11. IKASGAIA: ZIGORREKN ZEHAZTAPENA PDF

11. IKASGAIA: ZIGORREKN ZEHAZTAPENA Tipo penalean ezarritako oinarrizko zigorra: - Zigor abstraktoa: 138 art.: 10-15 espetxealdia. Hau da, zigorrak jasotzen duen epe edo tarte guztia. - Zigor Zehatza: 12 urteko espetxealdiko zigorra. Hau da, tarte hori kontuan izanda zein den azkenean...

11. IKASGAIA: ZIGORREKN ZEHAZTAPENA Tipo penalean ezarritako oinarrizko zigorra: - Zigor abstraktoa: 138 art.: 10-15 espetxealdia. Hau da, zigorrak jasotzen duen epe edo tarte guztia. - Zigor Zehatza: 12 urteko espetxealdiko zigorra. Hau da, tarte hori kontuan izanda zein den azkenean erabakitzen den zigorra. Hiru fase: 1. Zehaztapen legala: Zigor abstraktotik zigor zehatzera - Erregela orokorrak (61 art. Eta hurr.): Garapen gradua/ Egiletza-partaidetza/ inguruabar aldarazleak - Erregela bereziak (73art. Eta hurr.): Delitu pilaketak/ delitu jarraitua 2. Indibidualizazio judiziala: 66 art. - Doluzko delituak (66.1 art): Delitugilearen inguruabar pertsonalak/ delituaren larritasuna / izandakokondenak - Zuhurtziagabekeriazko delituak (66.2 art.): euren sen onaren arabera, aurreko artikuluetan agindutakoerregelak bete (2015eko erreforma: delitu arinak) 3. Indibidualizazio penitentziarioa: Zigor Kodea eta LOGP Zehaztapen legala: erregela orokorrak Burututa dagoen delituaren (61 art.) egileak (28 art.). Legeak zigorra ezartzen duenean, arau-hauste burutuaren egileei ezartzen diela ulertu behar da. Saiakuntza graduko zigorra (62 art.): Legeak delitu burutuarentzat ezarri zigorra baino gradu bat edo bi gutxiagokoa ezarriko zaie delitusaiakuntzarako egileei. Horretarako, zigorra ezarriko da neurriz egoki uste den hainbatean, saiakuntzak berez ekarritako arriskua eta lortutako egikaritza maila kontuan hartuz. - Gradu bat edo bi gutxiagokoa - “zigorra ezarriko da neurriz egoki uste den hainbatean, saiakuntzak berez ekarritakoarriskua eta lortutako egikaritza maila kontuan hartuz” Egiletza (28 art.): Egile dira, egitatea eurek bakarrik, taldeka edo beste edonor bitarteko gisa erabiliz, gauzatzen dutenak. Egiletzat hartuko dira hurrengo hauek ere: - Beste bat edo beste batzuk egitatea gauzatzera zuzenean induzitzen dituztenak. 74  - Egitatea gauzatzeko egintza baten bitartez laguntzen dutenak, baldin eta egintza hori ezinbestekoa bazen egitatea gauzatu zedin. Partaidetza - (28 bigarren parrafoa): - Ezinbesteko laguntzailea - Induktorea - Sopikunak (conplice): gradu bat edo bi gutxiagokoa (63 art.). Delitu burutuaren sopikunei edo delitu egiten saiatzen denaren sopikunei, delitu horren egileei legeak ezarritako zigorra baino gradu bat gutxiagokoa ezarriko zaie. Sopikunak dira, aurreko artikulura bilduta egon barik, egitatea gauzatzen, aurreko edo aldi bereko Indibidualizazio juduziala Soilik aringarriak: - Aringarri bat: beheko erdian (66.1.1. art.) - Aringarri bi edo gehiago; edo oso kualifikatu bat;,astungarririk Gabe edo salbuesle ez-oso (66.1.2. art.) Soilik astungarriak: - Astungarri bat edo bi: Goiko erdian (66.1.3ª art.) - Bi astungarri baino gehiago, aringarririk Gabe: Gradu bat gehiagoko zigorra, baina bere goikoerdian (66.1.4ª art) - Berrerortze-inguruabarra: titulu bereko hiru delitu direla medio, delituok izaera bera edukita(art. 66.1.5ª). - Agindua zigorra baino gradu bat gehiagokoa, aurreko kondenak eta egindako delitu berriaren larritasunakontuan hartuta Aringarriak eta astungarriak batera (66.1.6 art): Legeak delituarentzat aginduzigorra bera ezarriko dute, euren ustez egoki den hedadurarekin, delitugileareninguruabar pertsonalak eta egitatearen larritasun handiagoa edo txikiagoakontuan hartuta Indibidualizazio judizialaren erregela orokorrak 1. Gradu bat gehiagoko zigorra (70.1.1 art.): - Gehineko muga = Gehineko mugari bere erdia gehitu - Gutxieneko muga = Delituaren gehieneko muga, egun bat gehituta - Hilketa delitua: 138.1 art: Gradu bat gehiagoko zigorra? - 15 urte eta egun 1 – 22 urte eta 6 hilabete 2. Gradu bat gutxiagoko zigorra (70.1.2 art.) - Gutxieneko muga: Delituarentzat ezarritako gutxieneko mugari bere erdiakendu - Gehieneko muga: delituarentzat ezarritako gutxieneko muga, ken egun bat 75  - Hilketa delitua: 138.1 art: Gradu bat gutxiagoko zigorra? - 5 urte – 10 urte (- egun bat); edo 5 urte – 9 urte, 11 hilabete eta 29 egun 3. Erregela bereziak (71 art.) - 3 hilabete baino gutxiagoko espetxealdiko zigorrarik ez (71. 2 art): ordezkapena - Espetxealdi iraunkor berrikusgarriaren gradu bat gutxiagoko zigorra = 20-30 urteko espetxealdia 4. Agindu zigorraren goiko erdia (70.2 art.): - Berdinak diren bi erdiak = 138.1 art: 10-15 urteko espetxealdi zigorra: - Goiko erdia: - 12 urte 6 hilabete-15 urteko espetxealdi zigorra - Beheko erdia: - 10 urte-12 urte 6 hilabete 5. Pertsona juridikoen zigorrak zehazteko erregelak: 66 bis art Delitu pilaketak 1. Definizioa: aniztasuna. Deltiu pilaketa kasuan, ordea, hainbat egitate ezberdin egongo dira eta, ondorioz, hainbat xedapen izango dira aplikagarri. Zigor Kodeko 73-77 artikuluek jasotzen dute kontzeptu hau eta, kasu honetan, aplikagarri diren xedapen guztiak aplikatu ahalko dira. 2. Motak: A. Erreala: Hainbat delitu, hainbat ondasun juridiko lesionatuta/arriskuan jarrita. Hau da, Subjektu batek hainbat portaera aurrera eramaten dituenean eta, hauen ondorioz, hainbat delitu gauzatzen dituenean, emango da kasu hau. Bi egitate ezberdin edo gehiago egon daitezke eta, ondorioz, ez da bidezkoa egitate bakarraren xedapena soilik aplikatzea. Beraz, egitate bakoitzari dagokion xedapena aplikatuko zaio (adibidez, bortxaketa + hilketa). Xedapen horiek aurreikusitako zigorrak aplikatzerako garaian Zigor Kodeko 73, 75 eta 76. artikuluak aztertu beharko dira. - 73 art: Bateragarriak direnean, denak batera eta osorik bete behar dira. “Al responsable de dos o más delitos o faltas se le impondrán todas las penas correspondientes a las diversas infracciones para su cumplimiento simultáneo, si fuera posible, por la naturaleza y efectos de las mismas.” Batera betetzea posible izango da zigorrak izaera desberdinekoak direnean, adibidez, espetxeratzea eta desgaikuntza bat ematea. - 75 art: Bateragarriak ez direnean, bata bestearen atzetik bete behar, eta beti ere gehienez 20 76  urteko muga gainditu gabe = salbuesleak: 76 art. (muga maximoak errespetatuz). “Cuando todas o algunas de las penas correspondientes a las diversas infracciones no puedan ser cumplidas simultáneamente por el condenado, se seguirá el orden de su respectiva gravedad para su cumplimiento sucesivo, en cuanto sea posible.” - 76.art: “1. No obstante lo dispuesto en el artículo anterior, el máximo de cumplimiento efectivo de la condena del culpable no podrá exceder del triple del tiempo por el que se le imponga la más grave de las penas en que haya incurrido, declarando extinguidas las que procedan desde que las ya impuestas cubran dicho máximo, que no podrá exceder de 20 años. Excepcionalmente, este límite máximo será: a) De 25 años, cuando el sujeto haya sido condenado por dos o más delitos y alguno de ellos esté castigado por la ley con pena de prisión de hasta 20 años. b) De 30 años, cuando el sujeto haya sido condenado por dos o más delitos y alguno de ellos esté castigado por la ley con pena de prisión superior a 20 años. c) De 40 años, cuando el sujeto haya sido condenado por dos o más delitos y, al menos, dos de ellos estén castigados por la ley con pena de prisión superior a 20 años. d) De 40 años, cuando el sujeto haya sido condenado por dos o más delitos referentes a organizaciones y grupos terroristas y delitos de terrorismo del Capítulo VII del Título XXII del Libro II de este Código y alguno de ellos esté castigado por la ley con pena de prisión superior a 20 años. e) Cuando el sujeto haya sido condenado por dos o más delitos y, al menos, uno de ellos esté castigado por la ley con pena de prisión permanente revisable, se estará a lo dispuesto en los artículos 92 y 78 bis.” 2. La limitación se aplicará aunque las penas se hayan impuesto en distintos procesos cuando lo hayan sido por hechos cometidos antes de la fecha en que fueron enjuiciados los que, siendo objeto de acumulación, lo hubieran sido en primer lugar. B. Pilaketa Ideala Portaera bakar bat, hainbat delitu. Supostu honetan subjektu bakarrak portaera bakarrarekin delitu ugari gauzatu ditu. Hau da, egitate bakarra gauzatu da baina, aldi berean, bi delitu edo gehiago egikaritu dira. Kasu hauetan, nahiz eta portaera bakarra izan, delitu bat baina gehiago eman denez aplikagarri diren xedapen guztiak aplikatuko dira (adibidez, autoritate bati lesioak: lesioak + autoritatearen aurkako atentatua). Kasu honetan aurreikusitako zigorrak ez dira gehituko, Zigor Kodeko 77. artikulua hartu beharko da kontuan. Beraz, aurreikusitako zigorrik larrienaren goiko erdia aplikatuko da. 77.artikulua: 1. “Lo dispuesto en los dos artículos anteriores no es aplicable en el caso de que un solo hecho constituya dos o más delitos, o cuando uno de ellos sea medio necesario para cometer el otro. Potarera bat bakarra delitu bat baino gehiago, aurreko artikuluetan ikusitakoa ez da aplikatuko. 2. En el primer caso, se aplicará en su mitad superior la pena prevista para la infracción más grave, sin que pueda exceder de la que represente la suma de las que correspondería aplicar si se penaran separadamente las infracciones. Cuando la pena así computada exceda de este 77  límite, se sancionarán las infracciones por separado.” Delitu astunenaren zigorra goiko erdian ezarriko da, hau da, adibidez, 5 hilketa burutzen badira modu ezberdinetan modu larrienean egin denarena hartuko da, bestalde 5 hilketak modu beridinenan burutu badira denak berdintzat joko dira. *Goiko erdia: Zigorraren mugak kontuan hartzen dira, erditik gora dagoen tarteko erdia hartzen da. Adb, tartea 10-15 urte badira, 12urte eta 6 hilabetetik 15 urtera dagoen tartean kokatuko da eta hor erdian gelditzen dena izango da. *Beheko erdia: Delituaren zigorraren mugak kontuan hartuz, denbora tartea, erditik beherako tartea hartzen da. Adb, tartea 10-15 urte badira, 10-12,6 urte bitartea hartzen da kontuan. C. Mediala Delitu bat burutu, beste delitu bat gauzatzeko (bidea, tresna, medio). Bi portaera egongo dira elkarren artean harremana dutenak (adibidez, iruzur bat aurrera eramatea dokumentu ofizialak faltsifikatuz). Harreman hau zentzu objektiboan aztertu behar da, lehenengo portaerarik gabe bigarrena aurrera eramatea ez baita posible. Zigorraren zehaztapena kalkulatzeko Zigor Kodeko 77.1 eta 77.3 artikuluak hartuko dira kontuan eta zigorra ez da gehiketa eginez aplikatzen. 3. En el segundo, se impondrá una pena superior a la que habría correspondido, en el caso concreto, por la infracción más grave, y que no podrá exceder de la suma de las penas concretas que hubieran sido impuestas separadamente por cada uno de los delitos. Dentro de estos límites, el juez o tribunal individualizará la pena conforme a los criterios expresados en el artículo 66. En todo caso, la pena impuesta no podrá exceder del límite de duración previsto en el artículo anterior.” Delitu jarraitua Delitu jarraitua (74 art.): Delitu erreal berezia Pentsatutako plan bat betez edo aukera bera probetxatuz, subjektu baten edobatzuen aurkako egite edo ez-egite batzuk gauzatzen dituenari, astunena den arauhausteari dagokion zigorra ezarriko zaio, goiko erdian, delitu jarraitu baten egilegisa, baldin eta egite edo ez-egite horiek zigor manu bera nahiz izaera bereko edo antzeko manuak hausten badituzte; ezarritako zigorra gradu bat gehiagokoa izan daiteke, betiere beheko erdian. Delitu jarraituaen kontzeptua sortu zen errepikatzen diren delituak, askotan, ezin direlako kalkulatu zehazki zenbat aldiz gertatu diren. 70. Artikuluan zehazten dira graduen araberako urte arteak eta haien aplikazioa. Salbuespena: Pertsonaren bere-berezkoak diren ondasunen aurkako ofentsak, salbu eta ohorearen etasexu-askatasunaren nahiz ukigabetasunaren aurkako ekintzak izan eta subjektu pasiboberberarengan eragina dutenean. Kasu horietan egitatearen eta hautsitako manuaren izeraaintzat hartuko da, delitu jarraitutasuna aplikatzeko ala ez aplikatzeko 78