Postawy - PDF

POSTAWY  POSTAWA trwała ocena — pozytywna lub negatywna — ludzi, obiektów i idei (Eagły, Chaiken, 1993; Olson, Zanna, 1993).  Komponent emocjonalny, poznawczy i behawioralny postaw ( żródła postaw): emocjona...

POSTAWY  POSTAWA trwała ocena — pozytywna lub negatywna — ludzi, obiektów i idei (Eagły, Chaiken, 1993; Olson, Zanna, 1993).  Komponent emocjonalny, poznawczy i behawioralny postaw ( żródła postaw): emocjonalny komponent postawy: emocje i uczucia, jakie ludzie kojarzą z obiektem postawy poznawczy komponent postawy: przekonania ludzi na temat właściwości obiektu postawy behawioralny komponent postawy: działania ludzi wobec obiektu postawy  ŹRÓDŁA POSTAW Postawy różnią między sobą na wiele sposobów, m.in. siłą, dostępnością i tym, jak zostały pierwotnie ukształtowane. postawa oparta na poznaniu: postawa oparta przede wszystkim na przekonaniach ludzi na temat właściwości obiektu postawy postawa oparta na emocjach: postawa oparta bardziej na uczuciach i wartościach ludzi niż na przekonaniach o naturze obiektu postawy postawa oparta na zachowaniu: postawa oparta na obserwacji, jak zachowujemy się wobec obiektu postawy  ŹRÓDŁA POSTAW postawa oparta na poznaniu „ocena obiektu”; klasyfikujemy obiekty wedle nagród i kar, których nam one dostarczają (Katz, 1960) Funkcją tego rodzaju postawy jest klasyfikowanie plusów i minusów obiektu, tak że możemy szybko powiedzieć, czy opłaca się go posiadać. skutecznym sposobem zmiany postawy opartej na poznaniu jest atakowanie przekonań o plusach i minusach obiektu logicznymi argumentami  ŹRÓDŁA POSTAW postawa oparta na emocjach mogą to być wyznawane przez ludzi wartości, takie jak ich zasadnicze przekonania religijne i moralne. Ustosunkowanie człowieka do takich spraw, jak aborcja, kara śmierci czy przedmałżeńskie stosunki seksualne, często są skutkiem wyznawanych wartości, a nie logicznej analizy faktów. Funkcją takich postaw nie jest dostarczanie adekwatnego obrazu świata, ale wyrażanie i potwierdzanie posiadanego systemu wartości 1)nie są wynikiem racjonalnej analizy 2) nie kierują się logiką 3) są często powiązane z wyznawanymi wartościami, tak, że ich próby zmiany sa odczytywane jako kwestionowanie tych wartości ŹRÓDŁA POSTAW - reakcja sensoryczna/ estetyczna Wtedy paloną kawą pachniało w kredensie A zimne, świeże mleko, jak lody, wanilią. Kiedy się, mrużąc oczy, orzeszynę trzęsie, Po gałęziach w olśnieniu pędzi liści milion. Żywiołem zachłyśnięty, zziajany w rozpędzie, Ileś pokrzyw posiekał, ile traw stratował! A kijem obtłukując szyszki i żołędzie Ileżeś mil po drzewach małpio przecwałował! I wszystko to w ognistej pamięci dziś błyska. Ciska się małe, szybkie, gorąco, daleko... I szczęście pachnie kawą. I chłoniesz je z bliska. A chłód w pokoju sączy waniliowe mleko. JULIAN TUWIM  ŹRÓDŁA POSTAW warunkowanie klasyczne: przypadek, kiedy bodziec wywołujący reakcję emocjonalną jest wielokrotnie doświadczany razem z bodźcem neutralnym, który nie wywołuje takiej reakcji do czasu, aż nabierze emocjonalnych właściwości pierwszego bodźca (szczęście- zapach kawy) warunkowanie instrumentalne: przypadek, w którym częstotliwość swobodnie podejmowanych zachowań albo rośnie, albo maleje, w zależności od tego, czy następuje po nich wzmocnienie pozytywne czy kara  warunkowanie klasyczne: BODZIEC 1 kulki naftaliny BODZIEC 2 przyjemne uczucie wizyta u babci po powtarzaniu par bodźców: BODZIEC 1 przyjemne uczucie kulki naftaliny  warunkowanie instrumentalne: zachowanie wobec pozytywne lub pozytywna lub obiektu postawy( negatywne negatywna postawa np zabawa z wzmocnienie wobec obiektu postawy dzieckiem o innym (pozytywne=aprobata kolorze skóry) rodziców, negatywne=dezaprobata rodziców)  ŹRÓDŁA POSTAW postawa oparta na zachowaniu( komponencie behawioralnym) istnieją okoliczności, w których ludzie nie wiedzą, co czują, do czasu, aż nie spostrzegą, jak się zachowują (teoria spostrzegania samego siebie Daryla Bema,1972)  ŹRÓDŁA POSTAW postawa oparta na zachowaniu( komponencie behawioralnym) PRZYJACIÓŁKA ZAPYTANA, czy lubi ćwiczyć na siłowni. Postawa opiera się bardziej na obserwacji zachowania niż na przekonaniach czy emocjach. Ludzie wnioskują o swoich postawach na podstawie własnego zachowania tylko w pewnych warunkach. Po pierwsze, ich początkowa postawa musi być słaba lub wieloznaczna. (Jeśli przyjaciółka wykształciła już silną postawę wobec wykonywania ćwiczeń, to nie musi wnioskować o swoich uczuciach na podstawie obserwacji zachowania. ) Po drugie, ludzie wnioskują o swoich postawach z zachowania tylko wtedy, gdy nie ma dla niego innych prawdopodobnych wyjaśnień.  ŹRÓDŁA POSTAW postawa oparta na zachowaniu( komponencie behawioralnym) Postawy oparte na zachowaniu sa silniejsze i bardziej odporne na zmianę niż te, które ukształtowane zostały na mniej bezpośrednim DOŚWIADCZANIU OBIEKTU POSTAW. ZMIENIANIE POSTAW PRZEZ ZMIANĘ ZACHOWANIA dysonans poznawczy raz jeszcze: gdy ludzie zachowują się niezgodnie ze swoimi postawami i nie mogą znaleźć zewnętrznego uzasadnienia swojego zachowania, nie mogąc zniwelować nieprzyjemnego napięcia wynikającego z zaistniałego dysonansu szukają uzasadnienia wewnętrznego. PRZYKŁAD: Przyjaciel kupił sobie “koszmarnie brzydki obraz”. Pyta, co myślę. Odpowiadam, że jest ładny, ciekawy, pomimo tego, że moja postawa wobec obrazu jest dostępna, silna i zgoła inna... ZMIENIANIE POSTAW PRZEZ ZMIANĘ ZACHOWANIA uzasadnienie zewnętrzne, które pomaga mi zniwelować napięcie: “ nie chcę mu sprawiać przykrości, ma teraz trudny czas/ w pokoju jest autorka obrazu/ gdybym powiedział teraz prawdę zaczęłaby się jak zawsze długa, żarliwa dyskusja, a nie mamy na nią czasu” jeśli brakuje nam takiego uzasadnienia szukamy uzasadnienia wewnętrznego naszej wypowiedzi: “hm, może ten obraz nie jest zły, może to jest świadome użycie asymetrii i dysharmonii przez artystę, hm, to może symbolizować rozdarcie wewnętrzne, ojej no ten obraz w sumie jest mega!” a teraz POWIEDZ TO NA GŁOS:) zmienia się postawa... mechanizm ten nazywamy:  ZMIENIANIE POSTAW PRZEZ ZMIANĘ ZACHOWANIA obroną poglądu sprzecznego z postawą proces, w którym osoby są zachęcane do wyrażenia publicznie opinii sprzecznej z osobistą postawą; jeśli uda się to osiągnąć przy minimalnym zewnętrznym uzasadnieniu, to nastąpi zmiana osobistej postawy w kierunku wyrażonej publicznie opinii *** techniki dysonansowe skuteczne są przy zmianach postaw indywidualnych  ZMIANA POSTAW WIELU LUDZI komunikat perswazyjny komunikat (np. przemówienie lub reklama telewizyjna)przekonujący do zajęcia określonego stanowiska w danej sprawie co decyduje o skuteczności komunikatu perswazyjnego? PROGRAM UNIWERSYTETU YALE POŚWIĘCONY BADANIU POSTAW badano trzy główne czynniki: źródło komunikatu (np. jak atrakcyjną lub kompetentną osobą jest nadawca sam komunikat (np. siła i rodzaj argumentów) oraz cechy odbiorców (jakie rodzaje argumentacji są skuteczne w przypadku odbiorców wrogo, a jakie wobec przyjaźnie usposobionych). PROGRAM UNIWERSYTETU YALE POŚWIĘCONY BADANIU POSTAW  BADANIA W YALE: badanie warunków, w jakich ludzie są najbardziej skłonni zmienić swoje postawy w odpowiedzi na komunikaty perswazyjne; badacze koncentrują się na tym, „kto mówi, co i do kogo”, to jest na źródle komunikatu, naturze komunikatu i naturze odbiorcy  BADANIA W YALE: KTO MÓWI? im bardziej nadawca jest kompetentny i wiarygodny, tym bardziej ludzie będą pod jego wpływem Carl Hovland i Walter Weiss (1951) w komunikacie skierowanym do badanych argumentowano, że jest aktualnie możliwy do zbudowania statek podwodny o napędzie nuklearnym (co nie było możliwe do zrealizowania w czasach, kiedy przeprowadzano ten eksperyment). nadawca: OPPENHEIMER vs gazeta PRAWDA /ZSRR  BADANIA W YALE: CO MÓWI? I DO KOGO? treść komunikatu komunikat jednostronny- prezentowanie arumentów wspierających tylko stanowisko mówcy- strategia w sytuacji, kiedy słuchacze zgadzają się z naszym poglądem ( nie ma sensu wprowadzać zamieszania przez prezentacje kontrargumentów) komunikat dwustronny-argumenty na rzecz naszego stanowiska, argumenty przeciwne i krytyka argumetnór przeciwnych- strategia bardziej przekonywał ludzi, którzy poczatkowo nie zgadzali się z poglądami nadawcy  Model wypracowania prawdopodobieństw Richarda Petty'ego i Johna Cacioppo (1986) teoria dotycząca procesu perswazji: określa, kiedy ludzie będą pod wpływem: treści komunikatu (to jest logiki argumentów) a kiedy znajdą się pod wpływem powierzchownych charakterystyk (np. kto przekazuje komunikat lub jak długo on trwa)  CENTRALNA STRATEGIA PERSWAZJI: przypadek, w którym ludzie analizują komunikat perswazyjny, uważnie słuchając i rozważając argumenty; strategia ta pojawia się, gdy ludzie posiadają zarówno zdolności, jak i motywację do uważnego słuchania komunikatu PERYFERYCZNA STRATEGIA PERSWAZJI: przypadek, w którym ludzie nie analizują argumentów zawartych w komunikacie perswazyjnym, są natomiast pod wpływem wskazówek peryferycznych  JASNE, LOGICZNE =PERSWAZJA ZNACZENIE ARGUMENTY W WYNIKU OSOBISTE UCZEŃ PROFESOR STRATEGII CENTRALNEJ JASNE, LOGICZNE ARGUMENTY =PERSWAZJA W WYNIKU STRATEGII UCZEŃ PROFESOR PERYFERYCZNEJ  UWAGA nawet, jeśli komunikat jest ważny dla odbiorcy, a jest on (odbiorca) narażony na dystraktory - w takim wypadku zadziała strategia peryferyczna PROCESY POZNAWCZE/ REFLEKTOR UWAGOWY autorytet, długość komunikatu, piękno nadawcy ZNACZENIE OSOBISTE: stopień, w jakim dana sprawa ma istotne konsekwencje dla samopoczucia ludzi.  JAK OSIĄGNĄĆ DŁUGOTRWAŁĄ ZMIANĘ POSTAW? Ludzie, którzy uzależniają swoje postawy od uważnej analizy argumentów, będą bardziej skłonni do utrzymywania postawy w czasie i do zachowywania się zgodnie z nią oraz będą odporni na kontrargumenty bardziej niż ci, którzy ukształtowali swoją postawę na podstawie wskazówek peryferycznych. KONIECZNE JEST TYLKO PRZYCIAGNIĘCIE UWAGI ODBIORCY :) JAK?  KOMUNIKATY WZBUDZAJĄCE STRACH komunikaty perswazyjne, które próbują zmienić postawy ludzi poprzez wzbudzanie w nich strachu Leventhal, Watts, Pagano, 1967: Uczestnicy otrzymali jedną wersję z trzech kombinacji komunikatu przeciwko paleniu papierosów, która pochodziła z publicznej służby zdrowia. Jedna grupa obejrzała odstraszający film o niebezpieczeństwach palenia, w którym bardzo dokładnie pokazano również, oprócz wykresów i liczb mówiących o związku między paleniem i rakiem, operację przeprowadzoną na płucach porażonych nowotworem. Drugiej grupie pokazano ten sam film oraz wręczono broszurę z konkretnymi instrukcjami, jak rzucić palenie. Trzecia grupa nie widziała tego strasznego filmu, ale otrzymała broszurę.  EFEKT: Aby oszacować wyniki tych interwencji, badacze, w różnych odstępach czasu od ukończenia eksperymentu, prosili uczestników, by podali, ile wypalają papierosów dziennie. Osoby, które oglądały film bardziej zmniejszyły liczbę wypalanych dziennie papierosów niż osoby, które filmu nie widziały. Jeszcze bardziej ograniczyły palenie osoby, które zarówno obejrzały film, jak i otrzymały instrukcję, jak porzucić nałóg. Po trzech miesiącach wypalali znacząco mniej papierosów niż ci, którzy tylko widzieli film.  CZY I KIEDY STRACH DZIAŁA? ludzie, którzy odczuwają strach, poszukują spokoju, czyli chcą, aby ktoś lub coś zredukowało ich poczucie dyskomfortu i napięcia (Rogers, 1983). Jeśli wierzą, że najlepszą drogą przywrócenia spokoju jest skupienie uwagi na treści komunikatu (ponieważ komunikat będzie zawierał określone wskazówki, jak radzić sobie z zagrożeniem), to będą analizować uważnie jego treść, zmieniając swoje postawy poprzez strategię centralną. Jeśli komunikat nie zawiera sugestii, jak poradzić sobie z problemem przywrócenia spokoju — na przykład, jeśli prezentuje się odstraszający film o skutkach palenia, lecz bez żadnych instrukcji, jak uniknąć ciężkiej choroby — to ludzie będą skłonni „wyłączać się" i skupiać uwagę tylko na wskazówkach peryferycznych.  Siła postawy / Dostępność postawy Czy postawa łatwo pojawia się w świadomości? Czy jest dostępna? Askenazyjczycy? Żydzi? Kluczowe znaczenie ma to, co ludzie sami sądzą o tym, jak ważne jest ich postawa; jaką mają wiedzę o przedmiocie postawy. Jeśli twoja postawa jest łatwo dostępna to kiedykolwiek słyszysz/ spotykasz obiekt zawsze uświadamiasz sobie swoją postawę. Dostępność postawy decyduje o skłonności zachowania się zgodnie ze swoją postawą. Dostępność postawy ma także wpływ na odporność wobec komunikatów perswazyjnych. dostępność postawy= siła związku między obiektem i oceną tego obiektu mierzona jest CZASEM, w jakim ludzie mogą odpowiedzieć na pytanie, co czują wobec danej sprawy lub danego obiektu. Jeśli postawa opiera się na zachowaniu, to jest łatwo dostępna i odporna na zmiany. Ludzie mający dostępne postawy są bardziej odporni na próby perswazji ponieważ są bardziej skłonni do lekceważenia i ignorowania informacji która jest sprzeczna z ich własnymi poglądami.  Jak uczynić postawę bardziej dostępną? Mnożyć doświadczenie z obiektem tej postawy.