کاربر-رایانه.pdf

‫ــم‬ ‫ـــل َعلــیٰ ُم َح َّمــ ٍد َوآ ِل ُم َح َّمــ ٍد َو َع ِّج ْ‬ ‫ــل َف َر َج ُه ْ‬ ‫ــم َص ِ ّ‬ ‫اَل ّل ُٰه َّ‬...

‫ــم‬ ‫ـــل َعلــیٰ ُم َح َّمــ ٍد َوآ ِل ُم َح َّمــ ٍد َو َع ِّج ْ‬ ‫ــل َف َر َج ُه ْ‬ ‫ــم َص ِ ّ‬ ‫اَل ّل ُٰه َّ‬ ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫(ویندوز ‪) 7‬‬ ‫پایۀ دهم و یازدهم‬ ‫دورۀ دوم متوسطه‬ ‫شاخه‪ :‬کاردانش‬ ‫زمینه‪ :‬صنعت ـ هنر‬ ‫گروههای تحصیلی‪ :‬برق و رایانه ـ هنر ـ بازرگانی واموراداری ـ خدمات‬ ‫رشته های مهارتی‪ :‬طبق جدول صفحه ‪ 5‬عنوان‬ ‫نام استاندارد مهارتی مبنا‪ :‬رایانه کار مقدماتی ـ کاربر رایانه‬ ‫کد استاندارد متولی‪ 91 :‬ـ ‪ 15/1/1‬ـ ف‪.‬هـ ـ ‪ 42/24/1/0/3‬ـ ‪3‬‬ ‫سهرابی‪ ،‬رضا‪-1356 ،‬‬ ‫‪:‬‬ ‫سرشناسه‬ ‫سیستم عامل مقدماتی (ویندوز ‪)7‬‬ ‫‪:‬‬ ‫عنوان و نام پدیدآور‬ ‫تهران‪ :‬شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران ‪.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫مشخصات نشر‬ ‫‪ 302‬ص‪ :.‬مصور (رنگی)‬ ‫‪:‬‬ ‫مشخصات ظاهری‬ ‫‪978-964- 05-2390 -2‬‬ ‫‪:‬‬ ‫شابک‬ ‫فیپای مختصر‬ ‫وضعیت فهرست نویسی ‪:‬‬ ‫این مدرک در آدرس ‪ http://opac.nlai.ir‬قابل دسترسی می باشد‪.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫یادداشت‬ ‫نوبخت‪ ،‬مهرنوش‪-1362 ،‬‬ ‫‪:‬‬ ‫شناسه افزوده‬ ‫اداره ّ‬ ‫کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی‬ ‫سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی‪ٔ.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫شناسه افزوده‬ ‫‪3611991‬‬ ‫شماره کتابشناسی ملی ‪:‬‬ ‫‪1393/06/29‬‬ ‫‪:‬‬ ‫تاریخ درخواست‬ ‫‪1393/06/ 30‬‬ ‫‪:‬‬ ‫تاریخ پاسخگویی‬ ‫‪3610441‬‬ ‫‪:‬‬ ‫کد پیگیری‬  ‫وزارت آموزش و پرورش‬ ‫سازمان پژوهش و برنامه​ريزی آموزشی‬ ‫سیستم عامل مقدماتی ـ ‪310181‬‬ ‫   نام کتاب‪:‬‬ ‫سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی‬ ‫   پدیدآورنده‪:‬‬ ‫دفتر تأليف کتاب های درسی فنی و حرفه ای وکاردانش‬ ‫  مدیریت برنامهریزی درسی و تألیف‪:‬‬ ‫محمدرضا شکرریز‪ ،‬نیلوفر بزرگ نیا طبری‪ ،‬علی قنبری‪ ،‬شهناز علیزاده‪ ،‬آرزو عزیزی‪ ،‬ناهید معین الرعایائی‬ ‫شناسه افزوده برنامهریزی وتألیف‪:‬‬ ‫و مهیار پازوکی (اعضای شورای برنامه ریزی)‬ ‫رضا سهرابی‪،‬مهرنوش نوبخت (اعضای گروه تألیف)‬ ‫کل نظارت بر نشر و توزيع مواد آموزشی‬ ‫ادارۀ ّ‬ ‫   مدیریت آماده‌سازی هنری‪:‬‬ ‫(طراح گرافیک و صفحه آرا) ـ ناهید معین الرعایائی ( طراح جلد)‬ ‫محمد عباسی ّ‬ ‫شناسه افزوده آماده سازی‪:‬‬ ‫شماره ‪ 4‬آموزش و پرورش (شهيدموسوی)‬ ‫ٔ‬ ‫تهران‪ :‬خيابان ايرانشهر شمالی ـ ساختمان‬ ‫نشانی سازمان‪:‬‬ ‫تلفن  ‪ 9 :‬ـ ‪ ،    88831161‬دورنـگار  ‪ ، 88309266 :‬کـد پستی   ‪1584747359 :‬‬ ‫وب گـاه‪ www.chap.sch.ir :‬و ‪www.irtextbook.ir‬‬ ‫جاده مخصوص کرج   ـ خيابان‪( 61‬دارو پخش)‬ ‫شرکت چاپ   و   نشرکتاب های  درسی ايران ‪ :‬تهران ـ کيلومتر ‪ٔ 17‬‬ ‫ناشر ‪:‬‬ ‫تلفن ‪ 5:‬ـ ‪    ،44985161‬دورنگار‪ ،44985160 :‬صندوق پستی‪139 :‬ـ ‪37515‬‬ ‫شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ايران «سهامی خاص»‬ ‫چاپخانه‪:‬‬ ‫  ‬ ‫چاپ چهارم ‪1398‬‬ ‫سال انتشار و نوبت چاپ‪:‬‬ ‫کلیه حقوق مادی و معنوی این کتاب متعلق به سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت‬ ‫آموزش و پرورش است و هرگونه استفاده از کتاب و اجزای آن به صورت چاپی و الکترونیکی‬ ‫و ارائه در پایگاه های مجازی‪ ،‬نمایش‪ ،‬اقتباس‪ ،‬تلخیص‪ ،‬تبدیل‪ ،‬ترجمه‪ ،‬عکس برداری‪ ،‬نقاشی‪،‬‬ ‫تهیه فیلم و تکثیر به هر شکل و نوع بدون کسب مجوز از این سازمان ممنوع است و متخلفان‬ ‫تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند‪.‬‬ ‫‪ISBN 978- 964 - 05 - 2390-2‬‬ ‫شابک ‪978 - 964 - 05 - 2390 -2‬‬ ‫باید استعدادها را به کار بیندازند و دولت و ملت (ایران) تأیید کنند این کسانی را که‬ ‫اختراع و ابداع میکنند؛تا انشاء اللّه ایران خودش همه چیز را بسازد و مستقل شود‪.‬‬ ‫امام خمىنى « ُق ّ ِد َس ِس ُّر ُه»‬  ‫همکاران محترم و دانش آموزان عزىز‪:‬‬ ‫پىشنهادات و نظرات خود را در بارۀ محتواى اىن کتاب به نشانى‬ ‫تهران ـ     صندوق پستى شمارۀ    ‪ 4874/15‬دفتر تألىف کتاب های درسی‬ ‫فنى و حرفه اى و کاردانش‪ ،‬ارسال فرماىند‪.‬‬ ‫‪  [email protected]‬‬ ‫پىام نگار(اىمىل)‬ ‫‪www.tvoccd.medu.ir‬‬ ‫وب گاه (وب ساىت)‬ ‫عنوان رشته های مهارتی که از این کتاب استفاده می کنند‪.‬‬ ‫پایه‬ ‫رشته های مهارتی‬ ‫ردیف‬ ‫‪10‬‬ ‫تعمیر تلفن های رومیزی و همراه‬ ‫‪1‬‬ ‫‪10‬‬ ‫سیستم های صوتی و تصویری‬ ‫‪2‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تعمیر دستگاه های پزشکی‬ ‫‪3‬‬ ‫‪10‬‬ ‫برنامه نویسی بازی های رایانه ای‬ ‫‪4‬‬ ‫‪10‬‬ ‫برنامه نویسی پایگاه داده‬ ‫‪5‬‬ ‫‪10‬‬ ‫عیب یابی و مونتاژ سیستم های رایانه ای‬ ‫‪6‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تصویرسازی و جلوه های ویژه رایانه ای‬ ‫‪7‬‬ ‫‪10‬‬ ‫خدمات پس از فروش خودروهای سبک‬ ‫‪8‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تراشکاری ‪CNC‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫فرزکاری ‪CNC‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫مکانیک صنایع‬ ‫‪11‬‬ ‫‪10‬‬ ‫نقشه کشی ساختمان‬ ‫‪12‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تأسیسات بهداشتی ساختمان‬ ‫‪13‬‬ ‫‪10‬‬ ‫امور اداری‬ ‫‪14‬‬ ‫‪10‬‬ ‫حسابداری مالی‬ ‫‪15‬‬ ‫‪10‬‬ ‫بورس و اوراق بهادار‬ ‫‪16‬‬ ‫‪10‬‬ ‫هتلداری‬ ‫‪17‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تصویر دیجیتالی‬ ‫‪18‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تولید محتوا و انیمیشن‬ ‫‪19‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تولیدکننده های چند رسانه ای‬ ‫‪20‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تولید و توسعه دهنده پایگاه های اینترنتی‬ ‫‪21‬‬ ‫‪11‬‬ ‫تراشکاری‬ ‫‪22‬‬ ‫‪11‬‬ ‫الکترونیک صنعتی‬ ‫‪23‬‬  ‫فهرست‬ ‫اول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز با به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫فصل ّ‬ ‫‪ 1-1‬معرفی ویندوز ‪2........................................................................... 7‬‬ ‫‪ ١-٢‬امکانات ویندوز ‪3........................................................................... 7‬‬ ‫‪ ١-٣‬اصول کار با ماوس (‪3..................................................................)Mouse‬‬ ‫‪ ١-٤‬شناخت کلیدهای صفحه کلید (‪4.......................................................)Keyboard‬‬ ‫‪ ١-٥‬آشنایی با اصول روشن کردن رایانه‪6..............................................................‬‬ ‫‪ ١-٦‬آشنایی با فرایند راه اندازی سیستم (‪7................................................)Boot Process‬‬ ‫‪ ١-٧‬شناخت محیط کار ویندوز ‪8..................................................................‬‬ ‫‪ ١-٨‬آشنایی با اصول خاموش کردن و راه اندازی مجدد رایانه‪14............................................‬‬ ‫‪ ١-٩‬آشنایی با اصول کار با پنجره ها‪16................................................................‬‬ ‫‪ ١-١٠‬کادر محاوره ای (‪26.............................................................)Dialog Box‬‬ ‫‪ ١-١١‬آشنایی با اصول انتقال نوار وظیفه‪27.............................................................‬‬ ‫‪ ١-١٢‬تغییر اندازه نوار وظیفه‪28......................................................................‬‬ ‫فصل دوم‪ :‬توانایی تنظیم خصوصیات صفحه نمایش و ‪Desktop‬‬ ‫‪ ٢-١‬آشنایی با تنظیمات ‪36..................................................................Desktop‬‬ ‫‪ ٢-2‬آشنایی با نحوه سفارشی کردن ‪54......................................................Start Menu‬‬ ‫‪ ٢-٣‬حذف و اضافه کردن برنامه های موجود در ‪64................................................Startup‬‬ ‫‪ ٢-٤‬تغییر خصوصیات نوار وظیفه‪64..................................................................‬‬ ‫‪ ٢-٥‬ایجاد نوار ابزار و تنظیم خصوصیات آن‪67.........................................................‬‬ ‫فصل سوم‪ :‬توانایی مدیریت فایل ها‪ ،‬پوشه ها و درایوها‬ ‫‪ ٣-١‬آشنایی با مفهوم پارتیشن بندی و علل ایجاد پارتیشن‪76.................................................‬‬ ‫‪ ٣-٢‬آشنایی با انواع درایوها‪76......................................................................‬‬ ‫‪ 3-3‬آشنایی با مفهوم پوشه‪78.......................................................................‬‬ ‫‪ ٣-٤‬آشنایی با مفهوم فایل‪78........................................................................‬‬ ‫‪ ٣-٥‬شناخت فایل‪ ،‬پوشه و درایو‪78..................................................................‬‬ ‫‪ ٣-٦‬قوانین نام گذاری فایل ها و پوشه ها ‪79............................................................‬‬ ‫‪ ٣-٧‬قوانین برچسب گذاری درایوها‪79...............................................................‬‬ ‫‪ ٣-٨‬آشنایی با انواع فایل ها‪80......................................................................‬‬ ‫‪ ٣-٩‬تغییر نحوه نمایش فایل ها و پوشه ها در پنجره ها‪80....................................................‬‬ ‫‪ ٣-١٠‬مرتب سازی محتوای یک پنجره‪84.............................................................‬‬ ‫‪ ٣-11‬گروه بندی محتوای یک پنجره‪85...............................................................‬‬ ‫‪ ٣-12‬ساختار سلسله مراتبی پوشه ها‪85................................................................‬‬ ‫‪ ٣-13‬نحوه ایجاد پوشه‪87.........................................................................‬‬ ‫‪ ٣-14‬نحوه ایجاد فایل‪89.........................................................................‬‬ ‫‪ ٣-15‬تغییر نام فایل ها‪ ،‬پوشه ها و درایوها ‪89...........................................................‬‬ ‫‪ ٣-16‬انتخاب فایل ها و پوشه ها‪90....................................................................‬‬ ‫‪ ٣-17‬کپی کردن فایل ها و پوشه ها‪91..................................................................‬‬ ‫‪ ٣-18‬انتقال فایل ها و پوشه ها‪92.....................................................................‬‬ ‫‪ ٣-١٩‬حافظه موقت (‪94.................................................................)Clipboard‬‬ ‫‪ ٣-٢٠‬کپی کردن فایل ها و پوشه ها با استفاده از گزینه ‪94............................................Send to‬‬ ‫‪ ٣-٢١‬ایجاد میان بر (‪95..................................................................)Shortcut‬‬ ‫‪ ٣-٢٢‬حذف فایل ها و پوشه ها‪96.....................................................................‬‬ ‫‪ ٣-٢٣‬مشاهده مشخصات فایل ها‪ ،‬پوشه ها و درایوها‪97....................................................‬‬ ‫‪ ٣-٢٤‬جستجوی فایل ها و پوشه ها‪100................................................................‬‬ ‫‪ ٣-٢٥‬کار با سطل بازیافت (‪102........................................................)Recycle Bin‬‬ ‫‪ ٣-٢٦‬نوشتن اطالعات روی ‪ CD‬و ‪105......................................................... DVD‬‬ ‫ ‬ ‫فصل چهارم‪ :‬توانایی کار با برنامه های جانبی ویندوز‬ ‫‪ ٤-١‬برنامه ماشین حساب (‪116...........................................................)Calculator‬‬ ‫‪ ٤-٢‬برنامه نقاشی (‪119.......................................................................)Paint‬‬ ‫‪ ٤-٣‬برنامه ‪124..................................................................Sound Recorder‬‬ ‫‪ 4-4‬کنترل صدا (‪125............................................................)Volume Control‬‬ ‫‪ ٤-٥‬برنامه ‪126...........................................................Windows Media Player‬‬ ‫‪ ٤-٦‬برنامه ‪130............................................................Windows DVD Maker‬‬ ‫‪ ٤-٧‬اصول کار با برنامه ‪133.......................................................Math Input Panel‬‬ ‫‪ ٤-٨‬اصول کار با برنامه ‪134...........................................................Sticky Notes‬‬ ‫‪ ٤-٩‬برنامه ‪136....................................................................Snipping Tool‬‬ ‫‪ ٤-١٠‬اصول کار با برنامه های ‪138.....................................................Ease of Access‬‬ ‫‪ ٤-١١‬برنامه ‪143.........................................................................Notepad‬‬ ‫ ‬ ‫فصل پنجم‪ :‬توانایی مدیریت اجرای برنامه ها‬ ‫‪ ٥-١‬اصول اجرای برنامه ها‪156.....................................................................‬‬ ‫‪ ٥-٢‬کار با پنجره ‪159...........................................................Command Prompt‬‬  ‫ ‬ ‫فصل ششم‪ :‬توانایی سفارشی کردن ویندوز‬ ‫‪ ٦-١‬آشنایی با ‪172..................................................................Control Panel‬‬ ‫‪ ٦-٢‬تنظیم تاریخ و ساعت سیستم (‪173.................................................)Date and Time‬‬ ‫‪ ٦-٣‬تنظیم دستگاه های صوتی (‪177............................................................)Sound‬‬ ‫‪ ٦-٤‬تنظیم فونت (‪182.......................................................................)Fonts‬‬ ‫‪ ٦-٥‬تنظیمات ‪184.................................................................Folder Options‬‬ ‫‪ ٦-6‬تنظیمات منبع تغذیه (‪189........................................................)Power Options‬‬ ‫‪ ٦-٧‬کار با ‪193...........................................................Region and Language‬‬ ‫‪ ٦-٨‬کار با ‪197.............................................................Programs and Features‬‬ ‫‪ ٦-٩‬تنظیمات ماوس‪199..........................................................................‬‬ ‫‪ ٦-10‬تنظیمات ‪203.....................................................................Keyboard‬‬ ‫‪ ٦-11‬کار با ‪205.............................................................Speech Recognition‬‬ ‫‪ ٦-12‬نصب چاپگر‪209...........................................................................‬‬ ‫‪ ٦-13‬اجرای برنامه ها بر اساس زمان بندی معین‪214.....................................................‬‬ ‫ ‬ ‫فصل هفتم‪ :‬توانایی مدیریت دیسک‬ ‫‪ ٧-١‬آشنایی با قالب بندی دیسک‪228.................................................................‬‬ ‫‪ Format ٧-٢‬کردن دیسک ‪229....................................................................‬‬ ‫‪ ٧-٣‬پاک سازی دیسک (‪230.........................................................)Disk Cleanup‬‬ ‫‪ ٧-٤‬یکپارچه سازی فضای دیسک (‪233...........................................)Disk Defragmenter‬‬ ‫‪ ٧-٥‬تهیه نسخه پشتیبان (‪237...............................................................)Backup‬‬ ‫‪ ٧-٦‬بازیابی نسخه پشتیبان (‪244.............................................................)Restore‬‬ ‫‪ 7-7‬اصول کار با ‪248...............................................................Task Manager‬‬ ‫‪ ٧-٨‬اصول کار با ‪252.............................................................Device Manager‬‬ ‫ ‬ ‫فصل هشتم‪ :‬توانایی چاپ اطالعات‬ ‫‪ ٨-١‬تعیین چاپگر پیش فرض‪260....................................................................‬‬ ‫‪ ٨-٢‬چاپ یک سند‪261...........................................................................‬‬ ‫‪ ٨-٣‬کنترل و نظارت بر عملیات چاپ‪262...............................................................‬‬ ‫ ‬ ‫فصل نهم‪ :‬توانایی کار با ‪User Accounts‬‬ ‫‪ ٩-١‬حساب کاربری (‪270............................................................)User Account‬‬ ‫‪ ٩-٢‬مدیریت حساب کاربری‪271.....................................................................‬‬ ‫‪ ٩-٣‬ایجاد حساب کاربری جدید‪278.................................................................‬‬ ‫‪ ٩-٤‬حذف یک حساب کاربری‪279..................................................................‬‬ ‫‪ ٩-٥‬ورود به ویندوز (‪279..................................................................)Log on‬‬ ‫‪ ٩-٦‬خروج از ویندوز (‪281.................................................................)Log off‬‬ ‫‪ ٩-٧‬ایجاد یک گروه کاری‪281......................................................................‬‬ ‫‪ ٩-٨‬تنظیمات گروه کاری‪284.......................................................................‬‬ ‫ ‬ ‫فصل دهم‪ :‬توانایی کار با ‪Help‬‬ ‫‪ 10-1‬نحوه اجرای برنامه ‪290......................................................Help and Support‬‬ ‫‪ 10-2‬آشنایی با دکمه های پنجره ‪290............................................................Help‬‬ ‫‪ 10-3‬جستجوی اطالعات در کادر ‪291..................................................Search Help‬‬ ‫‪ 10-4‬کار با گزینه ‪293...............................................................Browse Help‬‬ ‫‪ 10-5‬کار با گزینه های ‪294.....................................................................Ask‬‬ ‫‪ 10-6‬تنظیمات برنامه ‪( Help‬گزینه ‪295.......................................................)Options‬‬ ‫پاسخنامه سؤاالت چهارگزینه ای ‪٣٠١..............................................................‬‬ ‫ ‬  ‫مقدمه‬ ‫یکی از بارزترین ویژگیهای عصر حاضر‪ ،‬حضور گسترده رایانه در کلیه زمینههای‬ ‫فعالیت انسان است به گونه ای که انجام برخی از کارها‪ ،‬بدون استفاده از رایانه قابل تصور‬ ‫نیست‪.‬رایانه به عنوان ابزاری قدرتمند‪ ،‬سرعت و دقت کارها را فوق العاده افزایش داده‬ ‫و دسترسی به شاهراههای اطالعاتی را هموارتر ساخته است‪.‬به همین دلیل در جهان‬ ‫کنونی‪ ،‬و با توجه به پیشرفت علم و فناوری در سراسر دنیا‪ ،‬آموزش و یادگیری علوم رایانه‬ ‫خصوصاً سیستم عامل یک ضرورت اجتناب ناپذیر است‪.‬‬ ‫و یندوز ‪ 7‬یکی از سیستم عامل های ساخت شرکت مایکروسافت است که‬ ‫پس از ویندوزهای ‪ xp‬و ‪ vista‬وارد بازار شد‪.‬ساختار کلی این ویندوز به مراتب از‬ ‫سیستم  عامل های گذشته قوی تر است و امکانات متفاوتی را در اختیار کاربران قرار‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫این کتاب بر اساس آخرین استانداردهای تأیید شده وزارت آموزش و پرورش‪،‬‬ ‫مورد نگارش قرار گرفته است و تمامی مطالب به شکل گام به گام همراه با تصاویر و به‬ ‫فرم خودآموز ارائه گردیده است‪.‬‬ ‫ا ز تمامی اساتید و همکاران محترم خواهشمندیم که نظرات و پیشنهادات‬ ‫ارزنده خود را برای باالتر بردن کیفیت این کتاب درسی از طریق نشانی درج شده در‬ ‫ابتدای کتاب برای ما ارسال نمایند‪.‬‬ ‫ ‬ ‫با تشکر‬ ‫مؤلفان‬  ‫‪Windows‬‬ ‫زمان‬ ‫عملی‬ ‫نظری‬ ‫‪7‬‬ ‫‪5‬‬ ‫توانایی کار با محیط ویندوز با به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫اول‪:‬‬ ‫فصل ّ‬ ‫هدف کلی فصل‪:‬‬ ‫کار با محیط ویندوز ‪ 7‬و نحوه کار با ماوس و صفحه کلید‬ ‫هدف های رفتاری‬ ‫پس از مطالعه این فصل‪ ،‬از هنرجو انتظار می رود که‪:‬‬ ‫ـ اصول روشن کردن رایانه را بداند‪.‬‬ ‫ـ مفاهیم اولیه و اصول کار با ماوس و صفحه کلید را یاد بگیرد‪.‬‬ ‫ـ قادر به توضیح فرایند راه اندازی سیستم (‪ )Boot Process‬باشد‪.‬‬ ‫ـ ویژگی ها و امکانات ویندوز ‪ 7‬را توضیح دهد‪.‬‬ ‫ـ بتواند اجزای محیط کار ویندوز ‪ 7‬را شرح دهد‪.‬‬ ‫ـ نحوه خاموش کردن و راه اندازی مجدد رایانه را بداند‪.‬‬ ‫ـ اصول کار با پنجره ها را بداند‪.‬‬ ‫ـ قادر به انتقال و جا به جایی نوار وظیفه باشد‪.‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫مقدمه‬ ‫سیستم عامل ‪ 1‬اصلی ترین نرم افزار رایانه و واسط بین کاربر و سخت افزار است که به محض روشن کردن رایانه‬ ‫اجرا می شود‪.‬در واقع بدون اجرای سیستم عامل‪ ،‬رایانه قادر به اجرای هیچ برنامه ای نیست‪.‬مهم ترین هدف سیستم‬ ‫عامل آن است که استفاده از رایانه را برای کاربران راحت و ساده کند تا آنها بتوانند برنامه های مورد نظر خود را اجرا‬ ‫کنند‪.‬سیستم عامل با سازماندهی‪ ،‬مدیریت و کنترل منابع سخت افزاری‪ ،‬امکان استفاده بهینه از آنها را فراهم می کند‪.‬‬ ‫به طور کلی وظایف سیستم عامل عبارت اند از‪:‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مدیریت منابع‬ ‫مدیریت فایل ها و پوشه ها‬ ‫کنترل عملکرد دستگاه های ورودی و خروجی‬ ‫مدیریت حافظه های اصلی و جانبی‬ ‫اشتراک و بهینه سازی منابع سیستم (مانند حافظه و پردازشگر)‬ ‫برقراری امنیت‬ ‫مدیریت و اجرای همزمان برنامه ها و کنترل ارتباط بین آنها‬ ‫تاکنون سیستم عامل های مختلفی مانند ‪ ،Os/2، Dos‬ویندوز و لینوکس عرضه شده اند‪.‬‬ ‫سیستم عامل های متنی‪ ،‬ظاهری بسیار ساده داشتند و با کاربر از طریق خط فرمان‪،‬ارتباط برقرار می کردند در حالی‬ ‫که سیستم عامل های امروزی از واسط کاربر گرافیکی‪ ،3‬که سبب راحتی و استقبال بیشتر کاربران شده است استفاده‬ ‫می کنند‪.‬از میان این سیستم عامل ها‪ ،‬در حال حاضر ویندوز ‪ 7‬یکی از متداول ترین و مشهورترین آنها است که در‬ ‫این کتاب با نحوه کار با آن آشنا خواهید شد‪.‬‬ ‫‪ 1-1‬معرفی ویندوز ‪7‬‬ ‫سیستم عامل ویندوز ‪ 7‬که محصول شرکت مایکروسافت است‪ ،‬در سال ‪ 2009‬به بازار عرضه شد و دارای نسخههای‬ ‫متعددی است‪.‬نسخه ‪ ،Ultimate‬نسخه نهایی ویندوز‪ 7‬است که تمام قابلیت ها و خصوصیت های ویندوز ‪ 7‬را شامل‬ ‫می‌شود‪.‬قبل از ویندوز ‪ ،7‬ویندوز ‪ XP‬و ویستا وجود داشتند که با روی کار آمدن ویندوز ‪ ، 7‬به تدریج از محبوبیت‬ ‫آنها کاسته شده است‪.‬‬ ‫ـ آیا می دانید علت انتخاب نام ‪ 7‬برای این ویندوز چیست؟‬ ‫ـ راجع به نسخه های دیگر ویندوز ‪ 7‬و کاربرد هر یک تحقیق کنید‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1- Operating System‬‬ ‫‪2- Resource Management‬‬ ‫(‪3- Graphic User Interface(GUI‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫‪ 1-2‬امکانات ویندوز ‪7‬‬ ‫ویندوز ‪ 7‬نسبت به نسخه های قبلی ویندوز دارای امکانات و قابلیت های بیشتری است که در اینجا به چند نمونه‬ ‫از آنها اشاره می شود‪:‬‬ ‫داشتن امنیت باالتر نسبت به نسخه های قبلی‬ ‫سرعت و کیفیت باالتر‬ ‫ارتقای هسته ویندوز و افزایش قدرت آن‬ ‫قابلیت شناسایی هوشمند دستگاه های جانبی (بیشتر از نسخه های قبلی)‬ ‫بهینه بودن مصرف باتری در ویندوز ‪( 7‬که باعث افزایش طول عمر باتری لپ تاپ می شود)‬ ‫‪ 1-3‬اصول کار با ماوس (‪)Mouse‬‬ ‫در محیط های گرافیکی (مانند ویندوز)‪ ،‬برای سهولت و انجام سریع تر کارها‪ ،‬معموال ً در کنار صفحه کلید‪ ،‬از ماوس‬ ‫به عنوان وسیله ورودی استفاده می شود‪.‬ماوس ها دارای دو کلید اصلی (کلید چپ و راست) می باشند‪.‬بعضی از‬ ‫ماوس ها کلیدی برای پیمایش صفحه (باال و پایین کردن صفحه) دارند (شکل‏‪.)1-1‬برای استفاده بهتر از ماوس‪،‬‬ ‫ابتدا با اصطالحات و عملیات مربوط به آن آشنا شوید‪.‬‬ ‫اشاره گر (‪ :)Pointer‬هنگامی که ماوس را روی میز حرکت میدهید‪ ،‬یک پیکان کوچک به شکل روی صفحه‬ ‫نمایش جابهجا میشود که به آن اشاره گر ماوس می گویند و موقعیت جاری شما را روی صفحه نمایش نشان می دهد‪.‬‬ ‫اشاره کردن (‪ :)Point‬به عمل قرار دادن اشاره گر ماوس روی یک عنصر در صفحه نمایش اشاره کردن گفته میشود‪.‬‬ ‫کلیک (‪ :)Click‬یک بار فشردن و رها کردن کلید سمت چپ ماوس را کلیک می گویند‪.‬‬ ‫دابل کلیک (‪ :)Double Click‬به دو کلیک سریع و پشت سرهم با ماوس‪ ،‬دابل کلیک می گویند‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫شکل‏‪ -1-1‬آشنایی با دکمه های ماوس‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫کلیک راست (‪ :)Right Click‬یک بار فشردن و رها کردن کلید سمت راست ماوس را کلیک راست می گویند‪.‬‬ ‫کشیدن و رها کردن (‪ :)Drag & Drop‬کلید سمت چپ ماوس را روی یک شیء فشار داده و ماوس را حرکت‬ ‫دهید (عمل کشیدن یا ‪ ،)Drag‬سپس دکمه را رها کنید (‪.)Drop‬به این عمل‪ ،‬کشیدن و رها کردن یا ‪Drag & Drop‬‬ ‫می گویند که برای انتقال و جابه جایی اشیاء کاربرد دارد‪.‬‬ ‫‪ 1-4‬شناخت کلیدهای صفحه کلید (‪)Keyboard‬‬ ‫صفحه کلید یکی از متداول ترین دستگاه های ورودی است که برای وارد کردن داده ها و دستورات به رایانه استفاده‬ ‫می شود (شکل ‏‪.)1-2‬با وجود اختالف ظاهری صفحه کلیدها‪ ،‬عملکرد همه آنها یکسان است‪.‬در زیر برخی از‬ ‫کلیدهای صفحه کلید شرح داده شده اند‪:‬‬ ‫‪ -1‬کلیدهای تابعی (کلیدهای ‪ F1‬الی ‪ :)F12‬این کلیدها که در باالی صفحه کلید قرار دارند‪ ،‬برای سهولت در‬ ‫انجام کارها به کار می روند و عملکرد این کلیدها در برنامه های مختلف‪ ،‬متفاوت است‪.‬برای مثال کلید ‪ F1‬در اغلب‬ ‫نرم افزارها‪ ،‬راهنمای نرم افزار را نمایش می دهد‪.‬‬ ‫‪ -2‬کلیدهای مبدل‪ :‬به کلیدهای ‪ Alt، Ctrl‬و ‪ Shift‬کلیدهای مبدل می گویند‪.‬این کلیدها به تنهایی عمل خاصی‬ ‫را انجام نمی دهند و باید همراه کلیدهای دیگر استفاده شوند‪.‬مانند کلید ‪( Ctrl+C‬فشردن کلید ‪ Ctrl‬و ‪ C‬به صورت‬ ‫همزمان) که در اغلب برنامه ها عمل کپی کردن اطالعات را انجام می دهد‪.‬‬ ‫‪ -3‬کلیدهای دو حالته‪ :‬دارای دو حالت روشن و خاموش می باشند که با یک بار فشردن‪ ،‬کلید فعال یا روشن شده و‬ ‫با فشردن مجدد آن‪ ،‬کلید خاموش یا غیر فعال می شود‪.‬مانند کلیدهای ‪ Caps Lock، Num Lock‬و ‪.Scroll Lock‬‬ ‫‪ -4‬کلیدهای تایپی‪ :‬برای تایپ و نوشتن حروف و عالئم به کار می روند که بخش عمده ای از صفحه کلید را اشغال‬ ‫نموده اند‪.‬‬ ‫به طور پیش فرض‪ ،‬حروف انگلیسی به صورت کوچک نمایش داده میشوند‪.‬در صورتی که کلید ‪ Caps Lock‬‬ ‫فعال باشد‪ ،‬حروف به صورت بزرگ نمایش داده میشوند‪.‬با پایین نگه داشتن کلید ‪ Shift‬و فشردن یک حرف‪،‬‬ ‫حالت نمایش آن حرف‪ ،‬از لحاظ بزرگ یا کوچک بودن‪ ،‬برعکس خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ -5‬کلیدهای پیمایشی‪ :1‬این کلیدها برای جابهجایی مکان نما در اسناد‪ ،‬صفحات وب و محیطهای ویرایشی کاربرد‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫‪1- Navigation Keys‬‬ ‫‪4‬‬  ‫محیطکلیدآن‬ ‫صفحه‬‫شناخت‬ ‫‪ Snagit‬و‬ ‫ماوس و‬ ‫افزارکارگیری‬ ‫محیطنصب نرم‬ ‫ویندوز و به‬ ‫توانایی‬ ‫اول‪:‬‬ ‫کار با‬ ‫فصل اول‪:‬فصل‬ ‫توانایی‬ ‫ّ‬ ‫‪ -6‬کلیدهای ماشین حسابی‪ :1‬این بخش ظاهری شبیه به ماشین حساب داشته و برای ورود اعداد و انجام کارهای‬ ‫محاسباتی کاربرد دارد‪.‬‬ ‫برای کار با کلیدهای ماشین حسابی‪ ،‬کلید ‪ Num Lock‬باید فعال یا روشن باشد‪.‬‬ ‫‪ -7‬کلید ‪ :Enter‬برای اجرای فرمان ها‪ ،‬ورود اطالعات‪ ،‬انجام یک عمل و ‪...‬استفاده می شود‪.‬‬ ‫‪ -8‬کلید ‪ :ESC‬برای صرف نظر کردن از یک عملیات یا خروج از کادرهای باز شده روی صفحه استفاده می شود‪.‬‬ ‫‪ -9‬کلید ‪ :Space‬برای ایجاد فاصله کاربرد دارد‪.‬‬ ‫‪ -10‬کلید ‪ Backspace‬و ‪ :Delete‬برای حذف کاراکترها به کار می روند‪.‬‬ ‫‪ -11‬کلیدهای چندرسانه ای‪ :‬کلیدهای اختیاری هستند که در صفحه کلیدهای جدید برای راحتی کاربر جهت کار‬ ‫با نرم افزارهای پخش صدا‪ ،‬فیلم و مرور صفحات اینترنت در نظر گرفته شده اند‪.‬‬ ‫‪ -12‬کلید   ‪ :2‬کلید ویندوز است که در ویندوز ‪ ،7‬برای بازکردن منوی شروع کاربرد دارد‪.‬‬ ‫‪ :3‬عمل کلیک راست ماوس را انجام می دهد‪.‬‬ ‫‪ -13‬کلید‬ ‫‪ -14‬کلید ‪ :Tab‬برای پرش و جابه جایی بین گزینه های موجود در پنجره ها و کادرهای محاوره ای کاربرد دارد‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-2‬یک نمونه صفحه کلید‬ ‫‪1- Numeric Keypad‬‬ ‫ ‪2- Windows Logo Key‬‬ ‫‪3- Application Key‬‬ ‫‪5‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫‪ 1-5‬آشنایی با اصول روشن کردن رایانه‬ ‫‪ 1-5-1‬بررسی وضعیت اتصاالت مانیتور‪ ،‬صفحه کلید و ماوس به ‪Case‬‬ ‫قبل از روشن کردن رایانه‪ ،‬وضعیت اتصاالت مانیتور‪ ،‬صفحه کلید و ماوس را به کیس بررسی کنید‪.‬‬ ‫‪ 1-5-2‬روشن نمودن رایانه و مانیتور‬ ‫برای روشن کردن رایانه‪ ،‬پس از اطمینان از اتصال صحیح مانیتور و سایر تجهیزات‪ ،‬از دکمه ‪ Power‬روی کیس‬ ‫استفاده کنید‪.‬برای روشن کردن مانیتور نیز از دکمه جلو یا زیر مانیتور استفاده کنید (شکل ‏‪.)1-3‬دقت کنید که‬ ‫در مدل های جدید‪ ،‬دکمه روشن نمودن مانیتور به صورت لمسی بوده و با حرکت انگشت روی آن‪ ،‬مانیتور روشن‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-3‬روشن کردن رایانه و مانیتور‬ ‫‪ 1-5-3‬آشنایی با عالئم الکترونیکی مربوط به روشن شدن رایانه‬ ‫پس از روشن کردن رایانه‪ ،‬یک چراغ ‪ LED‬کوچک‪ ،‬معموال ً به رنگ سبز یا آبی روی ‪ Case‬روشن می شود و‬ ‫نشان دهنده روشن شدن رایانه است‪.‬چراغ ‪ LED‬دیگری با رنگ قرمز روی ‪ Case‬قرار دارد که مربوط به فعالیت‬ ‫دیسک سخت است که به طور دائم روشن نیست‪.‬این چراغ هنگام روشن کردن رایانه‪ ،‬چند لحظه روشن شده و پس‬ ‫از آن با روشن و خاموش شدن‪ ،‬میزان فعالیت دیسک سخت را نشان می دهد‪.‬‬ ‫عالمت الکترونیکی بعدی مربوط به صفحه کلید است که هنگام روشن شدن رایانه تست می شود و سه چراغ ‪LED‬‬ ‫کوچک روی آن‪ ،‬برای چند لحظه روشن شده و سپس خاموش می شوند‪.‬این فرایند تا زمان بارگذاری کامل ویندوز‬ ‫ممکن است دو یا سه بار انجام شود‪.‬‬ ‫مانیتورها انواع مختلفی دارند که ممکن است عالمت الکترونیکی روشن شدن آنها متفاوت باشد ولی به طور کلی‬ ‫زمانی که رایانه خاموش است‪ ،‬چراغ کوچک جلوی مانیتور به رنگ زرد یا آبی چشمک زن است ولی با روشن شدن‬ ‫رایانه و دریافت سیگنال تصویر‪ ،‬این چراغ به رنگ آبی یا سبز و کامال ً روشن تبدیل می شود‪.‬‬ ‫‪6‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫‪ 1-5-4‬شناخت عملکرد کلیدهای ‪ Power‬و ‪Restart‬‬ ‫همان طور که در شکل‏‪ 1-3‬مشاهده می کنید‪ ،‬روی کیس دو دکمه وجود دارد‪:‬‬ ‫دکمه ‪( Power‬معموالً دکمه بزرگ تر)‪ :‬این دکمه برای روشن و خاموش کردن رایانه به کار می رود‪.‬در صورتی‬ ‫که در ویندوز این دکمه را فشار دهید‪ ،‬فرصتی به شما برای ذخیره کردن فایل ها و بستن برنامه های باز داده می شود‪،‬‬ ‫سپس رایانه خاموش می شود‪.‬‬ ‫دکمه ‪( Restart‬معموالً دکمه کوچک تر)‪ :‬این دکمه برای راه اندازی مجدد رایانه به کار می رود‪.‬در صورتی‬ ‫که در ویندوز این دکمه را فشار دهید‪ ،‬سیستم شما راه اندازی مجدد شده و ممکن است فایل های باز از بین بروند‪.‬‬ ‫‪ 1-6‬آشنایی با فرایند راه اندازی سیستم (‪)Boot Process‬‬ ‫منظور از راه اندازی سیستم‪ ،‬قرار گرفتن سیستم عامل در حافظه اصلی است تا سیستم آمادگی دریافت فرمان ها‬ ‫را از سوی کاربر داشته باشد‪.‬به طور کلی فرایند راه اندازی سیستم شامل سه مرحله است‪:‬‬ ‫آزمایش خودکار سیستم ‪ :)POST (1‬وقتی رایانه روشن می شود‪ ،‬در این مرحله‪،‬‬ ‫سخت افزارها و اجزای مختلف سیستم مانند حافظه و کارت گرافیک کنترل می شوند و در صورت بروز خطا‪ ،‬پیغامی‬ ‫به صورت بوق یا متنی که در آن شماره خطا نیز ذکر شده‪ ،‬به کاربر اعالم می شود‪.‬‬ ‫مرحله ‪ :BIOS‬در این مرحله‪ ،‬دستگاه ها و پورت های ورودی و خروجی کنترل می شوند‪.‬‬ ‫مرحله قرارگیری سیستم عامل در حافظه ‪ :RAM‬پس از انجام مراحل باال و تست تجهیزات‪ ،‬در این مرحله‬ ‫سیستم عامل در حافظه قرار می گیرد و صفحه ورود به ویندوز (‪ )Log on‬نمایش داده می شود (شکل‏‪.)1-4‬‬ ‫شکل‏‪ -1-4‬صفحه ورود به ویندوز‬ ‫‪1- Power on self test‬‬ ‫‪7‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫ویندوز ‪ 7‬طوری طراحی شده که می تواند به وسیله چند کاربر استفاده شود‪ ،‬بنابراین بهتر است برای هر کاربر‬ ‫یک حساب کاربری جداگانهای را در نظر گرفت‪.‬هر حساب کاربری شامل یک نام کاربری (‪ )UserName‬و یک‬ ‫گذر  واژه  (‪ )Password‬میباشد‪.‬به فرایند تشخیص هویت کاربر و ورود به سیستم‪ Log on ،‬گفته می شود‪.‬در فصل‬ ‫‪ 9‬کتاب با نحوه ساخت حساب کاربری به طور کامل آشنا خواهید شد‪.‬در صورت ورود رمز صحیح‪ ،‬میزکار ویندوز‬ ‫نمایش داده می شود و می توانید کار خود را با ویندوز شروع کنید‪.‬‬ ‫‪1‬ـ برای ایمنی بیشتر‪ ،‬کلمه عبور با دایره های مشکی نمایش داده می شود تا فرد دیگری از آن مطلع نشود‪.‬‬ ‫‪2‬ـ اگر فقط یک کاربر در ویندوز تعریف شده باشد و گذر واژه ای برای آن انتخاب نشده باشد‪ ،‬تنها پیغام‬ ‫‪( Welcome‬خوشامدگویی) نشان داده شده و سپس میزکار ویندوز نمایش داده می شود‪.‬‬ ‫‪ 1-7‬شناخت محیط کار ویندوز‬ ‫‪ 1-7-1‬میز کار ویندوز (‪ )Desktop‬و اجزای آن‬ ‫به صفحه اصلی ویندوز ‪ ، 7‬میزکار گفته می شود (شکل‏‪.)1-5‬میز کار ناحیه اصلی کار شما است و تمام کارها مانند‬ ‫اجرای برنامه ها و ‪...‬در این صفحه انجام می شود‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-5‬میزکار ویندوز ‪7‬‬ ‫‪8‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫‪ 1-7-1-1‬آیکن (‪)Icon‬‬ ‫آیکن یا نشانه‪ ،‬تصاویر کوچک گرافیکی موجود بر روی ‪ Desktop‬هستند‪.‬در پایین ‪ Icon‬نام مربوط به آنها نوشته‬ ‫شده است‪.‬از آیکن های معروف ویندوز می توان به موارد زیر اشاره نمود‪:‬‬ ‫آیکن ‪ :Computer‬برای دسترسی به محتویات رایانه از آن استفاده می شود (شکل‏‪.)1-6‬‬ ‫آیکن ‪ :Network‬برای دسترسی به شبکه و مشاهده رایانههای موجود در شبکه استفاده میشود (شکل‏‪.)1-7‬‬ ‫آیکن ‪:Recycle Bin‬سطل بازیافت ویندوز است و اطالعات حذف شده به آن منتقل می شوند (شکل ‪1-8‬‏)‪.‬‬ ‫شکل‏‪1-8‬‬ ‫شکل‏‪1-7‬‬ ‫شکل‏‪1-6‬‬ ‫با قرار دادن اشاره گر ماوس روی آیکن‪ ،‬یک کادر راهنمای متنی نمایش داده می شود که در آن اطالعاتی در مورد‬ ‫آیکن نوشته شده که به این کادر راهنما‪ Tool tip ،‬می گویند‪.‬در فصل های بعد با نحوه اضافه کردن آیکن ها روی‬ ‫میزکار آشنا خواهید شد‪.‬‬ ‫با یک بار کلیک روی یک آیکن‪ ،‬رنگ آن تغییرکرده یا به اصطالح "‪ "Highlight‬می شود و آیکن به حالت‬ ‫انتخاب در می آید‪.‬‬ ‫تمرین‏‪ :1-1‬با کشیدن و رها کردن آیکن ها‪ ،‬جای آیکن های میزکار را تغییر دهید‪.‬‬ ‫تمرین‏‪ :1-2‬آیکن سطل بازیافت را انتخاب کرده‪ ،‬سپس آن را باز کنید‪.‬‬ ‫تمرین‏‪ :1-3‬روی میزکار‪ ،‬نوار وظیفه و آیکن ها کلیک راست کرده و نتیجه را مقایسه کنید‪.‬‬ ‫‪ 1-7-1-2‬پوشه (‪)Folder‬‬ ‫برای دسته بندی اسناد و مدارک در ویندوز از پوشه استفاده میشود‪.‬پوشهها با آیکنهای زرد رنگی (شکل ‪1-9‬‏)‬ ‫نشان داده میشوند‪.‬‬ ‫‪9‬‬ ‫شکل ‪1-9‬‏‪-‬آیکن پوشه‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫‪ 1-7-1-3‬فایل(‪)File‬‬ ‫همه اطالعات در رایانه در واحدی به نام فایل یا پرونده ذخیره میشوند‪.‬فایلها با توجه به نوع آنها‪ ،‬به شکلهای‬ ‫مختلفی دیده میشوند‪.‬در فصل سوم با انواع فایلهای صوتی‪ ،‬گرافیکی‪ ،‬اجرایی و ‪...‬به طور تفصیل آشنا خواهید شد‪.‬‬ ‫‪1‬ـ با دابل کلیک روی آیکن پوشه یا برنامه‪ ،‬پوشه باز شده و برنامه اجرا می شود‪.‬‬ ‫در گوشه باال سمت راست پنجره کلیک کنید‪.‬‬ ‫‪2‬ـ برای بستن پنجره ای که باز شده‪ ،‬روی دکمه‬ ‫‪ 1-7-1-4‬میان بر (‪)Shortcut‬‬ ‫برای دسترسی سریع به یک برنامه می توانید از آیکن میان بر آن استفاده کنید‪.‬در گوشه سمت چپ این آیکن ها‪،‬‬ ‫پیکان کوچکی دیده می شود‪.‬طریقه ساخت میان بر در فصل های بعد بیان شده است‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-10‬آیکن میان بر‬ ‫حذف آیکن میان بر مربوط به یک برنامه‪ ،‬باعث حذف آن برنامه نمی شود و فقط دسترسی سریع به آن‬ ‫برنامه از بین می رود‪.‬‬ ‫‪ 1-7-1-5‬نوار وظیفه (‪)Task bar‬‬ ‫به نوار مستطیل شکل افقی که در پایین میزکار قرار دارد نوار وظیفه گفته می شود‪.‬در سمت چپ نوار وظیفه دکمه‬ ‫‪ Start‬و در سمت راست آن ناحیه اعالن وجود دارد (شکل‏‪.)1-11‬‬ ‫شکل‏‪ -1-11‬نوار وظیفه (‪)Task bar‬‬ ‫‪10‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫‪ 1-7-1-6‬دکمه شروع و منوی شروع‬ ‫با کلیک روی دکمه ‪ ،Start‬منوی ‪ Start‬ظاهر می شود (شکل‏‪.)1-12‬منو‪ ،‬مستطیل کوچکی است که شامل‬ ‫گزینه هایی مختلف است که با کلیک روی هر گزینه می توان آن را انتخاب کرد‪.‬در کنار بعضی از گزینه های منوی‬ ‫‪ ،Start‬عالمت وجود دارد که نشان می دهد این گزینه دارای یک زیر منو‪ 1‬است‪.‬با نگه داشتن اشاره گر ماوس‬ ‫روی این گزینه‪ ،‬زیرمنوی آن نمایش داده می شود‪.‬‬ ‫ً‬ ‫اخیرا‬ ‫لیست برنامه هایی که‬ ‫استفاده شده اند‪.‬‬ ‫با نگه داشتن اشاره گر‪،‬‬ ‫لیست برنامه های نصب شده‬ ‫ظاهر می شود‪.‬‬ ‫دکمه ‪Start‬‬ ‫شکل‏‪ -1-12‬منوی ‪Start‬‬ ‫روی صفحه کلید استفاده‬ ‫‪1‬ـ برای باز کردن منوی ‪ ،Start‬عالوه بر کلیک روی آن می توانید از دکمه‬ ‫کرده یا کلید ترکیبی ‪ Ctrl+Esc‬را فشار دهید‪.‬‬ ‫‪2‬ـ برای بستن منوی ‪ ،Start‬کافی است روی یک جای خالی از میزکار کلیک کنید‪.‬‬ ‫‪1- Submenu‬‬ ‫‪11‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫در جدول‏‪ ، 1-1‬عملکرد بعضی از گزینه های منوی ‪ Start‬به طور خالصه بیان شده اند‪.‬‬ ‫جدول‏‪ -1-1‬عملکرد بعضی از گزینه های منوی ‪Start‬‬ ‫عملکرد‬ ‫گزینه‬ ‫‪( User‬برای مثال ‪ )admin‬لیست پوشه های اختصاصی کاربر (دراینجا ‪ )admin‬را نشان می دهد‪.‬‬ ‫محلی برای نگهداری فایل ها و پوشه های شخصی است‪.‬‬ ‫‪Documents‬‬ ‫محلی برای نگهداری تصاویر است‪.‬‬ ‫‪Pictures‬‬ ‫محلی برای نگهداری فایل های آهنگ است‪.‬‬ ‫‪Music‬‬ ‫شامل بازی های موجود در ویندوز است‪.‬‬ ‫‪Game‬‬ ‫برای دسترسی آسان به محتویات رایانه به کار می رود‪.‬‬ ‫‪Computer‬‬ ‫برای تنظیم و پیکربندی ویندوز به کار می رود‪.‬‬ ‫‪Control Panel‬‬ ‫برای دسترسی به چاپگرها و تجهیزات جانبی به کار می رود‪.‬‬ ‫‪Devices and printers‬‬ ‫برای تنظیم برنامه های پیش فرض به کار می رود‪.‬‬ ‫‪Default Programs‬‬ ‫برای راهنمایی و پشتیبانی گرفتن از ویندوز به کار می رود‪.‬‬ ‫‪Help & Support‬‬ ‫برای خاموش کردن رایانه به کار می رود‪.‬‬ ‫‪Shut Down‬‬ ‫منوی ‪:All Programs‬‬ ‫در این قسمت‪ ،‬لیست برنامه های نصب شده در ویندوز نمایش داده می شود‪.‬یکی از زیرمنوهای‬ ‫معروف این بخش‪ Accessories ،‬بوده که شامل برنامه های جانبی ویندوز مانند ‪( Calculator‬ماشین حساب)‪،‬‬ ‫‪( Notepad‬ویرایشگر متن) و ‪( Paint‬برنامه نقاشی) می باشد‪.‬‬ ‫تمرین‏‪ :1-4‬لیست برنامه های نصب شده روی ویندوز را مشاهده کنید‪.‬‬ ‫تمرین‏‪ :1-5‬برنامه ماشین حساب را اجرا کنید‪.‬‬ ‫‪Start‬‬ ‫‪All Programs‬‬ ‫‪Accessories‬‬ ‫‪Calculator‬‬ ‫راهنمایی‪ :‬مسیر برنامه‬ ‫‪12‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫‪1-7-1-7‬ناحیه اعالن (‪)Notification Area‬‬ ‫به قسمت سمت راست نوار وظیفه که ساعت و آیکنهایی نظیر بلندگو دیده میشوند‪ ،‬ناحیه اعالن‪ 1‬گفته میشود که‬ ‫اجرای برخی از برنامهها‪ ،‬سبب اضافه شدن به لیست آن میشود‪.‬با کلیک روی فلشی که در این ناحیه قرار گرفته‬ ‫(شکل‏‪ ،)١-١٣‬می توانید برنامه های موجود در این ناحیه را مشاهده کنید‪.‬با راست کلیک روی هر یک از آیکن ها‪،‬‬ ‫می توانید تنظیمات آن را تغییر دهید‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-13‬ناحیه اعالن‬ ‫‪ 1-7-1-8‬سنجاق کردن برنامه ها به نوار وظیفه‬ ‫به طور پیش فرض در ویندوز‪ ،‬آیکن برنامه های پرکاربرد‬ ‫در قسمت ‪ ،Quick Access‬از نوار وظیفه قرار داده‬ ‫شده که به کاربر امکان انتخاب ساده و سریع برنامهها را با‬ ‫یک کلیک میدهد‪.‬برای اضافه کردن یک آیکن دلخواه به‬ ‫این قسمت که به آن سنجاق کردن برنامه به نوار وظیفه گفته‬ ‫میشود‪ ،‬یکی از روشهای زیر را انجام دهید‪:‬‬ ‫‪ -1‬روی آیکن برنامه مورد نظر کلیک راست کرده و‬ ‫گزینه ‪ Pin to Taskbar‬را انتخاب کنید (شکل‏‪.)1-14‬‬ ‫شکل‏‪ -1-14‬اضافه کردن برنامه به ‪Quick Access‬‬ ‫‪ Notification Area‬یا ‪1- System Tray‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫‪ -2‬آیکن برنامه مورد نظر را درگ کرده و آن را در قسمت ‪ Quick Access‬رها کنید‪.‬‬ ‫برای حذف یک برنامه از این قسمت کافی است روی آیکن برنامه در قسمت ‪ Quick Access‬یا روی میزکار‪ ،‬کلیک‬ ‫راست کرده و گزینه ‪ Unpin this program from taskbar‬را انتخاب کنید (شکل‏‪.)1-15‬‬ ‫شکل ‪ -1-15‬حذف کردن برنامه از ‪Quick Access‬‬ ‫تمرین ‏‪ :1-6‬یکی از برنامه های دلخواه روی میزکار را به نوار ‪ Quick Access‬اضافه کرده‪ ،‬سپس آن را‬ ‫حذف کنید‪.‬‬ ‫‪ 1-7-1-9‬برنامه های در حال اجرا (‪)Tasks‬‬ ‫در ویندوز امکان اجرای چند برنامه به طور همزمان وجود دارد که به این قابلیت ‪ Multitasking‬یا چند وظیفه ای‬ ‫گفته میشود‪.‬در قسمت میانی نوار وظیفه‪ ،‬دکمههای کوچک شده این برنامهها نمایش داده میشود‪.‬برای کار با هر‬ ‫برنامه‪ ،‬کافی است روی نام آن برنامه در نوار وظیفه کلیک کنید‪.‬‬ ‫‪ 1-8‬آشنایی با اصول خاموش کردن و راه اندازی مجدد رایانه‬ ‫فرایند پایان کار کاربر با ویندوز‪ ،‬خروج از ویندوز (‪ )Log off‬نامیده می شود‪.‬در صورتی که می خواهید رایانه را‬ ‫برای مدت طوالنی ترک کنید‪ ،‬بهتر است آن را خاموش نمایید (خروج دائم یا ‪.)Shut Down‬برای خاموش کردن‬ ‫رایانه مراحل زیر را انجام دهید‪:‬‬ ‫‪ -1‬تمام برنامه های در حال اجرا را ببندید‪.‬‬ ‫‪ -2‬روی دکمه ‪ Start‬کلیک کرده و روی گزینه ‪ Shut down‬کلیک کنید (شکل‏‪.)1-16‬عالوه بر این می توانید با‬ ‫کلیک روی فلش کنار گزینه ‪ ،Shut down‬گزینه های دیگری را از منوی ظاهر شده انتخاب کنید (شکل‏‪.)1-16‬‬ ‫‪14‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫شکل‏‪ -1-16‬گزینه های خروج از ویندوز ‪7‬‬ ‫این گزینه ها عبارتند از‪:‬‬ ‫‪ -1‬گزینه ‪ :Switch user‬از این گزینه برای جابه جایی سریع بین حساب های کاربری‪ ،‬بدون خاموش کردن رایانه و‬ ‫خروج از حساب کاربری جاری استفاده می شود (در مواقعی که یک کاربر دیگر می خواهد به طور موقت وارد ویندوز‬ ‫شده و دوباره می خواهیم به حساب کاربری قبلی بازگردیم‪ ،‬کاربرد دارد)‪.‬‬ ‫‪ -2‬گزینه ‪ :Log off‬انتخاب این گزینه باعث خروج کامل یک حساب کاربری از ویندوز شده ولی رایانه هنوز‬ ‫روشن باقی می ماند تا دوباره یک حساب کاربری وارد شود (‪ Log in‬کند)‪.‬‬ ‫‪ -3‬گزینه ‪ :Lock‬انتخاب این گزینه باعث خروج موقت از ویندوز می شود‪.‬اگر برای حساب کاربری خود کلمه‬ ‫)‪.‬‬ ‫عبور تعیین کرده باشید‪ ،‬برای ورود مجدد به ویندوز باید کلمه عبور را وارد کنید (کلید ترکیبی‪+ L‬‬ ‫‪ -4‬گزینه ‪ :Restart‬برای راه اندازی مجدد رایانه به صورت خودکار استفاده می شود‪.‬‬ ‫‪ -5‬گزینه ‪ :Sleep‬با انتخاب این گزینه‪ ،‬تمام برنامههای در حال اجرا متوقف میشوند و مصرف برق بسیار پایین میآید‪.‬‬ ‫این گزینه برای کاهش مصرف برق در زمانهایی که به طور موقت نمی خواهید از رایانه استفاده کنید مناسب است و برای‬ ‫بازگشت به محیط ویندوز کافی است ماوس را حرکت داده یا یکی از کلیدهای صفحه کلید را فشار دهید‪.‬‬ ‫‪ -6‬گزینه ‪ :Hibernate‬با انتخاب این گزینه‪ ،‬رایانه خاموش شده ولی همه محتویات حافظه اصلی روی دیسک‬ ‫سخت ذخیره میشود و با روشن شدن رایانه‪ ،‬میتوانید وضعیت کاری قبلی را ادامه دهید (پنجرههای باز و برنامههای در‬ ‫حال اجرا‪ ،‬مجدد ًا به نمایش درمیآیند)‪.‬‬ ‫اگر پنجره یا برنامه ای روی صفحه باز نباشد‪ ،‬فشردن کلید ترکیبی ‪ Alt+F4‬پنجره ‪ Shut Down‬را‬ ‫نمایش می دهد (شکل‏‪.)1-17‬‬ ‫‪15‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫شکل‏‪ -1-17‬پنجره ‪Shut Down‬‬ ‫تمرین‏‪ :1-7‬از ویندوز طوری خارج شوید که برای ورود مجدد به آن‪ ،‬کلمه عبور از شما پرسیده شود‪.‬سایر‬ ‫حالت های خروج از ویندوز را امتحان کرده و پس از اتمام کار خود‪ ،‬رایانه را خاموش کنید‪.‬‬ ‫‪ 1-9‬آشنایی با اصول کار با پنجره ها‬ ‫‪ Windows‬به معنی پنجره هاست و محیط این سیستم عامل از پنجره های مختلفی تشکیل شده است‪.‬با دابل‬ ‫کلیک روی یک آیکن‪ ،‬آیکن مورد نظر باز شده یا برنامه کاربردی آن اجرا می شود و به شکل یک پنجره یا کادر‬ ‫محاوره ای (‪ )Dialog Box‬نمایان می گردد‪.‬یک پنجره از قسمت های مختلفی تشکیل شده که در ادامه با آنها‬ ‫آشنا می شوید‪.‬‬ ‫‪ 1-9-1‬آشنایی با پنجره و اجزای آن‬ ‫معموال ً تمام پوشه ها و برنامه های کاربردی در ویندوز در کادرهای مستطیل شکلی که به آن پنجره گفته می شود‪،‬‬ ‫نمایش داده می شوند‪.‬پنجره ها در ویندوز ‪ 7‬ساختار مشابهی دارند‪.‬به عنوان مثال برای مشاهده قسمت های مختلف‬ ‫یک پنجره‪ ،‬روی آیکن ‪ Computer‬روی میزکار دابل کلیک کنید (یا از منوی شروع‪ ،‬گزینه ‪ Computer‬را انتخاب‬ ‫کنید)‪.‬اجزای یک پنجره در شکل ‏‪ 1-18‬نشان داده شده است‪.‬توضیحات این بخش در جدول ‏‪ 1-3‬آورده‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫‪16‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫شکل‏‪ -1-18‬نمایش یک پنجره و اجزای آن‬ ‫باالترین نوار در هر پنجره‪ ،‬نوار عنوان (‪ )Title bar‬نامیده می شود که در سمت راست آن دکمه های کنترلی‬ ‫قرار دارند که در جدول ‪1-2‬‏ شرح داده شده اند‪.‬‬ ‫جدول‏‪ -1-2‬دکمه های کنترلی یک پنجره‬ ‫عملکرد‬ ‫عنوان‬ ‫دکمه‬ ‫برای بستن پنجره به کار می رود‪.‬با دابل کلیک روی یک آیکن‪ ،‬پنجره مورد‬ ‫‪Close‬‬ ‫نظر فعال شده و محتویات آن در حافظه اصلی قرار می گیرد‪.‬با کلیک روی این‬ ‫گزینه‪ ،‬پنجره از حافظه خارج می شود (کلید ترکیبی ‪.)Alt+F4‬‬ ‫پنجره را به بزرگ ترین حالت ممکن و به صورت تمام صفحه (بیشینه) در می آورد‪.‬‬ ‫‪Maximize‬‬ ‫اندازه پنجره را به حداقل (کمینه) می رساند‪ ،‬طوری که از سطح میزکار ناپدید‬ ‫‪Minimize‬‬ ‫شده و به شکل دکمه روی نوار وظیفه نمایش داده شود ولی پنجره از حافظه‬ ‫خارج نشده و با کلیک روی نام آن در نوار وظیفه می توان آن را اجرا نمود‪.‬‬ ‫زمانی که پنجره به حالت بیشینه است با کلیک روی این گزینه‪ ،‬پنجره به وضعیت‬ ‫‪Restore‬‬ ‫قبلی بازگردانده می شود که به این حالت بازگردانی (‪ )Restore‬گفته می شود‪.‬‬ ‫‪17‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫جدول‏‪ -1-3‬اجزای مختلف یک پنجره‬ ‫عملکرد‬ ‫دکمه‬ ‫برای رفتن به پنجره قبلی و بعدی استفاده می شود‪.‬با کلیک روی فلش رو به پایین‬ ‫دکمه های پیمایش‬ ‫کنار این بخش‪ ،‬لیست پوشه هایی که اخیر ًا با آنها کار کرده اید‪ ،‬باز شده که با کلیک‬ ‫(‪)Back and Forward‬‬ ‫روی هر یک‪ ،‬محتویات آن پوشه نمایش داده می شود‪.‬‬ ‫مسیر پوشه جاری (پوشه ای که با آن کار می کنید) را نمایش می دهد‪.‬در این قسمت‬ ‫نوار آدرس‬ ‫می توان آدرس دلخواهی را تایپ و با فشردن ‪ ،Enter‬محتویات آن را مشاهده کرد‪.‬‬ ‫(‪)Address bar‬‬ ‫با کلیک روی گزینه های این بخش‪ ،‬امکاناتی در اختیار کاربر قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫نوار ابزار (‪)Toolbar‬‬ ‫برای جستجوی پرونده‪ ،‬پوشه و ‪...‬استفاده می شود که بعد ًا با آن آشنا می شوید‪.‬‬ ‫کادر جستجو‬ ‫(‪)The search box‬‬ ‫این پانل که در سمت چپ پنجره قرار دارد‪ ،‬امکان دسترسی سریع به بخش های‬ ‫پانل پیمایش‬ ‫پرکاربرد رایانه را به شما می دهد‪.‬‬ ‫(‪)Navigation pane‬‬ ‫پانل محتویات (‪ )content pane‬محتویات پوشه جاری‪ ،‬در این بخش نشان داده می شود‪.‬‬ ‫این پانل تنها زمانی که با یک کتابخانه کار می کنید‪ ،‬نمایش داده می شود‪.‬کتابخانه‬ ‫پانل کتابخانه‬ ‫شامل پوشه های اسناد‪ ،‬تصاویر‪ ،‬آهنگ و فیلم ها است که در منوی ‪ Start‬اشاره شد‪.‬‬ ‫(‪)Library pane‬‬ ‫با کلیک روی فایل های موجود در پنجره‪ ،‬پیش نمایش آن در این بخش دیده می شود‪.‬‬ ‫پانل پیش نمایش‬ ‫(‪)Preview pane‬‬ ‫در پایین پنجره‪ ،‬اطالعاتی راجع به آیتم انتخاب شده‪ ،‬نشان داده می شود‪.‬اگر در پنجره‬ ‫پانل جزئیات‬ ‫‪ Computer‬باشید‪ ،‬اطالعات کلی راجع به حافظه‪ ،‬پردازشگر و مشخصات رایانه به‬ ‫(‪)Details pane‬‬ ‫شما نمایش داده می شود‪.‬‬ ‫با دابل کلیک روی عنوان پنجره‪ ،‬یا درگ کردن نوار عنوان پنجره و رها کردن آن در لبه باالی میزکار‪ ،‬پنجره‬ ‫به حالت حداکثر در می آید‪.‬‬ ‫‪18‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫‪ 1-9-2‬کار با اجزای پنجره‬ ‫ممکن است ظاهر پنجره های سیستم شما با آنچه در شکل‏‪ 1-18‬مشاهده می کنید کمی متفاوت باشد‪.‬این اختالف‬ ‫به دلیل تنظیماتی است که کاربران در ویندوز انجام می دهند‪.‬برای تعیین نمایش دادن یا ندادن پانل ها و نوار منو‪،‬‬ ‫در پنجره ای که باز است روی گزینه ‪ Organize‬کلیک کرده و از زیرمنوی ‪ ،Layout‬پانل های مورد نظر خود را‬ ‫انتخاب کنید (شکل‏‪:)1-19‬‬ ‫‪ :Menu bar‬باعث نمایش نوار منو که شامل دستوراتی برای کار با برنامه ها است می شود‪.‬‬ ‫‪ :Details pane‬با انتخاب این گزینه‪ ،‬پانل جزئیات در پایین پنجره نمایش داده می شود‪.‬‬ ‫‪ :Preview pane‬این گزینه باعث ایجاد ناحیه پیش نمایش در سمت راست پنجره می شود‪.‬‬ ‫‪ :Navigation pane‬این گزینه باعث نمایش پانل پیمایش در سمت چپ صفحه می شود‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-19‬مدیریت ابزارها و پانل های پنجره‬ ‫‪ 1-9-3‬تغییر وضعیت پنجره از فعال به غیر فعال‬ ‫اگر چند پنجره روی میزکار باز باشند‪ ،‬به پنجره ای که در حال حاضر در آن کار می کنید و نوار عنوان آن تیره تر‬ ‫است‪ ،‬پنجره فعال ‪ 1‬می گویند (شکل‏‪.)1-20‬از بین برنامه های در حال اجرا‪ ،‬فقط یک پنجره می تواند فعال باشد‪.‬‬ ‫با کلیک روی یک پنجره آن پنجره فعال و سایر پنجره ها غیر فعال می شوند‪.‬‬ ‫‪1- Active Window‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫شکل‏‪ -1-20‬نمایش پنجره فعال‬ ‫برای فعال کردن یک پنجره یکی از روش های زیر را انجام دهید‪:‬‬ ‫‪ -1‬روی یک قسمت از پنجره ای که می خواهید فعال شود‪ ،‬کلیک کنید‪.‬‬ ‫‪ -2‬روی دکمه پنجره مورد نظر در نوار وظیفه کلیک کنید‪.‬‬ ‫‪ -3‬کلید ‪ Alt‬را پایین نگه داشته با چند بار فشردن کلید ‪ ،Tab‬از میان پنجره های باز‪ ،‬پنجره دلخواهی را انتخاب کنید‬ ‫تا پس از رها کردن کلیدها‪ ،‬فعال شود (کلید ترکیبی ‪( )Alt+Tab‬شکل‏‪.)1-21‬‬ ‫‪ -4‬برای نمایش سه بعدی پنجره‪1‬ها‪ ،‬کلید را پایین نگه داشته و با چند بار فشردن کلید‪ ،Tab‬میان پنجرههای باز حرکت کنید‪.‬‬ ‫پس از رها کردن کلیدها‪ ،‬پنجره ای که در جلوی لیست قرار گرفته‪ ،‬فعال میشود (کلید ترکیبی‪( ) +Tab‬شکل‏‪.)1-22‬‬ ‫شکل‏‪ -1-21‬لیست پنجره های باز‬ ‫‪1- Aero Flip 3D‬‬ ‫‪20‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫شکل‏‪ -1-22‬نمایش سه بعدی پنجره های باز‬ ‫کلید ترکیبی ‪ ،Ctrl+ +Tab‬پنجره های باز را سه بعدی نشان می دهد که با رهاکردن کلیدها‪ ،‬پنجره ها‬ ‫اندازه خودش مشاهده می شود‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫سه بعدی باقی می مانند که با فشردن کلید ‪ ،Enter‬پنجره فعال‪ ،‬به‬ ‫‪ 1-9-4‬مرتب سازی پنجره ها به روش های مختلف‬ ‫برای نظم دادن به پنجره های باز شده در ویندوز‪ ،‬می توانید آنها را مرتب کنید‪.‬برای این کار روی یک ناحیه خالی‬ ‫از نوار وظیفه کلیک راست کرده و یکی از حالت های زیر را انتخاب کنید‪:‬‬ ‫‪ 1-9-4-1‬گزینه ‪Cascade Windows‬‬ ‫این گزینه‪ ،‬پنجره های باز روی میزکار را به صورت آبشاری مرتب می کند‪.‬در این حالت‪ ،‬پنجره فعال به طور کامل‬ ‫و نوار عنوان سایر پنجره ها مشاهده می شود (شکل‏‪.)1-23‬‬ ‫‪21‬‬ ‫شکل‏‪ -1-23‬مرتب سازی پنجره ها به صورت آبشاری‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫‪ 1-9-4-2‬گزینه ‪Show Windows Stacked‬‬ ‫انتخاب این گزینه‪ ،‬باعث نمایش پنجره های باز به صورت افقی‪ ،‬روی هم می شود (شکل‏‪.)1-24‬‬ ‫شکل‏‪ -1-24‬مرتب سازی پنجره ها به حالت افقی‬ ‫‪ 1-9-4-3‬گزینه ‪Show windows side by side‬‬ ‫انتخاب این گزینه‪ ،‬باعث نمایش پنجره های باز به صورت عمودی‪ ،‬کنار هم می شود (شکل‏‪.)1-25‬‬ ‫شکل‏‪ -1-25‬مرتب سازی پنجره ها به حالت عمودی‬ ‫‪ 1-9-4-4‬گزینه ‪Show the desktop‬‬ ‫)‪.‬برای‬ ‫با انتخاب این گزینه‪ ،‬تمامی پنجرههای باز به حالت حداقل در میآیند و میزکار نمایش داده میشود(کلید میانبر ‪+ D‬‬ ‫نمایش مجدد پنجرهها به حالت قبل‪ ،‬روی یک جای خالی از نوار وظیفه کلیک راست کرده و گزینه ‪Show open windows‬‬ ‫‪22‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫را انتخاب کنید‪.‬‬ ‫تمرین‏‪ :1 - 8‬پنجره ‪ Computer ، Recycle Bin‬و ‪ User‬را باز کرده و آنها را به روشهای مختلف مرتب کنید‪.‬‬ ‫‪ 1-9-5‬جا به جا کردن پنجره ها با ماوس و صفحه کلید‬ ‫برای جا به جایی یک پنجره یکی از دو روش زیر را انجام دهید‪:‬‬ ‫جا به جایی یک پنجره با ماوس‪:‬‬ ‫برای جا به جایی یک پنجره‪ ،‬نوار عنوان پنجره را درگ کرده و در محل دلخواه آن را رها کنید‪.‬‬ ‫جا به جایی یک پنجره با صفحه کلید‪:‬‬ ‫برای جا به جایی پنجره با صفحه کلید مراحل زیر را انجام دهید‪:‬‬ ‫‪ -1‬کلید ترکیبی ‪ Alt+ Space‬را فشار دهید تا منوی سیستم ظاهر شود (شکل ‪1-26‬‏) یا گوشه سمت چپ نوار‬ ‫عنوان کلیک کنید‪.‬‬ ‫‪ -2‬با کلیدهای جهت نما روی گزینه ‪ Move‬قرار گرفته و کلید ‪ Enter‬را فشار دهید‪.‬‬ ‫) درمی آید که با کلیدهای جهت نما می توانید پنجره را در محل دلخواه‬ ‫‪ -3‬ماوس شما به شکل فلش چهارسویه (‬ ‫قرار داده و کلید ‪ Enter‬را فشار دهید‪.‬‬ ‫برای تغییر مکان پنجره‪ ،‬ابتدا کلیدهای ترکیبی ‪Alt + Space+m‬را فشار داده‪ ،‬آنگاه با کلیدهای جهت دار‬ ‫صفحه کلید‪ ،‬مکان پنجره را تغییر دهید‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-26‬منوی سیستم یک پنجره‬ ‫تمرین ‪1-9‬‏‪ :‬پنجره ‪ Computer‬را باز کرده و آن را در مرکز صفحه نمایش قرار دهید‪.‬‬ ‫‪23‬‬  ‫سیستم عامل مقدماتی‬ ‫‪ 1-9-6‬تغییر اندازه پنجره ها با ماوس و صفحه کلید‬ ‫برای تغییر اندازه یک پنجره یکی از دو روش زیر را انجام دهید‪:‬‬ ‫تغییر اندازه یک پنجره با ماوس‪:‬‬ ‫برای تغییر اندازه یک پنجره‪ ،‬ماوس را در حاشیه پنجره قرار داده‪ ،‬زمانی که اشاره گر ماوس به شکل فلش دو سویه‬ ‫) درآمد‪ ،‬با درگ کردن به اندازه دلخواه درآورید‪.‬‬ ‫(‬ ‫تغییر اندازه یک پنجره با صفحه کلید‪:‬‬ ‫برای تغییر اندازه یک پنجره با صفحه کلید مراحل زیر را انجام دهید‪:‬‬ ‫‪ -1‬کلید ترکیبی ‪ Alt+ Space‬را فشار دهید تا منوی سیستم ظاهر شود (شکل ‏‪ )1-26‬یا گوشه سمت چپ نوار‬ ‫عنوان کلیک کنید‪.‬‬ ‫‪ -2‬با کلیدهای جهت نما روی گزینه ‪ Size‬قرار گرفته و کلید ‪ Enter‬را فشار دهید‪(.‬یا به جای این دو مرحله کلیدهای‬ ‫ترکیبی ‪ Alt + Space + S‬را فشار دهید)‬ ‫‪ -3‬با حرکت کلیدهای جهت نما می توانید پنجره را به اندازه دلخواه درآورید‪.‬سپس کلید ‪ Enter‬را فشار دهید‪.‬‬ ‫برای تغییر اندازه و جابجایی یک پنجره‪ ،‬آن پنجره نباید در حالت حداکثر (‪ )Maximize‬باشد‪.‬‬ ‫جدول‏‪ -1-4‬کلیدهای میان بر برای تغییر اندازه و جابه جایی پنجره ها‬ ‫کلید میان بر‬ ‫عملکرد‬ ‫‪+‬‬ ‫کلید‬ ‫به حداکثر رساندن پنجره‬ ‫‪+‬‬ ‫کلید‬ ‫تغییر پنجره از حالت حداکثر به اندازه اصلی یا از اندازه اصلی به حداقل‬ ‫‪+‬‬ ‫یا کلید‬ ‫‪+‬‬ ‫کلید‬ ‫جابه جایی پنجره به لبه راست یا چپ صفحه‬ ‫‪D+‬‬ ‫کلید‬ ‫به حداقل رساندن کلیه پنجره های باز و دوباره نمایش دادن آنها‬ ‫پنجره فعال همچنان‬ ‫ٔ‬ ‫با تکان دادن سریع نوار عنوان پنجره فعال‪ ،‬سایر پنجره ها ‪ Minimize‬می شوند ولی‬ ‫روی صفحه باقی می ماند‪.‬به این خاصیت جدید در ویندوز ‪ Aero shake ،7‬گفته می شود‪.‬‬ ‫تمرین‏‪ :1-10‬پنجره ‪ Computer‬را به اندازه نیمی از صفحه نمایش درآورید‪.‬‬ ‫‪24‬‬  ‫فصل ّاول‪ :‬توانایی کار با محیط ویندوز و به کارگیری ماوس و صفحه کلید‬ ‫‪ 1-9-7‬فعال سازی و ‪ Minimize‬کردن پنجره ها از طریق ‪Taskbar‬‬ ‫همان طور که قبال ً اشاره شد‪ ،‬زمانی که یک پنجره باز می شود‪ ،‬عنوان یا آیکن مربوط به آن در نوار وظیفه نمایش‬ ‫داده می شود‪.‬با کلیک روی این عنوان در نوار وظیفه‪ ،‬می توانید پنجره را به حالت حداقل درآورده یا با کلیک‬ ‫مجدد‪ ،‬آن را اجرا نمایید‪.‬برای به حداقل درآوردن کلیه پنجره های باز‪ ،‬روی دکمه ‪ ،Show Desktop‬در سمت‬ ‫راست نوار وظیفه کلیک کنید (شکل ‪1-27‬‏)‪.‬‬ ‫شکل‏‪ -1-27‬فعال سازی و ‪ Minimize‬کردن پنجره ها از طریق ‪Taskbar‬‬ ‫‪ 1-9-8‬پیمایش در یک پنجره‬ ‫در صورتی که محتویات یک پنجره بیشتر از ابعاد آن باشد‪ ،‬نوارهای پیمایش افقی و عمودی در پایین و حاشیه‬ ‫سمت راست پنجره ظاهر می شوند که با کلیک روی فلش های اطراف یا درگ کردن نوار لغزنده میانی آنها می توانید‬ ‫بقیه محتوای پنجره را مشاهده نمایید (شکل‏‪.)1-28‬‬ ‫)‬ ‫شکل ‪1- 28‬‏‪ -