Lenfatik Sistem Anatomisi PDF

Lenfatik sistem anatomisi  Lenfatik sistem nedir?  Hücrelerarası sıvıdan kan kapillerlerine geçemeyen plazma proteinleri ve büyük moleküllü maddeler venöz yatağa aktarılır.  İmmün sistemin bir parçasıdır.  Lenfatik sıvıyı kalbe taşıyan tek yönlü bir sistemdir ...

Lenfatik sistem anatomisi  Lenfatik sistem nedir?  Hücrelerarası sıvıdan kan kapillerlerine geçemeyen plazma proteinleri ve büyük moleküllü maddeler venöz yatağa aktarılır.  İmmün sistemin bir parçasıdır.  Lenfatik sıvıyı kalbe taşıyan tek yönlü bir sistemdir  Lenfatik Sistem Fonksiyon 1- Dokulardan venöz sisteme lenf sıvısının iletilmesi yaklaşık 3 litre 2- Lenf sıvısından yabancı maddelerin ve bakterilerin fagosite edilmesi 3- Antikor üretimi, lenfosit üretimi ve depolanması 4- Sindirim sisteminden yağların ve diğer besinlerin emilmesine yardım eder  Lenfatik sistem kimlerden oluşur? Lenf damarları Lenfatik organlar Primer lenfatik organlar Sekonder lenfatik organlar Primer lenfatik organlar Thymus Kemik iliği Sekonder lenfatik organlar Dalak Nodi lymphoidei (Lenf nodları) Anulus lymphoideus pharyngis (waldeyer halkası) Diğer lenfoid organlar Lenfatik sistem nasıl başlar? Kan kapiller yataklarının yanında yerleşir. Kör bir uç ile başlar Lenfatik Kapillerler Birbirleri ile anastomoz yapmadan kan kapillerine paralel olarak uzanır Daha ince duvarlı, daha geniş çaplıdır.  Lenf damar sistemi Lenf kapillerleri Büyük lenf damarları Yüzeyel damarlar: deri Derin damarlar: kas, eklem, tendon kılıfları ve sinirleri, Yüzeyel ve derin damarlar belli yerlerde bağlantılıdır.  Lenf sıvısı nasıl akar? Doku aralıklarındaki filtrasyon basıncının yükselmesi, lanf damarının komşu kasların kontraksiyonu ile basınç altında kalması ve lenf damarı duvarındaki düz kasların kontraksiyonu ile lenf sıvısı venlere doğru hareket eder. Arterlere eşlik eden lenf damarlarının arter kontraksiyonundan etkilenmesi Solunum hareketleri Lenf damarlarının açıldığı venlerdeki basıncın negatif olması Sempatik etki  Büyük Lenf Damarları Lenf kapillerlerin birleşmesinden oluşur Venlerin yapısına benzerler (3 tabakalı) Çok sayıda kapak içeren ince duvarı vardır Birbirleri ile yoğun bir şekilde anastomoz yaparlar Lenf nodülüne lenfi getiren damara afferent, lenf nodülünden lenfi götüren damara ise efferent lenf damarı denir  ‫‪Truncus Lymphaticus‬‬ ‫‪Lenf sıvısı birçok nodülü katettikten sonra,‬‬ ‫‪truncus lymphaticus’a, buradan da‬‬ ‫)‪Ductus lymphaticus dexter (1/4‬‬ ‫‪Ductus thoracicus (3/4)’a boşalır.‬‬ ‫ٮ>ﻌﺪ اﻟﻤرور ٮ>ﺎﻟﻌڡ‪$‬ﺪ اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎويﺔ‪ ،‬ٮ‪+‬ٮ >‪$‬ﺤﻤﻊ اﻟﺴﺎﺋﻞ اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎوي ‪2‬ڡى‪ 8‬اﻷوﻋٮ‪+‬ﺔ اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎويﺔ اﻟﺮﺋٮ‪+‬ﺴٮ‪+‬ﺔ‪ ،‬اﻟﱵ ٮ‪$‬ﺴﻤﻰ ‪.Truncus lymphaticus‬‬ ‫اﻟٮ‪$‬ڡ‪ 2‬ريﻎ ‪2‬ڡى‪ 8‬اﻟ ‪$‬ڡٮ‪2‬وات اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎويﺔ اﻟﺮﺋٮ‪+‬ﺴٮ‪+‬ﺔ‪:‬‬ ‫ٮ>ﻌﺪ أن ٮ ‪+‬ﺼﻞ اﻟﺴﺎﺋﻞ اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎوي إﻟﻰ ‪ ،Truncus lymphaticus‬ٮ‪+‬ٮ‪$‬وزع إﻟﻰ اﻟ ‪$‬ڡٮ‪2‬وات اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎويﺔ اﻟﻜٮ>رى‪:‬‬ ‫‪.‬ﻫﺬه اﻟ ‪$‬ڡٮ‪2‬ﺎة ٮ‪$‬ﺴ ‪$‬ٮ ‪$‬ڡٮ>ﻞ ﺣوالى‪ 1/4 8‬ﻣﻦ اﻟﺴﺎﺋﻞ اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎوي وٮ‪$‬ڡ‪ 2‬ﺮﻋ‪ 2‬ﻪ ‪2‬ڡى‪ 8‬اﻟوريﺪ ٮ‪$‬ﺤﺖ اﻟٮ‪$‬ﺮ ‪$‬ڡوي اﻷٮ ‪+‬ﻤﻦ ‪):‬اﻟ ‪$‬ڡٮ‪2‬ﺎة اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎويﺔ اﻟٮ‪+‬ﻤﲎ( ‪Ductus lymphaticus dexter‬‬ ‫‪.‬ﻫﺬه اﻟ ‪$‬ڡٮ‪2‬ﺎة ٮ‪$‬ﺴ ‪$‬ٮ ‪$‬ڡٮ>ﻞ ﺣوالى‪ 3/4 8‬ﻣﻦ اﻟﺴﺎﺋﻞ اﻟﻠٮ‪+‬ﻤڡ‪ 2‬ﺎوي وٮ‪$‬ڡ‪ 2‬ﺮﻋ‪ 2‬ﻪ ‪2‬ڡى‪ 8‬اﻟوريﺪ ٮ‪$‬ﺤﺖ اﻟٮ‪$‬ﺮ ‪$‬ڡوي اﻷٮ ‪+‬ﺴﺮ ‪):‬اﻟ ‪$‬ڡٮ‪2‬ﺎة اﻟﺼﺪريﺔ( ‪Ductus thoracicus‬‬  Ductus Thoracicus 40-45 cm T12 den itibaren angulus venosus sinistere kadar Çapı değişken, tespih görünümünde bol kapakçık içerir. Cisterna chyli L1-2 omurların ön tarafında 5-7cm Ductus lymphaticus dexter Baş ve boynun sağ yarısı, Sağ üst ekstremite, Thorax'ın sağ tarafı, sağ akciğer, kalbin sağ tarafı, karaciğerin üst yüzünün bir bölümünün lenf sıvısını alır. Sağ angulus venosusa açılır.  Lenf Nodları Lenf nodları lenf damarlarının yolları üzerindedir. Tüm vücutta yaklaşık 700-750 adet bulunur. Servikal, aksiller, inguinal ve abdominal bölgede çok miktardadır.  Lenf Nodları Yüzeyel ve derin grup olarak ikiye ayrılırlar. Filtre gibi görev yaparlar. Lenf damarlarına giren herhangi bir yabancı partikül lenf düğümlerinde tutulur. Lenf düğümlerden temizlenmiş olarak çıkan lenfa, daha çok lenfosit ve antikor oranına sahiptir.  Thymus Mediastende (superior ve anterior) kalbin üstünde yer alır Adelosan dönemden sonra büyümesi durur ve yaşlılıkta atrofiye olur Timosin ve timopoetin gibi hormonları üreten bir organdır. Büyümeyi ve özellikle kemiklerin gelişimini hızlandırır Kemik iliğinde yapılan ve kendisine gelen T-lenfositleri spesifik antijene duyarlı hale getirir. T lenfosit üretim ve olgunlaşmasını indükler, enfeksiyonlara karşı mücadele etkisini arttırır  Baş-boyun lenfatikleri 200-300 lenf düğümü Ductus thoracicus ve ductus lymphaticus dexter Yüzeyel düğümler: yüzeyel venler boyunca Derin düğümler: v. Jugularis interna, boyun iç organları ve n. Accessorius  Baş-boyun lenfatikleri 2 horizontal: baş-boyun sınır çizgisi Üst horizontal zincir; oksipital, mastoid, parotid, fasial, submental ve submandibular lenf nodları Alt horizontal zincir; supraklavikuler ve skalen lenf nodları 3 vertikal zincir: yüzeyel ve derin lenf nodları nodi cervicales anterior Nodi cervicales lateralis Üst horizontal zincir: Nodi occipitalis: scalp arkası Nodi mastoidei (retroauricular):temporal ve parietal bölge Nodi parotidei: scalp önü, dış ve orta kulak, gl parotidea, burun, göz kapakları  Üst horizontal zincir: Nodi facialis:Yüz bölgesini toplar Nodi submentales: Dil ucu, Dil altı ağız tabanı, kesici dişler, gingiva, alt dudak Nodi submandibulares: yanak, üst dudak, alt dudadğı lateral kısmı, paranazal sinüsler, ağız boşluğu  Alt horizontal zincir: Nodi supraclaviculares: clavicula 1/3 orta-üst kısmında Wirchow nodülü GIS tümörlerinde öncü nod Nodi scaleni: scalenus anterior önünde  Vertikal zincir lenf düğümleri: Nodi cervicales anteriores superficiales-v. Jugularis anterior etrafında Nodi cervicales anteriores profundi-Boyun iç organları boyunca yeralan derin visseral grup Nodi linguales, Nodi infrahyoidei, Nodi prelaryngealis, Nodi thyroidei, Nodi pretrachealis Nodi paratrachealis, Nodi retropharyngealis  Vertikal zincir lenf düğümleri: v. Jugularis interna boyunca yeralan nodi cervicales laterales profundi superiores Nodus jugulodigastricus Nodus juguloomohyoideus Tonsiller lenf düğümü- subdigastrik lenf düğümü nodi cervicales laterales profundi inferiores (scalen) Derin grup efferentleri de son Truncus jugularis dexter ve sinisteri oluşturarak Ductus lymphaticus dexter ve ductus thorasicusa açılır.  Üst ekstremite lenfatikleri Nodi cubitales El sırtı ve avuç içinde oluşmaya Nodi brachiales başlayan lenfatik damarlar, yüzeyel Nodi supratrochleares ve derin iki yol izleyerek bölgesel Nodi lymhoidei axillares lenf düğümlerine ulaşır. Nodi deltoidopectorales Nodi interpectorales  Üst ekstremite lenfatikleri Aksiller lenf düğümleri Lateral (humeral) Anterior (pectoral) Posterior (subscapular) Central Apikal Truncus subclavius yolu ile solda ductus thoracicus’a, sağda ductus lymphaticus dexter’e ulaşır. 26  Alt ekstremite lenfatikleri Alt extremitenin pek çok damarı lig. İnguinalenin altında fascia içinde bulunan nodi ingunales superficiales ve profundiye drene olurlar.  Alt ekstremite lenfatikleri Nodi inguinales superficiales: yaklaşık 12-20 adet lenf nodudur ve lig. İnguinaleye paralel üst ve alt horizontal zincir şeklinde sıralanmıştır Gluteal bölge, karın alt duvarı, perine, dış genital organlar üst zincire; alt extremite lenfi alt zincire açılır.  Alt ekstremite lenfatikleri Nodi inguinales profundus: Vena femoralisin medialinde 1-3 adet lenf nodudur. Femoral damarlar ile seyreden derin lenfatikler ve glans penis-clitoristen gelen lenf sıvısını toplar. Bu lenfatik sistemde nodi iliaci externi ye drene olur. Canalis femoralis ağzında bulunan lenf nodülüne Rosenmüller lenf nodülü (Cloquet) denir  Abdomen ve Pelvis lenfatikleri; Parietal grup; karın boşluğu duvarlarının (Nodi phrenici inferiores, Nodi epigastrici inferiores, Nodi aortici laterales, Nodi preaortici, Nodi retroaortici, Nodi cavales,Nodi iliaci communes, Nodi iliaci externi,Nodi iliaci interni) Visseral grup; sindirim oragnları ve pelvise giden arterler çevresinde yerleşmişlerdir ve drene ettikleri organ isimleri ile söylenir (n.l. paravesiculares, n.l. Pararectales, N. coeliaci, N. gastrici) bulunurlar. Lenfası, lumbal lenf düğümleri üzerinden truncus lumbalis dexter ve sinister, truncus intestinalis yolu ile cisterna chyli’ye açılır. 31  Ödem: Lenfatik akımda blokaj sonucu görülür. Neden intersitisyel sıvı da artış ta olabilir. Lenfadenopati (LAP): Lenf nodlarının büyümesi (inflamatuar veya tümörler) Lenfanjit: Lenfatik sistemin inflamasyonudur. LAP ve ağrı ile karekterize. Tonsillektomi: Tonsilla palatina’ların çıkarılması.