Kan Fizyolojisi PDF

KAN FİZYOLOJİSİ Dr. Öğr. Üyesi Alim NURAYDIN  KAN Kan, vücudun organ ve dokularını besleyen ve atıkları uzaklaştıran hayati bir sıvıdır. Damar içindeki kan, kalbin pompalama fonksiyonu sayesinde tüm vücudu dolaşır. Vücut ağırlığının %8’ini oluşturan kan, pl...

KAN FİZYOLOJİSİ Dr. Öğr. Üyesi Alim NURAYDIN  KAN Kan, vücudun organ ve dokularını besleyen ve atıkları uzaklaştıran hayati bir sıvıdır. Damar içindeki kan, kalbin pompalama fonksiyonu sayesinde tüm vücudu dolaşır. Vücut ağırlığının %8’ini oluşturan kan, plazma sıvısı ve hücresel elementlerden meydana gelir. Hücresel elementleri; eritrosit, lökosit ve trombositler oluşturmaktadır. Sağlıklı bir yetişkin erkekte kan miktarı 5-6 litre, kadınlarda ise 4-5 litredir. Kan sudan daha yoğun, daha yapışkandır ve vizkozitesi sudan daha fazladır. PH 7,35-7,45 arasında alkalidir, ısısı yaklaşık 38˚ C dir.  Kan Hücrelerinin Yapımı Kan hücrelerinin yapım yeri kemik iliğidir. Kemik iliğinden kan hücrelerinin oluşmasına hematopoez (hemopoez) denir. Kemik iliği , insan yaşamının devamlılık gösterebilmesi içiņ en gerekli organlardan biridir. Tüm hücreler için gerekli olan oksijeni taşıyan eritrositler, enfeksiyonlardan koruyan lökositler ve kanamayı durduran trombositler kemik iliğinde üretilmektedir.  Kanın Görevleri 1-Transport/ Taşıma 2-Regülasyon/ Düzenleme 3-Koruma  1-Taşıma Oksijenin akciğerlerden vücut dokularına taşınması Vücut dokularında oluşan karbondioksit ve metabolik artıkların karaciğer, böbrek, akciğer gibi organlara taşınması Besinlerin, hormonların, enzimlerin ve diğer pek çok maddenin çeşitli vücut bölümleri arasında taşınması Endokrin bezlerden hücre ve dokulara hormonların taşınması Gastrointestinal yoldan hücrelere besinlerin taşınması  2-Regülasyon/ Düzenleme Vücut sıvılarındaki su-elektrolit miktarlarının ayarlanması Metabolizma ile oluşan ısıyı bütün vücuda dağıtıp vücut ısısını dengede tutar. Kan taşıdığı tampon bileşiklerle Vücut sıvılarının pH’ın korunmasına yardımcı olur ve pH dengesini ayarlar. Vücudun herhangi bir yerinde meydana gelen yaralanma sonucunda açılan yaradan akan kan oksijenle temas ettiğinde kurur ve yaranın kapanmasına sebebiyet verir. Trombositler oksijenle temas ettiklerinde pıhtılaşma diğer manasıyla kanın kuruması gerçekleşerek vücudun kan kaybı engellenir.  3-Koruma Fagositoz fonksiyonu ve antikor üretimi ile koruma görevi. Vücuda giren virüs ve bakteri gibi yabancı maddeler kan hücreleri tarafından fagosite edilerek zararsız bir duruma getirilir. Ayrıca Vücuda giren yabancı maddeler için antikor yapımını da sağlar.  Kanın Yapısı PLAZMA (%55) Su, protein, yağ, glikoz, aminoasit, eriyik tuzlar, vs… KAN HÜCRELERİ (%45) Eritrosit, Trombosit, Granulositler(Nötrofil, Eozinofil, Bazofil), Monosit (Makrofaj), Lenfositler(B ve T lenfositleri)  Kanın sıvı bölümü Plazma veya Serum adı verilen sıvıdır. Plazmanın %90 sudur. Plazmada bulunan proteinler (albumin, globulin, fibrinojen) onkotik basınçtan (proteinlerden kaynaklanan sıvıyı damar içinde tutmayı sağlayan basınçtır) sorumludur. Plazma proteinleri bazı hormonların taşınmasında da rol oynar. ALBUMİN; Kan ve doku sıvısı arasında osmotik dengede rol oynar. GLOBULİN; Yağ moleküllerinin taşınmasında rol alır. FİBRİNOJEN; pıhtılaşmada rol alır.  Serum Plazma Farkı Kan plazması antikoagulan madde (pıhtılaşmayı engelleyen madde) katılarak pıhtılaşması engellenmiş kandan elde edilir. Kanın pıhtılaşmasına izin verilirse, tüpün üstünde kalan plazma değil serumdur. Pıhtılaşması engellenmiş kan santrifüj edilirse hücresel kısımlar dibe çöker, plazma üstte kalır. Santrifüj; ayarlanabilen hızla dönme işleminin gerçekleştirilerek bir katıyı bulunduğu sıvı çözeltiden veya karışmış durumda bulunan iki sıvının birbirlerinden ayrılması için kullanılan alet.  Kanın Şekilli Elemanları Kanın şekilli elemanları, kanın %45 ni oluşturan katı bölümü KAN HÜCRELERİNDEN oluşur. Eritrositler (%99) Lökositler (%1) Trombositler (