Bài 6: Kỹ Thuật Trồng Và Chăm Sóc Sầu Riêng (PDF)

Ngày soạn:………….. Ngày dạy: Tiết 21 - 24: BÀI 6: KĨ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC SẦU RIÊNG (Thời lượng: 4 tiết) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức – Đặc điểm thực vật học (bộ rễ, thân, cành, lá, hoa, quả) và điều kiện ngoại cảnh (nhiệt độ, lượng mư...

Ngày soạn:………….. Ngày dạy: Tiết 21 - 24: BÀI 6: KĨ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC SẦU RIÊNG (Thời lượng: 4 tiết) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức – Đặc điểm thực vật học (bộ rễ, thân, cành, lá, hoa, quả) và điều kiện ngoại cảnh (nhiệt độ, lượng mưa và độ ẩm, ánh sáng, đất trồng, gió) của cây sầu riêng. – Quy trình kĩ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng. – Kĩ thuật cắt tỉa, tạo tán. – Kĩ thuật điều khiển ra hoa, tạo quả. 2. Năng lực a. Năng lực chung Lựa chọn được nguồn tài liệu phù hợp để tìm hiểu về đặc điểm thực vật học, yêu cầu ngoại cảnh của cây sầu riêng; tài liệu phù hợp quy trình trồng, chăm sóc, kĩ thuật tỉa cành, tạo tán, điều khiển ra hoa đậu quả cho cây sầu riêng. b. Năng lực công nghệ ‒ Phân tích được đặc điểm thực vật học, yêu cầu ngoại cảnh của cây sầu riêng. ‒ Nêu được quy trình trồng, chăm sóc, kĩ thuật tỉa cành, tạo tán, điều khiển ra hoa, đậu quả cho cây sầu riêng. 3. Phẩm chất - Có ý thức tìm hiểu và vận dụng kiến thức, kĩ năng về kĩ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng vào thực tiễn. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên Tranh ảnh, video về đặc điểm thực vật học và kĩ thuật trồng, chăm sóc cây sầu riêng. Video 1: Những lưu ý khi trồng sầu riêng: https://www.youtube.com/watch?v=BC1RWJ0PI3Q Video 2: Tạo tán, tỉa cành sầu riêng: https://www.youtube.com/watch?v=BXa3mgTK_Qg Máy chiếu, máy tính xách tay (nếu có). SGK và SGV Công nghệ 9 – Trải nghiệm nghề nghiệp – Mô đun Trồng cây ăn quả. 2. Học sinh Sưu tầm hình ảnh, thông tin,... giới thiệu cách tạo tán, các sản phẩm,... ở cây sầu riêng. Đọc trước bài học trong SGK để trả lời các câu hỏi trong hộp chức năng Khám phá. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động 1: Khởi động a. Mục tiêu Giúp HS tái hiện những kiến thức, kinh nghiệm đã có về đặc điểm thực vật học, yêu cầu ngoại cảnh của cây sầu riêng, đồng thời gợi mở những vấn đề mới trong trồng và chăm sóc cây sầu riêng để kích thích HS mong muốn tìm hiểu bài học. b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ: GV yêu cầu HS quan sát Hình 6.2 trong SGK (có thể sử dụng thêm các hình ảnh về cây sầu riêng do GV sưu tầm), Yêu cầu HS thảo luận và nêu đặc điểm thực vật học của cây sầu riêng. GV sử dụng các câu hỏi gợi mở những nội dung mới về cây sầu riêng (Theo em, vì sao sầu riêng lại không được trồng ở các tỉnh miền Bắc nước ta? Làm thế nào để kích thích cây sầu riêng ra nhiều quả?) để dẫn dắt, kích thích HS mong muốn tìm hiểu nội dung bài học mới. *Thực hiện nhiệm vụ Thảo luận nhóm và thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV *Báo cáo - thảo luận HS trả lời câu hỏi của GV * Kết luận – nhận định GV Kết luận và chuyển tiếp vào bài mới 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới 1. Tìm hiểu về đặc điểm thực vật học và yêu cầu ngoại cảnh của cây sầu riêng a. Mục tiêu Hoạt động này giúp HS trình bày được các đặc điểm thực vật học và yêu cầu ngoại cảnh của cây sầu riêng. b. Tổ chức thực hiện Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu đặc điểm thực học của cây sầu riêng *Chuyển giao nhiệm vụ Yêu cầu HS đọc nội dung mục I.1 và quan sát Hình 6.2 trong SGK, các mẫu vật về cây sầu riêng (nếu có) để mô tả đặc điểm thực vật học của cây sầu riêng theo mẫu phiếu học tập số 1. GV yêu cầu HS giải thích: Vì sao ở miền Bắc nước ta không trồng được sầu riêng? GV yêu cầu HS liên hệ thực tiễn, mô tả đặc điểm thực vật học của một số giống sầu riêng đang được trồng phổ biến ở gia đình, địa phương (đối với địa phương có trồng sầu riêng). *Thực hiện nhiệm vụ HS thảo luận nhóm, hoàn thành nhiệm vụ theo yêu cầu cả GV. HS tra cứu tài liệu và trả lời câu hỏi của GV. HS thảo luận nhóm và mô tả đặc điểm thực học của một số giống sầu riêng ở địa phương. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu yêu cầu ngoại cảnh của cây sầu riêng *Chuyển giao nhiệm vụ Yêu cầu HS đọc nội dung mục I.2 và hoàn thành phiếu học tập số 2 GV yêu cầu HS thảo luận nhóm, phân tích mức độ phù hợp của điều kiện ngoại cảnh ở địa phương đối với cây sầu riêng. Sau khi kết thúc, một nhóm HS trình bày kết quả, các nhóm khác nhận xét, đánh giá, bổ sung. *Thực hiện nhiệm vụ HS thảo luận nhóm, hoàn thành nhiệm vụ theo yêu cầu của GV. HS phân tích điều kiện ngoại cảnh của địa phương, nêu ra những điều kiện phù hợp và không phù hợp với cây sầu riêng. HS trình bày kết quả hoặc nhận xét, đánh giá, bổ sung theo yêu cầu của GV. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. 2. Tìm hiểu về quy trình trồng, chăm sóc cây chuối a. Mục tiêu Hoạt động này giúp HS trình bày được kĩ thuật trồng và chăm sóc cây sầu riêng. b. Tổ chức thực hiện Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu đặc điểm thực vật học của cây sầu riêng *Chuyển giao nhiệm vụ GV hướng dẫn HS nghiên cứu mục II.1 và quan sát Hình 6.3 trong SGK, nêu kĩ thuật trồng cây sầu riêng bằng cách hoàn thành phiếu học tập số 3 GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung phần i+ và chia sẻ với các bạn loại sầu riêng em biết hay loại sầu riêng mình thích ăn? *Thực hiện nhiệm vụ HS thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV và nêu các yêu cầu về kĩ thuật trồng sầu riêng (yêu cầu về thời vụ, khoảng cách và mật độ trồng, chuẩn bị hố, trồng cây) vào ô tương ứng trong phiếu học tập số 3. HS lắng nghe và nêu câu hỏi về những vấn đề chưa rõ. HS chia sẻ với bạn (cặp đôi) về một loại sầu riêng yêu thích hoặc biết rõ. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu kĩ thuật làm cỏ, bón phân, tưới nước cho cây sầu riêng *Chuyển giao nhiệm vụ GV hướng dẫn HS nghiên cứu mục II.2 (a-c) trong SGK và trình bày kĩ thuật chăm sóc cây sầu riêng (gồm các kĩ thuật làm cỏ, vun xới; bón phân thúc; tưới nước). GV yêu cầu HS nghiên cứu Bảng 6.1 và 6.2 trong SGK và giải thích kĩ thuật bón phân cho cây sầu riêng (thời kì bón, loại phân bón, liệu lượng bón, cách bón, mục đích bón). *Thực hiện nhiệm vụ HS thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi, ghi câu trả lời thống nhất vào vở và trả lời câu hỏi. HS thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi, ghi câu trả lời thống nhất vào vở và trả lời câu hỏi. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. Nhiệm vụ 3: Tìm hiểu một số loại sâu, bệnh hại sầu riêng và biện pháp phòng trừ *Chuyển giao nhiệm vụ GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung “Một số sâu hại sầu riêng” trong SGK, quan sát các Hình 6.4 – 6.8 và hoàn thành phiếu học tập số 4. GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung “Một số bệnh hại sầu riêng” trong SGK, quan sát các Hình 6.9 – 6.11 và hoàn thành phiếu học tập số 5 GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung “Một số bệnh hại sầu riêng” trong SGK, quan sát các Hình 6.9 – 6.11 và hoàn thành phiếu học tập số 5 *Thực hiện nhiệm vụ HS thảo luận nhóm, thống nhất về tên sâu hại, đặc điểm gây hại, biện pháp phòng trừ. Ghi kết quả thảo luận vào ô tương ứng trong phiếu học tập số 4 HS thảo luận nhóm, thống nhất về tên sâu hại, đặc điểm gây hại, biện pháp phòng trừ. Ghi kết quả thảo luận vào ô tương ứng trong phiếu học tập số 4 HS chia sẻ hiểu biết của bản thân về sâu bệnh hại sầu riêng tại địa phương *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. 3. Tìm hiểu kĩ thuật tỉa cành, tạo tán cây sầu riêng a. Mục tiêu Hoạt động này giúp HS trình bày được các kĩ thuật tỉa cành, tạo tán cây sầu riêng. b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ GV hướng dẫn HS nghiên cứu mục III trong SGK và nêu kĩ thuật tỉa cành, tạo tán cây sầu riêng ở hai thời kì: Thời kì kiến thiết cơ bản và Thời kì kinh doanh. GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức đã học ở môn Khoa học tự nhiên để giải thích ý nghĩa của các kĩ thuật tỉa cành, tạo tán ở các giai đoạn khác nhau. GV yêu cầu HS so sánh kĩ thuật tỉa cành, tạo tán cây sầu riêng với kĩ thuật tỉa cành, tạo tán một số loại cây ăn quả khác đã học. *Thực hiện nhiệm vụ HS thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV, ghi kết quả vào vở. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. 4. Tìm hiểu về kĩ thuật điều khiển ra hoa, tạo quả cây sầu riêng a. Mục tiêu Giúp HS nhận biết được các các kĩ thuật điều khiển ra hoa, tạo quả cây sầu riêng và ý nghĩa của từng kĩ thuật đối với quá trình hoa, đậu quả. b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung mục IV trong SGK và nêu các câu hỏi gợi ý liên quan đến kĩ thuật điều khiển ra hoa, tạo quả cây sầu riêng để HS suy nghĩ trả lời. GV yêu cầu HS liên hệ thực tiễn để nêu kĩ thuật điều khiển ra hoa, tạo quả cây sầu riêng đang được áp dụng ở gia đình, địa phương. *Thực hiện nhiệm vụ HS thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV, tự rút ra các yêu cầu kĩ thuật điều khiển ra hoa, tạo quả cây sầu riêng và ý nghĩa của từng kĩ thuật. HS thảo luận nhóm, nêu một số kĩ thuật điều khiển ra hoa, tạo quả cây sầu riêng đang được áp dụng ở gia đình, địa phương. HS thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV, ghi kết quả vào vở. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. 3. Hoạt động 3: Luyện tập a. Mục tiêu Giúp HS củng cố, khắc sâu những nội chính của bài học. b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức của bài học kết hợp với kinh nghiệm của bản thân để trả lời các câu hỏi trong phần luyện tập của SGK. *Thực hiện nhiệm vụ HS thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV, ghi kết quả vào vở. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. 4. Hoạt động 4: Vận dụng a. Mục tiêu Hoạt động này giúp HS vận dụng kiến thức đã học để tham gia vào hoạt động trồng và chăm sóc cây sầu riêng phù hợp với điều kiện thực tiễn của gia đình và địa phương. b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ GV hướng dẫn HS về nhà tìm hiểu hoạt động trồng và chăm sóc cây sầu riêng ở gia đình, địa phương, vận dụng kiến thức đã học để thực hiện các hoạt động trồng, chăm sóc phù hợp. Chụp ảnh hoặc quay video quá trình tham gia trồng, chăm sóc. GV có thể cho HS thực hiện trên một loài cây ăn quả khác phù hợp với thực tiễn của địa phương. *Thực hiện nhiệm vụ  HS về nhà thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV, chụp ảnh hoặc quay video quá trình tham gia trồng, chăm sóc cây sầu riêng tại gia đình. Nộp lại kết quả cho GV vào buổi học tiếp theo. *Báo cáo-thảo luận HS các nhóm trình bày thảo luận của nhóm mình trên nhóm zalo lớp Các nhóm khác nhận xét bổ sung * Kết luận-nhận định GV nhận xét, kết luận. IV. Hồ sơ dạy học khác Phiếu học tập như sau: PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1. ĐẶC ĐIỂM THỰC VẬT HỌC CỦA CÂY SẦU RIÊNG Họ và tên:............................................................... Nhóm:........................ Tên bộ phận Đặc điểm Tên khoa học Bộ rễ Thân, cành Lá Hoa Quả PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2. YÊU CẦU NGOẠI CẢNH CỦA CÂY SẦU RIÊNG Họ và tên:............................................................... Nhóm:........................ Điều kiện ngoại cảnh Yêu cấu Nhiệt độ Lượng mưa và độ ẩm Ánh sáng Đất trồng Gió PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3. KĨ THUẬT TRỒNG CÂY SẦU RIÊNG Họ và tên:............................................................... Nhóm:........................ Điều kiện ngoại cảnh Yêu cấu Thời vụ Khoảng cách Chuẩn bị hố trồng Trồng cây  PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4. MỘT SỐ LOẠI SÂU HẠI SẦU RIÊNG VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ Họ và tên:............................................................... Nhóm:........................ Loại sâu hại Đặc điểm gây hại Biện pháp phòng trừ Sâu đục hoa, quả (Conogethespunctif eralis Guen) Rầy phấn (Allocaridaramalay ensis Crawford) Bọ trĩ (Scirtothrips dorsalis) Rệp sáp hại quả(Planococcus sp.) Sâu đục thân (Batocerarufomacu lata De Geer) PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5. MỘT SỐ LOẠI BỆNH HẠI SẦU RIÊNG VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ Họ và tên:............................................................... Nhóm:........................ Loại bệnh hại Nguyên Đặc điểm gây Biện pháp nhân hại phòng trừ Bệnh xì mủ chảy nhựa Bệnh thán thư Bệnh thối quả