Anafilaksi Sunumu PDF
Document Details
Tags
Summary
Bu sunum, anafilaksiyi detaylı bir şekilde ele alıyor. Anafilaksinin tanımını, klinik bulguları, tanı yöntemlerini ve tedavi stratejilerini kapsamaktadır. Sunum, anafilaksi ile ilgili önemli bilgileri, hastaların ve sağlık uzmanlarının profosyonel olarak anlayabilmesi için özetlemektedir.
Full Transcript
ANAFİLAKSİ ◼ Önceden tahmin edilemeyen, ◼ Ani başlangıçlı ve hızlı seyirli, ◼ Tüm sistemleri etkileyebilen, ◼ Bazen ölümle sonuçlanabilen... Çok çabuk tanı konması VE Doğru ve hızlı bir şekilde tedavi edilmesi gerekir... tanl hızlı...
ANAFİLAKSİ ◼ Önceden tahmin edilemeyen, ◼ Ani başlangıçlı ve hızlı seyirli, ◼ Tüm sistemleri etkileyebilen, ◼ Bazen ölümle sonuçlanabilen... Çok çabuk tanı konması VE Doğru ve hızlı bir şekilde tedavi edilmesi gerekir... tanl hızlı Anafleks! tedar! İmmün sistemin daha önce karşılaştığı bir antijenle tekrar - karşılaşması tip 1 yanıtın oluşmasına neden - olur. Antijenle tekrar karşılaşıldığında lokal ya da sistemik olarak şiddeti çeşitli derecelerde değişen bir dizi olay başlar IgE aracılıklı IgE aracılıklı olmayan Sensitizasyon Kompleman Kompleman IgE cevabı aracılıklı aracılıklı olmayan Tekrar karşılaşma İmmün kompleks Dekstran, Mannitol Anafilotoksinler Opiatlar Kinin Koagulasyon Direkt mast hücre aktivasyonu MAST HÜCRE AKTİVASYONU Mediatörlerin salınımı ANAFİLAKSİ KLİNİK BULGULARI Genel anaflaksi en dramatik- hipersensitivite reaksiyonudur ve antijenik ilacın parentral uygulanmasından 1-2 dakika sonra başlar. Oral uygulamadan sonra ise daha geç cevap alınır. Anaflaksinin çok çeşitli belirti ve semptomları görülür fakat en önemlisi ve en erken değerlendirilmesi gereken kardiyovasküler ve solunum yolu hasarlarıdır --- KLİNİK - Başlangıç semptomları Ciltte kaşıntı ve eritem İç sıkıntısı ve ölüm korkusu Baş dönmesi ve bayılma hissi Solunum sistemi bulguları “Semptomlar ne kadar kısa sürede ortaya çıkarsa, reaksiyon o kadar ciddi seyirli olur” KLİNİK - Başlangıç semptomları Ciltte kaşıntı ve eritem İç sıkıntısı ve ölüm korkusu Baş dönmesi ve bayılma hissi Solunum sistemi bulguları “Semptomlar ne kadar KISA SÜREDE - ortaya çıkarsa, reaksiyon o kadar CİDDİ SEYİRLİ olur” - KLİNİK - Deri Deride karıncalanma, ürperme Sıcak basması “Flushing” (Kızarıklık) Ürtiker Anjioödem KLİNİK - Solunum sistemi Rinore, nazal konjesyon Hapşırma Ses kısıklığı Boğazda dolgunluk Boğulma hissi Stridor Göğüste sıkışma hissi Solunum yetmezliği Vizing Orofarenks, larenks ve trakea daralmalarında inspiriumda sert bir ıslık sesi oluşur. Buna Stridor (cornage) denir. Vizing: Distal havayolu tıkanıklığı ile karakterize, ince ıslığa veya kedi hırlamasına benzeyen yüksek dereceli müzikal bir sestir KLİNİK - Gastrointestinal Bulantı Kusma Karın ağrısı - krampları Diyare Boslag! Be! selunu G !s Kod!ye Kardiyovasküler Hipotansiyon - vasküler kollaps Taşikardi Atrial veya ventriküler aritmiler Kardiyak atım volümü düşmesi Koroner arter spazmı ve Mİ Kardiyak arrest Nörolojik Bayılma Baş dönmesi Oryantasyon bozukluğu Nöbet Konfüzyon Şuur kaybı TANI Semptomlar Semptomların ortaya çıkış şekli Tedaviye verilen cevap TEDAVİ - Amaç Mediatörlerinin etkilerini gidermek Vital fonksiyonları desteklemek Daha sonraki mediatör salınımını önlemek TEDAVİ -Esaslar Vital bulguların süratle değerlendirilmesi İlaçların zamanında uygulanması Tedavinin hastaya özelleştirilmesi Öncelikle en acil çözülmesi gereken soruna yönelik tedavilerin yapılması Tedavi basamaklarının birçok aşamasının birarada uygulanması Adrenalin (epinefrin) ! En önemli İlk uygulanması gereken Erken uygulanması gereken Doz ve uygulama yolu – klinik tablonun şiddetine – hastanın yaşına İlk değerlendirme ve pozisyon Solunum yolları Şuur durumu Kan basıncı ve nabız Modifiye trendelenburg Hastanın vücut ağırlığı Adrenalin (epinefrin) Kas içi (İM) Erişkin hasta : 0.3-0.5 mg.’dır. Çocuk hasta : 0.01 mg/kg, (maks 0.3 mg) Klinik cevap yetersiz ; – kan basıncı ve nabız kontrolü – 10-15 dakika aralıklarla 2-3 kez tekrar Adrenalin / Ciddi hipotansiyon ve şok İntravenöz Reaksiyonun şiddetine göre doz Öncelikle dilüsyon ! – 0.1 ml 1:1000’lik adrenalin + 10 ml SF (0.01 mg/ml). – Çok yavaş İV (20 mikrogr/dk; ~ 5 dk içinde) Adrenalin / İV bolus uygulama yetersiz İV sürekli infüzyon Kardiyak monitörizasyon 1 ml 1:1000’lik adrenalin + 500ml %5 dekstroz 0.25-2.5 ml / dakika Adrenalin / Damar yolu açılamıyor ! Sublingual (SL) – SC ya da İM uygulamaya göre daha hızlı – İM dozda adrenalin, SL alanın 1/3 arka bölümüne Endotrakeal tüp içine – IV doz – Yeterli uzunlukta bir kateter – Karina bölgesinin hemen üzeri Adrenalin / Damar yolu açılamıyor ! Sublingual (SL) – SC ya da İM uygulamaya göre daha hızlı – İM dozda adrenalin, SL alanın 1/3 arka bölümüne Endotrakeal tüp içine – IV doz – Yeterli uzunlukta bir kateter – Karina bölgesinin hemen üzeri Oksijen Solunum güçlüğü ve siyanoz 4-6 litre/dakika Turnike ◼ Enjeksiyon yerinin proksimaline ◼ Her 5 dakikada bir (min. 3 dakika) gevşetilir ◼ 30 dakika süreyle Antihistaminler Belirgin semptomatik düzelme H1 ve H2 antihistaminlerin birlikte İV veya İM -- (İV tercih) Klorfeniramin maleat (H1) – Erişkin hasta : 10 mg – Çocuk hasta : 0.1 mg/kg Antihistaminler Ranitidin (H2) >14 yaş – 1 mg/kg, İV veya İM – İV : 20 ml SF , en az 5 dk içinde Antihistaminler 6 saatte bir tekrar Oral antihistamin preparatları Sıvı replasman tedavisi Erişkin hastada: – 1. saatte 1000-2000 ml SF ya da ringer laktat – 5-10 ml/kg ; ilk 5 dakika içinde Çocuk hastada: – 1.saatte 30 ml/kg 1/2 miks mayi – İdame 1/3 miks mayi ile yapılmalıdır. 1/2 miks mayi: 1 kısım SF + 1 kısım %5 dekstroz 1/3 miks mayi: 1 kısım SF + 2 kısım %5 dekstroz Kortikosteroidler Anafilaksi tedavisinde yeri çok sonra Akut dönemde tedaviye katkısı yok Ağır anafilaksilerde Kortikosteroid tedavisi altında olan hastalarda Geç faz reaksiyonlar Kortikosteroidler En sık metilprednizolon – Erişkin hasta : 0.5-1 mg/kg İV – Çocuk hasta :1 mg/kg’dır. Hafif olgularda oral prednizolon Dozlar gerekirse 6 saatte bir tekrar Beta blokör kullanan hastalarda ATROPİN – 10 dakikada bir 0.3-0.5 mg İM ya da SC – (toplam doz 2 mg) Tüm tedavilere rağmen... Kardiyopulmoner resüssitasyon İleri destek tedaviler Anafilaksi tedavisi sonrası takip Hafif reaksiyonlarda – 2 saat gözlem Ağır anafilaksilerde – Hospitalizasyon – Bifazik anafilaksi, geç reaksiyonlar – En az 24 saat Hasta taburcu edilirken – 5-7 gün süreyle oral antihistamin – gerekiyorsa oral kortikosteroid KORUNMA - Genel önlemler Tanıtım kartları veya bilezikleri Hastaların, yakınlarının ve öğretmenlerinin acil tedaviler hakkında bilgilendirilmeleri Acil tedavide kullanılacak ilaçları taşımaları Adrenalin otoenjektörü (EpiPen® ) Solunum yetmezliği ve hipotansiyonla seyreden ağır ataklarda Erişkin hasta : Epi-Pen 0.3 ml Çocuk hasta : Epi-Pen Junior 0.15 ml