عربيّ ـ كتاب مُدرسيّة ـ الصف التاسع

‫ــــم‬ ‫لــــی ُم َح َّمــــ ٍد َو آلِ ُم َح َّمــــ ٍد َو َع ِّج ْ‬ ‫ــــل َف َر َج ُه ْ‬ ‫ـــــل َع ٰ‬ ‫اَللّٰ ُه َّ‬ ‫ــــم َص ِّ‬ ‫عربی‪ ،‬زبان قرآن‬...

‫ــــم‬ ‫لــــی ُم َح َّمــــ ٍد َو آلِ ُم َح َّمــــ ٍد َو َع ِّج ْ‬ ‫ــــل َف َر َج ُه ْ‬ ‫ـــــل َع ٰ‬ ‫اَللّٰ ُه َّ‬ ‫ــــم َص ِّ‬ ‫عربی‪ ،‬زبان قرآن‬ ‫پایۀ نهم‬ ‫متوسطه‬ ‫ّ‬ ‫دورۀ ا ّول‬  ‫وزارت آموزش و پرورش‬ ‫سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی‬ ‫متوسطه ـ ‪909‬‬ ‫اول ّ‬ ‫عربی‪ ،‬زبان قرآن ـ پایۀ نهم دورۀ ّ‬ ‫نام کتاب‪:‬‬ ‫سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی‬ ‫پدیدآورنده‪:‬‬ ‫متوسطۀ نظری‬‫دفتر تألیف کتاب های درسی عمومی و ّ‬ ‫مدیریّت برنامه ریزی درسی و تألیف‪:‬‬ ‫محمدیان‪ ،‬علی جان بزرگی‪ ،‬علی چراغی‪ ،‬حسن حیدری‪ ،‬علی اکبر روشندل‪ ،‬فاطمه‬ ‫الدین بهرام ّ‬‫محی ّ‬ ‫شناسه افزوده برنامه ریزی و تألیف‪:‬‬ ‫ٔ‬ ‫فهیمی‪ ،‬مهری السادات میرحسینی‪ ،‬عبداللّه یزدانی و فاطمه یوسف نژاد (اعضای شورای برنامه ریزی)‬ ‫محمد کاظم‬ ‫محمدی (اعضای گروه تألیف) ـ ّ‬ ‫عادل اشکبوس‪ ،‬حبیب تقوایی‪ ،‬اباذر عباچی و حمید ّ‬ ‫بهنيا (ویراستار)‬ ‫کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی‬ ‫اداره ّ‬ ‫مدیریّت آماده‌سازی هنری‪:‬‬ ‫(طراح‬ ‫ّ‬ ‫صفری‬ ‫جواد‬ ‫ـ‬ ‫هنری)‬ ‫(مدیر‬ ‫فرد‬ ‫ذبیحی‬ ‫دمهدی‬ ‫محم‬ ‫ّ‬ ‫ـ‬ ‫چاپ)‬ ‫و‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ّ‬ ‫ف‬ ‫امور‬ ‫(مدیر‬ ‫امینی‬ ‫احمدرضا‬ ‫شناسه افزوده آماده سازی‪:‬‬ ‫ٔ‬ ‫محمدمهدی ذبیحیفرد‪،‬‬‫سوروش سعادتمندی (صفحهآرا) ـ ّ‬ ‫َ‬ ‫(طراح جلد) ـ‬‫گرافیک) ـ مریم کیوان ّ‬ ‫عباسی‪ ،‬آزاده امینیان و ابوالفضل بهرامی (عکّاسان) ـ رعنا فرج زاده دروئی‪ ،‬الهام‬ ‫حجت اللّه ّ‬ ‫ّ‬ ‫جعفرآبادی‪ ،‬فاطمه پزشکی‪ ،‬مریم دهقانزاده و فاطمه رئیسیان فیروزآباد (امور آمادهسازی)‬ ‫تهران‪ :‬خیابان ایرانشهر شمالی ـ ساختمان شمارۀ ‪ ٤‬آموزش و پرورش (شهید موسوی)‬ ‫نشانی سازمان‪:‬‬ ‫تلفن‪٩ :‬ـ‪ ،٨٨٨٣١١٦١‬دورنگار‪ ،٨٨٣٠٩٢٦٦ :‬کد پستی‪١٥٨٤٧٤٧٣٥٩ :‬‬ ‫وبگاه‪ www.chap.sch.ir :‬و ‪www.irtextbook.ir‬‬ ‫شرکت چاپ ونشر کتاب های درسی ایران تهران‪ :‬کیلومتر ‪ ١٧‬جادۀ مخصوص کرج ـ خیابان ‪٦١‬‬ ‫ناشر‪:‬‬ ‫(داروپخش) تلفن‪  ٥ :‬ـ ‪ ،٤٤٩٨٥١٦١‬دورنگار‪ ،44985160 :‬صندوق پستی‪١٣٩ :‬ـ  ‪٣٧٥١٥‬‬ ‫شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران «سهامی خاص»‬ ‫چاپخانه‪:‬‬ ‫چاپ دهم ‪1403‬‬ ‫سال انتشار و نوبت چاپ‪:‬‬ ‫‪ 0‬ـ ‪ 2422‬ـ ‪05‬ـ ‪ 964‬ـ  ‪ISBN 978‬‬ ‫شابک ‪ 0‬ـ ‪ 2422‬ـ ‪05‬ـ‪964‬ـ  ‪9٧٨‬‬ ‫مادی و معنوی این کتاب متعلّق به سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت‬ ‫کل ّٔیه حقوق ّ‬ ‫آموزش و پرورش است و هرگونه استفاده از کتاب و اجزای آن به صورت چاپی و الکترونیکی و‬ ‫ارائه در پایگاه های مجازی‪ ،‬نمایش‪ ،‬اقتباس‪ ،‬تلخیص‪ ،‬تبدیل‪ ،‬ترجمه‪ ،‬عکس برداری‪ ،‬نقّاشی‪،‬‬ ‫مجوز از این سازمان ممنوع است و متخلّفان‬ ‫تهی ٔه فیلم و تکثیر به هر شکل و نوع بدون کسب ّ‬ ‫ّ‬ ‫تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند‪.‬‬  ‫لغت عربی از ماست‪.‬لغت عربی لغت اسالم است‪.‬‬ ‫ُدِّس ِ ُّ‬ ‫سهُ)‪.‬جلد ‪.11‬صفحۀ ‪227‬‬ ‫صحیفۀ امام خمینی (ق َ‬  ‫َا ْلف ِْه ِرس‬ ‫‪11‬‬ ‫السا ِبعِ َو الثّا ِمنِ‬ ‫الص ِّف ّ‬ ‫ُمراج َعـ ُة ُد ِ‬ ‫روس َّ‬ ‫رس ْالَ َّو ُل‬ ‫اَلدَّ ُ‬ ‫‪21‬‬ ‫اَلْ ُعبو ُر ْال ِم ُن‬ ‫رس الثّانـي‬ ‫اَلدَّ ُ‬ ‫‪37‬‬ ‫الصداقَ ِة‬ ‫ج ِْس ُر َّ‬ ‫اَلدَّ ْر ُس الثّا ِل ُث‬ ‫‪49‬‬ ‫َلص ْبـ ُر ِم ُ‬ ‫فتاح الْ َف َر ِج‬ ‫ا َّ‬ ‫اَلدَّ ْر ُس ال ّراب ُِع‬ ‫‪61‬‬ ‫اَلدَّ ْر ُس الْخا ِم ُس ا َل َّرجا ُء‬ ‫‪75‬‬ ‫السا ِد ُس ت َغيي ُر الْ َحيا ِة‬ ‫اَلدَّ ْر ُس ّ‬ ‫‪87‬‬ ‫ث َـ َم َر ُة الْ ِج ِّد‬ ‫الساب ُِع‬ ‫اَلدَّ ْر ُس ّ‬ ‫‪99‬‬ ‫ِحوا ٌر بَي َن ال ّزائِ ِر َو سائِقِ َس ّيا َر ِة ْالُ ْج َرةِ‬ ‫اَلدَّ ْر ُس الثّا ِم ُن‬ ‫‪111‬‬ ‫الص َّح ِة‬ ‫ُصوص َح ْو َل ِّ‬ ‫ن ٌ‬ ‫اَلدَّ ْر ُس ال ّت ِاس ُع‬ ‫‪125‬‬ ‫رِسال ُة الشَّ ِ‬ ‫هید ُسلَیماني‬ ‫اَلدَّ ْر ُس ال ِ ُ‬ ‫ْعاش‬ ‫سخنی با دبيران‪ ،‬مدیران‪ ،‬گروههای آموزشی و اولیای دانشآموزان‬ ‫دبير بايد برای تدریس این کتاب‪:‬‬ ‫‪.1‬کتابهای عربی پايۀ هفتم و هشتم را تدريس کرده باشد؛‬ ‫‪.2‬دورۀ آموزشی ـ توجيهی (حضوری یا مجازی) را گذرانده باشد؛‬ ‫‪.3‬کتاب معلّم (راهنمای تدريس و ارزشيابی) را مطالعه کرده باشد‪.‬‬ ‫خدای مهربان را سپاسگزاريم که به ما توفیق داد تا با نگارش سومين کتاب درسی عربی‪ ،‬زبان قرآن‬ ‫به نوجوانان كشور عزیزمان خدمتی فرهنگی ارائـه دهيم‪.‬‬ ‫رویكرد «برنامۀ درسی عربی» بر اساس «برنامۀ درسی ملّی» اين است‪:‬‬ ‫«پرورش مهارتهای زبانی به منظور تقويت فهم متون دينی و کمک به زبان و ادب ّيات فارسی»‬ ‫شيوۀ کتاب متنمحوری است‪.‬انتظار میرود دانشآموز بتواند در پايان سال تحصيلی متون و‬ ‫عبارات سادۀ عربی را در ح ّد ساختار خوانده شده‪ ،‬درست بخواند و معنای آنها را بفهمد‪.‬در اين کتاب‬ ‫‪ 229‬واژۀ جديد به کار رفته؛ ا ّما بخش بسیاری از ‪ 573‬واژۀ عربی هفتم و هشتم نيز در آن تکرار شده‬ ‫متوسطه‪ ،‬آموزش حدود ‪ 800‬واژۀ پربسامد‬ ‫است؛ پس در حقيقت هدف سه کتاب عربی دورۀ ا ّول ّ‬ ‫زبان عربی است‪.‬‬ ‫کتاب بر اساس اسناد باالدستی‪« ،‬برنامۀ درسی ملّی» و «راهنمای برنامۀ درسی» نوشته شده است‪.‬‬ ‫برنامۀ درسی ملّی‪ ،‬نقشۀ راه برای تألیف همۀ کتابهای درسی است‪.‬راهنمای برنامۀ درسی عربی نيز‬ ‫که در «شورای برنامهریزی درسی عربی» ته ّيه و تنظيم شده نقشۀ راه برای تأليف کلّـ ّيـۀ کتابهای‬ ‫درسی عربی است‪.‬‬ ‫در نگارش کتاب به تجرب ّيات موفّق کتابهای عربی پیشین و کتابهای آموزش زبان ساير کشورها‬ ‫تو ّجه شده است‪.‬‬ ‫کلمات بهکار رفته در اين کتاب‪ ،‬پرکاربردترين واژگان زبان عربی است که در قرآن‪ ،‬حديث‪ ،‬روايات‬ ‫و زبان و ادب ّيات فارسی بسيار به کار رفته اند‪.‬‬ ‫تصاوير‪ ،‬عبارات‪ ،‬متون و تـمرينهای کتاب افزون بر آموزش زبان عربی‪ ،‬به ابعاد تربیتی و فرهنگی‬ ‫نیز تو ّجه دارند‪.‬‬  ‫مهمترین توصيهها دربارۀ شیوۀ تدریس و ارزشیابی كتاب‬ ‫‪ 1‬کتاب عربی پايۀ نهم در ده درس تنظیم شده است و هر درس در دو جلسۀ آموزشی تدريس‬ ‫میشود‪.‬‬ ‫‪ 2‬اين کتاب همچون دو کتاب عربی پايۀ هفتم و هشتم متنمحور است و بر ترجمه‪ ،‬درک و‬ ‫فهم و واژهشناسی تأکيد میشود‪.‬‬ ‫‪ 3‬ساختار آموزشی کتاب‪ ،‬افزون بر يادآوری مفاهيم دو کتاب پيشين‪ ،‬فعلهای امر و نهی‪،‬‬ ‫معادل ماضی استمراری‪ ،‬ترکيب اضافی و وصفی‪ ،‬وزن و ريشۀ کلمات و ساعتخوانی است‪.‬‬ ‫هدف در آموزش فعل‪ ،‬تنها شناخت انواع فعل است‪.‬دانشآموزان فعل را در جمله معنا‬ ‫میکنند‪.‬همچنين بايد فعلهای ماضی‪ ،‬مضارع‪ ،‬امر‪ ،‬نهی‪ ،‬نفی و مستقبل را در جمله‬ ‫تشخيص دهند‪.‬هدف از آموزش ترکيب وصفی و اضافی اين است که دانشآموز بتواند‬ ‫ترکيبهايی مانند «أَخي الْ َعزيز» را داخل جمله (نه بيرون از جمله) ترجمه کند؛ مثال‪:‬‬ ‫«شا َهدْتُ أَخي الْ َعزي َز في الْ َمسج ِِد‪ ».‬در وزن و حروف اصلی نيز به آموزش مفهوم دو‬ ‫وزن فا ِعل و َمفعول پرداخته شده است‪.‬همچنين در يکی از تـمرينها ماضی و مضارع‬ ‫بابهای ثالثی مزيد آمده است‪.‬ا ّما آموزش ثالثی مزيد مطلقاً از اهداف اين کتاب نيست‪.‬‬ ‫اين تـمرين صرفاً جهت آشنايی مختصر و سطحی با این بحث است‪.‬در ساعتخوانی نيز‬ ‫فقط ساعت کامل‪ ،‬ربع و نيم آموزش داده شده است و ساعتی مانند «چهار و بيست و پنج‬ ‫دقيقه» از اهداف کتاب نيست‪.‬‬ ‫‪ 4‬آنچه را دانشآموز در زمينۀ قواعد ضروری نياز دارد به تدريج خواهد آموخت؛ لذا نيازی به‬ ‫ارائۀ جزوۀ مک ّمل نيست‪.‬‬ ‫‪ 5‬کارهايی مانند اجرای گروهی مکالـمه‪ ،‬نـمايش‪ ،‬سرود‪ ،‬ترجمۀ تصويری و داستاننويسی کار‬ ‫عملی در درس عربی محسوب میشود‪.‬‬ ‫‪ 6‬از بخش «أربَعينيّات» و «قرآنیّات» افزون بر ترجمه و کاربرد واژگان میتوان در مهارت‬ ‫شفاهی به صورت گفتوگوی ميان دانشآموزان نيز بهره بُرد‪.‬هدف حفظ عينِ عبارات اين‬ ‫بخش نيست‪.‬فراگير میتواند تغييراتی مانند کاهش و افزايش در متن انجام دهد‪.‬‬ ‫متوسطه بومیسازی شده است‪.‬لذا به‬ ‫آموزش فعل و ضمير در کتابهای عربی دورۀ ا ّول ّ‬ ‫‪7‬‬ ‫ويژه از اوليای دانشآموزان که با سبک گذشته خو گرفتهاند و میخواهند به فرزندانشان کمک‬ ‫کنند درخواست میشود به اين مطلب مهم تو ّجه کنند‪.‬آموزش ضماير و صيغههای افعال بر‬ ‫اساس دستور زبان فارسی و به صورت (من‪ ،‬تو‪ ،‬او‪ ،‬ما‪ ،‬شما‪ ،‬ايشان) است‪.‬سبک پيشين به‬ ‫أنت‪ ،‬أنتُما‪ ،‬أنتُم‪ِ ،‬‬ ‫أنت‪ ،‬أنتُما‪ ،‬أنتُ َّن‪ ،‬أنا‪ ،‬نَح ُن)‬ ‫هي‪ُ ،‬هما‪ُ ،‬ه َّن‪َ ،‬‬ ‫اين صورت بود‪( :‬ه َو‪ُ ،‬هما‪ُ ،‬هم‪َ ،‬‬ ‫ هرچند تدريس فعل به شيوۀ بومیسازی است؛ ا ّما اشکالی ندارد که در پايانِ آموزش‬ ‫تثبيت آموختهها به شيوۀ مرسوم در صرف عربی عمل کرد؛ ا ّما هدف حفظ‬ ‫ِ‬ ‫به منظور‬ ‫طوطیوار صرف فعل نيست‪.‬دانشآموز بايد ضماير متّصل (شناسهها) را بشناسد؛‬ ‫مثالً با ديدن «ت ُم» در فعلهايی مانند «کَتَبْـتُم»‪َ « ،‬ذ َهبْـتُم» و « َجل َْسـتُم» و ديدن «ت َـ ‪ +... +‬ونَ»‬ ‫در فعلهايی مانند «ت َ ْکتُبونَ»‪« ،‬تَ ْذ َهبونَ» و «ت َ ْجلِسونَ» معنای آنها را تشخيص بدهد‪.‬نه‬ ‫اينکه فعلهای ماضی يا مضارع را صرف کند تا به «فَ َعلْـتُم» و «تَـ ْف َعلـونَ» برسد‪ ،‬آنگاه‬ ‫معنای آنها را تشخيص بدهد‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ همينکه دانشآموز فعلِ « َذ َهبوا» را در جملهای مانند «ا َلط ُّّل ُب َذ َهبوا ٰ‬ ‫إلی َمد َر َستـهِم‪ ».‬يا‬ ‫إلی ُصفو ِفکُم‪ ».‬درست معنا میکند‬ ‫فعل «اِذ َهبوا» را در جملهای مانند «أَيُّ َها الط ُّّل ُب‪ ،‬اِذ َهبوا ٰ‬ ‫هدف آموزشی برآورده شده است و نيازی نيست که‬ ‫و فرقِ «اِذ َهبوا» را با « َذ َهبوا» میداند‪ِ ،‬‬ ‫در ارزشيابی از او بخواهيم صيغۀ « َذ َهبوا» را «جمع مذکّر غايب» يا معاد ِل «سوم ِ‬ ‫شخص‬ ‫جمع» بگويد‪.‬هرچند در تدريس از اين اصطالحات استفاده میکنيم؛ ا ّما نبايد آنچه که‬ ‫وسيلهای برای فهم بهتر فعل است‪ ،‬خودش به هدف اصلی تبديل شود‪.‬‬ ‫ آموزش و ارزشيابی از فعل در قالب جمله است‪.‬يکی از راههای موفّق در تدريس فعل شيوۀ‬ ‫نمايشی است‪.‬‬ ‫حل بخشی از تمرينات را برعهدۀ دانشآموز بگذارد و در کالس رفع اشکال‬ ‫ دبير مجاز است ّ‬ ‫کند تا دچار کمبود وقت نشود‪.‬‬ ‫ ف ّعاليّت اصلی برای يادگيری برعهدۀ دانشآموز است و دبير نقش راهنمای آموزشی دارد؛‬ ‫برای نمونه ترجمۀ متنِ درس را دانشآموز انجام میدهد و در کالس‪ ،‬اشکاالت خود را‬ ‫برطرف میکند‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ بهترين راه برای موفّقيّت در درس عربی‪ ،‬مطالعه قبل از تدريس معلّم است‪.‬‬ ‫‪ 8‬اين کتاب مک ّمل و پشتيبان آموختههای دو کتاب پيشين در زمينۀ واژگان و ساختار است‪.‬‬ ‫‪ 9‬در بخش «بدانيم» آموزش ساختار زبان به کمک تصاوير صورت گرفته است‪.‬هدف از دو‬ ‫بخش «بدانیم» و «ف ّن ترجمه» کمک به فهم متن و عبارت است‪.‬دانشآموز اين دو بخش‬ ‫را میآموزد تا به كمکشان درست بخواند‪ ،‬بشنود‪ ،‬بفهمد و ترجمه كند‪.‬‬ ‫«قال»‪َ « ،‬دعا» و «أَ َ‬ ‫جاب»‬ ‫‪ 10‬گرچه در بخش «الْ ُمع َجم» آغاز هر درس مضارع فعلهايی مانند َ‬ ‫نوشته شده است ولی ساختنِ فعل مضارع اين فعلها از اهداف کتاب نيست‪.‬دانشآموز‬ ‫«قال ‪ -‬يَ ُ‬ ‫قول» الزم‬ ‫فقط بايد فعل ماضی و مضارع را بشناسد و معنای آن را بداند؛ مثالً در َ‬ ‫قول» چيست‪.‬او بايد در‬ ‫«قال» چيست؛ بلکه بايد بداند معنای «يَ ُ‬ ‫نيست بداند مضارع فعل َ‬ ‫«قال ‪ -‬يَ ُ‬ ‫قول» را بشناسد‪.‬‬ ‫اثر تکرار کلمات در متن کتاب به تدريج َ‬ ‫از طرح سؤال در زمینۀ «ترجمۀ فارسی به عربی» خودداری شود‪.‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪« 12‬ساخت جملۀ عربی» م ّد نظر نيست (ا ّما در بخش مکالـمه یعنی پاسخگویی به کلمات‬ ‫پرسشی این استثنا وجود دارد؛ ا ّما در مکالـمه دانشآموز باید بتواند پاسخ کوتاه دهد که‬ ‫انتظار در ح ّد یک یا دو کلمۀ ساده است و نظر به لزوم سرعت عمل در پاسخدهی رعايت‬ ‫ظرافتهای دشوار و ف ّنی زبان فعالً الزم نيست)‪.‬‬ ‫‪ 13‬تبديل «مذکّر به مؤنّث» يا «مخاطب به غایب» يا «جمع به مفرد یا مث ّنی» و موارد مشابه‬ ‫از اهداف اين کتاب نيست و بايد از طرح چنين سؤاالتی در هر آزمونی خودداری کرد؛‬ ‫مثال‪:‬‬ ‫َذ َه ْب ُت إلَی الْ َمکتَ َب ِة َو أَن َْت ما َذ َه ْب َت‪.‬‬ ‫اين جمله را به مضارع تبديل کنيد‪:‬‬ ‫جملۀ زير را با تو ّجه به کلمات داده شده بازنويسی کنيد‪:‬‬ ‫ا ُکتُ ْب وا ِجبَ َـك يا أَخـي‪.‬‬ ‫‪......‬يا أُختي‪.‬‬ ‫‪ 14‬روخوانیهای دانشآموز و ف ّعاليتهای او در بخش مکالمه در طول سال نـمرۀ شفاهی‬ ‫دانشآموز را تشکيل میدهد‪.‬‬ ‫حل تـمرين در نظر گرفته شده تا نيازی به‬ ‫‪ 15‬در کتاب جای کافی برای نوشتن ترجمه و ّ‬ ‫دفتر تـمرين نباشد‪.‬به جای اينکه وقت دانشآموز صرف نوشتن شود بايد بيشتر صرف‬ ‫مهارتهای زبانی خواندن‪ ،‬شنيدن و فهميدن گردد‪.‬رونويسی دروس و امال در هيچ يک از‬ ‫سه کتاب عربی الزم نيست‪.‬‬ ‫‪ 16‬از همکاران ارجمند درخواست میکنیم تا با رويکرد دفتر تأليف همگام شوند؛ زيرا همۀ‬ ‫متوسطۀ دوم ادامه و مک ّمل روش اين کتاب هستند‪.‬‬ ‫کتابهای درسی عربی ّ‬ ‫برای همۀ همکاران آرزوی موفّق ّيت داريم‪.‬‬ ‫اگر تـمايل داريد از نظرات شما آگاه شويم؛ میتوانيد از طريق رمزینه سریع پاسخ پيغام بگذاريد‪.‬‬ ‫نظرسنجیکتابدرسی‬ ‫َلسال ُم َعلَ ْيـکُـ َّن‪ ،‬أَ ْهالً َو َس ْهالً بِـکُـ َّن‪.‬‬ ‫أَ َّيـ ُتـ َهـا الطّالِ ُ‬ ‫بات‪ ،‬ا َّ‬ ‫ُـم‪ ،‬أَ ْهالً َو َس ْهالً بِـکُـم‪.‬‬ ‫َلسال ُم َعلَ ْيـک ْ‬ ‫أَيُّــ َهـا الـطُّـل ُ‬ ‫ّـاب‪ ،‬ا َّ‬  ‫َلسال ُم َعلَ ْيک ُْم؛‬ ‫ا َّ‬ ‫أَ ْهالً َو َس ْهالً ِبکُم ِفـي َّ‬ ‫الص ِّف ال ّت ِاسعِ؛‬ ‫ف حالُک ُْم؟‬ ‫کَ ْي َ‬  ‫س َْ‬ ‫ال َّو ُل‬ ‫ا َّ‬ ‫َلد ْر ُ‬ ‫أَهالً َو َسهالً بِالْخ ِ‬ ‫َریف‬  ‫ـع َو ال ّثـامِ ِن‬ ‫السا ِب ِ‬ ‫راج َعـ ُة ُد ِ‬ ‫روس الصَّ ِّف ّ‬ ‫ُم َ‬ ‫اَ ْل ُم ْع َجم‪ :‬واژهنامه (‪ ٢٤‬کلمۀ جدید)‬ ‫يادگيری معنای کلمات بايد در خالل ترجمۀ متون و عبارات محقّق شود‪.‬‬ ‫درخواست کرد‪ ،‬پرسيد‬ ‫َسأَ َل‪:‬‬ ‫ايـمن‬ ‫آ ِمن‪:‬‬ ‫(مضارع‪ :‬يَ ْسأَ ُل)‬ ‫اَلْ ُعبو ُر ْال ِم ُن‪ :‬عبور و مرور ايـمن‬ ‫سختیها «مفرد‪َ :‬ص ْعب»‬ ‫ِصعاب‪:‬‬ ‫شروع شد (مضارع‪ :‬يَبتَ ِدئُ)‬ ‫اِبتَدَ أَ‪:‬‬ ‫سال‬ ‫عام‪:‬‬ ‫آرزو میکنم‬ ‫َأتَ َم ّن ٰی‪:‬‬ ‫عا ٌم ِدر ٌّ‬ ‫اسـي‪ :‬سال تحصیلی‬ ‫پسران‬ ‫بَنيـنَ‪:‬‬ ‫برخاستـن‬ ‫قيام‪:‬‬ ‫دانشآموخته شد (مضارع‪ :‬يَتَ َخ َّر ُج)‬ ‫تَخَـ َّر َج‪:‬‬ ‫مرگ = َم ْوت ≠ حیاة‬ ‫َممات‪:‬‬ ‫دانشآموزان «مفرد‪ :‬تِلْميذ»‬ ‫تَـالميذ‪:‬‬ ‫گذرگاه پياده ( ُمشاة يعنی پيادگان‬ ‫َم َم ُّر الْ ُمشا ِة‪:‬‬ ‫بگیر‪ ،‬بردار‪ ،‬ببر‬ ‫ُخ ْذ‪:‬‬ ‫و جمعِ ماشي است‪).‬‬ ‫(ماضی‪ :‬أَ َخذَ‪ /‬مضارع‪ :‬يَأْ ُخذُ)‬ ‫ِمنطَ َق ُة ت ِ‬ ‫َعليم‬ ‫تحصيل‪ ،‬درس خواندن‬ ‫ِدر َاسـة‪:‬‬ ‫پارک آموزش ترافيک‬ ‫الْ ُمرورِ‪:‬‬ ‫« ِدر ّ‬ ‫اسـي‪ :‬تحصيلی»‬ ‫میمانیم‬ ‫َبقی‪:‬‬ ‫ن ٰ‬ ‫درس داد‬ ‫َد َّر َس‪:‬‬ ‫(ماضی‪ :‬بَ ِق َي ‪ /‬مضارع‪ :‬يَ ْب ٰ‬ ‫قی)‬ ‫(مضارع‪ :‬يُ َد ِّر ُس)‬ ‫ت َـبْقَونَ‪ :‬میمانید‬ ‫رفتن‬ ‫َذهاب‪:‬‬ ‫هان‬ ‫ها‪:‬‬ ‫َّهاب‪ :‬میخواهيد برويد‬ ‫تُريدو َن الذ َ‬ ‫ُهشدار میدهد (ماضی‪َ :‬ح َّذ َر)‬ ‫یُ َح ِّذ ُر‪:‬‬ ‫پيادهرو‬ ‫َرصيف‪:‬‬ ‫راه میروند‬ ‫يَـ ْمشونَ ‪:‬‬ ‫زياد کرد‪ ،‬زياد شد (مضارع‪ :‬يَزي ُد)‬ ‫زادَ‪:‬‬ ‫شی ‪ /‬مضارع‪ :‬يَـ ْمشي)‬ ‫(ماضی‪َ :‬م ٰ‬ ‫زیارت کرد (مضارع‪ :‬یَزو ُر)‬ ‫زا َر‪:‬‬ ‫‪12‬‬  ‫أَ ْهـالً َو َس ْهـالً‬ ‫اسي الْ َجدي ُد‪.‬يَ ْذ َه ُب الط ُّّل ُب َو الطّالِباتُ إِلَی الْ َمد َر َسـ ِة بِـ َف َر ٍح؛‬ ‫يَـ ْبـتَ ِـدئُ الْعا ُم ال ِّدر ُّ‬ ‫صيف َو یَعبُرو َن َم َم َّر الْ ُمشا ِة لِلْ ُعبو ِر ْال ِمنِ ؛‬‫ُه ْم يَ ْح ِملو َن َحقائِبَـ ُهم َو يَـ ْمشو َن َعلَی ال َّر ِ‬ ‫َصل‬‫نات‪.‬يَـ ْبـتَ ِـدئُ ف َْص ُل ال ِّدر َاس ِة َو الْ ِقرا َء ِة َو الْ ِکتابَ ِة َو ف ُ‬ ‫ا َلشَّ وا ِر ُع َم ْملو َء ٌة بِالْ َبنيـ َن َو الْ َب ِ‬ ‫الصداقَ ِة بَي َن التَّ ِ‬ ‫الميذ‪.‬‬ ‫َّ‬ ‫﴿ ب ِْسـمِ ِ‬ ‫اﷲال َّر ْح ٰم ِن ال َّرحيمِ ﴾‬ ‫أَ ْذکُـ ُر َربّـي ِعـ ْنـ َد قـيـامـي‬ ‫أَبْـ َدأُ ب ِْاس ِـم اللّٰ ِه کَـالمـي‬ ‫أَ ْذکُـ ُر َربّـي ِعـ ْنـ َد ُجلوسـي‬ ‫أَبْـ َدأُ ب ِْاس ِم اللّٰ ِه ُدروسـي‬ ‫أَ ْسـأَ ُل َربّـي َح َّـل ِصعابـي‬ ‫أَقْـ َرأُ ب ِْاس ِم اللّٰ ِه کِـتـابـي‬ ‫فـيـ ِه ُدعـا ٌء‪ ،‬فـيـ ِه َصـلـا ُة‬ ‫َمـکْـتَـ ُبـنـا نو ٌر َو َحيـا ُة‬ ‫فـيـ ِه کُنـوزٌ‪ ،‬فـيـ ِه َج ُ‬ ‫ـمـال‬ ‫فـيـ ِه ُعلو ٌم‪ ،‬فـيـ ِه ک ُ‬ ‫َمال‬ ‫َو يُـ َد ِّر ُس فيـ ِه الْـ ُحکَـمـا ُء‬ ‫يَتَـ َخ َّر ُج ِمنـ ُه الْـ ُعـلَمـا ُء‬ ‫َم ْر َح َمـ ٌة‪ ،‬کَـ ْنـ ٌز‪ ،‬کَـ َدوائـي‬ ‫ها کُتُبـي أَنوا ُر َسـمائـي‬ ‫َـاسـ ُم إِلٰـهي‪ ،‬زا َد ُسروري‬ ‫ف ْ‬ ‫أَبْـ َدأُ ب ِْاس ِم اللّٰ ِه أُمــوري‬ ‫‪13‬‬  ‫َ‬ ‫اَل َّتمارين‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ْالَ َّو ُل‪:‬‬ ‫‪1‬‬ ‫با تو ّجه به تصوير پاسخ دهيد‪.‬‬ ‫َهل ٰهذا زَميل َُـك؟‬ ‫ماذا َعلَی الشَّ َج َر ِة؟‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫لِـ َم ْن ٰهذَا الْ ِک ُ‬ ‫تاب؟‬ ‫أَي َن ُمستَ ٰ‬ ‫شفی بَغداد؟‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫‪14‬‬  ‫جا ِب ُر بْ ُن َح ّيـان عالِ ُم الْکيميا ِء‬ ‫کَ ْم حا ِفل ًة ِفـي الْـ َمو ِق ِف؟‬ ‫فـي أَ ِّي ِعل ٍْم ٰهذَا الْـعالِـ ُم َم ٌ‬ ‫عروف؟‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫پارک آموزش ترافیک‬ ‫تی تَـلْـ َعـ ْبـ َن کُ َر َة الْـ ِم ْنـضَ ـ َد ِة؟‬ ‫َم ٰ‬ ‫َهل ُهنا ِمنطَ َق ُة ت ِ‬ ‫َعلیم الْـ ُمرورِ؟‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫إلـی َم َّک َة الْ ُم َک َّر َم ِة؟‬ ‫اج ٰ‬ ‫بِـ َم يُـسـا ِف ُر الْـ ُح ّج ُ‬ ‫يا تِلميذاتُ ‪ ،‬کَـ ْي َـف حـالُـکُـ َّن؟‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫‪......................................................................................................‬‬ ‫‪15‬‬  ‫اَل َّت ْمري ُن الثّانـي‪:‬‬ ‫‪2‬‬ ‫در جای خالی کلمۀ مناسب بنویسید‪.‬‬ ‫واحـد ـ اِث ْـنـانِ ـ ‪.....................................‬ـ أَربَـ َعـة ـ ‪.....................................‬ـ ِسـتَّـة ـ ‪.....................................‬ـ‬ ‫‪ِ.1‬‬ ‫ش‬‫شة ـ ‪.....................................‬ـ اِث ْنا َع َ َ‬ ‫ث َـمـان َيـة ـ ‪.....................................‬ـ َع َ َ‬ ‫‪.2‬ا َلْ َ َّول ـ ‪.....................................‬ـ ا َلـثّـالِـث ـ ‪.....................................‬ـ اَلْـخـا ِمـس ـ ‪.....................................‬ـ‬ ‫ش‬‫ّـانـي َع َ َ‬ ‫ـاسـع ـ اَل ِ‬ ‫ْـعـاشـر ـ ‪.....................................‬ـ ا َلـث َ‬ ‫َلـسـابِـع ـ ‪.....................................‬ـ ا َلـتّ ِ‬ ‫ا ّ‬ ‫الس ْبت ـ ْالَ َحـد ـ ‪.....................................‬ـ ا َلـثُّـالثـاء ـ ‪.....................................‬ـ ‪.....................................‬ـ‬ ‫‪.3‬يَـو ُم َّ‬ ‫اَلْـ ُجـ ُمـ َعـة‬ ‫‪.....................................‬‬ ‫‪.4‬ا َل َّربـيـع ـ ‪.....................................‬ـ اَلْـ َخـريـف ـ‬ ‫الصبا ِح ـ اَلْـغَـدا ُء ِفـي الـظُّـ ْهـ ِر ـ ‪ِ.....................................‬فـي اللَّـ ْيـلِ‬ ‫‪.5‬اَلْـفَطور ِفـي َّ‬ ‫اَل َّت ْمري ُن الثّالِ ُث‪:‬‬ ‫‪3‬‬ ‫به پرسشهای زير پاسخ دهيد‪.‬‬ ‫‪.....................................................................................................................‬‬ ‫‪َ.1‬مـ ْن أَ َِ‬ ‫نت؟‬ ‫‪.....................................................................................................................‬‬ ‫‪.2‬کَ ْي َف حال َ ِ‬ ‫ُـك؟‬ ‫‪.....................................................................................................................‬‬ ‫نت؟‬‫‪ِ.3‬مـ ْن أَيـ َن أَ َِ‬ ‫‪.....................................................................................................................‬‬ ‫نت؟‬ ‫‪.4‬فـي أَ ِّي َص ٍّـف أَ َِ‬ ‫‪.....................................................................................................................‬‬ ‫تی يَب َدأُ الْعا ُم ال ِّدر ُّ‬ ‫اسي في إيران؟‬ ‫‪َ.5‬م ٰ‬ ‫‪16‬‬  ‫اَل َّت ْمري ُن ال ّراب ُِع‪:‬‬ ‫‪4‬‬ ‫برای فعلهای زير‪ ،‬ضمير مناسب انتخاب؛ سپس هر جمله را ترجمه کنيد‪.‬‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫) نَـ َجـ ْحـنـا‪.‬‬ ‫نَح ُن‬ ‫‪ُ (.1‬هم‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫أَن ُتـام ) يَـ ْن ُ‬ ‫ـصـرونَ‪.‬‬ ‫‪ُ (.2‬هم‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫) ال ت َـک ِْـذ ُب‪.‬‬ ‫أَن ُتام‬ ‫‪(.3‬أَ َ‬ ‫نت‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫) َو َصـلْـتُـم‪.‬‬ ‫أَن ُتم‬ ‫‪ُ (.4‬هـ َّن‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫) يَـق ِ‬ ‫ْـد ْرنَ‪.‬‬ ‫ُهـ َّن‬ ‫‪(.5‬أَن ُتام‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫ـت‪.‬‬ ‫) ما قَـ ُربَ ْ‬ ‫أَ ِ‬ ‫نت‬ ‫(هي‬ ‫‪َ.6‬‬ ‫اَل َّت ْمري ُن الْخا ِم ُس‪:‬‬ ‫‪5‬‬ ‫کدام کلمه از نظر معنايی با بق ّيۀ کلامت «ناهامهنگ» است؟‬ ‫َحقي َبة‬ ‫طَ ّبا َخة‬ ‫طَبي َبة‬ ‫‪.1‬م َوظَّـفَة‬ ‫عـا ِمـل‬ ‫َمدي َنـة‬ ‫قَـريَة‬ ‫‪ُ.2‬محافَظَة‬ ‫َجـ َّدة‬ ‫لَـون‬ ‫أُ ْخـت‬ ‫‪.3‬بِـ ْنـت‬ ‫َعـيْـن‬ ‫يَــد‬ ‫قَـول‬ ‫‪.4‬قَــ َدم‬ ‫ِس ْنجاب‬ ‫فَـ َرس‬ ‫َجـ َّنـة‬ ‫‪.5‬بَـقَـ َرة‬ ‫شَ ـ ْمـس‬ ‫کَوکَب‬ ‫قَـ َمـر‬ ‫‪.6‬أُ ْسـ َرة‬ ‫َسـ َنــة‬ ‫شَ ـ ْهـر‬ ‫َذ َهب‬ ‫‪.7‬أُ ْسبوع‬ ‫َسحـاب‬ ‫تَـ ْمـر‬ ‫ُر ّمـان‬ ‫‪.8‬تُـفّـاح‬ ‫‪17‬‬  ‫السا ِد ُس‪:‬‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ّ‬ ‫‪6‬‬ ‫هر کلمه را به توضيح مناسب آن وصل کنيد‪«.‬يک کلمه اضافه است‪».‬‬ ‫اس الْفَطو َر َو الْغَدا َء َو الْ َعشا َء‪.‬‬ ‫َمکا ٌن يَأْک ُُل في ِه ال ّن ُ‬ ‫‪.1‬کُـ َر ُة الْـ َق َد ِم‬ ‫طائِـ ٌر أَس َو ُد اللَّـونِ ‪.‬یُ َح ِّذ ُر الْ َح َی ِ‬ ‫وانات ِم َن الْ َخطَرِ‪.‬‬ ‫‪.2‬اَلْ ُمحافَظَـ ُة‬ ‫يت ِب َدع َو ٍة أَو بِـ َغريِ َدع َو ٍة‪.‬‬ ‫ه َو الَّذي يَ ْد ُخ ُل الْبَ َ‬ ‫‪.3‬اَلْ َمطْـ َعـ ُم‬ ‫ش ال ِعـبـاً‪.‬‬ ‫ـب فـيـهـا أَ َح َد َع َ َ‬ ‫ريـاضَ ـ ٌة يَـلْـ َع ُ‬ ‫‪.4‬اَلْ َمــسـا ُء‬ ‫واسـ َعـ ٌة فيـهـا أَشجـا ٌر کَـثـيـ َرةٌ‪.‬‬ ‫رض ِ‬ ‫أَ ٌ‬ ‫‪.5‬اَلْغــابَـ ُة‬ ‫َوق ُْت نِهايَـ ِة الـ َّنها ِر َو بِدايَـ ِة اللَّيلِ ‪.‬‬ ‫اب‬ ‫‪.6‬اَلْغُــر ُ‬ ‫‪.7‬اَلضَّ ـيْ ُـف‬ ‫الساب ُِع‪:‬‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ّ‬ ‫‪7‬‬ ‫در جای خالی‪ ،‬يکی از کلمههای زير را بنويسيد‪«.‬دو کلمه اضافه است‪».‬‬ ‫عاب‬ ‫لوس ـ الْ َح َج ِر ـ الْجـا ِهلِ ـ ْالَما ُن ـ ِّ‬ ‫الص ُ‬ ‫َيـك ـ َذ َهـبِـ ِه ـ الْ ُج ُ‬ ‫َعل َ‬ ‫ـر م ْ‬ ‫ـم ْ َ ْ‬‫ْ‬ ‫َ‬ ‫‪.1‬أ َد ُب ال َ‬ ‫ـرءِ‪ ،‬خـي ٌ ِ‬ ‫َ ُ‬ ‫هلل‬ ‫رسول ا ِ‬ ‫ـن ‪.................................................................‬‬ ‫ا َ ْ  ل ُ‬ ‫َ َ‬ ‫ّ ْ‬ ‫َ‬ ‫ِّ‬ ‫ُ‬ ‫َْ ْ‬ ‫مام َع ٌّ‬ ‫ش فِـي ‪........................................‬‬ ‫لي‬ ‫‪.2‬ال ِعلم فِـي الصـغ ِر‪ ،‬کالنـق ِ‬ ‫َ ُ‬ ‫ِّ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬ ‫جهـولـتـان ؛ الص ّ‬ ‫ْ َ‬ ‫هلل‬ ‫َ ُ‬ ‫رسول ا ِ‬ ‫ـحـة َو ‪....................................‬‬ ‫ِ‬ ‫تان م‬ ‫‪.3‬نِعـم ِ‬ ‫ا َ ْ  ل ُ‬ ‫ـك َو يَ ٌ‬‫َ‬ ‫َ ٌ َ‬ ‫لـد ْه ُ‬ ‫ـر يَ‬ ‫ّ‬ ‫َ َ‬ ‫مام َع ٌّ‬ ‫ـوم ‪...................................‬‬ ‫ـومـان ؛ يـوم ل‬ ‫‪.4‬ا‬ ‫لي‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫مام َع ٌّ‬ ‫لي‬ ‫َْ‬ ‫   ل ُ‬ ‫ا‬ ‫ـر ِم ْن َصداقَـ ِة ‪...................................‬‬ ‫داو ُة الـعاقِـل‪َ ،‬خـيْ ٌ‬ ‫ِ‬ ‫‪َ.5‬ع َ‬ ‫‪18‬‬  ‫اَل َّت ْمري ُن الثّا ِم ُن‪:‬‬ ‫‪8‬‬ ‫متضا ّد کلمههای داخل جدول را در کلامت زير پيدا کنيد و بنويسيد‪.‬‬ ‫کَـثير ـ لَيْل ـ نِهايَـة ـ قَريب ـ َجميل ـ َصداقَـة ـ يَـمين ـ غاليَـة ـ ِشراء ـ فَر َِح ـ کَذ ََب ـ حا ّر‬ ‫يَـسـار ≠‬ ‫بَـعـيـد ≠‬ ‫خيـصة ≠‬ ‫َر َ‬ ‫بـارِد ≠‬ ‫بِـدايَـة ≠‬ ‫بَـ ْيـع ≠‬ ‫َصـ َد َق ≠‬ ‫قَـبـيـح ≠‬ ‫َحـ ِز َن ≠‬ ‫نَـهـار ≠‬ ‫َعـدا َوة ≠‬ ‫قَـليـل ≠‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ال ّت ِاس ُع‪:‬‬ ‫‪9‬‬ ‫اين کلامت را در جای مناسبی از جدول بنويسيد‪.‬‬ ‫أَوراق ـ ف َّـلحانِ ـ شَ َج َرة ـ ريـاضـ ّيـو َن ـ َسـ ِّيـدات ـ ُمـ َد ِّر َسـتـانِ‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫مفرد مؤنّث‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫مث ّنای مذکّر‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫مث ّنای مؤنّث‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫جمع مذکّر سالـم‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫جمع مؤنّث سالـم‬ ‫‪..................................................................................................‬‬ ‫مکس‬ ‫جمع ّ‬ ‫‪19‬‬  ‫ا َْلَربَعین ّیات‬ ‫طي َو ال ّزائِ ُر‬ ‫َلش ُّ‬ ‫ا ُّ‬ ‫ـ شُ کرا ً‪.‬سا َع َد َك اللّٰ ُه!‬ ‫ـ أَهالً َو َسهالً ِبکُم!‬ ‫َبقـی أُسبو َعنيِ‪.‬‬ ‫ـن ٰ‬ ‫ـ کَم يَوماً تَبقَـو َن ِفـي الْ ِعراقِ ؟‬ ‫ـ إلَی ال َّن َج ِف َو کَربَالء َو ال ِ‬ ‫ْکاظميَّ ِة َو سا َم ّراء‪.‬‬ ‫إلی أَ ِّي ُم ُدنٍ ت ُريدو َن الذ َ‬ ‫َّهاب؟‬ ‫ـ ٰ‬ ‫َبقـی يَو َمنيِ‪.‬‬ ‫ـن ٰ‬ ‫ـ کَم يَوماً ت َبقَو َن ِفـي ال َّن َج ِف؟‬ ‫ـ ِفـي ال ِ‬ ‫ْکاظم َّي ِة َو سا َم ّراء يَو َمنيِ‪َ ،‬و الْباقي يف کَربَالء‪.‬‬ ‫ـ َو کَم يَوماً يف با ِقـي الْـ ُم ُدنِ ؟‬ ‫ـ َح ِفظ ََـك اللّٰ ُه!‬ ‫ـ أَتَـ َم ّن ٰ‬ ‫ـی لَکُم زيا َر ًة َمقبولَ ًة!‬ ‫ـ شُ کرا ً َجزيالً‪.‬يف أَمانِ اللّٰ ِه َو ِح ِ‬ ‫فظـ ِه!‬ ‫ـ ُخ ْذ َجواز ََك‪ ،‬يف أَمانِ اللّٰ ِه!‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ََ‬ ‫َ َ ّ ‪1‬‬ ‫َ‬ ‫َمن َ‬ ‫زارنا في ممات ِـنا فکأنما   زارنا في حیات ِنا ‪.‬‬ ‫الصا ِد ُق‬ ‫ا َْلما ُم ّ‬ ‫‪1‬ــ کَأَنَّ ‪ ،‬کَأَنَّـام‪ :‬گویی!‬ ‫‪20‬‬  ‫س ال ّثاني‬ ‫َا َّ‬ ‫لد ْر ُ‬ ‫اَ ْل ُعبو ُر ْال ِم ُن‬ ‫‪21‬‬  ‫س ال ّثاني‬ ‫َا َّ‬ ‫لد ْر ُ‬ ‫اَ ْل ُم ْع َجم‪ 29( :‬کلمۀ جدید)‬ ‫پوشاند‪ ،‬پنهان کرد‬ ‫َسـ َتـ َر‪:‬‬ ‫ايـمان آورد (مضارع‪ :‬يُؤ ِم ُن)‬ ‫آ َمنَ‪:‬‬ ‫شا ِح ُن الْ َج ّوالِ‪ :‬شارژر موبايل‬ ‫محبوبترین‬ ‫أَ َح ُّب‪:‬‬ ‫ات الْ ُمرورِ‪ :‬عالمتهای راهنمايی و‬ ‫إِشار ُ‬ ‫بدبختی‬ ‫شَ ـقـا َوة‪:‬‬ ‫رانندگی‬ ‫إِدا َر ُة الْ ُمرورِ‪ :‬ادارۀ راهنمايی‬ ‫روزنامه «جمع‪ُ :‬ص ُحف»‬ ‫َصحیفَة‪:‬‬ ‫و رانندگی‬ ‫َصحيفَة جِداريَّة‪ :‬روزنامه ديواری‬ ‫ُمرور‪ :‬گذر کردن‬ ‫برخورد کرد (مضارع‪ :‬يَ ْص ِد ُم)‬ ‫َصدَ َم‪:‬‬ ‫اندرزگوترين‬ ‫أَن َ‬ ‫ْـصـح‪:‬‬ ‫ناگهان‬ ‫فَـ ْجـأَةً‪:‬‬ ‫أَيُـم ِک ُن أَنْ تَرجِ َع‪ :‬آيا امکان دارد برگردی؟‬ ‫زشتی‬ ‫قُـ ْبـح‪:‬‬ ‫گريه کردن‪ ،‬گریه‬ ‫بُـکـاء‪:‬‬ ‫بعدی‬ ‫تالـي‪:‬‬ ‫قطعاً‬ ‫لَـ َقدْ ‪:‬‬ ‫اَلْيَو ُم التّالي‪ :‬روز بعد‬ ‫به من میدهی‬ ‫تُعطيني‪:‬‬ ‫برای چه (لِـ ‪ +‬ما)‬ ‫لِ َ‬ ‫ـم‪:‬‬ ‫أَ ْن ت ُعط َيني‪ :‬که به من بدهی‬ ‫آنچه‬ ‫مـا‪:‬‬ ‫بفرما‬ ‫تَفَضَّ ْل‪:‬‬ ‫مغازه‬ ‫َم َح ّل‪:‬‬ ‫صحبت کرد (مضارع‪ :‬يَتَ َکلَّ ُم)‬ ‫تَکَل ََّم‪:‬‬ ‫متأسفانه‬ ‫ّ‬ ‫َم َع ْالَ َس ِ‬ ‫ف‪:‬‬ ‫وجود دارد‬ ‫تو َجدُ ‪:‬‬ ‫صدا زد (مضارع‪ :‬يُنادي)‬ ‫نـادی‪:‬‬ ‫ٰ‬ ‫جهت (مسير)‬ ‫جِ َهة‪:‬‬ ‫آرام‬ ‫ها ِدئ‪:‬‬ ‫باهوش‬ ‫َذ ّ‬ ‫کـي‪:‬‬ ‫میبندند‬ ‫يَ ُسدّ ونَ ‪:‬‬ ‫بستـری شد‪ ،‬خوابيد‬ ‫َر َقـدَ ‪:‬‬ ‫(ماضی‪َ :‬س َّد‪ /‬مضارع‪ :‬يَ ُس ُّد)‬ ‫(مضارع‪ :‬يَـ ْرقُ ُد)‬ ‫‪22‬‬  ‫اَلْ ُعبـو ُر ْال ِمـ ُن‬ ‫ستِـ ِه‪ ،‬بَـ َدأَ‬ ‫َـس َعلَی الْامئِـ َد ِة َمـ َع أُ ْ َ‬ ‫َر َجـ َع َسـ ّجـا ٌد ِم َن الْـ َمد َر َس ِة َحزيـناً؛ ِعـ ْن َدما َجـل َ‬ ‫لی غُرفَ ِتـ ِه؛ َذ َه َب أَبو ُه إِلَـي ِه َو تَـکَـلَّـ َم َم َعـ ُه َو َسأَلَـ ُه‪:‬‬ ‫بِـالْـ ُبـکـا ِء فَ ْجأَ ًة َو َذ َه َب إِ ٰ‬ ‫ْـت الطَّعا َم؟!»‬ ‫«لِامذا ما أَکَل َ‬ ‫جاب‪َ « :‬ه ْل ت َـ ْعر ُِف َصديقـي ُح َسيناً؟»‬ ‫أَ َ‬ ‫َکـي َوها ِدئٌ‪.‬‬‫قال‪« :‬نَ َعم؛ أَ ْعـ ِرفُـ ُه؛ ه َو َولَـ ٌد ذ ٌّ‬ ‫َ‬ ‫ماذا َح َدثَ لَـ ُه؟»‬ ‫شفی؛‬ ‫جاب َس ّجا ٌد‪« :‬ه َو َرقَ َد ِفـي الْـ ُم ْستَ ٰ‬ ‫أَ َ‬ ‫صيف الْ ُمقابِلِ ؛‬ ‫َص َد َمتْـ ُه َس ّيا َرةٌ؛ َوقَ َع ِت الْحا ِدث َ ُة أَمامـي؛ ِعن َدما شا َه ْدت ُـ ُه َعلَی الـ َّر ِ‬ ‫ات و ِم ْن َغیْــ ِر َم َم ِّر الْ ُمشـا ِة؛ فَ َق ُربَ ْت‬ ‫السیّــار ِ‬ ‫نا َديْـتُـ ُه؛ فَق ََص َد الْ ُعبو َر بِدونِ ال َّنظَ ِر إلَی َّ‬ ‫ِم ْنـ ُه َسـ ّيا َر ٌة َو َص َد َمتْـ ُه‪.‬کان َْت ُس َع ُة َّ‬ ‫الس ّیا َر ِة کَثی َرةً‪».‬‬ ‫قال أَبو ُه‪« :‬کَـ ْي َـف حـالُـ ُه ْالنَ؟»‬ ‫َ‬ ‫جروح‪».‬‬ ‫قـال س ّجا ٌد‪« :‬ه َو َم ٌ‬ ‫َ‬ ‫َالميـذ ِه کِـتــابَـ َة قَوانـيـنِ الْـ ُمرو ِر َو َر ْسـ َم‬ ‫َـب الْـ ُم َد ِّر ُس ِمـ ْن ت ِ‬ ‫وم التّـالـي‪ ،‬طَـل َ‬ ‫ِفـي الْـيَ ِ‬ ‫الصحی َح ِة ِفـي الشَّ وار ِع َوالطُّ ُرقِ ‪.‬‬ ‫ات الْ ُمرو ِر فـي َصحيفَـ ٍة جِداريَّ ٍة و رِعای َة ْالَعام ِل َّ‬ ‫إشار ِ‬ ‫لی ِمنطَ َق ِة ت ِ‬ ‫َعلیم الْ ُمرورِ‪.‬‬ ‫ث ُ َّم أَ َخ َذ الْ ُمدی ُر تَالمی َذ الْ َمد َر َس ِة إِ ٰ‬ ‫ات الْ ُمرو ِر َو‬ ‫ش ِح إشار ِ‬ ‫َو بَ ْع َد یَو َمینِ ‪ ،‬جا َء ُش ِط ٌّي إِلَی الْ َمد َر َس ِة ِمن إِدا َر ِة الْ ُمرو ِر لِ َ ْ‬ ‫طَل ََب ِمن ُه ُم الْ ُعبو َر ِمن َم َم ِّر الْ ُمشا ِة‪.‬‬ ‫المات الْـ ُمرو ِر َو شَ ـ َرحوا َمعان َيـها‪.‬‬ ‫ـب الـتَّـالمي ُذ َصحيفَـ ًة جِداريَّـ ًة َو َر َسـمـوا فيـها َع ِ‬ ‫کَـتَ َ‬ ‫‪23‬‬ ‫ا َل َّد َورا ُن َعلَی الْيَسا ِر‬ ‫ا َل َّد َورا ُن َعلَی الْيَم ِني‬ ‫َممنو ُع ال ُّدخول‪.‬‬ ‫َممنوعٌ‪.‬‬ ‫َممنوعٌ‪.‬‬ ‫َم َم ُّر الْ ُمشا ِة‪.‬‬ ‫وانات أَهلیَّ ٍة‪.‬‬ ‫ُمرو ُر َحیَ ٍ‬ ‫إشار ُة ُمرو ِر الْ ُمشا ِة‪.‬‬ ‫درستی يا نادرستی جملههای زير را بر اساس منت درس بنويسيد‪.‬‬ ‫الصحي َف ِة الْجِـداريَّـ ِة قَوانـيـ َن الْ ُمرورِ‪.‬‬ ‫‪.1‬کا َن َموضو ُع َّ‬ ‫َعلیم الْ ُمرورِ‪.‬‬‫لی ِمنطَ َق ِة ت ِ‬ ‫‪.2‬اَلْ ُمدی ُر أَ َخ َذ التَّالمی َذ إِ ٰ‬ ‫َريب ِمن بَي ِتـ ِه‪.‬‬ ‫وص ٍف ق ٍ‬ ‫‪َ.3‬رقَـ َد حس ٌني يف ُمستَ َ‬ ‫لی َمـنـ ِزلِـ ِه َمـسـرورا ً‪.‬‬ ‫‪َ.٤‬ر َجـ َع س ّجـا ٌد إِ ٰ‬ ‫‪.5‬أَبو س ّجـا ٍد ما َعـ َر َف ُح َسينـاً‪.‬‬ ‫‪24‬‬  ‫وزن و حروف اصلی‬ ‫بدانيم‬ ‫فا ِعل‬ ‫عالِم‬ ‫‪.1‬بسياری از کلمهها در عربی سه حرف اصلی دارند؛ مثال‪:‬‬ ‫حروف اصلی‬ ‫کلمات همخانواده‬ ‫حـاکِـم‪َ ،‬مـ ْحـکـوم‪َ ،‬حـکـيـم‪ِ ،‬حـکْـ َمـة‪ُ ،‬مـحـاکَـ َمـة‪،‬‬ ‫حﻙم‬ ‫ُحـکـو َمـة‪ ،‬أَ ْحـکـام‬ ‫عـالِـم‪َ ،‬مـ ْعـلـوم‪َ ،‬عـلـيـم‪ ،‬ت َـ ْعـلـيـم‪ ،‬أَ ْعـلَـم‪ُ ،‬عـلـوم‪،‬‬ ‫علم‬ ‫إِ ْعـلـام‬ ‫در کلامتی مانند «حاکــم‪ ،‬محکــوم‪َ ،‬حکــيم و‪ »...‬سه حرف «ح ک م» به‬ ‫ترتيب تکرار شدهاند‪.‬‬ ‫به این سه حرف «حروف اصلی» يا «ريشۀ» کلمه میگويند‪.‬‬ ‫شناخ ِنت حروف اصلی به امالی ما کمک میکند‪.‬با نگاه به همخانوادههای‬ ‫يک کلمه میتوان به حروف اصلی آن پی بُرد؛ اگر با دقّت به اين کلمهها‬ ‫َـسـة ‪َ /‬مـجـالِـس ‪َ /‬مـ ْجـلِـس ‪ /‬إ ْجـلـاس ‪ُ /‬جـلـوس ‪َ /‬جـل َ‬ ‫ْـسـة ‪َ /‬جـلـيـس»‬ ‫« ُمـجـال َ‬ ‫نگاه کنيم؛ درمیيابيم که بهترتيب سه حرف «ج ل س» در آنها مشرتک است‪.‬‬ ‫‪25‬‬  ‫سه حرف اصلی اين کلامت چيست؟‬ ‫‪...........................................‬‬ ‫را ِفـع‪َ ،‬مـ ْرفوع‪َ ،‬رفيع‪:‬‬ ‫مـ ْنـظور‪ ،‬ن َظيـر‪................................... :‬‬ ‫ِ‬ ‫نـاظـر‪َ ،‬‬ ‫مـقْدور‪ ،‬قَدير‪.......................................... :‬‬ ‫قـا ِدر‪َ ،‬‬ ‫حروفی که همراه حروف اصلی میآيند؛ «حروف زائد» ناميده میشوند‪.‬‬ ‫اين حروف معنای جديدی به کلمه میدهند‪.‬‬ ‫حروف اصلی کلمهها به ترتيب با سه حرف «ف ع ل» سنجيده میشوند‪.‬‬ ‫َـسـة‬ ‫‪ُ ‬مـجـال َ‬ ‫ـة‬ ‫َسـ‬ ‫لَـ‬ ‫ا‬ ‫جـ‬ ‫ُمـ‬ ‫‪ُ ‬مـفـا َعـلَــة‬ ‫ـة‬ ‫لَـ‬ ‫َعـ‬ ‫ا‬ ‫فـ‬ ‫ُمـ‬ ‫‪.2‬بيشرت کلامت در زبان عربی وزن دارند؛ مثال‪:‬‬ ‫وزن‬ ‫کــلــمـــات‬ ‫فـا ِعـل‬ ‫نـاصـر عـارِف ظـالِـم فـاتِـح قـاتِـل ضـارِب را ِفـع‬ ‫ِ‬ ‫َمـ ْنـصور َمـ ْعروف َمـظْـلـوم َمـفْـتـوح َمقْـتـول َمـضْ ـروب‬ ‫َمـفْـعـول‬ ‫َمـ ْرفـوع‬ ‫کدام کلمه بر وزن فا ِعل و کدام بر وزن َمفْعول است؟‬ ‫َمقْطوع‪ ،‬حا ِمد‪ ،‬عابِد‪َ ،‬مذْکور‬ ‫‪26‬‬  ‫با معنای دو وزن «فا ِعل» و « َمفْعول» آشنا شويد‪.‬‬ ‫فن ترجمه‬ ‫ّ‬ ‫معموالً وزن «فا ِعل» به معنای «انجام دهنده يا دارندۀ حالت» و وزن « َمفْعول»‬ ‫به معنای «انجام شده» است؛ مثال‪:‬‬ ‫حا ِمد‪ :‬ستاينده‬ ‫َم ْحمود‪ :‬ستوده شده‬ ‫ترجمه کنيد‪.‬‬ ‫َ ُ ِّ َ ْ‬ ‫َ ُ ِّ َ ْ‬ ‫لوق ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫نوع‪ ،‬يا خا ِلـق کـل مـخ ٍ‬ ‫يا صانِـع کـل مص ٍ‬ ‫‪..................................................................................................................................................................................‬‬ ‫َاَل َّتمارين‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ْالَ َّو ُل‪:‬‬ ‫‪1‬‬ ‫حروف اصلی و ترجمۀ کلامت زير را بنويسيد‪.‬‬ ‫‪.......................................................................................................................................................................................‬‬ ‫عـابِد‪َ ،‬مـ ْعـبـود‪:‬‬ ‫‪.......................................................................................................................................................................................‬‬ ‫فـاتِـح‪َ ،‬مـفْتـوح‪:‬‬ ‫‪..................................................................................................................................................................................‬‬ ‫کـاتِب‪َ ،‬مـکْـتوب‪:‬‬ ‫‪..................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ـضوب‪:‬‬ ‫ضـارِب‪َ ،‬م ْ‬ ‫‪...................................................................................................................................................................................‬‬ ‫خـا ِدم‪َ ،‬مـ ْخـدوم‪:‬‬ ‫‪..................................................................................................................................................................................‬‬ ‫شـا ِهـد‪َ ،‬مـشْ هود‪:‬‬ ‫‪1‬ــ بخشی از دعای جوشن کبري‬ ‫‪27‬‬  ‫اَل َّت ْمري ُن الثّانـي‪:‬‬ ‫‪2‬‬ ‫وزن کلمات جدول را بنويسيد‪.1‬‬ ‫مصدر‬ ‫مضارع‬ ‫ماضی‬ ‫ريشه‬ ‫إ ْخراج‬ ‫يُـ ْخـر ُِج‬ ‫أَ ْخـ َر َج‬ ‫خرج‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫ت َْسلیم‬ ‫يُ َسـلِّـ ُم‬ ‫َسـلَّـ َم‬ ‫سلم‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫ت َعا ُمل‬ ‫يَـتَـعـا َم ُـل‬ ‫تَـعـا َم َـل‬ ‫عمل‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫ت َ َعلُّم‬ ‫يَـتَـ َعـلَّـ ُم‬ ‫تَـ َعـلَّـ َم‬ ‫علم‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫اِ ْس ِت ْخدام‬ ‫ـسـتَـ ْخ ِـد ُم‬ ‫يَ ْ‬ ‫اِ ْسـتَـ ْخـ َد َم‬ ‫خدم‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫ُمسافَ َرة‬ ‫يُـسـا ِفـ ُر‬ ‫سـافَـ َر‬ ‫سفر‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫اِنْ ِکسار‬ ‫يَـ ْنـک ِ‬ ‫َـسـ ُر‬ ‫اِنْـک َ‬ ‫َـسـ َر‬ ‫کسر‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫اِشْ ِتغال‬ ‫يَـشْ ـتَـ ِغ ُـل‬ ‫اِشْ ـتَـغ ََـل‬ ‫شغل‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫توجه دبیر گرامی‪ :‬هدف‪ ،‬آموزش فعلهای ماضی و مضارع و نیز مصدر ُثالثی مزيد نيست‪.‬‬ ‫‪1‬ــ قابل ّ‬ ‫‪28‬‬  ‫اَل َّت ْمري ُن الثّالِ ُث‪:‬‬ ‫‪3‬‬ ‫هر کلمه را به عبارت مرتبط با آن وصل کنيد‪.‬‬ ‫قَوا ِعـ ُد الْ ُمـرو ِر ِفـي الشَّ وا ِر ِع َو الطُّـ ُرقِ ‪.‬‬ ‫‪.1‬قَوانيـ ُن الْ ُمرو ِر‬ ‫أَور ٌاق فيهـا أَخبا ٌر َو َمعلوماتٌ أُ ْخ ٰ‬ ‫ری‪.‬‬ ‫‪.2‬اَلْـ ُم ْستَـشْ ٰ‬ ‫فی‬ ‫جانِ ٌب ِم َن الشّ ـا ِر ِع لِـ ُمـرو ِر ال ّن ِ‬ ‫اس‪.‬‬ ‫صـيـف‬ ‫‪.3‬ا َل َّر ُ‬ ‫َمکا ٌن ُم َج َّه ٌز لِـ َف ْح ِص الْ َم ٰ‬ ‫رضی‪.‬‬ ‫َلصحی َف ُة‬‫‪.4‬ا َّ‬ ‫َج َريا ُن الـ ُّدمو ِع ِم َن الْ ُحـ ْزنِ ‪.‬‬ ‫‪.5‬اَلْـبُـکا ُء‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ال ّراب ُِع‪:‬‬ ‫‪4‬‬ ‫جاهای خالی را با کلامت داده شده پُر کنيد‪.‬‬ ‫نت ـ أَنـتُـ َّن ـ أَنا ـ نَـ ْحـ ُن‬ ‫نت ـ أَنـتُـمـا ـ أَنـتُـم ـ أَ ِ‬ ‫هـي ـ ُهـ َّن ـ أَ َ‬ ‫هـ َو ـ ُهـمـا ـ ُهـم ـ َ‬ ‫‪...............‬‬ ‫من‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫تو‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫او‬ ‫ما‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪.............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫شما‬ ‫‪.............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫‪...............‬‬ ‫ايشان‬ ‫‪29‬‬  ‫اَل َّت ْمري ُن الْخا ِم ُس‪:‬‬ ‫‪5‬‬ ‫در جاهای خالی از کلامت داده شده استفاده کنيد‪«.‬يک کلمه اضافه است‪».‬‬ ‫التّالـي ـ جِداريَّـ ٍة ـ ِ‬ ‫شاح ُن ـ تِـلْـمـيـ ٌذ ـ الـ ُّدمـو ُع ـ َح َدثَ‬ ‫‪.1‬يا زَمـيـلـي‪ ،‬ما ب َِـك؟ لِـ َم أَ َ‬ ‫نت َحزي ٌن؟ ماذا ‪...............................‬؟‬ ‫‪.2‬ا َلـتَّـالميـ ُذ َمشغولو َن بِـتَـهـيِـئَـ ِة َصحيفَـ ٍة ‪..................................‬‬ ‫السـا ِد ِس ِالب ِت ِّ‬ ‫دائـي‪.‬‬ ‫الـص ِّـف ّ‬ ‫‪.3‬أَخـي ‪ِ................................‬فـي َّ‬ ‫لی َو ْجـ ِه الـطِّفـلَـ ِة‪.‬‬ ‫‪....................................4‬جاريَـ ٌة َع ٰ‬ ‫‪َ.5‬ه ْل ِعن َد َك ‪................................‬الْهاتِ ِف الْ َج ّوا ِل؟‬ ‫السا ِد ُس‪:‬‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ّ‬ ‫‪6‬‬ ‫کدام کلمه از نظر معنا با ساير کلمهها «ناهامهنگ» است؟‬ ‫طـائِـ َرة‬ ‫َسفي َنة‬ ‫َسـ ّيا َرة‬ ‫‪.1‬ها ِدئ‬ ‫َرصيف‬ ‫خاتَـم‬ ‫سا َحة‬ ‫‪.2‬شارِع‬ ‫نَـظَـ َر‬ ‫شـا َهـ َد‬ ‫أی‬ ‫َر ٰ‬ ‫‪.3‬أَک ََـل‬ ‫جــار‬ ‫شــاي‬ ‫شَ ـراب‬ ‫‪.4‬مـاء‬ ‫نــادی‬ ‫ٰ‬ ‫ِسـ ّن‬ ‫لِسـان‬ ‫‪.5‬يَــد‬ ‫‪30‬‬  ‫الساب ُِع‪:‬‬ ‫اَل َّت ْمري ُن ّ‬ ‫‪7‬‬ ‫آیه و احاديث زير را ترجمه کنيد‪.‬سپس کلامتی بر اين وزنها در آنها بيابيد‪.‬‬ ‫‪....................................................‬‬ ‫يَ ْف ُع ُل‪.................................................... :‬فَـعـالَـة‪:‬‬ ‫‪....................................................‬‬ ‫فا ِعل‪:‬‬ ‫فعال‪..................................................... :‬‬ ‫ِ‬ ‫‪......................................................‬‬ ‫ِف ْعل‪:‬‬ ‫َْ‬ ‫ـم غيب ّ‬ ‫‪ ﴿.1‬إ ّن َ‬ ‫اهلل عـا ِل ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫رض ﴾‬‫ال‬ ‫السـماوات َ‬ ‫و‬ ‫فاطر‪38 :‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪.................................................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ا َ ْ  ل ُ‬ ‫مام َع ٌ‬ ‫ُ ْ ُ ْ ََ َ ْ ُ ُ ُ ْ َ ّ‬ ‫الـنَ َ‬ ‫ـلـي‬ ‫ـب‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ـس‬ ‫‪.2‬حـسـن الـأد ِب يـسـتـر قـبـح‬ ‫‪.................................................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫سول ُ‬‫َ ُ‬ ‫ـح ُ‬ ‫ــهم ِلـ ِعـبـا ِد ِه‪.‬‬ ‫ـب عـبـاد اهلل إلَـی اهلل أَن ْ َ‬ ‫ـص ُ‬ ‫َّ َ َ َّ‬ ‫‪ِ.3‬إن أح‬ ‫اهلل‬ ‫ر‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪.................................................................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫ا َ ْل ُ‬ ‫مام َع ٌ‬ ‫ـب‪.‬‬ ‫الـنَ َ‬ ‫ـس‬ ‫َ ّ‬ ‫ـرء بـالْـعـلْم َو الْـأَ َدب ال بـالْـأَ ْ‬ ‫ـر ُف الْ َ‬ ‫ـم ْ‬ ‫‪َ.4‬ش َ‬ ‫ـلـي‬ ‫ِ‬ ‫و‬ ‫ـل‬ ‫ِ‬ ‫ص‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪.........................................................................................................