب رسا‪ ،‬صدیقه رسولی‪ ،‬حسین صفوی‪ ،‬زهرا عسگری رکن‌آبادی‪ ،‬گیتی قربانی‌‬ ‫سید جعفرموسوی‪ ،‬فهیمه وفقی (اعضای گروه تألیف)‬ ‫مدیریت آماده سازی هنری‪ :‬ادارۀ ّ‬ ‫کل نظارت بر نشر و توزيع مواد آموزشی‬ ‫شناسه افزوده آماده سازی ‪ :‬مجید ذاکری یونسی(مدیرهنری) ‪ -‬ساالر دل‌انگیزان‪ ،‬فاطمه کارکن(تصویرسازی) ‪ّ -‬‬ ‫سید مرتضی میرمجیدی(طراح جلد) ‪-‬‬ ‫محمد تقی عسگری رکن‌آبادی(صفحه آرا)‬ ‫نشانی سازمان‪ :‬تهران‪ :‬خيابان ايرانشهر شمالي ‪ -‬ساختمان شمارۀ ‪ 4‬آموزش و پرورش (شهيدموسوي)‬ ‫تلفن ‪ ، 88831161‌-9 :‬دورنگار ‪ ، 88309266 :‬کد پستي ‪1584747359 :‬‬ ‫تارنما ‪ www.chap.sch.ir :‬و ‪www.irtextbook.ir‬‬ ‫ناشر‪ :‬شرکت چاپ‌ونشرکتاب‌هاي درسي ايران‪ :‬تهران کيلومتر ‪ 17‬جادۀ مخصوص کرج خيابان ‪( 61‬داروپخش)‬ ‫تلفن ‪ ، 44985161-5 :‬دورنگار‪ ، 44985160 :‬صندوق پستي‪37515-139 :‬‬ ‫شرکت چاپ‌ونشر کتاب هاي درسي ايران «سهامی خاص»‬ ‫چاپخانه‪:‬‬ ‫چاپ پنجم ‪1399‬‬ ‫سال انتشار و نوبت چاپ‪:‬‬ ‫کلیه حقوق مادی و معنوی این کتاب متعلق به سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و‬ ‫پرورش است و هرگونه استفاده از کتاب و اجزای آن به صورت چاپی و الکترونیکی و ارائه در پایگاه‌های‬ ‫مجازی‪ ،‬نمایش‪ ،‬اقتباس‪ ،‬تلخیص‪ ،‬تبدیل‪ ،‬ترجمه‪ ،‬عکس برداری‪ ،‬نقاشی‪ ،‬تهیه فیلم و تکثیر به هر شکل و نوع‬ ‫بدون کسب مجوز از این سازمان ممنوع است و متخلفان تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند‪.‬‬ ‫‪ISBN 978 - 964 - 05 - 2751 - 1‬‬ ‫شابک ‪978 - 964 - 05 - 2751 -1‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫اگر یک ملتی نخواهد آسیب ببیند باید این ملت اوالً باهم متحد باشد و ثانیاً‬ ‫در هر کاری که اشتغال دارد آن را خوب انجام بدهد‪.‬امروز کشور محتاج به کار‬ ‫است‪.‬باید کارکنیم تا خودکفا باشیم‪ ،‬بلکه انشاءاهلل صادرات هم داشته باشیم‪.‬‬ ‫شما برادرها االن عبادت‌تان این است که کار بکنید‪.‬این عبادت است‪.‬‬ ‫امام خمینی ( ُق ّ ِد َ‬ ‫س سِ ُّر ُه)‬ ‫‪3‬‬  ‫فهرست‬ ‫پودمان اول ‪ :‬راهاندازی و کاربری رایانه ‪9‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 1‬آماده‌سازی رایانه ‪10‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 2‬مدیریت پرونده‌ها و پوشه‌ها ‪30‬‬ ‫پودمان دوم ‪ :‬کاربری سیستمعامل ‪51‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 3‬کار با نرم‌افزارهای جانبی سیستم‌عامل و نصب نرمافزار ‪52‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 4‬تنظیمات سیستم‌عامل ‪74‬‬ ‫پودمان سوم ‪ :‬کار با نرم‌افزارهای اداری ‪91‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 5‬کار با نرم‌افزار واژه‌پرداز ‪92‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 6‬کار با نرم‌افزارهای ارائه مطلب و نشر رومیزی ‪128‬‬ ‫پودمان چهارم ‪ :‬مونتاژ رایانه ‪153‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 7‬انتخاب و نصب قطعات سخت‌افزاری ‪154‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 8‬مونتاژ قطعات رایانه ‪180‬‬ ‫پودمان پنجم ‪ :‬نصب و نگهداری سیستم‌عامل ‪201‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 9‬نصب و راه‌اندازی سیستم‌عامل و تجهیزات جانبی ‪202‬‬ ‫واحد یادگیری ‪ : 10‬نگهداری سیستم‌های رایانه‌ای ‪224‬‬ ‫منابع ‪238‬‬  ‫فهرست فیلم‌ها‬ ‫فیلم ‪ : 10129‬دکمههای عملیاتی و ابرپیوند‬ ‫واحد یادگیری‪2‬‬ ‫فیلم ‪ : 10130‬تنظیمات نمایش اسالیدها‬ ‫فیلم ‪ : 10101‬انواع حالتهای نمایش پروندهها‬ ‫فیلم ‪ : 10131‬زمان بندی و فیلم برداری از ارائه‬ ‫فیلم ‪ : 10102‬مرتب سازی پرونده و پوشه و درایوها‬ ‫فیلم ‪ : 10132‬تولید بستة ارائه‬ ‫فیلم ‪ : 10103‬استفاده از دستیارصوتی ‪Cortana‬‬ ‫فیلم ‪ : 10133‬نشرهای آماده و سفارشیسازی آنها‬ ‫فیلم ‪ : 10104‬فشرده سازی با نرم افزار‪WinRAR‬‬ ‫واحد یادگیری‪7‬‬ ‫فیلم ‪ : 10105‬تنظیمات نرم افزار ‪WinRAR‬‬ ‫فیلم ‪ : 10134‬رایانۀ بدون کیس‬ ‫واحد یادگیری ‪3‬‬ ‫پویانمایی ‪ : 10135‬روش خنک‌کردن کیس‌های مختلف‬ ‫فیلم ‪ : 10106‬نقاشی در ‪Paint‬‬ ‫فیلم ‪ : 10136‬تاریخچه سوکتهای پردازنده‬ ‫فیلم ‪ : 10107‬ضبط صدا با ‪Voice Recorder‬‬ ‫فیلم ‪ : 10137‬اندازه‌گیری ولتاژ کانکتورهای منبع تغذیه‬ ‫فیلم ‪ : 10108‬نرم افزارهای ‪Weather, Skype, Map‬‬ ‫واحد یادگیری‪8‬‬ ‫فیلم ‪ : 10109‬نرم افزار ‪Alarm & Clock‬‬ ‫فیلم ‪ : 10138‬نصب پردازنده و سیستم خنک کننده‬ ‫فيلم ‪ : 10110‬انواع حافظههای جانبی قابل حمل‬ ‫فیلم ‪ : 10139‬نصب ماژول حافظه‬ ‫فیلم ‪ : 10111‬ضبط روی لوح نوری به کمک ‪File Explorer‬‬ ‫فیلم ‪ : 10140‬نصب کانکتورهای پنل جلوی کیس‬ ‫اسالید ‪ : 10112‬ضبط روی لوح نوری به کمک ‪Windows Media Player‬‬ ‫فیلم ‪ : 10141‬نصب کانکتورهای منبع تغذیه‬ ‫پویا‌نمایی ‪ : 10113‬انواع بدافزارها‬ ‫فیلم ‪ : 10142‬نصب کارت گرافیک‬ ‫فیلم ‪ : 10114‬نرم افزارهای امنیتی‬ ‫فیلم ‪ : 10143‬نصب دیسک سخت‬ ‫واحد یادگیری ‪4‬‬ ‫فیلم ‪ : 10144‬نصب دیسکگردان نوری درون کیس‬ ‫فیلم ‪ : 10115‬ایجاد کاربر جدید‬ ‫واحد یادگیری‪9‬‬ ‫فیلم ‪ : 10116‬تنظیمات حساب کاربری‬ ‫فیلم ‪ : 10145‬ایجاد ماشین مجازی‬ ‫فیلم ‪ : 10117‬تنظیمات ‪ Themes‬و ‪Lock Screen‬‬ ‫فیلم ‪ : 10146‬نصب ویندوز‪10‬‬ ‫واحد یادگیری ‪5‬‬ ‫فیلم ‪ : 10147‬نصب سخت‌افزارها‬ ‫فیلم ‪ : 10118‬اجزای نرم افزار ‪Microsoft Word 2016‬‬ ‫فیلم ‪ : 10148‬چاپگر لیزری‪ ،‬سیاه‌وسفید و رنگی‬ ‫فیلم ‪ : 10119‬قالب بندی در زبانه ‪Home‬‬ ‫فیلم ‪ : 10149‬نصب چاپگر‬ ‫فیلم ‪ : 10120‬ترسیم و ویرایش اشکال‬ ‫فیلم ‪ : 10150‬نصب پویشگر‬ ‫فیلم ‪ : 10121‬تنظیمات جلوه‪ ،‬رنگ و نور تصویر‬ ‫فیلم ‪ : 10151‬اتصال وب‌کم به رایانه‬ ‫فیلم ‪ : 10122‬ویرایش ‪SmartArt‬‬ ‫فیلم ‪ : 10152‬تنظیمات میکروفن‬ ‫فیلم ‪ : 10123‬تغییر کادر سلولها‬ ‫واحد یادگیری ‪10‬‬ ‫واحد یادگیری ‪6‬‬ ‫فیلم ‪ : 10153‬تنظیمات پشتیبانگیری‬ ‫فیلم ‪ : 10124‬قدرت برقراری ارتباط‬ ‫فیلم ‪ : 10154‬بازیابی از نسخة پشتیبان‬ ‫فیلم ‪ : 10125‬نماهای پرونده ارائه‬ ‫فیلم ‪ : 10155‬به روزرسانی ویندوز‪10‬‬ ‫فیلم ‪ : 10126‬قالب بندی و جلوههای گذار‬ ‫فیلم ‪ : 10156‬مدیریت برنامه‌های در حال اجرا‬ ‫فیلم ‪ : 10127‬جلوههای متحرک سازی‬ ‫فیلم ‪ : 10128‬صداگذاری‬ ‫فیلمها از تارنمای ‪ roshd.ir‬قابل بارگیری است‪.‬‬  ‫سخنی با هنرجویان عزیز‬ ‫شرايط در حال تغییر دنياي كار در مشاغل گوناگون‪ ،‬توسعه فناوری‌ها و تحقق توسعه پايدار‪ ،‬ما را بر آن داشت تا برنامه‌های درسي و محتواي‬ ‫کتاب‌های درسي را در ادامه تغییرات پایه‌های قبلي براساس نياز كشور و مطابق با رویکرد سند تحول بنيادين آموزش‌وپرورش و برنامه درسي‬ ‫ملي جمهوري اسالمي ايران در نظام جديد آموزشي بازطراحي و تأليف كنيم‪.‬مهم‌ترین تغییر در کتاب‌ها‪ ،‬آموزش و ارزشيابي مبتني بر‬ ‫شايستگي است‪.‬شايستگي‪ ،‬توانايي انجام كار واقعي به‌طور استاندارد و درست تعریف‌شده است‪.‬توانايي شامل دانش‪ ،‬مهارت و نگرش می‌شود‪.‬‬ ‫در رشته تحصيلي ــ حرفه‌ای شما‪ ،‬چهار دسته شايستگي در نظر گرفته شده است‪:‬‬ ‫‪ 1‬شایستگی‌های فني براي جذب در بازار كار مانند توانايي کار با سیستم‌عامل و نصب و راه‌اندازی قطعات رایانه‬ ‫ شایستگی‌های غيرفني براي پيشرفت و موفقيت در آينده مانند نوآوري و مصرف بهينه‬ ‫‪2‬‬ ‫ شایستگی‌های فناوري اطالعات و ارتباطات مانند كار با نرم‌افزارها‬ ‫‪3‬‬ ‫ شایستگی‌های مربوط به يادگيري مادام‌العمر مانند كسب اطالعات از منابع ديگر‬ ‫‪4‬‬ ‫بر اين اساس دفتر تأليف کتاب‌های درسي فني و حرفه‌ای و كاردانش مبتني بر اسناد باالدستي و با مشاركت متخصصان برنامه‌ریزی درسي‬ ‫فني و حرفه‌ای و خبرگان دنياي كار مجموعه اسناد برنامه درسي رشته‌های شاخه فني و حرفه‌ای را تدوين نموده‌اند كه مرجع اصلي و راهنماي‬ ‫تأليف کتاب‌های درسي هر رشته است‪.‬‬ ‫اين كتاب اولین كتاب كارگاهي است كه ويژه رشته شبکه و نرم‌افزار رایانه تأليف شده است و شما در طول دو سال تحصيلي پيش رو پنج کتاب‬ ‫كارگاهي و با شایستگی‌های متفاوت را آموزش خواهيد دید‪.‬كسب شایستگی‌های اين كتاب براي موفقيت در شغل و حرفه براي آينده بسيار‬ ‫ضروري است‪.‬هنرجويان عزيز سعي نمایید؛ تمام شایستگی‌های آموزش داده‌شده در این كتاب را كسب و در فرايند ارزشيابي به اثبات رسانيد‪.‬‬ ‫كتاب درسي نصب و راه‌اندازی سیستم‌های رایانه‌ای شامل پنج پودمان است و هر پودمان داراي یک يا دو واحد يادگيري است و هر واحد‬ ‫ل شده است‪.‬شما هنرجويان عزيز پس از يادگيري هر پودمان می‌توانید شایستگی‌های مربوط به آن را‬ ‫يادگيري از چند مرحله كاري تشکی ‌‬ ‫كسب نمایید‪.‬هنرآموز محترم شما براي هر پودمان یک نمره در سامانه ثبت نمرات منظور می‌نماید و نمره قبولي در هر پودمان حداقل ‪12‬‬ ‫است‪.‬‬ ‫همچنين عالوه بر كتاب درسي امكان استفاده از ساير اجزای بسته آموزشي كه براي شما طراحي و تأليف شده است‪ ،‬وجود دارد‪.‬یکی از اين‬ ‫اجزاي بسته آموزشي كتاب همراه هنرجو است كه براي انجام فعالیت‌های موجود در كتاب درسي بايد استفاده نمایید‪.‬كتاب همراه خود را‬ ‫می‌توانید هنگام آزمون و فرايند ارزشيابي نيز همراه داشته باشيد‪.‬ساير اجزاي بسته آموزشي ديگري نيز براي شما در نظر گرفته‌شده است كه‬ ‫با مراجعه به تارنمای رشته خود به نشاني ‪‌www.tvoccd.medu.ir‬می‌توانید از عناوين آن مطلع شويد‪.‬‬ ‫فعالیت‌های يادگيري در ارتباط با شایستگی‌های غيرفني از جمله مديريت منابع‪ ،‬اخالق حرفه‌ای‪ ،‬حفاظت از محیط‌زیست و شایستگی‌های‬ ‫يادگيري مادام‌العمر و فناوري اطالعات و ارتباطات همراه با شایستگی‌های فني طراحي و در كتاب درسي و بسته آموزشي ارائه‌شده است‪.‬‬ ‫شما هنرجويان عزيز كوشش نمایید اين شایستگی‌ها را در كنار شایستگی‌های فني آموزش ببينيد‪ ،‬تجربه كنيد و آنها را در انجام فعالیت‌های‬ ‫يادگيري بهکار بگیرید‪.‬‬ ‫رعايت نكات ايمني‪ ،‬بهداشتي و حفاظتي از اصول انجام كار است لذا توصیه‌های هنرآموز محترم‌تان را در خصوص رعايت مواردي كه در كتاب‬ ‫آمده است‪ ،‬در انجام كارها جدي بگيريد‪.‬‬ ‫اميدواريم با تالش و كوشش شما هنرجويان عزيز و هدايت هنرآموزان گرامي‪ ،‬گام‌های مؤثري در جهت سربلندي و استقالل كشور و پيشرفت‬ ‫اجتماعي و اقتصادي و تربيت مؤثر و شايسته جوانان برومند ميهن اسالمي برداشته شود‪.‬‬  ‫سخنی با هنرآموز عزیز‬ ‫در راستای تحقق اهداف سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش و برنامه درسی ملی جمهوری اسالمی ایران و نیازهای متغیر دنیای کار و مشاغل‪،‬‬ ‫برنامه درسی رشته شبکه و نرم‌افزار رایانه طراحی و براساس آن محتوای آموزشی نیز تألیف شد‪.‬کتاب حاضر از مجموعه کتاب‌های کارگاهی‬ ‫است که برای سال دهم تدوین و تألیف شده است‪.‬این کتاب دارای ‪ 5‬پودمان است که هر پودمان از دو واحد یادگیری تشکیل‌شده است‪.‬‬ ‫همچنین ارزشیابی مبتنی بر شایستگی از ویژگی‌های این کتاب است که در پایان هر پودمان شیوه ارزشیابی آورده شده است‪.‬هنرآموزان گرامی‬ ‫باید برای هر پودمان یک نمره در سامانه ثبت نمرات برای هر هنرجو ثبت کنند‪.‬نمره قبولی در هر پودمان حداقل ‪ 12‬است به‌طوری‌که نمره‬ ‫هر پودمان از دو بخش تشکیل می‌شود که شامل ارزشیابی پایانی و ارزشیابی مستمر برای هریک از پودمان‌ها است‪.‬از ویژگی‌های دیگر این‬ ‫کتاب طراحی فعالیت‌های یادگیری ساخت‌یافته در ارتباط با شایستگی‌های فنی و غیرفنی ازجمله مدیریت منابع‪ ،‬اخالق حرفه‌ای و بحث‌های‬ ‫زیست‌محیطی است‪.‬این کتاب جزئی از بسته آموزشی تدارک دیده‌شده برای هنرجویان بوده و الزم است از سایر اجزای بستۀ آموزشی مانند‬ ‫کتاب همراه هنرجو و نرم‌افزار و فیلم آموزشی در فرایند یادگیری استفاده شود‪.‬کتاب همراه هنرجو در هنگام یادگیری‪ ،‬ارزشیابی و انجام کار‬ ‫واقعی مورد استفاده قرار می‌گیرد‪.‬شما می‌توانید برای آشنایی بیشتر با اجزای بستۀ یادگیری‪ ،‬روش‌های تدریس کتاب‪ ،‬شیوه ارزشیابی مبتنی‬ ‫بر شایستگی‪ ،‬مشکالت رایج در یادگیری محتوای کتاب‪ ،‬بودجه‌بندی زمانی‪ ،‬نکات آموزشی شایستگی‌های غیر فنی‪ ،‬آموزش ایمنی و بهداشت‬ ‫و دریافت راهنما و پاسخ فعالیت‌های یادگیری و تمرین‌ها به کتاب راهنمای هنرآموز این درس مراجعه کنید‪.‬‬ ‫کتاب شامل پودمان‌های زیر است‪:‬‬ ‫پودمان اول با عنوان «راهاندازی و کاربری رایانه» ابتدا به مفاهیم پایه برای آماده‌سازی رایانه و به‌کارگیری ماوس و صفحه‌کلید در سیستم‌عامل‬ ‫و محیط میز کار اشاره‌شده‪ ،‬سپس به مدیریت درایوها‪ ،‬پوشه‌ها و پرونده‌ها پرداخته می‌شود‪.‬‬ ‫پودمان دوم عنوان «کاربری سیستم‌عامل» دارد که در آن به نحوه استفاده از برخی نرم‌افزارهای جانبی سیستم‌عامل و کاربرد آنها اشار ‌ه شده‪،‬‬ ‫در ادامه به تنظیمات سیستم‌عامل شامل حساب کاربری‪ ،‬تنظیمات میز کار‪ ،‬زمان و زبان و مدیریت برنامه‌ها پرداخته می‌شود‪.‬‬ ‫پودمان سوم دارای عنوان «کار با نرم‌افزارهای اداری» است‪.‬در این پودمان ابتدا ایجاد و ویرایش یک سند واژه‌پرداز و مدیریت و چاپ آن آموزش‬ ‫داده شده‪ ،‬سپس تولید بسته از ارائه و ایجاد و انتشار نشر رومیزی انجام می‌شود‪.‬‬ ‫پودمان چهارم با عنوان «مونتاژ رایانه» است که در آن با اجزای رایانه و مشخصات اصلی آنها آشنا شده‪ ،‬مالک‌های مهم برای انتخاب قطعات‬ ‫رایانه‪ ،‬مونتاژ و نکات ایمنی در زمان مونتاژ رایانه و تنظیمات ‪ BIOS‬آموزش داده می‌شود‪.‬‬ ‫پودمان پنجم عنوان «نصب و نگهداری سیستم‌عامل» دارد که در ابتدا هنرجویان با نصب سیستم‌عامل و تجهیزات جانبی آشنا شده‪ ،‬سپس با‬ ‫مدیریت منابع سیستم و برنامه‌ها‪ ،‬عملیات الزم برای نگهداری سیستم‌عامل را فرامی‌گیرند‪.‬‬ ‫دفتر تأليف کتاب‌های درسي فني و حرفه‌ای و كاردانش‬  ‫پودمان اول‬ ‫راهاندازی و کاربری رایانه‬ ‫امروزه رايانه کاربرد فراوانی در صنعت‪ ،‬خدمات و زندگی روزمره بشر دارد‪.‬هر روز به تعداد كارهايي كه‬ ‫به كمك رايانه انجام مي‌شوند و حتی فعالیت‌هایی که بدون رایانه قابل انجام نیستند‪ ،‬اضافه مي‌شود‪.‬‬ ‫سيستم‌عامل نرم‌افزار اصلي رايانه است‪.‬بنابراين آشنايي با سيستم‌عامل پيشنياز انجام هر نوع فعاليت با‬ ‫رايانه است‪.‬يكي از سيستم‌عامل‌هايي كه كاربران بسياري در هر گوشه دنيا از جمله كشور ما از آن استفاده‬ ‫می‌کنند‪ ،‬سيستم‌عامل ويندوز است‪.‬آخرين نسخه سيستم‌عامل ويندوز كه به بازار عرضه شده و مورد استفاده‬ ‫كاربران قرار می‌گیرد‪ ،‬ويندوز‪ 10‬است‪.‬در این پودمان با محيط ويندوز‪ 10‬آشنا می‌شوید و كار با پنجره‌ها و‬ ‫مديريت پوشه‌ها و پرونده‌ها را فراخواهید گرفت‪.‬‬  ‫واحد یادگیری ‪ 1‬‬ ‫شایستگی آماده‌سازی رایانه‬ ‫آیا تا به حال پی برده‌اید‬ ‫ وقتی رایانه را روشن می‌کنید با چه محیطی روبه‌رو می‌شوید؟‬ ‫ پنجره برنامه‌های رایانه‌ای چه شباهت‌هایی با هم دارند؟‬ ‫ چیدمان پنجره‌های ویندوز چگونه است؟‬ ‫ ‬ ‫هدف از این واحد شایستگی‪ ،‬چگونگی کار با سیستم‌عامل ویندوز‪ 10‬شامل کار با اجزای محیط ویندوز‪ ،‬صفحه کلید‬ ‫و ماوس است‪.‬‬ ‫استاندارد عملکرد‬ ‫با انجام اتصاالت صحیح اجزای سخت‌افزاری و با استفاده از سیستم‌عامل نصب‌شده و بهره‌گیری از ماوس و صفحه‬ ‫کلید‪ ،‬مدیریت پنجره‌ها و میز‌کار‌ها و راه‌اندازی مجدد نرم‌افزاری رایانه را براساس دانش کسب شده انجام دهد‪.‬‬ ‫‪10‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫اتصاالت رایانه‬ ‫چه تعریفی از رایانه در ذهن خود دارید؟ تعریف خود را در کادر زیر بنویسید‪.‬‬ ‫به تعریف زیر توجه کنید‪:‬‬ ‫رایانه ماشینی قابل برنامه‌ریزی است و قادر است مجموعه‌ای از عملیات ساده و پیچیده را با سرعت زیاد و دقت باال‬ ‫انجام دهد‪.‬اين ماشين از حافظه و قدرت پردازش بسیار باالیی برخوردار است و بر اساس دریافت مجموعه دستوراتي‬ ‫به نام برنامه كار می‌كند‪.‬اجزای مختلف یک رایانه با مدارات الکترونیکی و یا ترکیبی از فرایندهای الکتریکی و‬ ‫مکانیکی کار می‌کنند‪.‬‬ ‫متنی را که در کادر باال نوشته‌اید با تعریف رایانه مقایسه کنید‪.‬شما به کدام مورد اشاره درستی داشته‌اید؟‬ ‫چه تعریفی از سخت‌افزار در ذهن خود دارید؟‬ ‫اجزای سخت‌افزاری یک سیستم رایانه‌ای شامل چهار بخش اصلی است‪:‬‬ ‫واحد پردازش(‌‪ ،)CPU‬واحد حافظه(‪ ،)Memory Unit‬واحد ورودی(‪ )Input Unit‬و واحد خروجی(‪)Output Unit‬‬ ‫(شکل ‪.)1‬‬ ‫شکل ‪ -‌1‬نمودار سخت‌افزاری سیستم رایانه‌ای‬ ‫كارگاه ‪ 1‬بررسی اتصاالت رایانه‬ ‫‪ 1‬اتصاالت برق رایانه را بررسی کنید‪.‬‬ ‫پیش از روشن کردن رایانه‪ ،‬اتصاالت برق کیس(‪ )Case‬و صفحه نمایش(‪ )Monitor‬را بررسی کنید‪.‬توجه داشته‬ ‫باشید اگر منبع تغذیه کیس دارای کلید روشن و خاموش است‪ ،‬حتماً در حالت روشن (‪ )1‬قرار گرفته باشد‪.‬‬ ‫‪11‬‬  ‫شکل ‪ -‌2‬کابل ویدیویی و کابل‌های برق صفحه نمایش و کیس‬ ‫کابل برق صفحه نمایش و نوع اتصال آن‪ ،‬ممکن است برای صفحه نمایش‌های مختلف متفاوت باشد‪.‬کابل برق تمام‬ ‫ال شبیه کابل برق کیس است ولی در‬ ‫صفحه نمایش‌های ‪ CRT‬و برخی از صفحه نمایش‌های ‪ LCD‬و یا ‪ LED‬کام ً‬ ‫برخی از مدل‌ها دارای آداپتور است (شکل ‪.)3‬‬ ‫‪LED‬‬ ‫‪LCD‬‬ ‫‪CRT‬‬ ‫شکل ‪ -‌3‬صفحه نمایش‌های ‪ CRT‬و ‪ LCD‬و ‪LED‬‬ ‫كابل برق کیس و صفحه نمايش رايانه‌هاي كارگاه را با راهنمايي‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫هنرآموز بررسي كنيد‪.‬‬ ‫ کابل ویدیویی صفحه نمایش را متصل کنید‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫آیا‌شرایطی پیش‌آمد ‌ه است که کابل‌های برق و داده صفحه نمایش‬ ‫را متصل کنید؟ کابل داده‌‌و برق صفحه‌نمایش چه تفاوتی داشتند؟‬ ‫نام کابل داده صفحه نمایشی که متصل کرده‌اید چیست؟ (شکل ‪)4‬‬ ‫شکل ‪ -4‬محل اتصال کابل‌های صفحه نمایش‬ ‫کابل انتقال داده صفحه نمایش یا کابل ویدیویی‪ ،‬در صفحه نمایش‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد‪.‬برای‬ ‫انتقال داده در صفحه نمایش‌های ‪ CRT‬از کابل ‪ VGA‬استفاده می‌کنیم ولی برای صفحه نمایش‌های ‪ LCD‬و ‪LED‬‬ ‫هم از کابل ‪ VGA‬و هم از کابل ‪ DVI‬استفاده می‌شود‪.‬در برخی از مدل‌ها نیز کابل‌های ‪ HDMI‬و ‪DisplayPort‬‬ ‫استفاده می‌شوند‪.‬‬ ‫کابل ‪ HDMI‬عالوه بر انتقال ویدیو‪ ،‬صدا را نیز می‌تواند انتقال دهد‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫کابل ‪ VGA‬تصاویر را به صورت آنالوگ منتقل می‌کند‪.‬در این روش‪ ،‬روشنایی تصویر به ولتاژ الکتریکی تبدیل و‬ ‫ارسال می‌شود‪.‬کابل ‪ DVI‬انواع مختلفی دارد‪.‬برخی از آنها تصاویر را به صورت دیجیتال منتقل می‌کنند‪.‬در این‬ ‫روش اطالعات تصویر قبل از ارسال‪ ،‬پردازش و به سیگنال‌های دیجیتال یا بیت‌های صفر و یک تبدیل شده‪ ،‬با روش‬ ‫متفاوتی ارسال می‌شوند‪.‬‬ ‫‪12‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫کابل ‪ HDMI‬و ‪ DisplayPort‬نیز صدا و تصویر را به صورت‬ ‫دیجیتال انتقال می‌دهند‪.‬انتقال دیجیتال به دلیل مزایایی نظیر‬ ‫سرعت باالتر و حفظ کیفیت صدا و تصویر نسبت به ارسال‬ ‫آنالوگ برتری دارد‪.‬به همین دلیل امروزه استفاده از رابط‌های‬ ‫دیجیتال بر کابل ‪ VGA‬ترجیح داده می‌شود‪.‬یک قابلیت خوب‬ ‫این نوع کابل‪ ،‬اتصال زنجیرهای چند مانیتور به یکدیگر است‪.‬‬ ‫به کمک مبدل‌های مختلف می‌توان کابل‌های نام‌برده را به‬ ‫درگاه‌های متفاوت متصل کرد (شکل ‪.)5‬‬ ‫شکل ‪ -‌5‬مبدل ‪Diplay‌Port‬‬ ‫كابل‌هاي اتصال صفحه نمايش به کیس رايانه‌هاي كارگاه را بررسي كنيد‪.‬کابل‌ها را جدا کنید‪ ،‬نوع هر یک را‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫تشخيص دهيد و آنها را دوباره وصل كنید‪.‬‬ ‫از کابل‌های ‪ RGB‬و ‪ HDMI‬به جز صفحه نمایش‪ ،‬در چه دستگاه‌های دیگری استفاده می‌شود؟‬ ‫پژوهش‬ ‫‪ 3‬صفحه کلید و ماوس را به رایانه متصل کنید‪.‬‬ ‫یکی از ویژگی‌های سیستم‌عامل ویندوز‪ ،‬داشتن واسط گرافیکی کاربر (‪ )Graphic User Interface‬است‪.‬کاربر از‬ ‫طریق ماوس‪ ،‬با رایانه ارتباط برقرار می‌کند‪.‬درگاه (‪ )Port‬اتصال به رایانه برای این وسیله دو نوع است‪:‬‬ ‫ ‪ ‌:‌PS/2‬مدل قدیمی ‌درگاه برای ماوس بوده و در حال منسوخ‬ ‫شدن‌است‌و‌روکش‌پالستیکی‌سر‌سیم‌ماوس‌‪‌PS/2‬معموالً به رنگ‬ ‫سبز است‪.‬با توجه به این که برای اتصال ماوس به درگاه روی برد‬ ‫اصلی از شش پین یا پایه فلزی استفاده شده است‪ ،‬عدم دقت در جا‬ ‫زدن باعث خم شدن پین‌ها می‌شود‪.‬به همین دلیل یک پایه پالستیکی‬ ‫‌شکل‪ -‌6‬اتصال‌‪ PS/2‬برای ماوس‬ ‫به عنوان راهنمای اتصال در آن تعبیه شده است (شکل ‪.)6‬‬ ‫‪:)Universal‌Serial‌BUS(‌USB‬‬ ‫ با توجه به گسترش روز‌افزون استفاده از درگاه‌‪ USB‬در تجهیزات رایانه‌ای‪،‬‬ ‫‌ماوس‌های‌جدید‌غالباً‌از‌این‌نوع‌هستند‪‌.‬در‌حال‌حاضر‌ماوس‌های‌‪‌USB‬جایگزین‌ماوس‌های‌‪‌PS/2‬شده‌اند‪.‬‬ ‫ماوس بی‌سیم چگونه از درگاه ‪ USB‬استفاده می‌کند؟‬ ‫کنجکاوی‬ ‫امروزه‌دو‌نوع‌درگاه‌‪‌USB‌V2.0‬و‌‪‌USB‌V3.0‬متداول‌هستند‪‌.‬سرعت‌انتقال‌داده‌از‌طریق‌درگاه‌‪‌USB‌V3.0‬بیشتر‌‬ ‫است‌و‌بهتر‌است‌این‌درگاه‌را‌برای‌اتصال‌ماوس‌و‌صفحه‌کلید‌اشغال‌نکنیم‌و‌از‌آن‌برای‌تجهیزات‌دیگر‌استفاده‌‬ ‫کنیم‪‌.‬بنابراین‌ماوس‌های‌‪‌USB‬را‌به‌درگاه‌‪‌USB‌V2.0‬متصل‌می‌کنند‌(شکل‌‪.)7‬‬ ‫ب‬ ‫الف‬ ‫شکل‌‪‌-‌7‬الف)‌انواع‌کابل‌‪‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌USB‬ب)‌عالمت‌مشخصه‌درگاه‌‪USB‬‬ ‫‪13‬‬  ‫سه مزیت استفاده از درگاه‌‪‌USB‬نسبت به ‪ PS/2‬را بنویسید‪.‬‬ ‫کنجکاوی‬ ‫شکل ‪ -‌9‬رابط ‪ PS/2‬صفحه‌کلید‬ ‫شکل‌‪ -8‬درگاه‌های روی برد اصلی‬ ‫صفحه‌کلید همانند ماوس‪ ،‬یک واسط سخت‌افزاری کاربر محسوب می‌شود که کاربر از طریق آن‪ ،‬با رایانه ارتباط‬ ‫برقرار می‌کند‪.‬درگاه آن در مدل قدیمی‌معموالً از نوع ‪ PS/2‬است‪.‬به رنگ درگاه ‪ PS/2‬صفحه‌کلید توجه کنید‬ ‫(شکل ‪.)9‬امروزه صفحه کلیدها و ماوس‌های از نوع ‪ USB‬به مرور جای ‪ PS/2‬را گرفته‌اند‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه درگاه ‪ PS/2‬در رایانه‌های قابل حمل وجود ندارد برای استفاده از ماوس و صفحه کلید ‪ PS/2‬می‌توان‬ ‫از مبدل ‪ PS/2‬به ‪ USB‬استفاده کرد (شکل ‪.)10‬‬ ‫‪ 4‬بلندگو و میکروفن را به رایانه متصل کنید‪.‬‬ ‫درگاه بلندگو و میکروفن چه رنگی دارد؟‬ ‫‪ 52‬رايانه و صفحه نمایش را روشن کنید‪.‬‬ ‫کلید روشن‪/‬خاموش صفحه نمایش‪ ،‬کیس و سایر تجهیزات‬ ‫الکترونیکی مشابه یکدیگر است‪.‬در برخی از رایانه‌ها از واژه ‬ ‫‪ Power‬هم استفاده می‌شود (شکل ‪.)11‬‬ ‫شکل ‪ -‌10‬مبدل درگاه ‪ PS/2‬به ‪USB‬‬ ‫صفحه‌نمايش و کیس رايانه‌هاي كارگاه را‬ ‫‪Power‬‬ ‫دکمه‌های‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫بررسي كنيد‪.‬‬ ‫شکل ‪ -‌11‬کلید ‪Power‬‬ ‫برای روشن کردن رایانه از کلید جلوی کیس (‪ )Power‬استفاده کنید‪.‬برخي از مدل‌های کیس روی پنل جلو َدر‬ ‫دارند‪.‬ابتدا باید آن در را باز کنید‪ ،‬سپس کلید روشن کردن را فشار دهید‪.‬‬ ‫برای روشن کردن رایانه بهتر است ابتدا صفحه نمایش را روشن کنید‪.‬در بیشتر مواقع پیام ‪‌ No signal‬روی‬ ‫صفحه‌نمایش ظاهر می‌شود و چراغ جلوی صفحه نمایش شروع به چشمک زدن می‌کند‪.‬‬ ‫کنجکاوی‬ ‫معنای پیام ‪ No signal‬چیست و چرا پديدار مي‌شود؟‬ ‫پس از روشن کردن رایانه تا زمانی که وارد محیط ویندوز شوید‪ ،‬چه عملیاتی صورت می‌گیرد؟ تاکنون به پیام‌هایی‬ ‫که روی صفحه‌نمایش به صورت سریع رد می‌شوند دقت کرده‌اید؟ آیا شرایطی پیش آمده است که بخواهید‬ ‫نوشته‌های روی صفحه‌نمایش ثابت بماند؟‬ ‫پس از روشن کردن رایانه و ورود به ویندوز کلید ‪ Power‬را فشار دهید‪.‬در صورتی که برنامه‌ای باز نباشد‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫عکس‌العمل سیستم را بررسی کنید‪.‬‬ ‫‪14‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫کلید ‪ Power‬برای روشن و خاموش کردن رایانه استفاده می‌شود و کلید ‪ Reset‬برای راه‌اندازی دوباره رایانه‌ای که‬ ‫روشن است‪ ،‬قابل استفاده است‪.‬کلید ‪ Reset‬باعث قطع لحظه‌ای برق برد اصلی رایانه شده‪ ،‬رایانه دوباره راه‌اندازی می‌شود‪.‬‬ ‫آنچه آموختم‪:‬‬ ‫برداشت‬ ‫‪.1‬‬ ‫‪.2‬‬ ‫‪.3‬‬ ‫جدول ارزشیابی شایستگی های غیرفنی‪ ،‬ایمنی و بهداشت و توجهات زیست محیطی‬ ‫استاندارد‬ ‫نتایج‬ ‫شرایط عملکرد‬ ‫نمره‬ ‫شایستگی ها‬ ‫(شاخص ها‪/‬داوری‪/‬نمره دهی)‬ ‫ممکن‬ ‫(ابزار‪،‬مواد‪ ،‬تجهیزات‪ ،‬زمان‪ ،‬مکان و‪)...‬‬ ‫مسئولیت‌پذیری ‪ -‬انجام صحیح کارها با حداقل‬ ‫رعایت ارگونومی به خصوص هنگام‬ ‫نظارت ‪-‬‬ ‫شایستگی‌های‬ ‫استفاده از ماوس و صفحه‌کلید‬ ‫انتخاب فناوری‌های مناسب ‪ -‬شناسایی‬ ‫غیرفنی‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ -‬ایمنی اتصاالت برق‪ ،‬کیس و‬ ‫قابل قبول‬ ‫فناوری های مناسب ‪ -‬زبان فنی‬ ‫صفحه‌نمایش ـ حفاظت از تجهیزات‬ ‫رعایت ارگونومی‌‪ -‬کنترل حفاظتی الکتریکی و‬ ‫مورد استفاده‬ ‫ایمنی و بهداشت‬ ‫الکترونیکی تجهیزات‬ ‫توجهات زیست‬ ‫استفاده از محافظ برق برای مصرف بهینه انرژی‬ ‫توجه به ایمنی و بهداشت محیط‬ ‫غیر قابل‬ ‫محیطی‬ ‫‪1‬‬ ‫کارگاه‬ ‫قبول‬ ‫حفاظت و نگهداری از تجهیزات‬ ‫نگرش‬ ‫* این شایستگی‌ها در ارزشیابی پایانی واحد یادگیری باید مورد توجه قرار گیرند‪.‬‬ ‫ارزشیابی مرحله‪1‬‬ ‫استاندارد‬ ‫نتایج‬ ‫شرایط عملکرد‬ ‫نمره‬ ‫مراحل کار‬ ‫(شاخص ها‪/‬داوری‪/‬نمره دهی)‬ ‫ممکن‬ ‫(ابزار‪،‬مواد‪ ،‬تجهیزات‪ ،‬زمان‪ ،‬مکان و‪)...‬‬ ‫اتصال کابل داده و برق صفحه نمایش به کیس‪-‬‬ ‫اتصال ماوس‪ ،‬صفحه كليد‪ ،‬بلندگو و میکروفون به‬ ‫‪3‬‬ ‫باالتر از انتظار‬ ‫كيس‪ -‬روشن کردن صفحه نمایش و رایانه و رفع‬ ‫مكان‪ :‬کارگاه استاندارد رايانه‬ ‫خطاهای احتمالی آن‬ ‫تجهيزات‪ :‬رایانه‌ای که‬ ‫اتصال اجزای‬ ‫اتصال کابل برق کیس و صفحه نمایش‪ -‬اتصال‬ ‫سیستم‌عامل روی آن نصب‬ ‫سخت‌افزاری به رایانه‬ ‫‪2‬‬ ‫درست کابل داده صفحه نمایش‪ ،‬ماوس‪ ،‬صفحه‬ ‫در حد انتظار‬ ‫است‪.‬‬ ‫كليد‪ ،‬بلندگو و میکروفون به کیس‬ ‫زمان‪ 5:‬دقیقه‬ ‫پایین‌تر از حد‬ ‫‪1‬‬ ‫اتصال کابل برق کیس یا صفحه نمایش‬ ‫انتظار‬ ‫کارگاه ‪ 2‬استفاده از ماوس و صفحهکلید‬ ‫اصطالحات رایج برای استفاده از ماوس‪:‬‬ ‫ل ‪ 12‬ببینید‪.‬‬ ‫قبل از اشاره به اصطالحات رایج برای استفاده از ماوس‪ ،‬نحوه درست گرفتن ماوس را در شک ‌‬ ‫‪15‬‬ ‫شکل ‪ -‌12‬شیوه دست گرفتن ماوس به طور صحیح‬  ‫ماوس را در دست بگیرید و از هم‌گروهی خود بخواهید شیوه در دست گرفتن شما را اصالح کند‪.‬‬ ‫فعالیت گروهی‬ ‫اشاره‌گر ماوس (‪ :)Pointer‬با‌حرکت‌ماوس‌می‌توان‌محل‌قرار‌گرفتن‌اشاره‌گر‌ماوس‌را‌‌روی‌صفحه‌نمایش‌‬ ‫کنترل‌کرد‪‌.‬اگر اشاره‌گر ماوس را روی یک شیء یا موضوع قرار دهید و چند لحظه صبر کنید‪ ،‬مستطیل کوچکی‬ ‫نمایش داده می‌شود که در آن توضیحاتی راجع به آن پدیدار می‌شود که به آن راهنمای ابزار (‪ )Tooltip‬می‌گویند‪.‬‬ ‫شکل ‪ 13‬راهنمای ابزار را وقتی اشاره‌گر ماوس روی ‪ Recycle‌Bin‬و یک پرونده قرار داده شده‪ ،‬نشان می‌دهد‪.‬‬ ‫ الف) راهنمای ابزار سطل بازیافت ب)راهنمای ابزار نمایش مشخصات پرونده‬ ‫شکل ‪ -‌13‬راهنمای ابزار‬ ‫به حرکت دادن اشاره‌گر ماوس روی موضوعات مختلف ‪ Rollover‬می‌گویند‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫یک پرونده در برنامه‌ای مانند ‪ Paint‬باز کنید‪.‬با قرار دادن اشاره‌گر ماوس روی گزینه‌های منو و پالت رنگ‪ ،‬نتیجه‬ ‫کنجکاوی‬ ‫را به کالس ارائه دهید‪.‬‬ ‫‪ 1‬با دکمه‌های ماوس کار کنید‪.‬‬ ‫کلیک‌(‪ :)Clicking‬این کار معموالً برای انتخاب یک شیء یا موضوع در محیط ویندوز‪ ،‬مثال یک پرونده یا پوشه‬ ‫بهکار می‌رود‪.‬با فشردن و رها کردن دکمه سمت چپ ماوس می‌توان روی موضوعات مختلف کلیک کرد (شکل ‪.)14‬‬ ‫روی دکمه کلیک کنید و تأثیر کلیک روی این دکمه را مشاهده کنید‪.‬‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫شکل‪ -‌14‬دکمه‌های ماوس‬ ‫دابل کلیک (‪ :)Double-Clicking‬این کار معموالً برای اجرای پرونده‌های اجرایی یا باز کردن درایوها و پوشه‌ها‬ ‫مورد استفاده قرار می‌گیرد‪.‬با دو بار فشردن و رها کردن سریع دکمه سمت چپ ماوس می‌توان دابل کلیک کرد‪.‬‬ ‫این عمل را امتحان کنید و نتیجه را بررسی کنید‪.‬‬ ‫‪16‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫راست‌کلیک‌(‪ :)Right-Clicking‬این عمل معموالً برای‬ ‫نمایش فهرستی (‪ )Menu‬از کارهایی که می‌توانید در محل‬ ‫راست‌کلیک انجام دهید‪ ،‬استفاده می‌شود‪.‬برای نمونه‬ ‫وقتی ‌روی ‪ Recycle Bin‬راست‌کلیک می‌کنید گزینه‌های‬ ‫مربوط به تنظیمات آن نمایش داده می‌شوند‪.‬برای این کار‬ ‫می‌توانید پس از قراردادن اشاره‌گر ماوس روی مکان مورد‬ ‫شکل‪ -‌15‬فهرست ظاهر شده با راست‌کلیک روی سطل بازیافت‬ ‫نظر‪ ،‬دکمه سمت راست ماوس را فشار دهید (شکل ‪.)15‬‬ ‫‪ 2‬عملکرد کشیدن و رها کردن ماوس را بررسی کنید‪.‬‬ ‫کشیدن و رها کردن (‪ :)Dragging‌&‌Dropping‬ابتدا اشاره‌گر ماوس را روی موضوع یا محل مورد نظر قرار‬ ‫داده‪ ،‬با پایین نگه داشتن کلید سمت چپ‪ ،‬ماوس را جابه‌جا کرده و در مقصد مورد نظر رها می‌کنیم‪.‬معموالً برای‬ ‫جابه‌جایی پرونده‌ها‪ ،‬پوشه‌ها و پنجره‌ها‪ ،‬تغییر اندازه پنجره‌ها‪ ،‬انتخاب گروهی موضوعات و ترسیم در نرم‌افزارهای‬ ‫گرافیکی از كشيدن و رها كردن استفاده مي‌شود‪.‬‬ ‫با کشیدن و رها کردن‪ ،‬سطل بازيافت را به گوشه باال و سمت راست میزکار ببرید‪.‬‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫عملکرد کشیدن و رها کردن با دکمه سمت راست ماوس را بررسی کنید‪.‬‬ ‫چرخ پیمایش (‪ :)Scroll‌ Wheel‬برای حرکت در صفحات وب و ویرایشگرها از چرخ پیمایش ماوس استفاده‬ ‫می‌شود‪.‬اگر چرخ پیمایش را به طرف خودتان بچرخانید برای پایین آمدن در صفحه و اگر چرخ پیمایش را به طرف‬ ‫جلو بچرخانید‪ ،‬برای باال رفتن در صفحه مورد استفاده قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫عملكرد چرخ پیمایش را با رانش به طرف جلو و عقب‪ ،‬بررسي كنيد‪.‬‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫ ماوس‌هاي کارگاه رایانه هنرستان را با راهنمايي هنرآموز بررسي كنيد‪.‬آیا همه ماوس‌ها چرخ پیمایش دارند؟‬ ‫چگونه بدون چرخ پیمایش می‌توان در صفحه باال و پایین رفت؟‬ ‫ماوس‌هایی که بیش از سه دکمه دارند‪ ،‬چه کاربردی دارند و عملکرد دکمه‌های دیگر چیست؟‬ ‫پژوهش‬ ‫‪ 3‬با دكمه‌هاي صفحه كليد كار كنيد‪.‬‬ ‫کلیدهای صفحه کلید بر اساس عملکردشان به چند دسته تقسی ‌م می‌شوند‪.‬‬ ‫کلیدهای نوشتن‌(‪‌:)Alphanumeric‌Keys‬شامل‌حروف‪‌،‬اعداد‪‌،‬عالئم‌نقطه‌گذاری‌و‌نمادها‌هستند‪.‬‬ ‫کلیدهای ‪ Caps Lock‌، Shift‌، Spacebar‌، Enter‌، Tab‬و ‪ Backspace‬نیز در این دسته قرار دارند‪.‬‬ ‫کلیدهای کنترلی (‪‌:)Control‌Keys‬این‌کلید‌ها‌به‌تنهایی‌یا‌در‌ترکیب‌با‌دیگر‌کلیدها‌برای‌انجام‌اقدام‌خاصی‌‬ ‫استفاده‌می‌شوند‪‌.‬کلید‌های‌کنترلی‌شامل‌کلیدهای‌‪‌Alt‌،‌Ctrl‌،‌Esc‌،‌Windows‌logo‌key‌،‌Print‌Screen‌،‌Pause‬‬ ‫‪‌Scroll‌Lock‬هستند‪.‬‬ ‫‪17‬‬  ‫فعالیت گروهی‬ ‫با كمك هم‌كالسی خود بخش‌هاي مختلف صفحه كليدهاي كارگاه را مشخص کنید‪.‬‬ ‫کلیدهای تابعی (‪‌:)Function‌keys‬کلید‌های‌‪‌F1‬تا‌‪‌F12‬برای‌انجام‌وظایف‌خاص‌پیش‌بینی‌شده‌اند‪‌.‬کلیدهای‌‬ ‫تابعی‌از‌برنامه‌ای‌به‌برنامه‌دیگر‌متفاوت‌عمل‌می‌کنند‪.‬‬ ‫کنجکاوی‬ ‫عملکرد کلید ‪ F1‬در برنامه‌ها چیست؟‬ ‫کلیدهای هدایت‌(‪ :)Navigation‌keys‬این کلیدها برای حرکت‌دادن مکان‌نما استفاده می‌شوند و شامل کلیدهای چهار‬ ‫جهت اصلی ( ‪ )Arrow key( ) ، ، ،‬و کلیدهای ‪ PageUp‌، PageDown‌، Home‌، End‌، Delete‬و ‪ Insert‬است‪.‬‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫يك فایل متنی را در برنامۀ ‪ Word‬باز کرده‪ ،‬عملكرد كليدهاي مختلف صفحه كليد را آزمایش كنيد‪.‬‬ ‫صفحه کلید عددی (‪‌:)Numeric‌keypad‬این‌بخش‌از‌صفحه‌کلید‌برای‌کار‌راحت‌تر‌و‌سریع‌تر‌با‌اعداد‌تدارک‌‬ ‫دیده‌شده‌است‪‌.‬در‌این‌قسمت‌کلیدهای‌عددی‌به‌صورت‌یک‌ماشین‌حساب‌معمولی‌به‌همراه‌چهار‌عمل‌اصلی‌‬ ‫ریاضی‌قرار‌گرفته‌اند‌(شکل‌‪‌.)18‬‬ ‫شکل ‪ -‌16‬صفحه کلید فارسی و التین‬ ‫شکل ‪ -‌17‬بخش‌های مختلف صفحه کلید‬ ‫کنجکاوی‬ ‫از روي شكل ‪17‬مشخص كنيد هر بخش از صفحه كليد چه كاربردي دارد؟‬ ‫‪18‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫صفحه‌کلید‌عددی‌دارای‌دو‌حالت‌کاری‌است‌که‌به‌وسیله‌کلید‌‪‌Num‌Lock‬‬ ‫کنترل‌‌می‌شود‌و‌حالت‌آن‌به‌وسیله‌نمایشگر‌چراغ‌‪‌)LED(‌Num‌Lock‬نمایش‌‬ ‫داده‌می‌شود‌برای‌روشن‌یا‌خاموش‌کردن‌این‌چراغ‌از‌کلید‌ ‪‌Num‌ Lock‬‬ ‫استفاده‌می‌شود‪‌.‬اگر‌چراغ‌‪‌Num‌Lock‬روشن‌باشد‪‌،‬حالت‌عددی‌فعال‌است‌‬ ‫و‌در‌صورتی‌که‌خاموش‌باشد‌کلیدهای‌عددی‌این‌قسمت‌عملکرد‌کلیدهای‌‬ ‫ال‌کلیدهای‌‪‌6‌،4‌،2‬و‪‌8‬کار‌کلیدهای‌جهتی‌را‌‬ ‫هدایت‌را‌خواهند‌داشت‪‌.‬مث ً‬ ‫انجام‌می‌دهند‪.‬‬ ‫در‌کتاب‌های‌آموزشی‌رایانه‪‌،‬عالمت‌‪‌+‬بین‌نام‌کلیدها‌به‌مفهوم‌فشار‌هم‌زمان‌‬ ‫کلید‌های‌دو‌طرف‌‪‌+‬است‪‌.‬به‌عنوان‌مثال‌‪‌Shift+F‬یعنی‌باید‌ابتدا‌کلید‌‪‌Shift‬‬ ‫شکل ‪ -‌18‬بخش عددی صفحه کلید‬ ‫را‌فشار‌داده‌و‌بدون‌اینکه‌‌آن‌را‌رها‌کنید‪‌،‬کلید‌‪‌F‬را‌فشار‌دهید‌که‌اصطالحاً‌‬ ‫«‌شیفت‌ا ِف»‌خوانده‌می‌شود‪.‬‬ ‫پژوهش‬ ‫به چه صفحه کلیدهایی ‪ Turbo Office‬می‌گویند؟‬ ‫ارزشیابی مرحله‪2‬‬ ‫استاندارد‬ ‫نتایج‬ ‫شرایط عملکرد‬ ‫نمره‬ ‫مراحل کار‬ ‫(شاخص ها‪/‬داوری‪/‬نمره دهی)‬ ‫ممکن‬ ‫(ابزار‪،‬مواد‪ ،‬تجهیزات‪ ،‬زمان‪ ،‬مکان و‪)...‬‬ ‫انجام عمليات مختلف با ماوس شامل کلیک‪ ،‬راست‌کلیک‪،‬‬ ‫باالتر از حد دابل کلیک‪ ،‬کشیدن و رها کردن ماوس ‪ -‬به‌کارگیری‬ ‫‪3‬‬ ‫مكان‪ :‬کارگاه استاندارد رايانه‬ ‫کلیدهای صفحه كليد شامل الفبایی‪ ،‬تابعی‪ ،‬کنترلی و‬ ‫انتظار‬ ‫هدایت‬ ‫تجهيزات‪ :‬رایانه‌ای که‬ ‫به كارگيري ماوس و‬ ‫سیستم   عامل روی آن نصب‬ ‫انجام عمليات شامل کلیک‪ ،‬راست‌کلیک‪ ،‬دابل کلیک با ماوس‪-‬‬ ‫در حد‬ ‫صفحه کلید‬ ‫‪2‬‬ ‫است‪.‬‬ ‫به‌کارگیری کلیدهای الفبایی‪ ،‬هدایت و کنترلی صفحه‌کلید‬ ‫انتظار‬ ‫زمان‪ 5:‬دقیقه‬ ‫انجام عمل کلیک ‪ -‬به‌کارگیری کلیدهای الفبایی‬ ‫پایین‌تر از‬ ‫‪1‬‬ ‫حد انتظار‬ ‫صفح ‌ه کلید‬ ‫کارگاه ‪ 3‬بررسي محيط سيستمعامل‬ ‫چه تعریفی از نرم‌افزار در ذهن خود دارید؟‬ ‫نرم‌افزار به دو دسته عمده نرم‌افزا ‌ر سیستمی‌(‪)System Software‬‬ ‫و نرم‌افزار کاربردی(‪ )Application Software‬تقسیم می‌شوند‪.‬‬ ‫مهمترین نرم‌افزار سیستمی‌‪ ،‬سیستم‌عامل (‪)Operating System‬‬ ‫است‪.‬سیستم‌عامل سخت‌افزار و عملیات رایانه را مدیریت کرده‪،‬‬ ‫به عنوان واسطی بین کاربر و سخت‌افزار عمل می‌کند‪.‬برنامه‌های‬ ‫کاربردی برای اجرا به سیستم‌عامل نیاز دارند (شکل ‪.)19‬‬ ‫شکل ‪ -‌19‬ارتباط کاربر‪ -‬نرم‌افزار کاربردی‪ -‬سیستم‌عامل ‪‌-‬سخت‌افزار‬ ‫‪19‬‬  ‫پژوهش‬ ‫اگر رایانه‌ای سیستم‌عامل نداشته باشد آیا می‌توان از آن استفاده کرد؟‬ ‫‪ 1‬بخش‌هاي مختلف میزکار را مورد بررسی قرار دهید‪.‬‬ ‫    میزکار(‪ :)Desktop‬پس از روشن کردن رایانه و راه‌اندازی سیستم‌عامل و ورود به محیط کاربری‪ ،‬میزکار نمایش‬ ‫داده می‌شود‪.‬روي میزکار‪ ،‬تعدادي نماد كوچك به نام ‪ Icon‬وجود دارند که هر کدام از آنها می‌تواند نمایانگر یک‬ ‫پوشه و یا یک پرونده باشد‪.‬در اولين ورود به ویندوز‪ 10‬حداقل یک نماد به نام سطل بازيافت روی میزکار وجود‬ ‫دارد‪.‬می‌توان نشانه‌های دیگری را به میزکار اضافه و یا از روی آن حذف کرد‪.‬‬ ‫نوار وظیفه (‪ :)Taskbar‬نوار وظیفه به صورت پيش فرض در پايين صفحۀ میزکار‪ ،‬قرار دارد و از چهار بخش‬ ‫تشکیل شده است‪.‬‬ ‫الف) دکمه شروع(‪ :)Start‬برای باز کردن منوی شروع استفاده می‌شود‪.‬‬ ‫كدام دكمه صفحه كليد‪ ،‬كار دكمه شروع را انجام مي‌دهد؟‬ ‫کنجکاوی‬ ‫ب) بخش میانی‌(‪ :)Middle‌Section‬در این بخش برنامه‌ها و پرونده‌هایی که باز شده‌اند‪ ،‬به صورت یک دکمه‬ ‫نمایش داده می‌شوند و به شما این امکان را می‌دهد که به راحتی بین برنامه‌ها و پرونده‌های باز جابه‌جا شوید‪.‬عالوه‬ ‫بر برنامه‌ها و پرونده‌های باز‪ ،‬می‌توان برنامه‌های دلخواه را برای دسترسی سریع‌تر در این بخش قرار داد‪.‬به صورت‬ ‫پیش‌فرض پس از نصب ویندوز نمادهای زیر در بخش میانی نوار وظیفه وجود دارند(شکل ‪.)20‬‬ ‫شکل ‪ -‌20‬بخش میانی نوار وظیفه‬ ‫وقتی شما پنجره‌ای را کمینه (‪ )Minimize‬می‌کنید‪ ،‬باز هم‌روی این بخش به‌صورت یک دکمه نمایش داده می‌شود‪.‬‬ ‫با استفاده از کشیدن ماوس به راحتی می‌توان نمادهای بخش میانی نوار وظیفه را جابه‌جا کرد‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫درباره عملکرد دکمه ‪‌Task‌View‬در بخش میانی نوار وظیفه تحقیق کنید (شکل‪.)20‬‬ ‫پژوهش‬ ‫ج) ناحیه اطالع رسانی(‪ :)Notification‌ Area‬در اين بخش نمادهای زمان‪ ،‬تاریخ‪ ،‬زبان سیستم و همچنین ‬ ‫نمادهای مرتبط با وضعیت برنامه‌های خاص و تنظیمات سیستم مشاهده می‌شود‪.‬معموالً نمادهای تنظیم حجم‬ ‫صدای بلندگو‪ ،‬شبکه‪ ،‬آنتی‌ویروس و برخی از برنامه‌هایی که با ورود به ویندوز اجرا می‌شوند‪ ،‬در این ناحیه قرار دارند‪.‬‬ ‫‪20‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫به ناحیه اطالع رسانی‪ System Tray ،‬یا سینی سیستم نیز می‌گویند‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫کنجکاوی‬ ‫ نماد تعیین شده در شکل باال نشان‌دهنده کدام تنظیم است؟‬ ‫وقتی‌شما‌اشاره‌گر‌ماوس‌را‌‌روی‌‌نمادهای‌این‌بخش‌قرار‌می‌دهید‌نام‌مربوط‌به‌آن‌نماد‌نمایش‌داده‌می‌شود‪‌.‬‬ ‫روی‌هر‌نماد‌کلیک‌کرده‌و‌تنظیمات‌آن‌را‌ببینید‪.‬‬ ‫در چه صورتی در ناحیه اطالع‌رسانی نماد ظاهر می‌شود؟‬ ‫د) دکمه نمایش میزکار (‪ :)Show Desktop‬این دکمه در محل انتهایی راست نوار وظیفه قرار دارد‪.‬‬ ‫اشاره‌گر ماوس را برای چند لحظه روی دکمه نمایش میزکار قرار دهید‪.‬سپس ماوس را جابه‌جا کرده‪ ،‬روی دکمه‬ ‫فعالیت گروهی‬ ‫نمایش میزکار کلیک کنید‪.‬نتیجه را برای هم‌کالسی خود توضیح دهید‪.‬‬ ‫برای نمایش میزکار می‌توانید از روش‌های زیراستفاده کنید‪:‬‬ ‫روش اول‪ :‬استفاده از دکمه ‪ Show Desktop‬در انتهای سمت راست نوار وظیفه‪.‬‬ ‫روش دوم‪ :‬راست‌کلیک روی قسمت خالی بخش میانی نوار وظیفه و انتخاب گزینه ‪Show‌the‌desktop‬‬ ‫روش سوم‪ :‬فشردن کلیدهای ترکیبی ‪+‌D‬‬ ‫ بخش‌های مختلف منوی شروع را بررسی کنید‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫منوی شروع دروازه اصلی دسترسی به برنامه‌ها‪ ،‬پوشه‌ها و تنظیمات رایانه است و فهرستی از انتخاب‌ها را در اختیار‬ ‫شما قرار می‌دهد‪.‬‬ ‫‌منوی‌شروع‌برای‌فعالیت‌های‌مشترک‌زیر‌مورد‌استفاده‌قرار‌می‌گیرد‪:‬‬ ‫اجرای‌برنامه‌ها‬ ‫باز‌کردن‌مرورگر‌پرونده‌(‪)File‌Explorer‬‬ ‫انجام‌تنظیمات‌سیستم‬ ‫خاموش‌کردن‌رایانه‬ ‫‌‌‌‌خروج‌از‌حساب‌کاربری‌و‌یا‌جابه‌جا‌شدن‌بین‌حساب‌های‌کاربری‬ ‫با کلیک‌روی دکمه شروع ( ) و یا فشردن کلید لوگوی ویندوز (‪ )‬می‌توانید منوی شروع را باز کنید‪.‬‬ ‫با استفاده از کلید ترکیبی ‪ Ctrl+Esc‬هم می‌توان منوی شروع را باز کرد‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫‪21‬‬  ‫منوی شروع از دو بخش اصلی تشکیل شده است‪:‬‬ ‫بخش‪ :1‬کادر سمت چپ (‪ )Left Pan‬منوی شروع‪،‬‬ ‫شامل فهرستی از برنامه‌ها و گزینه‌های دیگر است‬ ‫(شکل ‪ 21‬کادر قرمز)‪.‬‬ ‫ منظور از ‪ Most Used‬در اين بخش چيست؟‬ ‫کنجکاوی‬ ‫ نام کاربری رایانه‌ای که اکنون پشت آن‬ ‫نشسته‌اید چیست؟‬ ‫ نام سه برنامه را بنویسید که در رایانۀ شما‬ ‫بیشتر استفاده شده است‪.‬‬ ‫بخش‪ :2‬در کادر سمت راست (‪ )Right Pan‬منوی‬ ‫شروع‪ ،‬برنامه‌هایی به صورت کاشی‌وار کنار یکدیگر‬ ‫قرار گرفته‌اند‪.‬ظاهر برخی از این برنامه‌ها در صورت‬ ‫شکل ‪ -‌21‬منوی شروع‬ ‫اتصال به اینترنت تغییر کرده از پهنای باند اینترنت‬ ‫استفاده می‌کنند‪(.‬شکل ‪ 21‬کادر سبز)‪.‬‬ ‫ رايانه را دوباره راهاندازي و يا خاموش كنيد‪.‬‬‫‪3‬‬ ‫وقتی که کار شما با رایانه تمام شد‪ ،‬الزم است رایانه را به درستی خاموش کنید‪.‬‬ ‫درست خاموش کردن‪ ،‬سبب ذخيره شدن اطالعات مورد استفاده و خاموشی‬ ‫امن خواهد شد‪.‬برای راه‌اندازی مجدد رایانه از گزینه ‪ Restart‬استفاده کنید‪.‬‬ ‫دو روش از روش‌های خاموش کردن رایانه به صورت زیر است‪:‬‬ ‫‪.1‬فشردن دکمه ‪ Power‬در صورت حفظ تنظیمات اولیة ویندوز‬ ‫‪.2‬استفاده از زیر گزینه ‪ Shut down‬در گزینه ‪ Power‬در منوی شروع‬ ‫ اگر برنامه‌ای باز باشد‪ ،‬نتیجه فشردن ‪ Alt+F4‬چیست؟‬ ‫کنجکاوی‬ ‫ با بسته شدن َد ِر رایانه قابل حمل‪ ،‬رایانه در چه حالتی قرار خواهد گرفت؟‬ ‫‪22‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫عملکرد‌گزینه‌های‌‪‌Sleep‬و‌‪‌Hibernate‬را‌بررسی‌کنید‪.‬‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫زمانی که هیچ برنامه یا پنجره فعالی وجود نداشته باشد‪ ،‬با فشردن ‪‌Alt+F4‬کادر خاموش کردن ظاهر می‌شود‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫چگونه می‌توان برنامه‌های برخط (‪ )online‬منوی شروع را به صورت برون‌خط (‪ )off‌line‬قرار داد؟‬ ‫پژوهش‬ ‫کارگاه ‪ 4‬بررسی اجزای پنجره‌ها‬ ‫هرگاه‌شما‌یک‌برنامه‌را‌باز‌کنید‪‌،‬یک‌قاب‌به‌نام‌پنجره‌‌روی‌صفحه‌باز‌می‌شود‪‌.‬با‌توجه‌به‌اینکه‌پنجره‌ها‌در‌تمام‌‬ ‫بخش‌های‌ویندوز‌مورد‌استفاده‌قرار‌می‌گیرند‪‌،‬چگونگی‌کارکردن‌با‌پنجره‌ها‌از‌اهمیت‌زیادی‌برخوردار‌است‪.‬‬ ‫‪ 1‬پنجره سطل بازيافت را باز کنید و اسامی‌اجزای مختلف پنجره را که می‌شناسید در کادر زیر بنویسید‪.‬‬ ‫همه پنجره‌ها‌روی میزکار باز می‌شوند‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫اجزای یک پنجره‬ ‫نوار منو (‪‌:)Menu bar‬به‌صورت‌کلی‌دو‌نوع‌نوار‌منو‌داریم‪‌:‬‬ ‫الف)‌شامل‌منوی‌‪‌‌File‬و‌فهرستی‌از‌زبانه‌ها‌مانند‌مرورگر‌پرونده‌است‪.‬‬ ‫ب)‌شامل‌فهرستی‌از‌منوها‌است‌مانند‌برنامه‌‪Notepad‬‬ ‫با استفاده از کلیک روی گزینه‌های نوار منو می‌توانید گزینه را انتخاب یا دستوری خاص در برنامه را اجرا کنید‪.‬‬ ‫ریبون (‪ :)Ribbon‬وقتی زبانه‌ای را انتخاب می‌کنید نواری شامل ابزارهای مربوط به آن زبانه نمایش داده می‌شود‬ ‫که به آن ریبون می‌گویند‪.‬برخی از پنجره‌ها به جای ریبون فقط نوار ابزار (‪ )Toolbar‬دارند‪.‬‬ ‫‪23‬‬  ‫نوار عنوان‌(‪ :)Title‌bar‬در اغلب برنامه‌ها‪ ،‬نوار عنوان شامل سه بخش زیر است ‪:‬‬ ‫الف) نام برنامه و سند‬ ‫ب) نوار ابزار دسترسی سریع (‪ :)Quick‌Access‌Toolbar‬شامل ابزارهایی است که زیاد مورد استفاده قرار‬ ‫می‌گیرند و می‌توان ابزارهای جدیدی به آن اضافه و یا حذف کرد‪.‬‬ ‫پنجره مرورگر ویندوز و یا ‪ This PC‬را باز کرده‪ ،‬ابتدا نام ابزارهای نوار ابزار دسترسی سریع را بنویسید‪ ،‬سپس‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫ابزارهای ‪ Undo‬و ‪‌Redo‬را به آن اضافه کنید‪.‬‬ ‫ج) منوی کنترل ‪ :‬برای مدیریت پنجره استفاده می‌شود‪.‬‬ ‫ روی نماد سمت چپ در نوار عنوان کلیک کرده‪ ،‬اجزای منوی کنترل را به همراه عملکرد آنها بنویسید‪.‬‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫ نام و کاربرد سایر بخش‌های پنجره را در شکل ‪ 22‬مشخص کنید‪.‬‬ ‫‪ 2‬پنجره را غيرفعال كنيد‪.‬‬ ‫وقتی پنجره‌ای را باز مي‌کنید‪ ،‬به عنوان پنجره فعال در نظر گرفته می‌شود‪.‬براي غيرفعال كردن آن بیرون از فضای‬ ‫پنجره فعال کلیک کنید‪.‬اگر پنجره‌ای را کمینه کنید آن پنجره غیر فعال می‌شود‪.‬‬ ‫شکل ‪ -‌22‬اجزای پنجره‬ ‫ به ترتیب پنجره‌هاي ‪ ،This PC‬سطل بازیافت و دوباره ‪ This PC‬را باز کنید‪.‬‬ ‫فعالیت کارگاهی‬ ‫ پنجره فعال کدام است؟ پنجره فعال را کمینه کنید‪.‬اکنون کدام پنجره فعال است؟‬ ‫ تفاوت وضعيت پنجره درحالت فعال و غيرفعال را بنويسيد‪.‬‬ ‫‪ 3‬پنجره را فعال كنيد‪.‬‬ ‫یکی از راه‌های فعال‌کردن پنجره‪ ،‬کلیک روی پنجره یا دکمة آن در نوار وظیفه است‪.‬‬ ‫‪ 4‬پنجره کمینه شده را فعال كنيد‪.‬‬ ‫‪24‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫با استفاده از ‪ Alt+Tab‬می‌توانید بین پنجره‌های باز حرکت کرده‪ ،‬پنجره مورد نظر را فعال کنید‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫عملکرد کلید‌های ترکیبی ‪  +‌Tab‬را آزمایش کنید‪.‬‬ ‫کنجکاوی‬ ‫آنچه آموختم‪:‬‬ ‫برداشت‬ ‫‪.1‬‬ ‫‪.2‬‬ ‫‪.3‬‬ ‫کارگاه ‪ 5‬مرتب‌سازي و جابه‌جایی پنجره‌ها‬ ‫چیدن پنجره‌های باز روی میزکار چه فایده‌ای دارد؟ راجع به چیدن برنامه‌های باز روی میزکار و فواید آن در‬ ‫فعالیت گروهی‬ ‫گروه بحث کنید‪.‬‬ ‫‪ 1‬چیدمان پنجره‌های باز را تغییر دهید‪.‬‬ ‫سه پنجره متفاوت باز کنید‪.‬روی قسمت خالی نوار وظیفه راستکلیک‬ ‫کنید‪.‬با توجه به گزینه‌های ‪ 2 ،1‬و ‪ 3‬در شکل ‪ 23‬چیدمان پنجره‌های‬ ‫باز را تغییر دهید (شکل ‪.)23‬‬ ‫زمانی که تمام پنجره‌ها کمینه شوند‪ ،‬هر سه گزینه غیرفعال‬ ‫کنجکاوی‬ ‫خواهد بود‪.‬چرا؟‬ ‫شکل ‪ -‌23‬تغییر چیدمان پنجره‌های باز‬ ‫شکل ‪ -‌24‬نمایش پنجره‌ها به صورت آبشاری روی هم‬ ‫‪25‬‬  ‫شکل ‪ -‌25‬نمایش پنجره‌ها به صورت عمودی کنار هم‬ ‫‪ 2‬پنجره‌ها را به صورت آبشاری بچینید‪.‬‬ ‫ يكي از پنجره‌ها را کمینه كنيد و پنجره‌ها را به صورت آبشاری مرتب کنید‪.‬چند تا از پنجره‌ها به صورت آبشاری‬ ‫مرتب شدند؟ چرا؟ (شکل ‪)24‬‬ ‫‪ 3‬پنجره‌ها را با ماوس جابه‌جا کنید‪.‬‬ ‫برای جابه‌جا کردن پنجره‌ها از کشیدن ماوس روی نوار عنوان پنجره استفاده می‌شود‪.‬یک پنجره را به سمت چپ‬ ‫یا راست صفحه نمایش جابه‌جا کنید به صورتی که اشاره‌گر ماوس به لبه‌های میزکار برسد‪.‬چه اتفاقی می‌افتد؟‬ ‫چگونه می‌توان به‌وسیلة صفحه کلید یک پنجره را جابه‌جا کرد؟‬ ‫کنجکاوی‬ ‫‪ 4‬پنجره را تغییر اندازه دهید‪.‬‬ ‫برای تغییر اندازه پنجره‌ها ابتدا اشاره‌گر ماوس را روی لبه‌های پنجره قرار داده تا شکل اشاره‌گر ماوس به صورت‬ ‫فلش دو طرفه درآید‪.‬اکنون با کشیدن (‪ )Drag‬ماوس می‌توانید پنجره را در جهت مشخص شده به دلخواه تغییر‬ ‫اندازه بدهید‪.‬‬ ‫پنجره باز را به سمت باال تغییر اندازه دهید‪.‬اگر اشاره‌گر به لبه باالی صفحه نمایش برسد نتیجه چه خواهد شد؟‬ ‫ اشاره‌گر ماوس را‌روی لبه‌های یک پنجرة تمام صفحه قرار دهید‪.‬آیا امکان تغییر اندازه یا جابه‌جایی پنجره‬ ‫کنجکاوی‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫ پنجره باز را به هر یک از چهار گوشه میزکار بکشید‪.‬نتیجه چیست؟‬ ‫اگر پنجره در وضعیت تمام صفحه باشد با دابل کلیک کردن روی نوار عنوان به وضعیت قبل در می‌آید و بالعکس‪.‬‬ ‫یادداشت‬ ‫‪ 5‬پنجره را پیمایش کنید‪.‬‬ ‫در کاوشگر پرونده (‪ )File Explorer‬به درایو ‪ C‬بروید‪.‬پنجره را تا حدی کوچک کنید تا نیمی‌از محتوا دیده نشود‪.‬‬ ‫محتوا را پیمایش کنید‪.‬سپس با استفاده از صفحه کلید درون بخش‌های مختلف یک پنجره جا‌به‌جا شوید‪.‬‬ ‫فرض کنید هنگام کار با رایانه‪ ،‬ماوس در اختیار ندارید‪.‬چگونه می‌توانید کارهای عمومی را با استفاده از صفحه کلید‬ ‫انجام دهید؟‬ ‫‪26‬‬  ‫ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫منوی برخی از پنجره‌ها دارای کلیدهای دسترسی سریع (‪ ) Hot Keys‬است که با نگه داشتن کلید ‪ Alt‬به همراه‬ ‫یادداشت‬ ‫نویسه زیرخط‌دار می‌توان آن گزینه را انتخاب کرد‪.‬‬ ‫آنچه آموختم‪:‬‬ ‫برداشت‬ ‫‪.1‬‬ ‫‪.2‬‬ ‫‪.3‬‬ ‫ارزشیابی مرحله‪3‬‬ ‫استاندارد‬ ‫نتایج‬ ‫شرایط عملکرد‬ ‫نمره‬ ‫مراحل کار‬ ‫(شاخص ها‪/‬داوری‪/‬نمره دهی)‬