1-Kurs Tibbiy Kimyo (DAV_uz_I) Homitova G. PDF

Eritmalar necha xil 2, elektrolit va 2, organik va 2, metal va 2, gomogen va bo’ladi? noelektrolit noorganik metallmas geterogen Eruvchanlikka Genri qonuni Sechenov Raul qonuni Mendeleyev bosimning ta’sirini q...

Eritmalar necha xil 2, elektrolit va 2, organik va 2, metal va 2, gomogen va bo’ladi? noelektrolit noorganik metallmas geterogen Eruvchanlikka Genri qonuni Sechenov Raul qonuni Mendeleyev bosimning ta’sirini qonuni qonuni qaysi olim o’rgangan? Bariy sulfat Oshqozon Zondlashda Oshqazon O’pka (Ba2SO4) rentgenoskopiya shaklini rengenografiya tibbiyotda nima aniqlashda sida maqsadda ishlatiladi? Noelektrolit Distillangan suv NaCl ning Shakarning Ho’l yog’och eritmalarga misol suvdagi suvdagi keltiring. eritmasi eritmasi Elektrolit Ho’l yog’och Distillangan Quruq yog’och Plasmassa moddalarga misol suv keltiring. Radon vanna O’sma Raxit Tuz balansini Yurak tibbiyotda nima kasalliklarini kasalligini meyorlashda kasalliklarini maqsadda davolashda davolashda davolashda ishlatiladi? 20 gr tuz 70 gr 90 gr 100 gr 80 gr 20 gr suvda eritildi hisil bo’lgan eritmaning massasini hisoblang? 50 gr eritma 40 gr 60 gr 30 gr 20 gr tayyorlash uchun 10 gr tuz olingan bo’lsa, shu eritmani tayyorlash uchun qancha suv olingan? 25 gr tuz 55 gr 80 gr 60 gr 70 gr 50 gr suvda eritildi hisil bo’lgan eritmaning massasini hisoblang? 50 gr eritma 16 gr 26 gr 14 gr 32 gr tayyorlash uchun 34 gr suv olingan bo’lsa, shu eritmani tayyorlash uchun qancha tuz solingan? …………. NaI va KI NaCl va KCl NaI va KCl NaNO3 gipertireoz, nafas olish yo’llarining yallig’lanishi, bronxial astma kasalliklarini davolashda ishlatiladi. ………. allergiyaga Kalsiy glyukonat CaCO3 CaCl2×6H2O MgSO4 × qarshi ishlatiladi. 7H2O Ingliz tuzining MgSO4 × 7H2O CaSO4 × 7H2O NaSO4 × 7H2O FeSO4 × 7H2O formulasini ko’rsating. Qaysi d-element Cu Ca Cs P jigarda to’planishi Vilson kasalligiga olib keladi? ………yetishmovch Rux Mis Kalsiy Azot iligida past bo’ylik (nanizm) va ortiqchaligida bo’yning o’ta o’sib ketishi (gigantizm) kasalligi kuzatiladi. Qaysi element qon Mn Mg V Co tarkibidagi qandning miqdorini kamaytiradi? ………..yetishmovc Fe Zn Mg Mn hiligi anemiya kasalligiga olib keladi. Uning organizmdagi umumiy miqdori 4- 7g. Eritmalar eritmaning ma’lum eritmaning eritmaning Erituvchida konsentratsiyasi massa yoki ma’lum ma’lum erigan deb,-………. hajmidagi erigan massadagi hajmidagi moddaning 1 moddaning (g, ml, erigan erigan mol miqdoriga l, mol) miqdoriga moddaning (g, moddaning (g, aytiladi. aytiladi. ml, l, mol) ml, l, mol) miqdoriga miqdoriga aytiladi. aytiladi. Eritmaning Kolligativ xossalari Eritma ustidagi Osmotik bosimi Raul qonuni moddalar bug‘ bosimi konsentratsiyasiga bog‘liq bо‘lgan xossalari …………. deyiladi. Osmotik bosimni Osmometr Osmolenta Osmonografiya Monometr о‘lchash uchun mо‘ljallangan idish ……….. deb nomlanadi. Osmotik bosimni Gidrostatik bosim Boshlang’ich Gazlarning Eritma bug’ baholash uchun bosim siqilgandagi bosimi ishlatiladigan bosimi bosim turini ko’rsating. Eritmalarning 3 ta Gazsimon , suyuq , Aralashgan, Plazma, qurum, Gaz, plazma, agregat xolatini qattiq gomogen, gaz chang ko’rsating. geterogen Gazlarni Gazning tabiati, Haroratga, Elektrostatik Gazning suyuqlikda bosim, haroratga, erituvchining tortishuv tabiati, eruvchanligi erituvchining tabiatiga, kuchlariga, bosimga, qanday 4 omilga tabiatiga gazning disperslik disperslik bog’liqligini hajmiga, darajasiga, darajasiga, ko’rsating. erituvchining gazning tabiati, erituvchining hajmiga bosimga hajmiga Gazlarni Harorat ortishi, Harorat Harorat ortishi, Harorat suyuqlikda erishini bosim pasayishi, pasayishi, bosim pasayishi, kamaytiruvchi 3 ta aralashmalar bosim ortishi, pasayishi, bosim ortishi, omilni ko’rsating. (elektrolit va konsentratsiyan konsentratsiyan aralashmalar noelektrolit) ing ortishi ing ortishi (elektrolit va mavjudligi. noelektrolit) mavjudligi. ……….. - bu Osmos jarayoni Erish jarayoni Muzlash Gazlarning erituvchi jarayoni erish jarayoni molekulalarini eritmaga (yoki kichik konsentratsiyali eritmadan katta konsentratsiyali eritmaga) yarim о‘tkazgich memrana orqali bir tomonlama diffuziyasidir. Atsetatli bufer CH3COOH + H2CO3 + NaH2PO4 + NH4OH + eritma keltirilgan CH3COONa NaHCO3 Na2HPO4 NH4Cl qatorni toping. Bikarbonatli bufer H2CO3 + CH3COOH + NaH2PO4 + NH4OH + eritma keltirilgan NaHCO3 CH3COONa Na2HPO4 NH4Cl qatorni toping. Fosfatli bufer NaH2PO4 + H2CO3 + CH3COOH + NH4OH + eritma keltirilgan Na2HPO4 NaHCO3 CH3COONa NH4Cl qatorni toping. Ammiakli bufer NH4OH + NH4Cl H2CO3 + NaH2PO4 + CH3COOH + eritma keltirilgan NaHCO3 Na2HPO4 CH3COONa qatorni toping. Qondagi 36%, 18% 35%, 19% 30%, 23% 20%, 33% gidrokarbonatli bufer eritma 53% ga teng, uning ……. zardobga, …… eritrotsitlarga to’g’ri keladi. Oqsil tabiatli bufer Gemoglobinli va Bikarbonatli Ammiakli bufer Atsetatli bufer sistemalarga misol oksigemoglobinli bikаrbonаtli eritma va eritma keltiring. bufer sistemalar bufer eritma fosfatli bufer eritma Rеаkstiya vаqtidа Issiqlik effеkti Endоtеrmik Ekzоtеrmik Solishtirma аjrаlаdigаn yoki issiqlik yutilаdigаn issiqlik miqdоri rеаkstiyaning …………..dеb аtаlаdi. Harorat va Harorat intensiv Harorat Harorat ham, Harorat issiqlikni o’zaro kattalik, issiqlik ekstensiv issiqlik ham bir termometrda farqi keltirilgan ekstensiv kattalik kattalik, issiqlik xil qiymatda o’lchanadi, qatorni toping. intensiv kattalik bo’ladi issiqlik esa amperda Issiqlik ajralib Ekzоtеrmik Endоtеrmik Issiqlik effеkti Yonish chiqishi bilan boradigan kimyoviy reaksiya ………deyiladi. Issiqlik yutilishi Endоtеrmik Ekzоtеrmik Issiqlik effеkti Parchalanish bilan boradigan reaksiya reaksiya reaksiyasi kimyoviy reaksiya ………deyiladi. Insоn vа uglеvоdlаr, yog`lаr Tuz, oksid va Nuklein Glitsin, yog’ hаyvоnlаrning vа оqsillаr kislotalar kislotalar, kislotalari, yashаshi uchun nukleazidlar mureinlar, issiqlikning аsоsiy oqsillar zахirа manbayi nima? Qanday Issiqlik effekti Issiqlik Issiqlik ajralib Solishtirma tenglamalar ko‘rsatilgan yutilishi bilan chiqishi bilan issiqlik qiymati termokimyoviy tenglamalar, boradigan boradigan ko‘rsatilgan tenglamalar termokimyoviy kimyoviy kimyoviy tenglamalar, deyiladi? tenglamalar reaksiya reaksiya termokimyoviy deyiladi. deyiladi. deyiladi. tenglamalar deyiladi. Murakkab Murakkab Moddaning Reaksiya Reaksiya moddani hosil moddaning hosil yonish issiqligi issiqlik effekti issiqlik effekti bo‘lish issiqligi bo‘lish issiqligi deb, uning moddalar hosil boshlang‘ich deb, standart kislorodda bo‘lish issiqlik moddalarni nima? issiqlik effektiga, yonish effektidan (∆H yonish ∆H 0/b – yani reaksiyasidan hosil bo‘lish) yig‘indisi mazkur sharoitda hosil bo‘lgan boshlang‘ich effektidan oddiy moddalardan issiqlik moddalar mashg‘ulotlar 1 mol murakkab samarasi summasi yonish effekt modda hosil D Nyonish ga ayirmasiga yig‘indisi bo‘lishiga aytiladi aytiladi. teng. ayirmasiga (bosim – 101325 teng (∆H hosil Pa, temperatura bo‘lish). - 250C. Reaksiya issiqlik Kalorimetrda Termometrda Kalonkali Voltometrda effektini aniqlash likobda uchun qanday asbob ishlatiladi? Kimyoviy Gеss Rаul Gibbs Sеchеnоv rеаkstiyalаrning issiqlik effektini hisоblаsh qаysi qоnungа аsоslаnilаdi? Kompleks Ligantlar soniga Ligantlar Tashqi sfera Tashqi manfiy birikmalarda sonidan tashqi soniga teng sfera soniga markaziy atomning sfera soni bo’ladi teng bo’ladi valent soni nimaga ayiriladi teng bo’ladi. Ion zaryadiga ko’ra Kationli, anionli va Akvakompleksl Beqaror va Manfiy va kompleklar nechiga neytral ar va barqaror musbat qism bo’linadi? atsidokokomple komplekslar tutgan kslar komplekslar Na3[Co(NO2)6] Natriy geksanitro Geksaamino Kaliy tetraxloro Dixloro kompleks kobaltum III kobaltum IV platinium II diamino birikmani xlorid platinium IV sistematik nomenklatura bo’yicha nomlang. K2[Pt(Cl4)] Kaliy tetraxloro Geksaamino Natriy Dixloro kompleks platinium II kobaltum IV geksanitro diamino birikmani xlorid kobaltum III platinium IV sistematik nomenklatura bo’yicha nomlang. Elektrodlarning Gazli, metal, Eriydigan va Metal, shisha, Gazli, metal, turlari keltirilgan shisha, kalomel, erimaydigan kalomel, shisha, qatorni toping. ionselektiv selofan membranalar Gazli elektrodga Vodorod elektrodi Grafit elektrodi Menbranali Hg2Cl2 tuzi misol keltiring. elektrod Kalomel elektrodga Hg2Cl2 tuzi Grafit elektrodi Menbranali Vodorod misol keltiring. elektrod elektrodi Galvanik EYUK Potensial Elektr kuchi Elektrod elementlar potensial elektrodlarini potensiallari oʻrtasidagi farqi uning ishlashiga zarur boʻlgan shart boʻlib uni galvanik sistemani………… deb yuritiladi. Daniel–Yakobi KCl eritmasi ZnSO4 (eritma) CuSO4 (eritma) Cu(metall) galvanik elementini tuzilishi aniqlashda tuz ko’prik sifatida nimani ishlatgan? Difil molekulani CH3-COOH HOOC-COOH CH4 H2O ko‘rsating. Adsorbentlarni C (faol), CaO CO2 H2O O2 ko‘rsating. Tibbiy kimyo fani 2 3 4 5 necha bo’limdan iborat? Kislarod, 96% 50% 68% 49% uglerod,vodorod,az ot organizm tana massasining necha foizni tashkil etadi? Kislarod va 55-60% 90% 100% 23% vodorod tananing necha foizini tashkil etadi? Mikrobiogen 10-3-10-5% 10-6-10-7% 0,001% 0,0002% elementlar organizmdagi umumiy miqdori qancha? Ultramikrobiogen 10-5 dan kam 10-6% kam 10-1% dan kam 0,001% elementlarning organizmdagi miqdiri qancha? Makrobiogen O,C,H,N Mn,Co,Cu,Mo Au,Se,Bi,Hg Xe,F,J elementlar berilgan qatorni toping? Mikrobiogen Mn,Co,Cu,Mo O,C,H,N Xe,F,J Au,Se,Bi,Hg elementlar berilgan qatorni toping? Ultramikrobiogen Au,Se,Bi,Hg Mn,Co,Cu,Mo Xe,F,J O,C,H,N elementlar berilgan qatorni toping? Kalsiyga bo’lgan 1 gr 2 gr 10 gr 100 gr kunlik ehtiyoj necha gramm? Kalsiyning inson 1000gr 100gr 500gr 5000gr tanasidagi umumiy miqdori necha gramm? Natriyga bo’lgan 4-7 gr 7-9gr 10gr 2-3gr kunlik ehtiyoj necha gramm? NaBr dan qanday Nerv sistemasining Endemik Ichni suruvchi Kuchli qayd maqsadlarda qo’zg’aluvchanligi bo’qoq surgi dori qilish foydalanilsa ortib ketganda kasalligini vositasida. jarayonida bo’ladi? tinchlantirish davolashda. antidatsid maqsadida sifatida foydalaniladi. Na2SO4*10H2O dan Ichni Kuchli qayd Nerv Antiseptik qanday yumshatuvchi, qon qilish sistemasining modda sifatida. maqsadlarda tomirlarni jarayonida qo’zg’aluvchanl foydalanilsa kengaytiruvchi antidatsid igi ortib bo’ladi? sifatida sifatida. ketganda tinchlantirish maqsadida foydalaniladi Kaliyga bo’lgan 2-3 mg 12-13 mg 15 mg 1-7 mg kundalik talab katta yoshdagi odamda qancha? Kalsiyning asosiy Stoplazma Buyrakda Qonda temirga Muskullarda qismi qayerda tarkibidagi buyrak oqsillari birikkan holda oqsillarga ko’roq to’planadi? oqsillar,uglevodlar, bilan birgalikda birikkan holda fosfatlarda. bo’ladi. Yengil diuretik KCl NaNO3 KNO2 MnO modda sifatida, gipokaliemiya, turli aritmiya hollarida, kuchli qayd qilish hollarida qaysi tuzdan foydalaniladi? Yengil siydik CH3COOK KCl KNO2 NaNO3 haydovchi (diuretik) modda sifatida ishlatiladi. Suv yig‘ilib qolish hisobiga buyrak va yurakning shishib ketgan xolatlarini yo‘qotishda qanday moddadan foyadalaniladi? Antiseptik modda KMnO4 K2CrO4 CH3COOK K2SO4 bo‘lib, yaralarni yuvishda, ginekologik va urologik muolajalarda qo‘llaniladi. Qanday preparat haqida so’z bormoqda? Eritma deb nimaga Ikki va undan ko’p Ikki va undan Ikki va undan Ikki va undan aytiladi? tarkibiy qismlardan ko’p tarkibiy ko’p tarkibiy ko’p tarkibiy iborat, qismlardan qismlardan qismlardan termodinamik iborat, iborat, iborat, barqaror, termodinamik termodinamik termodinamik o`zgaruvchan barqaror, barqaror, barqaror, o`zgaruvchan o`zgaruvchan o`zgaruvchan  tarkibli gomogen tarkibli tarkibli ochiq tarkibli yopiq sistema. geterogen sistema. sistema. sistema. Gazli eritma Havo Cho’yan NaCl eritmasi Po’lat berilgan qatorni toping. Suyuq eritma Aroq Havo Jez Cho’yan berilgan qatorni toping. Qattiq eritm Jez Gazlangan suv Aroq Havo berilgan qatorni toping. Izotonik eritma deb Standart qilib Osmotik bosimi Osmotik bosimi Titrlangan nimaga aytiladi? olingan eritma standart standart eritmaga osmotik bosimiga eritmanikidan eritmanikidan aytiladi. teng osmotik yuqori bo’lgan past bo’lgan bosimli eritmalarga eritmaga eritmaga aytiladi. aytiladi. aytiladi. Gipertonik eritma Osmotik bosimi Standart qilib Osmotik bosimi Titrlangan deb qanday standart olingan eritma standart eritmaga eritmaga aytiladi? eritmanikidan osmotik eritmanikidan aytiladi. yuqori bo’lgan bosimiga teng past bo’lgan eritmaga aytiladi. osmotik eritmaga bosimli aytiladi. eritmalarga aytiladi. Gipotonik eritma Osmotik bosimi Osmotik bosimi Standart qilib Titrlangan deb qanday standart standart olingan eritma eritmaga eritmaga aytiladi? eritmanikidan past eritmanikidan osmotik aytiladi. bo’lgan eritmaga yuqori bo’lgan bosimiga teng aytiladi. eritmaga osmotik bosimli aytiladi. eritmalarga aytiladi. Eruvchanlikka Harorat, Moddaning Erituvchining Eitmaning qanday omil ta’sir moddaning tabiati. hajmi. bug’ bosimi. qattiqligi ko’rsatadi? Eritmaning Modda Modda hajmi Modda bosimi Modda ma’lum massa konsentratsiyasi temperaturasi miqdorida yoki hajmida erigan modda massasi yoki modda miqdori....... deb ataladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. To’yinmagan Erituvchida ayni Erituvchida Eitmaning Eritmaning eritma deb nimaga eritilgan moddadan ayni eritilgan harorati bosimi aytiladi? yana erisa moddadan ortganda ortganda boshqa erimasa berilgan berilgan moddan moddadan erimasa erimasa Eritma 5 6 3 1 konsentratsiyasini ifodalashning nechta usuli bor Erigan modda Massa ulush Molyal ulush Titr Normal massasini eritmaning umumiy massasiga nisbati erigan moddaning........ deb ataladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Eritma Normal Titr Molyar Molyal konsentratsiyasi 1 l konsentratsiyali konsentratsiyali konsentratsiyali konsentratsiyal eritmada erigan i moddaning ekvivalentlar soni bilan ifodalansa, bunday eritmalar........ bo‘la di. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Kaloriya İssiq Quvvat Oziq Yemak lotinchada qanday ma’noni beradi? Tashqi muhitdan Sistema Ochiq sistema Yopiq sistema İzolatsiyalanga amalda yoki fikran n sistema ajratib olinganva bir-biriga ta’sir etib turadigan moddalar yoki jismlar guruhi ……. deb ataladi.Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Tashqi muhit bilan Ochiq Yopiq Izolatsiyalanga Gomogen modda va energiya n alamashadigan sistema qanday sistema? Tashqi muhit bilan Yopiq Ochiq Geterogen Gomogen energiya almashadigan sistema qanday sistema? Tashqi muhit bilan Izolatsiyalangan Yopiq Geterogen Ochiq modda ham, energiya ham almashmaydigan sistema qanday sistema? Reagent kislotalar Asoslar Qaytaruvchilar Oksidlovchilar Metallar bo’lsa qanday moddalar aniqlanadi? Reagent asoslar Kislotalar Galogenidlar Metallar Qaytaruvchilar bo’lsa qanday moddalar aniqlanadi? Reagent sifatida Asidimetriya Alkalimetriya kompleksonom Permanganome kislotalar etriya triya olinganda asos aniqlanadi usullar qanday nomlanadi? Dag’al-dispers 100 nm dan yuqori 100 nm dan 1-100nm 50 nm sistemalar kichik zarrachalarining o’lchami nechaga teng? Kolloid – dispers 1nm dan 100 nm 40 nm 100 nm dan 50 30 nm sistemalar gacha nm gacha zarrachalarining o’lchami nechaga teng? Molekulyar - ion 1 mmk dan kichik 100 mmk dan 20 mmk dan 1 mmk dan dispers sistemalar kichik kichik yuqori zarrachalarining o’lchami nechaga teng? Gomogen Chin eritma Dag’al-dispers Kalloid Gomogen sistemalar bo‘lib, sistemalar eritmalar sistemalar mayda zarrachalar, ya’ni atom,ion yoki uncha katta bo‘lmagan molekulalar suyuq erituvchida erishida hosil bo‘ladi. Erigan modda zarrachalari cho‘kmaydi va filtr yoki yarim o‘tkazgich membranalarda ushlanib qolmaydi. Qanday eritma haqida ma’lumot berilgan Zarrachalar Kalloid eritma Chin eritma Dag’al- dispers Geterogen o‘lchami сhin sistema sistema eritmadagi zarrachalarga nisbatan tahminan 10-100 barobar yirik bo’ladi. zarrachalari filtrdan o‘tadi, lekin yarim o‘tkazuvchan membranadan o‘tmaydi va ushlanib qoladi.Qanday eritma haqida ma’lumot berilgan? Kolloid eritmalar Liozollar, Gomogen, Liofob, Suyuq, qaatiq, dispers muhit Aerazollar, qattiq geterogen gidrofob, liofil gaz agregat holatiga zollar. ko’ra qanday turlarga bo’linadi? Kоllоid eritmalar Maydalash, Dispergirlash, Aralashtirish, Aralashtirish, zarrachalari yiriklashtirish yumshatish ajratish maydalash o‘lchami dag‘al dispers va mоlekular dispers sistema o‘rtasidagi hоlatda bo‘lgani uchun ularni оlishning 2 asоsiy usulini sanab o‘tish mumkin. Ular qaysilar? Suyuq yoki qattiq Adsorbsiya Desorbsiya Xemasorbsiya Adsorbent modda sirtida boshqa modda molekulalari, atomlari yoki ionlarining yig‘ilishi........ deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. O’z sirtiga yutuvchi Adsorbent Adsorbtiv Absorbsiya Xemasorbsiya modda...... deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring Yutiladigan modda Adsorbtiv Adsorbent Desorbsiya Adsorbsiya.... deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Sorbsiyaga teskari Desorbsiya Adsorbent Adsorbtiv Sorbsiya jarayon..... deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Gazsimon Absorbsiya Adsorbent Desorbsiya Xemasorbsiya moddaning qattiq yoki suyuq agregat holatidagi biron moddaning butun hajmi bo‘ylab yutilishiga....... deyiladi. Nuqtalar o’rnini toldiring. 1 kaloriya nacha 4,184 3,7 3,786 1,367 joul? Tabiiy Sut, Tvorog, qatiq Kalbasa, masla, Xamir, ko’mir, Metal zollari, adsorbentlar non yod non, kalbasa sifatida qanday moddalar ishlatiladi? Osmometr asbobi Pfeffer Osvald Lamanosov Lyuis birinchi marta kim tomonidan yasalgan? Osmos holatini Osmotik bosim Diffuziya Emulsiya Entropiya to’xtatish uchun eritmaga ta’sir ettirish zarur bo’lgan bosim qiymatiga ……deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. To'yingan Ftor Xlor Azot Yod uglevodorodlarni galoidlashda qaysi galogenning faolligi eng yuqori bo’ladi? CH2=CH– Vinil Etil Butil Propil radikalni nomlang. Alkenlar Birikish, O’rin olish Ajralib chiqish Alkenlar qo’shbog’ning polimerlanish, oson reaksiyaga uzilishi hisobiga oksidlanish kirishmaydi qanday reaksiyaga kirishadi? Bеnzolni 1825-yilda Faradey Vyurts Beketov Lamanasov birinchi bo`lib aniqlagan olimning nomi? Qaysi alkanning Etan Butan Pentan Oktan izomеri yo`q. Alkenni C4H8 C4H10 C5H12 C6H14 formulasini toping? Diyеn CnH2n-2 CnH2n+2 CnH2n CnH3n uglеvodorodlarning umumiy formulasini ko`rsating. Etilen nima uchun Mevalarni Havoni Kauchuk Zararkunandal ishlatiladi? pishishini tozalash uchun olishda arni o’ldirishda tezlashtiradi. Etilendan olingan Tibbiyotda Kauchuk Zararkunandala Mevalarni etilxlorid nima operatsiya olishda rni o’ldirishda pishishini uchun ishlatiladi? qilinadigan joyning tezlashtiradi. etini o’ldirishda CH3 – C ≡ C – H Propin Propen Propan Butan birikmani nomlang. CH3 – C ≡ C – Butin-2 Buten-2 Propen-3 Butan-2 CH3 birikmani nomlang. Odam va Sc, TI, In, La Na,K,Ca Mg,Zn,Cr,Fe Na,K,Mg,O hayvonlar organizmida topilgan, lekin miqdori va biologik ahamiyati aniqlanmagan elementlarga qaysilar kiradi? Aralash elementlar. Ga, Sb, Sr, Br Sc, TI, In, La Na,K,Zn, Mn Mn,Sc,Zn,Al Ular odam va hayvon organizmida har doim bor, ularning biologik ahamiyati to‘la o‘rganilgan emas. Bu elementlarga qaysi elementlar kiradi? Shorrigen usulida Alkadiyenlar Alkenlar Alkinlar Alkanlar qanday uglevodorodlar ajratib olinadi? NaHCO3 dan Konyuktivda, Xonalarni Terini Diareyada tibbiyotda qanday laringitda. tozalashda yumshatishda maqsadda ishlatiladi? Temir aynan suyak, tеri, bоsh Tirnoqda, terida Yurakda, Miyada, insonorganizmining miyaning kulrаng , sochda tirnoqda, terida, yurakda ,qonda qaysi qismida mоddаsidа, jigarda uchraydi? gipоfizdа İnson Qon zardobi, Qalqonsimon Suyakda Qo’lda organizmining yod eritrositlar bezda saqlamaydigan qismini ko’rsating. Jigarda depo Cu, Zn, Mn, I, Si, Ti Zn, Co, Ni At,Zn,J sifatida saqlanadigan elementlar qaysilar? 60 kg li katta 6 kg 6g 600 g 60 kg yoshdagi odamda vodorodning miqdori qancha? 60 kg li katta 60 gr 100 gr 25 gr 10 gr yoshdagi odamda natriyning miqdori qancha? 60 kg li katta 3600 mg 400 mg 100 mg 1200mg yoshdagi odamda temirningning miqdori qancha? Qon tomirlari, qon Cu Na K Fe bosimi va immunet tizim shakllanishida qaysi element ishtrok etadi? Qonda qand Cr Zn Mn J miqdorini muvozanatda ushlash va biomolekulalar sintezi uchun kerak qaysi element haqida ma’lumot berilgan? Immun sistema, Se J Cl Na yurak va me’da osti bezi uchunmuhim qaysi element haqida ma’lumot berilgan? 60 kg odamda 2 mg 100 mg 23 mg 1,2 mg selenning miqdori qancha? Litiyning tuzlari Padagra Shizofreniya Nevrosteniya Nevroz qaysi kasallikni davolashda ishlatiladi? İnson organizmida 7,36 8 6,8 5,6 pH ning miqdori nechaga teng? İnson organizmida Letal (o’lim) Hujayralarning Oqsillarning Bosh pH ning birligi 0,4 bo’linishiga ivishiga og’rig’iga ga o’zgarganda qanday jarayon yuzaga keladi? Natriyning Giponatrimiya Gipokalimiya Padagra Bo’qoq yetishmovchiligi qanday kasallikka olib keladi? Yodning odam 20-25 mg 60-70 mg 34-45 mg 100 mg organizmidagi umumiy miqdori qancha? Qalqonsimon bezda 6 mg 12 mg 16 mg 1 mg yodning miqori qancha? Ham kislota ham Amfoter Asoslar Tuzlar Oksidlar asos xossasini namoyon qiladigan moddalar...... deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Birinchi marta 1887- yilda Svante 1897-yilda 1867-yilda 1987 –yilda kislotalar Arrenius Svante Beketov Sheele dissotsiyalanganda Arrenius vodorod ionlarini hosil qilishini kim va qachon fanga kiritgan? Anionli K3[Fe(CN)6] Cu(NH3)4 Pt(NH3)4 [Fe(CO)5] Komplekslar SO4 Cl2 berilgan qatorni toping. Dispers faza Tuman Gel Sut Qatiq suyuqlik dispers muhiti gaz bo’lgan moddalarga misol berilgan qatorni toping. Dispers faza qattiq Chang Suyuq dori Gel Tuman dispers muhiti suyuq bo’lgan moddalarga misol berilgan qatorni toping. Sirt tarangligini Sirt faol moddalar Sirt- noafol Dispers Kolloid kamaytiruvchi moddalar moddalar moddalar moddalar........deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Yirik agregatlarni Sedimentatsiya Sublimatlanish Sirt faol Yutilish og‘irlik kuchi ta’sirida cho‘kmaga tushishi....... deyiladi. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. Kimyoda Kolloid kimyo Fizik kimyo Organik kimyo Noorganik moddaning dispers kimyo holati va sirt hodisalarini õrganuvchi bo`lim ……deyiladi.Nuqta lar o’rnini to’ldiring Adsorbentni sirt Musbat adsorbsiya Manfiy Malekulyar İon adsorbsiya yuzasida adsorbsiya adsorbsiya moddalarni yiḡilishini --- jumlani davom ettiring Kompleks Atsidokomplekslar Akvakompleksl Ammiakatlar Amminatlar birikmalar ar tarkibida ligand vazifasini kislota qoldig’i ishtirok etsa qanday nomlanadi. Kompleks Akvakomplekslar Atsidokomplek Ammiakatlar Amminatlar birikmalar slar tarkibida ligand vazifasini suv ishtrok etsa qanday nomlanadi. Yer po’stlog’ida kislorod klemniy vodorod suv 47% (massa boyicha) eng ko’p tarqalgan element Yer po’stlog’ida kremniy Kislorod vodorod alyuminiy ikkinchi o’rinda (29,5 %) eng ko'p tarqalgan element Asosiy elementlar C,H,N,O Ca , P , Na , K , Co , Fe , I , Mn Co , Fe , I , Ca keltirilgan qatorni Mg , Cl , S , Zn , Se , Mo , , P , Na , K toping Cu Makroelementlar Ca , P , Na , K , Co , Fe , I , Mn Co , Fe , I , Ca , C,H,N,O keltirilgan qatorni Mg , Cl , S , Zn , Se , Mo , P , Na , K toping Cu Mikroelementlar Co , Fe , I , Mn , Ca , P , Na , K , C,H,N,O Co , Fe , I , Ca keltirilgan qatorni Zn , Se , Mo , Cu Mg , Cl , S , P , Na , K toping Kalsiy (Ca) Suyak va Kislorod Oqsil, jigar, Hujayra elementining tishlarning tashuvchi vitamin B¬1 va suyuqligining organizmdagi tuzilishi, mushak gemoglabinnin insulinning musbat ioni vazifasi qisqarishi va nerv g tarkibiy qismi tarkibiy qismi (K+) impulslari o’tishida ta’minlash va muhim mushak qisqarishi Xlor (Cl) Hujayra tashi Oqsil, jigar, Suyak va Asosiy organik elementining suyuqligining vitamin B¬1 va tishlarning va organizmdagi manfiy ioni (Cl-) insulinning tuzilishi, biomolekulalar vazifasi va me’da shirasi tarkibiy qismimushak ning tarkibiy kislotaligini (HCl) qisqarishi va qismi ta’minlash nerv impulslari o’tishida muhim Azot (N) Oqsil va nuklein Biomolekulalar O’sish, suyak Suyak o’sish, elementining kislotalarning va suv tarkibiga va tishlar, pay qon ivishi, organizmdagi tarkibiy qismi kiradi, va terini metabolik vazifasi organism mustahkamlash reaksiyalarda suyuqliklarinin qatnashadi g pHini belgilaydi Uglerod C Asosiy organik va Asosiy Suyak va Suyak va elementining biomolekulalarning biomolekulalar tishlarning tishlarning organizmdagi tarkibiy qismi va suvning tuzilishi, hamda nuklein vazifasi tarkibiy qismi mushak kislotalarning qisqarishi va tarkibida nerv impulslari o’tishida muhim Endemik bo’qoq, flyuaroz aluminoz antrakoz raxit kasalliklar keltirilgan qatorni toping Kasbiy kasalliklar silikoz Flyuaroz stronsiyli raxit bo’qoq keltirilgan qatorni toping NaCl ning 3-10 % gipertonik eritma gipotonik fiziologik kimyoviy eritmasi tibbiyotda eritma eritma eritma nima deyiladi Na2SO4 * 10 H2O - surgi dori sifatida dizinfeksiya tinchlantiruvchi zahar glauber tuzi nima maqsadida dori maqsadda ishlatiladi «Margansovka» KMnO4 Na2CO3 NaCl CaCO3 nima ? Radiatsion qalqonsimon bez yurak buyrak, bosh Tig’ bilan tibbiyotda raki va kasalliklarini miya davolash erishilgan asosiy giperteriozni aniqlash va tasvirlarini olish yutuqlar davolash sun’iy yurak va miya qo’yish hujayralarini qayta tiklash Radioaktiv alfa ,betta ,gamma Uran, pozitroni Electron, A, B, C nurlanish uch pozitron, alfa turini ayting Alfaning massasi 4 2 1 0 nechiga teng Gammaning 0 2 4 -1 massasi nechiga teng Pozitron- turg’un bo’lmagan turg’un yadrodagi yadrodagi emissiyasida nima yadrodagi proton, bo’lmagan neytron proton sodir bo'ladi neytron va yadrodagi pozitronga neytronga pozitronga proton faqat aylanadi aylanadi aylanadi pozitronga aylanadi Transmutatsiya yadroning tartib gamma alfa yemirilish parchalanish raqami bir birlikka yemirilish kamayadi va bu bir element yangi elementga aylanadi Yumshoq metallni simob kumush magniy bor toping Antibakterial kumush simob alyuminiy natriy xossaga ega elementni toping Eritma nima 1 jinsli gomogen 2 jinsli geterogen faza sistema gomogen sistema sistema gomogen sistema NaCl ning suvdagi loyqa suv suspenza chang havo keltirilgan qatorni eritmasi toping geterogen sistema yog'li suv shudring NaCl ning shakarning keltirilgan qatorni suvdagi suvdagi toping eritmasi eritmasi Genri qonunini α=K∙P α=K∙V α=V∙P PV = K ∙ P ifodalang fiziologik eritma 0,9 % NaCl 3-10 % NaCl 5 % NaCl 0,9 % KClO nima eritmasi eritmasi eritmasi eritmasi Tirik organizm 7,36 7,8 8,4 8,6 qonidagi pHning qiymati nechiga teng Organizmdagi organizmdagi PH organizmni suv metabolitik ovqatni hazm bufer sistemaning qiymatini bir xil bilan taminlash jarayonlarni qilinishi vazifasi keltirilgan saqlash boshqarish qatorni toping Organizm hujayra NaH2PO4 + H2CO3 NaHCO3 H2CO3 + ichi suyuqligining Na2HPO4 NaHCO3 buferligini ta'minlab turuvchi moddani toping Organizm H2CO3 + NaHCO3 Na2HPO4 NaH2PO4 + hujayralararo NaHCO3 Na2HPO4 suyuqligining buferligini ta'minlab turuvchi moddani toping Komplek 2, ichki va tashqi 2, manfiy va 2, metall va 2, metall va birikmalar nechi sfera musbat kislota qoldig'i ligant qismdan tashkil topgan Komplek 2, metall va ligant 2, ichki va 2, manfiy va bunday sfera birikmalarning tashqi sfera musbat mavjud emas ichki sferasi necha qismdan tashkil topgan Ligandlarning addеntlar kislota qoldig'i manfiy qism metall ikkinchi nomi nima? K3[Fe(CN)6] kaliy geksasiano natriy diamino dixloro nomlang ferrum III geksagidrokso argenium I tetraamino alyuminiumIII xlorid platinium IV xlorid Qizil qon tuzini K3[Fe(CN)6] K2[Zn(OH)4] K4[Fe(CN)6] [Ag(NH3)2]Cl formulasi keltirilgan qatorni toping Sariq qon tuzini K4[Fe(CN)6] K3[Fe(CN)6] [Ag(NH3)2]Cl K2[Zn(OH)4] formulasi keltirilgan qatorni toping Komplek geometrik, optik, Uglerod skilet Fazoviy va Dinamik, sis birikmalarda koordinatsion, izomeriyasi, geametrik va trans uchraydigan gidrat, ionli qo’sh bog’ izomeriya izomeriya izomeriya turini izomeriya izomeriyasi aniqlang Gidrat izomeriyaga [Cr(H2O)6]CI3 va [CoBr(NH3)5] [Pt(NH3)2NO2C K [PtCl3 misol keltiring [CrCI2(H2O)4]CI* SO4 va l] SO4 (C2O4)] 2H2O [CoSO4(NH3)5 ]Br Termodinamika grekcha termo- grekcha termo- yumoncha, yunoncha so'zining ma'nosi issiqlik, dinamika- kuch, quvvat, issiqlik termo-issiqlik, kuch, quvvat dinamika- mashinalari dinamika- issiqlik kuch, quvvat Termodinamika Tomson Karno Joul Verner atamasini fanga ilk bor kim ishlatgan Termodinamika issiqlik energiyani sistemalarni qaytar va nimani o'rganadi mashinalarida sarflanishini qaytmas issiqlikni ishga jarayonlarni aylanishini Sistema nima? Atrof muhitdan Sistema bilan Atrof muhit Faqat Oddiy hayolan yoki bevosita yoki bilan moddalar probirka amalda ajratib bilvosita almashina olingan jism yoki kontakda olmaydigan, jismlar guruhi bo’ladigan ammo energiya barcha narsalar almashina oladigan sistamalar Termodinamikanin sistema faza geterogen gomogen g tadqiqot odyekti eritma eritma nima Termodinamikanin 1-tur abadiy tashqaridan energiya bir Sistema berk g 1 qonuni ishlaydigan energiya berib turdan ikkinchi bo’lganda ham keltirilgan qatorni mashinaning ish bajaradigan turga o’tganda qanchadir toping amalga oshirish abadiy yo’qotilishga energiya mumkin emas. ishlaydigan uchraydi. yo’qotiladi. mashina qurish mumkin. Termodinamikanin Q = (d)U + А Q=U+P Q = dU + H Q = dH + А g 1 qonunining matematik ifodasi qaysi Qanday sistemaga Atrof muhit bilan Atrof muhit Atrof muhit Tabiatdagi ochiq sistema nima modda va energiya bilan moddalar bilan modda barcha narsalar deyiladi? almashina oladi. almashina ham, energiya olmaydigan, ham almashina ammo energiya olmaydi. almashina oladigan sistamalar Qanday sistemaga Atrof muhit bilan Atrof muhit Atrof muhit tabiatdagi yopiq sistema moddalar bilan modda va bilan modda barcha narsalar deyiladi almashina energiya ham, energiya olmaydigan, ammo almashina ham almashina energiya almashina oladi. olmaydi. oladigan sistamalar Izolyatsiyalangan Atrof muhit bilan Atrof muhit tabiatdagi Atrof muhit sistema qanday modda ham, bilan modda va barcha narsalar bilan moddalar sistema energiya ham energiya almashina almashina olmaydi. almashina olmaydigan, oladi. ammo energiya almashina oladigan sistamalar Agar Kimyoviy reaksiya O’z-o’zidan termodinamik O’z-o’zidan termodinamik deyiladi boradigan jarayon deyiladi bormaydigan jarayonda jarayon jarayon sistemaning deyiladi deyiladi kimyoviy tarkibi o’zgarsa, u holda bu jarayonga….... Kinetik va Kinetik energiya Kinetik Kinetik ikkovi ham bir potensial harakat energiyasi energiya energiya xil energiyalar farqi bo’lsa, potensial sistema harakat energiya esa zarrachalarinin energiyasi sistema g holat va bo’lsa, zarrachalarining o’zaro ta’sir potensial holat va o’zaro energiyasi energiya ishga ta’sir energiyasidir bo’lsa, teng potensial energiya esa harakat energiyasidir Elektrod necha xil 2, katod va anod 2, eriydigan va 2, elektrolit va suyuqlanma va bo'ladi erimaydigan noelektrolitlar eritma Katod qanday manfiy musbat zaryadsiz neytral zaryadlangan Anod qanday musbat manfiy zaryadsiz neytral zaryadlangan Elektrod deb-,…… bu kamida ikki potensial plastinka elektr tokini fazadan iborat aniqlovchi ishga aylantirib elektrkimyoviy jarayonlarda beruvchi sistemadir. ishtirok etuvchi plastinka moddalar