Paneuropejska polityka medialna PDF
Document Details
Uploaded by FlourishingEnlightenment1141
Uniwersytet Warszawski
Alicja Jaskiernia
Tags
Related
- Media Regulation in South Africa (PDF)
- Contemporary Intellectual Property Law and Policy PDF
- AP Gov Unit 4 Slides PDF
- Social Media for Investigative Purposes PDF (Metropolitan Police, DC, 2021)
- TEMA 2: ACTORS PDF
- Shifting the South African Media Diversity Debate from the Stick to the Carrot (2017) PDF
Summary
This document discusses paneuropean media policy, focusing on European and national actors, along with an analysis of electronic media market regulators. Key legal acts, such as the European Media Freedom Act (EMFA) and the Audiovisual Media Services Directive (AVMSD), are discussed. The document explores the structure, demographics, and cultural factors influencing national media markets. It also examines the role of new technologies, such as streaming services, in the audiovisual sector.
Full Transcript
Paneuropejska polityka medialna Podmioty europejskie i krajowe Poziom krajowy→ regulatory rynku mediów elektronicznych Ważne akty prawne: Europejski akt o wolności mediów [European Media Freedom Act [EMFA] oraz dyrektywa o audiowizualnych usługach me...
Paneuropejska polityka medialna Podmioty europejskie i krajowe Poziom krajowy→ regulatory rynku mediów elektronicznych Ważne akty prawne: Europejski akt o wolności mediów [European Media Freedom Act [EMFA] oraz dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych – AVMSD ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 1 Sektor usług audiowizualnych w Europie ❑Sektor usług nadawczych w Europie ▪ Rynki krajowe bardzo zróżnicowane: wielkość, struktura demograficzna, podział administracyjny, tradycje, czynniki kulturowe, … ▪ „dualny” model nadawców ▪ sektor komercyjny dominujący, współistnieje z nadal ważnym i silnym rynkowo sektorem publicznym ▪ Status i modelu działania [finansowanie] nadawców: publiczni, prywatni [komercyjni], non- profit [społeczni], rządowi/państwowi ▪ zasięgu – ogólnokrajowi, regionalni, lokalni, środowiskowi [community media] ❑ Nowe technologie → rewolucja w sektorze audiowizualnym ▪ Rozwój usług streamingowych i platform VOD [ Netflix] ▪ Usługi online i treści dostępne na żądanie włączane do oferty tradycyjnych nadawców ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 2 Modele systemu nadawczego Europa i USA USA model rynkowy dominuje od zawsze sektor prywatny Komercjalizacja/deregulacja lat 80/90 Publiczni/non profit nadawcy niszowym Obecnie dominuje prywatny sektor nadawczy fragmentem rynku ¾ sektora TV w Europie [wliczając Turcję, Gruzję, bez Rosji] Model sieci [network] – stacje lokalne Publiczni nadawcy nadal istotnym fragmentem rynku afiliowane do wielkich ogólnokrajowych sieci Regulacje – wysoki stopień telewizyjnych i radiowych Telewizja [media audiowizualne] - paneuropejski poziom 210 rynków medialnych podlegających kontroli regulacji FCC – silnego regulatora o charakterze Głównie tradycyjny model regulatora konwergentnym [zintegrowanym] ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 3 9,4 tys. kanałów TV w Europie – większość obsługuje rynki krajowe [78%], 15% multi-krajowe pan-europejskich – 7% ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 4 9% kanałów TV publicznych Głównie uniwersalne, kulturalno-edukacyjne, informacyjne ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 5 Wśród top 10 71% kanałów TV stanowi własność firm z USA Warner Bros. Discovery Paramount Comcast Disney AMC Networks ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 6 Usługi na żądanie – ok 3,3 tys. Tylko 8% ma charakter pan-europejski; prawie ½ zawartości stanowi film ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 7 Publiczne, państwowe, rządowe? Trudności z definiowaniem granic Rządowe – zaangażowane wprost w realizację zadań wyznaczanych przez władze państwowe [budowa soft power państwa; cele krótko- i długoterminowe] Państwowe podmioty medialne całkowicie uzależnione i kontrolowane przez państwo Publiczne – realizacja misji Przykład brytyjski BBC Nadawca jest własnością wszystkich płatników abonamentu Sensem jego utrzymywania jest „ działanie w publicznym interesie, służenie wszystkim odbiorcom, w sposób bezstronny, poprzez wysokiej jakości, wyróżniającą się ofertę” ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 8 MODELE PSM [Public Service Media] Media publiczne [PSM] w Europie „Italianizacja” i polityzacja Model służby publicznej Komercjalizacja i niska autonomia BBC, ARD, skandynawskie Francuskie radio i RAI – model Kraje Europy - model służby telewizja – model Środkowo- publicznej i „skomercjalizowany” w instytucji systemie prawie duopolu Wschodniej szerokiej kulturowej, rola (konkurencja dla Mediaset) oferty; wysoka „obrońcy kultury, inkluzywność języka” ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 9 Misja PSM Zadania BBC wg Johna Reith`a , pierwszego dyrektora generalnego ❑Według standardów Rady Europy oraz EBU „to inform, educate and entertain” ❑ Cechy i cele [informować, edukować i bawić] Uniwersalność oferty - oferowanie szerokiego zakresu programów i usług dla wszystkich grup społeczeństwa, Wizja BBC z lat 20/30 XX wieku oparta na czterech filarach: propagowanie różnorodności kulturowej i pluralistycznej, integracji spójności społecznej ❑ OFERTA ▪ bezpieczne (stałe) źródło finansowania ▪ monopol Media powinny „oferować informację, programy edukacyjne, kulturalne, sportowe i rozrywkowe oraz ▪ publiczny charakter zawartość przeznaczoną dla różnych grup odbiorców” ▪ moralno-etyczny wymiar Usługi te winny stanowić „publiczną wartość dodaną w porównaniu z usługami świadczonymi przez innych nadawców” ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 10 UE i RE wobec PSM Rada Europy Konsekwentny obrońca utrzymywania PSM jako platformy realizacji demokratycznych celów W polityce UE [Komisji] widoczne jest komunikowania: promowaniu demokracji, ambiwalentne podejście do PSM, wynikające z różnorodności i spójności społecznej - wspólna wewnętrznego „stanu napięcia” wobec agora budowy kapitału społecznego, edukacji konieczności wspierania zasad wolnego rynku, obywatelskiej i kultury* celami kulturalnymi i narodowymi interesami Podobne stanowisko zajmuje Parlament Europejski: państw członkowskich media publiczne „wysokiej jakości” i dostępne dla UE – ani wróg ani obrońca PSM, ale „usługi wszystkich pełnią istotną rolę społeczną, publiczne” muszą być oceniane pod kątem ich edukacyjną, kulturalną, demokratyczną** wpływu na wolny rynek Dla oceny i legitymizacji PSM konieczne są testy *Rekomendacja Komitetu Ministrów RE, Rec (2007)3 wartości publicznej [public value test] **Rezolucja PE z 2013 r. w sprawie Karty praw podstawowych; standardy określające wolność mediów w UE] ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 11 EBU – 80% przychodów PSM w Europie stanowi tzw. pomoc publiczna ❑Francja - podatek audiowizualny + dotacje budżetowe [ok 3,6 mld euro rocznie ❑Wielka Brytania BBC – abonament stanowi ok 70% przychodów ❑Niemcy - gospodarstwo domowe musi płacić abonament, niezależnie od tego, czy posiada odbiornik telewizyjny lub radiowy Bezpośrednio z budżetu – a nie z abonamentu – finansowane są media publiczne w Belgii, Hiszpanii, na Węgrzech w Szwecji – przy rozliczaniu PIT ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 12 UE wobec PSM PROTOKÓŁ AMSTERDAMSKI z 1997 r. PROTOKÓŁ W SPRAWIE SYSTEMU PUBLICZNEGO NADAWANIA W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY, UWAŻAJĄC, że system publicznego nadawania w Państwach Członkowskich jest bezpośrednio związany z potrzebami demokratycznymi, społecznymi i kulturowymi każdego społeczeństwa oraz z koniecznością zachowania pluralizmu w mediach; PRZYJĘŁY następujące postanowienia interpretacyjne, które są dołączone do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Postanowienia Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską nie naruszają kompetencji Państw Członkowskich w zakresie zapewnienia finansowania publicznego nadawania w zakresie, w jakim takie finansowanie przyznaje się organizacjom nadawczym w celu wypełnienia misji służby publicznej, która została powierzona, określona i zorganizowana przez każde państwo Członkowskie, oraz w zakresie, w jakim takie finansowanie nie wpływa na warunki handlowe i konkurencję we Wspólnocie w zakresie , w jakim byłoby to sprzeczne ze wspólnym interesem, przy uwzględnieniu konieczności realizacji mandatu tej służby publicznej. ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 13 EMFA i gwarancje niezależności mediów publicznych Europejski akt o wolności mediów z 2024 r. Gwarancje niezależnego funkcjonowania dostawców usług medialnych realizujących misję publiczną [art. 5] 1. Dostawcy usług medialnych realizujący misję publiczną zapewniają swoim odbiorcom pluralizm informacji i opinii w sposób bezstronny, zgodnie ze swoją misją publiczną 2. Kierownik ds. zarządzania i członkowie zarządu dostawców usług medialnych realizujących misję publiczną są wyznaczani w drodze przejrzystej, otwartej i niedyskryminacyjnej procedury i na podstawie przejrzystych, obiektywnych, niedyskryminacyjnych i proporcjonalnych kryteriów określonych z góry w prawie krajowym. 3. Państwa członkowskie zapewniają, aby dostawcy usług medialnych realizujący misję publiczną dysponowali odpowiednimi i stabilnymi zasobami finansowymi na potrzeby realizacji powierzonej im misji publicznej.(…) ESM-Aksjologia_2024- prof. Alicja Jaskiernia 14 Pomoc publiczna dla PSM w Unii ❑ Zasada subsydiarności państwa członkowskich: "Przepisy Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską nie naruszają kompetencji państw członkowskich w zakresie zapewnienia finansowania publicznego nadawania” [Protokół Amsterdamski] Formy finansowania PS< ze środków publicznych: abonament, dotacje, podatki od różnych usług, granty od instytucji publicznych, inne (gwarancje kredytowe, zasilanie kapitałowe, ulgi podatkowe, etc. ) Ok. 22 mld euro rocznie – tzw. pomoc publiczna dla nadawców publicznych w państwach UE ❑Dlaczego UE dopuszcza pomoc publiczną, łamiąc zasady wolnego rynku? Dwie przesłanki: szczególny charakter zadań publicznych mediów i realizacji misji jako „usługi o szczególnym charakterze” (art. 106 TfUE i Protokół Amsterdamski) promowanie kultury (w świetle art. 107 i 167 TfUE) ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 15 Notyfikacja pomocy przez KE ❑ Zasada subsydiarności państwa członkowskich – warunki Państwa członkowskie samodzielnie określają misję i zasady finansowania nadawców publicznych; reguły te nie podlegają harmonizacji prawnej ❑ Notyfikacja przez KE jest konieczna dla wszelkich nowych form finansowania [po akcesji państwa do UE] Wszelkie nowe usługi powinny przejść procedurę sprawdzającą przed jej wprowadzeniem (ex ante) przez państwo członkowskie pod kątem jej zgodności z misją publiczną ❑ Komunikat Komisji w sprawie stosowania zasad pomocy państwa wobec radiofonii i telewizji publicznej [2009/C 257/01] - określa misję bardzo szeroko - nakazuje transparentność wydatków, np. oddzielania księgowania działalności komercyjnej od wydatków z pomocy publicznej - nadawcy publiczni mogą prowadzić działalność komercyjną, taką jak sprzedaż czasu reklamowego, w celu uzyskania przychodów, działalność taka nie może z założenia być traktowana jako część misji publicznej (pkt. 49) ESM--sektor_nadawczy-EOA-PSM_2024_prof. Alicja_Jaskiernia 16 Kamienie milowe pan-europejskiej polityki audiowizualnej ▪ 1950 – powstanie EBU czyli Europejskiej Unii Nadawców (European Broadcasting Union, tzw. Eurowizja) z siedzibą w Brukseli; w państwach socjalistycznych tzw. Interwizja ▪ 1992 – utworzenie przez RE Europejskiego Obserwatorium Audiowizualnego (współfinansowane przez Komisję Europejską) ▪ 1989 – regulacje o Telewizji bez granic w Europie: Europejska Konwencja o Telewizji bez granic Rady Europy oraz Dyrektywa o Telewizji bez granic EWG (UE) ▪ 1997 r. – protokół amsterdamski w sprawie nadawania publicznego [UE] ▪ 2007 – 2018 – UE → dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych - AVMSD [Audiovisual Media Services Directive] ▪ 2024 – przyjęcie EMFA - Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1083 z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ram dla usług medialnych na rynku wewnętrznym i zmiany dyrektywy 2010/13/UE (Europejski akt o wolności mediów) ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 17 Podmioty współregulacyjne RE i UE Organizacje EOA Organizacje Telewizja, radio, branżowe RE+UE konsumenckie internet EBU, ACT, AER, ENPA EuroISPA, Digital Europe Reklama EASA, EACA ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 18 Krajowe organy regulacyjne - kompetencje Licencje i nadzór MONITORING INNE Koncesje (licencje) + Monitoring zawartości Kontakty z branżą i VOD i platformy [rejestry, programowej środowiskiem kodeksy, standardy] Monitorowanie rynku społecznym Nadzór i nakładanie [pluralizm, testy rynkowe] Edukacja medialna sankcji na nadawców Raporty Współpraca PSM Przyjmowanie skarg od międzynarodowa Kontrola działalności odbiorców/konsumentów komercyjnej ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 19 Modele instytucji regulacyjnych podział klasyczny Regulator (tzw. tradycyjny), jednosektorowy struktura i zakres kompetencji są ściśle związane z sektorem radiofonii i telewizji podejście większości krajów europejskich Regulator konwergentny (zintegrowany) regulator radiofonii, telewizji i telekomunikacji spełnia funkcje różnych instytucji regulacyjnych w zakresie mediów elektronicznych (odpowiedzialnych za telekomunikację, technologie informacyjne, nadawanie i usługi pocztowe) pod nadzorem jednego podmiotu Paweł Stępka, „Przegląd modeli ciał regulacyjnych na przykładzie wybranych państw europejskich”, Analiza Biura KRRiT nr 4/2005 ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 20 Więcej modeli Regulator hybrydowy organ regulacyjny sektora RTV z kompetencjami poszerzonymi o internet [wybrane zakresy] Przykład Francji: CSA + HADOPI → ARCOM Regulator konwergentny (converged regulator) spełnia wiele różnych funkcji instytucji regulacyjnych w zakresie mediów elektronicznych (odpowiedzialnych za telekomunikację, technologie informacyjne, działalność nadawcza rtv i usługi pocztowe) pod nadzorem jednego podmiotu; przykłady: OFCOM [UK]; AGCOM [Włochy] Regulator wielosektorowy (multi-sector regulator) jeden podmiot nadzoruje wiele sektorów przemysłu o wspólnych cechach ekonomicznych i prawnych (np. telekomunikacja, woda, energia i transport) Przykład Finlandii: FICORA → TRAFICOM Adriana Mutu, „The Institutional Design of Audiovisual Media Regulators: Evidence from Central and Eastern Europe”, „Yearbook of the Institute of East-Central Europe”, 2018, Vol. 16, No. 5 ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 21 Regulatory sektora nadawczego. Czy istnieje model europejski? Ogólne standardy [zalecenia RE, UE, EBU] Państwo nie powinno bezpośrednio sprawować kontroli nad funkcjonowaniem rynku mediów elektronicznych Regulatory mają status instytucji państwowych – jednocześnie reprezentują interes publiczny; mogą być umocowane w konstytucji Powinny być niezależne od władzy i administracji publicznej Jak jest w Europie? W wielu krajach powołano niezależne ogólnokrajowe regulatory, w innych nie istnieją w ogóle (np. Hiszpania) – w nich media nadzorowane są bezpośrednio przez organy administracji rządowej Część państw przyjęła model zintegrowanego regulatora (Włochy, Finlandia, Wielka Brytania) w większości krajów działają oddzielne regulatory dla radiofonii i telewizji oraz telekomunikacji ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 22 Nowy typ regulatora we Francji Regulator hybrydowy ❑ 1-01-2022 z połączenia CSA [Conseil Superieur de l`Audiovisuel] Najwyższa Rada ds. Audiowizualnych) powołanej w 1989 r. i HADOPI [Haute autorité pour la diffusion des Poszerzone kompetencje œuvres et la protection des droits sur internet ] powstał → ochrona praw w ARCOM - Autorité de régulation de la communication audiovisuelle et przestrzeni cyfrowej [zawartość internetu] numérique Przewodniczącego wskazuje Prezydent Republiki ❑ Kompetencje Koncesje Nadzór nadawców i dostawców usług audiowizualnych : nakładanie kar administracyjnych , ochrona małoletnich, promowanie dostępności programów dla osób niepełnosprawnych, różnorodność Nominacje w mediach publicznych - wybór członków zarządów Wydawanie opinii – funkcja konsultacyjna i doradcza Ochrona języka i kultury francuskiej ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 23 Regulatory w dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych [AVMSD] Motyw 53 (nowy z 2018 r.) Państwa członkowskie powinny zapewnić, by ich krajowe władze lub organy regulacyjne były prawnie odrębne od rządu Motyw z preambuły 94 Zgodnie z obowiązkami nałożonymi na państwa członkowskie Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej są one odpowiedzialne za skuteczne stosowanie niniejszej dyrektywy. Mogą one dowolnie wybierać odpowiednie do tego celu instrumenty zgodnie ze swoimi tradycjami prawnymi i posiadanymi strukturami, a w szczególności zgodnie z charakterem ich niezależnych organów regulacyjnych, tak by móc wykonać swoje zadanie wdrożenia niniejszej dyrektywy w sposób bezstronny i przejrzysty. W szczególności instrumenty wybrane przez państwa członkowskie powinny przyczyniać się do upowszechniania pluralizmu mediów. ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 24 Regulatory w unijnej dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych [AVMSD] Art. 30. ust. 1. Każde państwo członkowskie wyznacza jedną lub kilka krajowych władz lub organów regulacyjnych. p Państwa członkowskie zapewniają, by były one prawnie odrębne od rządu i funkcjonalnie niezależne od swoich rządów i od wszelkich innych podmiotów publicznych lub prywatnych. 2. Państwa członkowskie zapewniają, by krajowe władze lub organy regulacyjne wykonywały swoje uprawnienia w sposób bezstronny i przejrzysty oraz zgodnie z celami niniejszej dyrektywy, w szczególności pluralizmem mediów, różnorodnością kulturową i językową , ochroną konsumentów, dostępnością, niedyskryminacją , realizacją zasad rynku wewnętrznego i wspieraniem uczciwej konkurencji. ▪ Krajowe władze lub organy regulacyjne nie starają się uzyskać ani nie przyjmują instrukcji od innego podmiotu w związku z wykonywaniem zadań powierzonych im na mocy prawa krajowego wdrażającego prawo unijne. ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 25 Standardy regulatorów krajowych przewidziane w EMFA Europejski akt o wolności mediów z 2024 r. Art. 7. Krajowe władze lub organy regulacyjne 2.Krajowe władze lub organy regulacyjne podlegają wymogom określonym w art. 30 dyrektywy 2010/13/UE w związku z wykonywaniem zadań powierzonych im na mocy niniejszego rozporządzenia. 3.Państwa członkowskie zapewniają, aby krajowe władze lub organy regulacyjne miały odpowiednie zasoby finansowe, kadrowe i techniczne do wykonywania zadań powierzonych im w niniejszym rozporządzeniu. 4.Państwa członkowskie zapewniają […] aby krajowe władze lub organy regulacyjne były uprawnione do wystąpienia do następujących osób z żądaniem dostarczenia, w rozsądnym terminie, informacji i danych, które są proporcjonalne i niezbędne do wykonywania zadań określonych w rozdziale III: a) osób fizycznych lub prawnych, do których stosuje się przepisy rozdziału III; oraz b) innych osób fizycznych lub prawnych, które do celów związanych z prowadzoną przez nie działalnością handlową, gospodarczą lub zawodową mogłyby w uzasadniony sposób posiadać takie informacje i dane. ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 26 Współpraca regulatorów krajowych EPRA – European Platform of Regulatory ▪ Platforma współpracy powołana w 2014 r. Authorities (Europejska Platforma przez KE - Grupa Regulatorów do spraw Organów Regulacyjnych) Audiowizualnych Usług Medialnych założona w 1995 r. ; sekretariat w Strasburgu (European (European Regulators Group for Audiovisual Audiovisual Observatory) Media Services - ERGA) zrzesza organy regulacyjne z 47 krajów + obserwatorów [m.in. Z Komisji Europejskiej, Rady ▪ Zastąpi ją nowa platforma współpracy Europy oraz Przedstawiciela OBWE ds. Wolności organów krajowych w całym ekosystemie Mediów] mediów →powołana na podstawie EMFA zakres działalności – problemy sektora Europejska Rada Usług Medialnych – audiowizualnego –głównie w zakresie stosowania i interpretacji obowiązujących przepisów EBMS [European Board for Media Services] CERF – Central European Regulatory Forum (Forum Organów Regulacyjnych Europy Centralnej) ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 27 Regulatory rynku telekomunikacji Dyrektywa 2002/21/WE w sprawie wspólnych ram Art. 2 Dyrektywy ramowej regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej Sieć łączności elektronicznej oznacza systemy tzw. ramowa wymaga ustanowienia niezależnych transmisyjne, oraz stosownie do okoliczności, organów (jednego lub więcej) w zakresie kontroli urządzenia przełączające i routingowe oraz inne zasoby, które umożliwiają przekazywanie rynku usług sieci łączności elektronicznej sygnałów przewodowo, za pomocą radia, środków „Konwergencja sektorów telekomunikacji, mediów i technologii optycznych lub innych elektromagnetycznych informacyjnych oznacza, iż wszelkie sieci i usługi związane z środków, w tym sieci satelitarnych, stacjonarnych przekazywaniem informacji powinny zostać objęte jednolitymi (komutowanych i pakietowych, w tym Internetu) i unormowaniami prawnymi (…) ramy prawne nie obejmują naziemnych sieci przenośnych, elektrycznych więc zagadnień związanych z treścią usług świadczonych systemów kablowych, w takim zakresie, w jakim za pośrednictwem sieci łączności elektronicznej przy są one wykorzystywane do sygnałów, w sieciach wykorzystaniu usług łączności elektronicznej, takich jak nadawania radiowego i telewizyjnego oraz zagadnienia treści nadawanych programów” (motyw 5) sieciach telewizji kablowej, niezależnie od rodzaju przekazywanej informacji ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 28 Platformy współpracy regulatorów sektora usług telekomunikacyjnych ❑ The Body of European Regulators for Electronic Communications (BEREC), utw. 2010 - Organ Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1971 z dnia 11 grudnia 2018 r.; w składzie szefowie krajowych organów regulacyjnych UE (lub nominowanych przedstawicieli wysokiego szczebla tych organów) - Urząd BEREC – agencja UE z siedzibą w Rydze, zapewnia wsparcie merytoryczne i administracyjne Zakres działań BEREC: Współpraca instytucji europejskich, krajowych i regionalnych zajmujących się łącznością elektroniczną firm i stowarzyszeń branżowych w sektorze łączności elektronicznej konsumentów i stowarzyszeń konsumentów firm konsultingowych, naukowców i ośrodków analitycznych ❑ Niezależna Grupa Regulatorów (IRG, irg.eu) – ngo utw. 1997 r. z siedzibą w Brukseli - na rzecz rozwoju europejskiego rynku telekomunikacyjnego ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 29 Główne regulacje RADY EUROPY i UE w zakresie usług medialnych DOKUMENTY Dyrektywa o „Telewizja bez granic” /Television without Frontiers Directive 1989 Rada Europy – Konwencja „Telewizja bez granic” – RE nie zmodernizowała przepisów! 1997 Protokół amsterdamski w sprawie nadawania publicznego 2007 Audiovisual Media Services Directive [AVMSD] – zmodernizowana „Telewizja bez granic” 2010 DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2010/13/UE z nową nazwą: dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych 2018 Modernizacja wielu przepisów AVMSD – m.in. odpowiedzialność platform wideo, lepsza ochrona małoletnich, zwalczanie mowy nienawiści, kwoty europejskie dla serwisów VOD 2022 European Media Freedom Act – zmiany w AVMSD ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 30 European Media Freedom Act [EMFA] meta-regulacja mediówm w UE 7 maja 2024 r. wszedł w życie Europejski akt o wolności mediów [będzie obowiązywał w pełni od sierpnia 2025 r.] Najbardziej kompleksowa regulacja mediów w UE - uzupełnia przepisy AVMSD, DSA, DMA i wielu innych w postaci Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1083 z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ram dla usług medialnych na rynku wewnętrznym i zmiany dyrektywy 2010/13/UE ((europejski akt o wolności mediów) Cel → harmonizacja wielu aspektów dotyczących pluralizmu mediów, niezależności redakcyjnej, przejrzystości własności oraz alokacji środków publicznych kierowanych do mediów oraz stworzenie szerokiej platformy współpracy organów krajowych w ekosystemie mediów →powołanie Europejskiej Rady Usług Medialnych – EBMS [European Board for Media Services], [zastąpi ERGA -Europejską Grupę Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych] ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 31 Cele EMFA Ochrona i wsparcie Poprawa funkcjonowania mediów rynku Ochrona autonomii redakcyjnej oraz Harmonizacja przepisów krajowych ram dziennikarskich źródeł informacji; dotyczących pluralizmu mediów, zmniejszenie ryzyka nadmiernej publicznej w szczególności w celu ułatwienia usług i prywatnej ingerencji w wolność transgranicznych; redakcyjną; Lepsza współpraca regulacyjna m.in. w celu Transparentność i obiektywizm metod ochrony użytkowników przed szkodliwymi pomiaru oglądalności oraz lokowania treściami; w tym w internecie, także wobec reklam państwowych w mediach, także dostawców z państw trzecich w internecie ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 32 Dwie „Telewizje bez granic” Regulacje paneuropejskie sektora telewizji oraz audiowizualnych usług medialnych Dyrektywa Unii Europejskiej i konwencja Rada Europy ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 33 Telewizje bez granic (1989) Television without Frontiers ❑Dwie główne osie audiowizualnej polityki transgranicznej ❑Przyjęcie wspólnych standardów dla całej Europy w zakresie telewizji przez Radę Europy (Konwencja) i UE (dyrektywa) ❑Konwencja RE nie została znowelizowana ❑Dyrektywa → zmiana nazwy w 2007 r. - dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych [AVMSD] czyli dyrektywa 89/552/EWG w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw członkowskich, dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) ❑Podstawowa zasada → częściowa harmonizacja przepisów obowiązujących w krajach członkowskich, umożliwiające swobodny przepływ programów telewizyjnych ponad granicami na obszarze Europy (RE i WE) ❑Inne cele: ochrona produkcji europejskiej i lepsze warunki współpracy sektora kreatywnego ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 34 UE Rada Europy (RE) Kalendarium PM UE i RE „Telewizje bez granic” oraz inne ważne akty prawne w zakresie usług medialnych 1989 Dyrektywa 89/552/EEC „Telewizja bez granic” Konwencja o „telewizji bez granic” Traktat z Maastricht (1992) - uznanie kultury jako przedmiotu polityki l. 90. Wspólnotowej; media jako ważny sektor gospodarki oraz integracji Wsparcie mediów i kultury [Eurimages] Programy MEDIA (obecnie: Kreatywna Europa) Protokół amsterdamski (1997) – uznanie roli nadawców publicznych w Obrona mediów publicznych demokratycznym społeczeństwie 2000 Inauguracja programów rozwoju społeczeństwa informacyjnego Inne ważne konwencje Europejska konwencja o ochronie dziedzictwa 2007/10 Zmiana nazwy i modernizacja dyrektywy o audiowizualnych usługach audiowizualnego medialnych - AVMSD Konwencja o informacyjnej i prawnej współpracy w zakresie „usług społeczeństwa informacyjnego” Modernizacja wielu przepisów: poszerzono przepisy dot. ochrony Europejska konwencja w sprawie cyberprzestępczości 2018 małoletnich i mowy nienawiści; dodano usługi na żądanie i usługi platformy udostępniania wideo ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 35 Definicje usług w art. 1 AVMSD audiowizualna »audiowizualna usługa medialna« oznacza: (i) usługę w rozumieniu art. 56 i 57 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, gdy usługa podstawowym celem usługi lub jej dającej się oddzielić części jest medialna dostarczanie ogółowi odbiorców – poprzez sieci łączności elektronicznej w rozumieniu art. 2 lit. a) dyrektywy 2002/21/WE – audycji, za które odpowie- to dzialność redakcyjną ponosi dostawca usług medialnych,; w celach audycja TV informacyjnych, rozrywkowych lub edukacyjnych (ii) taka audiowizualna usługa medialna jest przekazem telewizyjnym w VOD rozumieniu lit. e) niniejszego ustępu albo audiowizualną usługą medialną na HPA żądanie w rozumieniu lit. g) niniejszego ustępu; (ii) handlowy przekaz audiowizualny;” ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 36 Kluczowa zasada Konwencji i AVMSD Swoboda odbioru i retransmisji Zasada swobody odbioru i retransmisji audiowizualnych usług medialnych pochodzących z innych państw członkowskich Art. 4 konwencji RE: Strony zagwarantują wolność wyrażania opinii i informacji (…), a także swobodny odbiór oraz nie będą ograniczać retransmisji na swych terytoriach usług programowych zgodnych z warunkami niniejszej konwencji. art. 3 ust. 1 AVMSD: „Państwa członkowskie zapewniają na swoim terytorium swobodę odbioru i nie ograniczają retransmisji audiowizualnych usług medialnych z innych państw członkowskich z przyczyn, które wchodzą w zakres dziedzin podlegających koordynacji na mocy niniejszej dyrektywy.” ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 37 Warunki ograniczenia swobody odbioru ❑ Państwo członkowskie może tymczasowo odstąpić od stosowania ust. 1 (…) jeżeli audiowizualna usługa medialna świadczona przez dostawcę usług medialnych podlegającego jurysdykcji innego państwa członkowskiego stanowi jawne, poważne i groźne naruszenie art. 6 ust. 1 lit. a) lub art. 6a ust. 1 lub szkodzi zdrowiu publicznemu lub stwarza poważne i groźne ryzyko takiej szkody. [Artykuł 3 ust. 2] ❑ Warunki odstępstwa: ▪ dwukrotne naruszenie w ciągu roku ▪ Powiadomienie dostawcy i KE o domniemanych naruszeniach ▪ Próba polubownego rozwiązania kontrowersji - konsultacji z państwem sprawującym jurysdykcję oraz KE ▪ KE w terminie 3 miesięcy (po konsultacji z ERGA) wydaje opinię czy zastosowane środki są zgodne z prawem UE; KE informuje Komitet Kontaktowy; Art. 6 i 6 a) dotyczą m.in. nawoływania do przemocy i mowy nienawiści, publicznego nawoływania do popełnienia przestępstwa terrorystycznego oraz konieczności ochrony małoletnich przed niektórymi treściami (nieuzasadniona przemoc, pornografia) ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 38 Zasada państwa pochodzenia Dyrektywa oparta jest na → tzw. zasadzie państwa pochodzenia Oznacza to, iż dostawca audiowizualnych usług medialnych podlega w zakresie objętym dyrektywą jedynie przepisom państwa z którego pochodzi, w którym jest - stosownie do kryteriów jurysdykcyjnych dyrektywy - ustanowiony. „W celu stworzenia silnego, konkurencyjnego i zintegrowanego europejskiego sektora audiowizualnego oraz zwiększenia pluralizmu mediów w całej Unii, należy dostawcę audiowizualnych usług medialnych poddać jurysdykcji wyłącznie jednego państwa członkowskiego (…)” (preambuła, motyw 34) ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 39 Zakres przedmiotowy AVMSD dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych AVMSD Programy Handlowy przekaz audiowizualny zawartość Reklamy Ważne Zakazy: mowy Ochrona Kwoty Sponsoring wydarzenia małoletnich nienawiści, produkcji i prawo Lokowanie treści europejskiej produktu tzw. nielegalnych, krótkich Telesprzedaż itp. relacji ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 40 Konsekwencja prawa do informacji „ważne wydarzenia” i „krótkie relacje” Listy ważnych wydarzeń – Prawo dostępu bez opłaty do „wydarzeń budzących duże (List of Major Events) zainteresowanie odbiorców” i o „doniosłym znaczeniu” ❑ Widoczna specyfika krajowa (art. 14 AVMSD) lub dostęp do „głównych wydarzeń” (art. 9 Konwencji RE) ❑ Dominują wydarzenia sportowe, ale też uwzględniają istotne wydarzenia kulturalne i oraz do społeczne nadawania na uczciwych, rozsądnych i niedyskryminacyjnych zasadach krótkich relacji informacyjnych (art. 15 AVMSD) kiedy wchodzi w grę kwestia praw wyłącznych Prawo państw do tworzenia list ważnych wydarzeń (zgłoszenie do KE) ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 41 Listy ważnych wydarzeń – sport i inne przykłady (List of Major Events) ❑ Głównie: Olimpiada letnia i zimowa finały Ligi Mistrzów Formuła 1 ❑ Inne wydarzenia: Francja: Tour de France Belgia: Konkurs Muzyczny Królowej Irlandia: Irish Grand National Derby Szwecja: bankiet towarzyszący przyznaniu nagrody Nobla Włochy: otwarcie sezonu operowego w La Scali, koncert noworoczny z teatru La Fenice z Wenecji Wielka Brytania: wyścigi konne Grand National, finał Wimbledonu, Puchar świata w rugby i krykieta, turniej golfowy Ryder Cup Austria: Koncert Noworoczny Filharmoników Wiedeńskich, Mistrzostwa Świata FIS w Narciarstwie Alpejskim ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 42 Ważne wydarzenia - Polska Art. 20b ustawy o radiofonii i telewizji 1) letnie i zimowe Igrzyska Olimpijskie; 2) półfinały i finały mistrzostw świata i Europy w piłce nożnej, a także wszelkie inne mecze w ramach tych imprez z udziałem reprezentacji Polski, w tym mecze eliminacyjne; 3) inne mecze z udziałem reprezentacji Polski w piłce nożnej w ramach oficjalnych rozgrywek oraz mecze z udziałem polskich klubów w ramach Ligi Mistrzów i Pucharu UEFA. Rozszerzenie listy z art. 20 b - Rozporządzenie KRRiT z 2014 r. ▪ mecze z udziałem reprezentacji Polski w mistrzostwach świata i Europy w piłce siatkowej kobiet i mężczyzn, w tym mecze eliminacyjne; ▪ zawody Ligi Światowej w piłce siatkowej mężczyzn rozgrywane w Polsce; ▪ półfinały i finały mistrzostw świata i Europy w piłce ręcznej mężczyzn, a także wszelkie inne mecze w ramach tych imprez z udziałem reprezentacji Polski, w tym mecze eliminacyjne ▪ Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Klasycznym ▪ zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich ▪ zawody Pucharu Świata w biegach narciarskich kobiet ▪ Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce. ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 43 Krótkie relacje a prawa wyłączne art. 15 AVMSD ust. 1. Motyw 55 Państwa członkowskie zapewniają, by każdy nadawca mający Czas relacji siedzibę w Unii i chcący przygotować krótkie relacje krótkie fragmenty mogą być informacyjne miał dostęp – na uczciwych, rozsądnych i wykorzystywane przez wszystkie niedyskryminacyjnych zasadach – do wydarzeń, które budzą kanały, także specjalne kanały sportowe, do duże zainteresowanie odbiorców i są transmitowane na celów przekazu obejmującego obszar całej UE i zasadzie wyłączności przez nadawcę podlegającego ich powinny trwać nie dłużej niż 90 sekund. (…) jurysdykcji. (…) Ust. 3. Bez kompilowania … Państwa członkowskie zapewniają, by dostęp taki był Pojęcie ogólnych audycji informacyjnych nie zagwarantowany poprzez umożliwienie nadawcom dowolnego powinno obejmować audycji skompilowanych wybierania krótkich fragmentów z sygnału nadawcy z takich krótkich fragmentów i służących celom transmitującego z zastrzeżeniem podania przynajmniej ich rozrywkowym. źródła (…) ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 44 Obowiązki dostawcy Zapewnia dostęp do informacji o sobie: nazwa, adres siedziby, dane kontaktowe oraz jurysdykcja [art. 5] Zakazy: usługi mają nie zawierać „ nawoływania do przemocy lub nienawiści”, nawoływać publicznie „do popełnienia przestępstwa terrorystycznego” [art. 6] Chronić małoletnich [rozwiązania techniczne związane z udostępnianiem, oznaczanie audycji, itp.; zakaz profilowania do celów handlowych][art. 6a] Lepszy dostęp dla osób niepełnosprawnych [art. 7] Obowiązek tzw. kwot europejskich: promocja i wsparcie produkcji europejskiej w telewizji i usługach na żądanie [art. 13, 16-17] Handlowe przekazy audiowizualne muszą być rozpoznawalne i muszą spełniać różne wymogi; zakazy dotyczące pewnych produktów [art. 9] ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 45 Obowiązki dostawcy wobec treści szkodliwych lub nielegalnych Art. 6 - Państwa członkowskie zapewniają w odpowiedni sposób, aby audiowizualne usługi medialne art. 28b – państwa członkowskie zapewniają, by dostawcy świadczone przez dostawców usług medialnych podlegających ich platformy udostępniania wideo podlegający ich jurysdykcji nie zawierały: jurysdykcji stosowali odpowiednie środki w celu ochrony: a) nawoływania do przemocy lub nienawiści wobec grupy osób lub członka grupy ze względów, o których mowa ogółu odbiorców przed audycjami, wideo stworzonymi przez w art. 21 Karty; użytkownika oraz handlowymi przekazami audiowizualnymi, które b) nawoływania do popełnienia publicznego zawierają nawoływanie do przemocy lub nienawiści wobec przestępstwa terrorystycznego, określonego w art. 5 grupy osób lub członka grupy ze względów, o których mowa dyrektywy (UE) 2017/54 w art. 21 Karty; których rozpowszechnianie jest czynem będącym przestępstwem na mocy prawa unijnego, to jest publicznym nawoływaniem do popełnienia przestępstwa terrorystycznego (..), przestępstwem związanym z pornografią dziecięcą (…) oraz przestępstwem na tle rasistowskim i ksenofobicznym ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 46 Ochrona małoletnich - AVMSD Dyrektywa o audiowizualnych usługach Art. 6a. medialnych / AVMSD Państwa członkowskie stosują odpowiednie środki w celu zapewnienia, by audiowizualne usługi medialne Rozwiązania techniczne związane z (…), które mogą zaszkodzić fizycznemu, psychicznemu udostępnianiem, oznaczanie audycji, itp.; zakaz lub moralnemu rozwojowi małoletnich, były udostępniane jedynie w taki sposób, by małoletni profilowania do celów handlowych[art. 6a] w zwykłych okolicznościach nie mogli ich słuchać ani oglądać. Zakaz nadawania programów, które mogłyby mieć negatywny wpływ na rozwój i psychikę nieletnich Art. 28 b – platformy wideo Poszerzenie odpowiedzialności o platformy wideo 1. Państwa członkowskie zapewniają, by dostawcy [nowelizacja z 2018] platformy udostępniania wideo podlegający ich jurysdykcji stosowali odpowiednie środki w celu Zakaz reklam/lokowania produktu wykorzystujących ochrony: małoletnich przed audycjami, wideo łatwowierność dzieci czy kierowania do nich reklam stworzonymi przez użytkownika oraz alkoholu i tzw. śmieciowego jedzenia handlowymi przekazami audiowizualnymi, które Brak zakazu wykorzystywania wizerunków dzieci w mogą zaszkodzić ich rozwojowi fizycznemu, reklamie psychicznemu lub moralnemu – zgodnie z art. 6a ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 47 Protekcjonizm w europejskiej polityce medialnej REGULACJE I PROGRAMY WSPARCIA skierowane do sektorów medialnych i kreatywnych MEDIA PUBLICZNE I RZĄDOWE ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 48 Protekcjonizm w polityce medialnej Formy protekcjonizmu w sektorze mediów Regulacje prawne Programy wsparcia sektorów medialnych i kreatywnych, np. subsydia dla prasy (dotacje bezpośrednie, niski VAT, itp.); utrzymywanie nadawców publicznych UE→ „wyjątek kulturalny” oznacza de facto dopuszczenie pomocy publicznej państwa dla sektora kultury i mediów przepisy traktatowe dotyczące ochrony kultury i dziedzictwa: traktat z Maastricht (1992) i traktat amsterdamski (1997) Kwoty produkcji europejskiej w unijnej dyrektywie AVMSD i konwencji o telewizji bez granic RE ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 49 W Europie obowiązują tzw. „kwoty” produkcji europejskiej ▪ Kraje członkowskie RE i UE obowiązują przepisy dotyczące konieczności ochrony produkcji europejskiej ▪ Dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych [AVMSD]oraz konwencja RE o Telewizji bez granic dotyczą ▪ tzw. produkcji europejskiej oraz tzw. produkcji niezależnej ✓W Unii - po modernizacji AVMSD w 2018 r. - obowiązki kwotowe na niższym poziomie obowiązują także dostawców serwisów VOD ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 50 Przepisy AVMSD dotyczące wsparcia kultury i produkcji europejskiej Art. 13, 16 i 17 przewidują minimalny udział (w %) czasu programowego oraz inne wymogi jaki nadawcy bądź dostawcy audiowizualnych usług medialnych muszą spełnić w odniesieniu do tzw. produkcji europejskiej CELE przepisów „kwotowych” → cel promocyjny jako środek promowania produkcji europejskiej →cel ekonomiczny - wspieranie rynków kreatywnych i produkcji europejskiej, stymulowanie nowych źródeł produkcji telewizyjnych → cel społeczny - aktywnie przyczyniać się do promowania różnorodności kulturowej →sprzyjanie koprodukcjom europejskim Kogo obowiązują, w jakiej wysokości? Co jest uznawane za „produkcję europejską”? ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 51 Kogo obowiązują „kwoty”? ▪ Art. 13, 16 i 17 AVMSD dotyczące realizacji tzw. „kwot” produkcji europejskiej i niezależnej dotyczą ▪ nadawców telewizyjnych [przewidziano wyjątki]* ▪ dostawców serwisów VOD** [od września 2020 r.] *za wyjątkiem kanałów transmitujących wyłącznie w języku innym niż języki państw członkowskich UE i kanałów lokalnych przeznaczonych dla odbiorców lokalnych i które nie są włączone do sieci krajowej” **Dostawcy usług medialnych o niskich obrotach lub małej liczbie odbiorców są zwolnieni z obowiązków w zakresie 30% limitu i wyróżniania utworów, jak i tych dotyczących inwestycji finansowych ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 52 Inne kwoty dla TV i VOD ▪ 30% dla serwisów VOD Telewizja [usługi linearne] ▪ nowelizacja dyrektywy w ▪ Większość [więcej niż 50%] dla produkcji europejskiej 2018 r. wprowadziła ▪ Utwory europejskie mają stanowić większość łącznego czasu nadawania „małą” kwotę europejską programu udział ten jest osiągany stopniowo (Art. 16 AVMSD) dla usług na żądanie ▪ 10% dla produkcji niezależnej + odpowiedni udział utworów nowych [obowiązuje od 2020 r.] [nie starszych niż 5 lat] ▪ 10 % czasu na emisję utworów europejskich niezależnych od nadawcy lub finansowanie takiej produkcji w wysokości co najmniej 10% budżetu przeznaczonego na działalność programową; rezerwowanie odpowiedniego udziału dla utworów nowych, tzn. utworów nadawanych w okresie pięciu (art. 17 AVMSD) Czego się nie wlicza do kwot? Wiadomości, sportu, reklam, gier i usług teletekstowych oraz telezakupów ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 53 Wsparcie europejskiej produkcji audiowizualnej TV → Art. 17: wspieranie sektora niezależnych producentów telewizyjnych w UE ▪ 10% czasu nadawania lub budżetu dla produkcji pochodzącej od producentów niezależnych ▪ VOD → art. 13. Dla dostawców VOD – obowiązek wnoszenia wkładu finansowego w produkcję utworów europejskich ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 54 Co oznaczają tzw. kwoty dla Netflixa? 1) Wzmocnienie promocji twórczości europejskiej poprzez m.in. wprowadzenie „małej kwoty europejskiej” (30%) dla usług VoD czyli obowiązek przestrzegania 30% udziału produkcji europejskiej w katalogu oferty dostawców usług audiowizualnych VoD, podlegających jurysdykcji państw członkowskich egzekwowanie wyeksponowania tych utworów 2) Wnoszenie wkładu finansowego w produkcję utworów europejskich państwa członkowskie mogą zobowiązywać do wnoszenia takiego wkładu finansowego dostawców audiowizualnych usług medialnych na żądanie, którzy mają siedzibę w innym państwie członkowskim, lecz kierują swoją ofertę do odbiorców na ich terytorium ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 55 Obliczanie udziału Co stanowi tytuł? Komunikat KE z 2020 r. Czy dany tytuł dotyczy całego serialu, sezonu czy też pojedynczego odcinka? Obliczanie 30% udziału na podstawie tytułów Komisja uważa, że jednemu tytułowi powinien rozwiązaniem jest – z uwagi na charakter odpowiadać jeden sezon serialu usług VoD – obliczenie udziału utworów Regulator może też w razie dużych inwestycji lub wysokich kosztów licencji w przypadku europejskich w katalogach na podstawie produkcji fabularnych wysokiej klasy przypisać poszczególnych tytułów, a nie czasu utworom wyższą wagę np. na uzasadniony nadawania (oglądalności) wniosek dostawcy Na państwie pochodzenia ciąży obowiązek zapewnienia, by dostawcy usług na żądanie podlegający jego jurysdykcji spełnili wymóg zapewnienia określonego udziału utworów europejskich w swoich katalogach ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 56 Realizacja przepisów o kwotach przez państwa członkowskie UE Państwa przyjmują własne, często bardziej szczegółowe i surowsze, przepisy ❑ Uwzględnia się przy tym: warunki funkcjonowania nowych stacji telewizyjnych wyższe kwoty dla nadawców publicznych [np. Francja – 60%; Węgry – 60% dla PSM] Raport z 2024 r. z 21 państw UE i Norwegii* Utwory europejskie w usługach TV – średnia 69% (w 2019 r. – 72,6%) Dla kwot produkcji niezależnej – 41,4%; produkcji nowej – 59% Utwory europejskie w usługach VOD – średnia 35% *sprawozdanie Komisji dla PE i Rady w sprawie stosowania w l. 2020-21 art. 13, 16 i 17 dyrektywy 2010.13/UE zm.; 2018/1808, COM(2024)261; https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52024DC0261 ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 57 Programy wsparcia mediów i kultury w RE i UE Programy i fundusze UE Rada Eurimages Europy MEDIA KULTURA ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 58 Kreatywna Europa 2021-27 3 KOMPONENTY Budżet na 7 lat - 2,4 mld euro MEDIA Kraje UE + EOG + kandydujące + z obszaru tzw. Polityki Sąsiedztwa [m.in. Ukraina, Gruzja, Armenia, Mołdowa, Tunezja]* Kultura Program jest zarządzany przez Europejską Agencję Wykonawczą ds. Edukacji i Kultury (EACEA) pod nadzorem Komisji Europejskiej Międzysektorowy Na portalu dostępne są m.in. przewodniki grantowe, bazy partnerów KE przyjęła program w 2022 r.; Wkrótce zostaną ogłoszone zaproszenia do składania wniosków [info z 13.01.2020] https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/docs/2021-2027/crea/guidance/list-3rd-country-participation_crea_en.pdf ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 59 Dziękuję za uwagę! Zapraszam na kolejny wykład… ESM-Regulacje-regulatory_2024- prof. Alicja Jaskiernia 60