Risk Yönetimi ve Değerlendirme -II- PDF

İş Riski Değerlendirme Eğitimi Prof.Dr.İrfan Ay 2018 Risk Örneği-2 KİNNEY YÖNTEMİ Kinney Metodu Bu yöntem 3 terim üzerine oturmuştur. 1. Olasılık (Şans) 2.Frekans 3.Şiddet Kinney Metodu Kinney Metodu Kinney Metodu şiddet Frekans Frekans Şans (Olasılık)...

İş Riski Değerlendirme Eğitimi Prof.Dr.İrfan Ay 2018 Risk Örneği-2 KİNNEY YÖNTEMİ Kinney Metodu Bu yöntem 3 terim üzerine oturmuştur. 1. Olasılık (Şans) 2.Frekans 3.Şiddet Kinney Metodu Kinney Metodu Kinney Metodu şiddet Frekans Frekans Şans (Olasılık) Şans -olasılık Kinney Metodu Değerlendirme Sonucu Kinney Metodu Dikkat edilecek Hususlar Kinney Metodu Bu Referans ; Kinney Metodu 70 Puan ve üstü Riskler hk.da Kinney Metodu Gece çalışması Kinney Metodu Risk Kinney Metodu Şans (Olasılık) Kinney Metodu Frekans Kinney Metodu Şiddet Kinney Metodu ÖNLEMLERİN BELİRLENMESİ Kinney Metodu Önlemlerin belirlenmesi Kinney Metodu Önlemlerin belirlenmesi Kinney Metodu Önleme Kinney Metodu Önlemlerin belirlenmesi Kinney Metodu DEĞERLENDİRME RAPORUNUN HAZIRLANMASI Kinney Metodu Risk Değerlendirme Raporunun Hazırlanması Kinney Metodu Kinney Metodu Denetim –İzleme – Gözden geçirme Kinney Metodu Denetim –İzleme – Gözden geçirme Risk Değerlendirmesi hangi hallerde yapılacak? Risk Değerlendirmesi ; 1)-İşe başlama aşamasında,yani işyeri yeni kurulup,üretime başlamasından hemen sonra, Risk Değerlendirmesi hangi hallerde yapılacak? Veya işyeri daha önce kurulmuş fakat hiç risk değerlendirmesi yapılmamışsa, Hemen yapılması gerekir. Risk Değerlendirmesi hangi hallerde yapılacak? 2)-İşyerinde çalışanların sağlığı ve güvenliğini etkiliyen önemli bir deği şiklik olunca, Risk Değerlendirmesi hangi hallerde yapılacak? 3)-İş kazası,meslek hastalığı veya olaydan birinin meydana gelmesinden sonra, Risk Değerlendirmesi hangi hallerde yapılacak? 4)- Düzenli aralıklarla (Kimyasallarda 5 yılda bir) Risk Değerlendirmesi yapılır. Risk Değerlendirme Yöntemleri DİĞER RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ PRA Analizi 1. Kontrol Listeleri (Check Lists) kullanarak Birincil Risk Analizi (PRA) PRA Analizi Bu risk analizinde ; kazayı ve nedenlerini önlemek için çok net korunma yolları tanımlanır. PRA Analizi Kaza teşhisi için,bu işi yaparken ne gibi potansiyel kazalar meydana gelebilir? Sorusunun cevabı aranır? PRA Analizi Kazada katkı yapan olaylar için de; Bu iş yapılırken,bu kazanın oluşmasına katkı yapan en önemli olay: 1)- İnsan hatası mı? 2)- Techizatın devredışı kalması mı? PRA Analizi 3)- Donanım sistemi hatası mı? 4)- Yönetimle ilgili zaaflar mı? PRA Analizi Bu iş yapılırken hangi parametreler kazanın şiddetini azaltmada yardımcı olur? 1.Yönetimle ilgili prosüdürler, 2.Planlar, 3.Eğitim ve bilgi,lendirme, 4.Ekipmanlar PRA Analizi Ortalama Risk Indeks no’su (RIN) hesaplanır. PRA Analizi Riskin şiddeti ile Etkisi arasındaki ilişki PRA Analizi PRA Frekans Çizelgesi PRA Analizi Birincil Risk Değerlendirme Formu PRA Analizi FMEA 2. Hata Türü ve Etkileri Analizi (FMEA) FMEA Olası Hata Türü ve Etkileri Analizi (FMEA) ABD ordusunda geliştirilmiş bir sistemdir. FMEA Bu analiz, uzay sektörü, kimya endüst risi, ve otomobil sanayiinde çok popüler bir analizdir. FMEA Sebebi de kullanımı çok kolay ve ge niş teorik bilgiye ihtiyaç göstermeme sidir. FMEA Yüksek tecrübe gerektirmez.Tüm sektörlerde kullanma kolaylığı vardır. FMEA Diğer risk analizlerinden farklı olarak “ Saptanabilirlik = Farkedilebilirlik” faktörü eklenmiştir. FMEA FMEA Sistemde önceden oluşabilecek hataları ve riskleri önceden tahmin edip, meydana geldiğinde nasıl bir etki oluşturacağını ön gören bir analizdir. FMEA FMEA çalışmasında,belirlenen bütün hatalar için, Olasılık,ağırlık ve sapta nabilirlik tahmini yapılmaktadır. FMEA FMEA nın 3 ana faktörü vardır. 1.Olasılık (Hata sıklığını ifade eder) 2.Şiddet (Hatanın etkisini ifade eder) 3.Sapatanabilirlik=farkedilebilirlik (Zarar meydana getiren durumun keşfedilmesindeki zorluk derecesini ifade eder) FMEA FMEA Prosesi FMEA Forklift kazası için uygulama FMEA FMEA Süreci FMEA İşletmede tehlike oluşturacak faktörler FMEA İşletmede tehlike oluşturacak faktörler FMEA İşletmede tehlike oluşturacak faktörler FMEA Hatanın ortaya çıkma sıklığı ve derecesi Olasılık tablosu FMEA Şiddetin etkisi FMEA Saptanabilirlik Tablosu FMEA Risk Değerlendirme Tablosu FMEA İş makinası Atölyesine ait RÖS (Risk Öncelik Sayısı) Değerleri Dağılımı FMEA İşletmenin geneline ait FMEA Çalışma sı, Öncesi ve sonrasına ait RÖS Değer leri FMEA Zararın Şiddeti (Ciddiyeti) FMEA Zararın oluşma olasılığı FMEA Saptanabilirlik=Farkedilebilirlik FMEA FMEA Risk Değerlendirme Formu HAZOP 3)-Tehlike ve Çalışabilirlik Analizi (HAZOP) HAZOP Bu HAZOP risk analizi, kimya sektörü için geliştirilmiştir.Bir beyin fırtınası çalışmasıdır. HAZOP Bu analizde FAZLA, AZ, HİÇ gibi anahtar kelimeler kullanılır.Bunlar BASINÇ,SICAKLIK AKIŞ gibi parametreleri nitelemek için kullanılır. HAZOP HAZOP bir takımdır.Takımda ; 1. Fabrika işvereni veya vekili 2. Fabrika müdürü, 3. ISG Uzmanı, 4. İşletme(proses) mühendisi 5. Sistem ve otomasyon mühendisi HAZOP HAZOP bir takımdır.Takımda ; 6. Elektrik mühendisi 7. İnşaat mühendisi(gerekli ise) HAZOP HAZOP ta anahtar kelimeler HAZOP HAZOP Tehlikeli Sapma Hipotezi HAZOP HAZOP Takımının izleyeceği aşamalar HAZOP ASME ye göre proses akım şeması sembolleri HAZOP HAZOP Akım Şeması HAZOP HAZOP Sapma Matrisi HAZOP Tehlike ve işletilebilme Formu (HAZOP) HAZOP HAZOP Risk Değerlendirme Formu FTA 4)- Hata Ağacı analizi (FTA) FTA Hata Ağacı analizi Hata ağacı analizi kavramı (FTA) 1962 yılında Bell Lab. Ve kıtalar arası balis tik füze denemeleri için tasarlanmıştır. FTA Hata Ağacı analizi FTA, bir işletmedeki yapılan işler ile,ana veya kritik hata’ ların sebeplerinin ve potansiyel karşıt önlemlerin şematik gösterimidir. FTA Hata Ağacı analizi FTA Hata Ağacı Analizi 3 temel adımda uygulanır. 1.Sistem Analizi 2.Hata Ağacı oluşturma 3.Değerlendirme FTA Hata Ağacı analizi Hata Ağacı Analizi Aşamaları FTA Hata Ağacı oluşturma FTA da Semboller FTA da Semboller …Olursa ne olur? 5)- What İf..? (Olursa ne Olur..?) …Olursa ne olur? Bu yöntem, Fabrika ziyaretleri ve prosüdürlerin gözden geçirilmesi esnasında yararlıdır. …Olursa ne olur? Potansiyel tehlikelerin tespit edilme oranını yükseltir. …Olursa ne olur? Daha az tecrubeli kişiler bu yöntemi uygulayabilirler. …Olursa ne olur? Genel soru “Olursa ne olur?” ile başlar.Ve sorulara verilen cevaplara dayanır. …Olursa ne olur? ……..Olursa ne olur ? Risk Değerlendirmesi ETA 6)- Olay Ağacı Analizi (Event Tree Analysis - ETA) ETA Bu ETA yöntemi, başlangıçta nükleer endüstride daha çok uygulama ortamı bulmuş,daha sonra diğer sektörlere de uygulanmaya başlamıştır. ETA ETA analizi, başlangıçta seçilmiş olan olayın,meydana gelmesinden sonra, ortaya çıkabilecek sonuçların akışını diyagram ile gösteren bir yöntemdir. ETA Olay Ağacı Genel Durumu ETA Bernoulli Modeli ETA Olay Ağacından Hata Ağacına Transmis yon (dönüşüm) HACCP 7)- Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP) HACCP Haccp Risk analizi yöntemi, et,süt ve su ürünleri işleyen işletmeler başta olmak üzere, gıda üreten işletmelerde zorunlu kılınmaktadır. HACCP Gıda işletmelerinde,sağlıklı gıda üretimi için gerekli hijyen şartları (Personel hijyeni, ekipman hijyeni, ortam hijyeni) sağlanır. HACCP Sağlık riski oluşturacak tehlikeler belirlenir. HACCP Haccp analizi ile bu tehlikeler ortadan kaldırılmaya çalışılır. HACCP Haccp Risk analiz yöntemi 7 aşamadan oluşur. 1. Tehlike analizinin yapılması HACCP 2. Kritik kontrol noktalarının belirlenme si 3. Kritik limitlerin oluşturulması HACCP 4. Kritik kontrol noktalarının izlenmesi için sistemin kurulması HACCP 5. Kontrol altında olmayan noktaların izlenmesi ve varsa düzeltici faaliyetlerin oluşturulması HACCP 6. Sistemin etkili bir şekilde işlemesinin denetlenmesi için kontrol prosedürleri nin oluşturulması HACCP 7. Bu ilkelerin uygulanması için prose dür ve kayıtları kapsayan dökümantas yon sisteminin oluşturulması HACCP HACCP RİSK ANALİZİNİN FAYDALARI HACCP Haccp ‘nin Faydaları, 1.Gıda güvenliğini sağlamak amacıyla, üretimden tüketime kadar tüm aşama ları kapsayan bir analizdir. HACCP 2. Gıda kaynaklı hastalıkların, ekonomik bir şekilde kontrol edilmesini sağlar. HACCP 3. Muhtemel tehlikeleri önler, güvenilir gıda üretilmesi ve müşteriye ulaşması sağlanır. HACCP 4. Maliyetleri azaltır, karlılığı arttırır. HACCP 5. Ürün kayıplarının azaltılmasını temin eder. HACCP 6. Takım çalışması, personelin bilinçlenmesi ve katılımı sağlar HACCP 7. Etkin bir oto-kontrol sisteminin uygulanmasını sağlar. HACCP 8. Müşteri güvenini ve memnuniyetini sağlar HACCP 9. Üretimde, yasal direktif ve yönetmeliklere riayet edildiğine dair bir gösterge oluşturur. RİSK ANALİZİ DİNLEME NEZAKETİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.