قانون کار جمهوری اسلامی ایران PDF

# فصل اول ## تعاریف کلی و اصول - **ماده 1** کلیه کارفرمایان، کارگران کارگاهها مؤسسات تولیدی صنعتی، خدماتی و کشاورزی مکلف به تبعیت از این قانون می باشند. - **ماده ۲** کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار...

# فصل اول ## تعاریف کلی و اصول - **ماده 1** کلیه کارفرمایان، کارگران کارگاهها مؤسسات تولیدی صنعتی، خدماتی و کشاورزی مکلف به تبعیت از این قانون می باشند. - **ماده ۲** کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار میکند. - **ماده ۳** کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار میکند. مدیران و مسئولان و به طور عموم کلیه کسانی که عهده دار اداره کارگاه هستند نماینده کارفرما محسوب میشوند و کارفرما مسئول کلیه تعهداتی است که نمایندگان مذکور در قبال کارگر به عهده میگیرند در صورتی که نماینده کارفرما خارج از اختیارات خود تعهدی بنماید و کارفرما آن را نپذیرد، در مقابل کارفرما ضامن است. - **ماده ۴** کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار میکند از قبیل: مؤسسات صنعتی، کشاورزی معدنی، ساختمانی، ترابری، مسافربری، خدماتی، تجاری، تولیدی، اماکن عمومی و امثال آنها. - **ماده ۵** کلیه تأسیساتی که به اقتضای کار متعلق به کارگاه اند، از قبیل نمازخانه، ناهار خوری، تعاونی ها، شیرخوارگاه، مهدکودک، درمانگاه، حمام، آموزشگاه حرفه ای، قرائت خانه، کلاس های سواد آموزی و سایر مراکز آموزشی و اماکن مربوط به شورا و انجمن اسلامی و بسیج کارگران، ورزشگاه و وسایل ایاب و ذهاب و نظایر آنها جزء کارگاه میباشند. - **ماده ۶** بر اساس بند چهار اصل چهل و سوم و بند شش اصل دوم و اصول نوزدهم، بیستم و بیست و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اجبار افراد به کار معین و بهره کشی از دیگران ممنوع و مردم ایران از هر قوم و قبیله که باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ نژاد، زبان و مانند اینها سبب امتیاز نخواهد بود و همه افراد اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و هر کس حق دارد شغلی را که به آن مایل است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست برگزیند. # فصل دوم ## قرارداد کار ### مبحث اول: تعریف قرارداد کار و شرایط اساسی انعقاد آن - **ماده ۷** قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی ،کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام میدهد. - **تبصره ۱** حداکثر مدت موقت برای کارهایی که طبیعت آنها جنبة غی مستمر دارد توسط وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. - **تبصره ۲** در کارهایی که طبیعت آنها جنبه مستمر دارد، در صورتی که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی میشود. (۱) - **تبصره ۳** حذف شده است. - **تبصره ۴** حذف شده است. - **ماده ۸** شروط مذکور در قرارداد کار یا تغییرات بعدی آن در صورتی نافذ خواهد بود که برای کارگر مزایایی کمتر از امتیازات - اعداد داخل کروشه {|} در تمام کتاب نشانه این است که برای اطلاع از آراء هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و دیگر قوانین و توضیحات به دفتر چهارم صفحه ۴۶۷ مطابق شماره داخل كروشه مراجعه بفرمائید. - ۲ و ۳ به موجب به پایان رسیدن مدت زمان اجرای آزمایشی قانون رفع برخی از مواقع تولید و سرمایه گذاری صنعتی مصوب ۱۳۸۶/۵/۷) برای پنج سال حذف می گردد. مقرر در این قانون منظور ننماید. - ** ماده ۹** برای صحت قرارداد کار در زمان بستن قرارداد رعایت شرایط ذیل الزامی است. - **الف** مشروعیت مورد قرار داد. - **ب** معین بودن موضوع قرارداد. - **ج** عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال یا انجام کار مورد نظر. - **تبصره** اصل بر صحت کلیه قراردادهای کار است مگر آنکه بطلان آنها در مراجع ذیصلاح به اثبات برسد. - **ماده ۱۰** قرارداد کار علاوه بر مشخصات دقیق طرفین باید حاوی موارد ذیل باشد - **الف** نوع کار یا حرفه یا وظیفه ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد. - **ب** حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن. - **ج** ساعات کار، تعطیلات و مرخصی ها. - **د** محل انجام کار. - **ه** تاریخ انعقاد قرار داد. - **و** مدت قرارداد چنانچه کار برای مدت معین باشد. - **ز** موارد دیگری که عرف و عادت شغل یا محل ایجاب نماید. - **ح** حذف شده است. - **تبصره** در مواردی که قرارداد کار کتبی باشد، قرارداد در چهار نسخه تنظیم میگردد که یک نسخه از آن به اداره کار محل و به موجب به پایان رسیدن مدت زمان اجرای آزمایشی قانون رفع برخی از موقع تولید و سرمایه گذاری صنعتی مصوب ۱۳۸۶/۵/۷ برای پنج سال حذف می گردد. - **ماده ۱۱** طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایید در خلال این دوره هر یک از طرفین حق دارد بدون اخطار قبلی و بی آنکه الزام به پرداخت خسارت داشته باشد، رابطه کار را قطع نماید. در صورتی که قطع رابطه کار از طرف کارفرما باشد وی ملزم به پرداخت حقوق تمام دوره آزمایشی خواهد بود و چنانچه کارگر رابطه کار را قطع نماید کارگر فقط مستحق دریافت حقوق مدت انجام کار خواهد بود. - **تبصره** مدت دوره آزمایشی باید در قرارداد کار مشخص شود. حداکثر این مدت برای کارگران ساده و نیمه ماهر یک ماه و برای کارگران ماهر و دارای تخصص سطح بالا سه ماه میباشد. - **ماده ۱۲** هر نوع تغییر حقوقی در وضع مالکیت کارگاه از قبیل فروش یا انتقال به هر شکل تغییر نوع تولید ادغام در مؤسسه دیگر ملی شدن کارگاه فوت مالک و امثال اینها در رابطه قراردادی کارگرانی که قراردادشان قطعیت یافته است مؤثر نمی باشد و کارفرمای جدید قائم مقام تعهدات و حقوق کارفرمای سابق خواهد بود. - **ماده ۱۳** در مواردی که کار از طریق مقاطعه انجام می یابد مقاطعه دهنده مکلف است قرارداد خود را با مقاطعه کار به نحوی منعقد نماید که در آن مقاطعه کار متعهد گردد که تمامی مقررات این قانون را در مورد کارکنان خود اعمال نماید. - **تبصره ۱** مطالبات کارگر جزء دیون ممتازه بوده و کارفرمایان به موجب به پایان رسیدن مدت زمان اجرای آزمایشی قانون رفع برخی از موقع تولید و سرمایه گذاری صنعتی مصوب ۱۳۸۶/۵/۷ برای پنج سال حذف می گردد - **ماده ۱۴** به طور کلیه کارگران مشمول این قانون مکلفند بدهی پیمانکاران به کارگران را برابر رأی مراجع قانونی از محل مطالبات پیمانکار، منجمله ضمانت حسن انجام کار پرداخت نمایند. - **تبصره ۲** چنانچه مقاطعه دهنده بر خلاف ترتیب فوق به انعقاد قرارداد با مقاطعه کار بپردازد و یا قبل از پایان ۴۵ روز از تحویل موقت تسویه حساب نماید مکلف به پرداخت دیون مقاطعه کار در قبال کارگران خواهد بود. ### مبحث دوم - تعلیق قراردادکار - **ماده ۱۵** چنانچه به واسطه امور مذکور در مواد آتی انجام تعهدات یکی از طرفین موقتاً متوقف شود قرارداد کار به حال تعلیق در می آید و پس از رفع آنها قرارداد کار با احتساب سابقه خدمت از لحاظ بازنشستگی و افزایش مزد به حالت اول بر می گردد. - **تبصره ۱** مدت خدمت نظام وظیفه شاغلين مشمول قانون کار یا شرکت داوطلبانه آنان در جبهه قبل از اشتغال و یا ح ای اشتغال جزء سوابق خدمتی آنان نزد سازمان تأمین اجتماعی محسوب میگردد. اعتبار مورد نیاز برای اجرای این قانون از محل دریافت میانگین حق بیمه دو سال آخر فرد بیمه شده تأمین میگردد. - **تبصره ۲** - **ماده ۱۶** قرارداد کارگرانی که مطابق این قانون از مرخصی تحصیلی و یا دیگر مرخصی های بدون حقوق یا مزد استفاده میکنند در طول مرخصی و به مدت دو سال به حال تعلیق در می آید. - **تبصره** مرخصی تحصیلی برای دو سال دیگر قابل تمدید است. - **ماده ۱۷** قرارداد کارگری که توقیف می گردد و توقیف وی منتهی به حکم محکومیت نمیشود در مدت توقیف به حال تعلیق در می آید و کارگر پس از رفع توقیف به کار خود باز می گردد. - **ماده ۱۸** چنانچه توقیف کارگر به سبب شکایت کارفرما باشد و این توقیف در مراجع حل اختلاف منتهی به حکم محکومیت نگردد مدت آن جزء سابقه خدمت کارگر محسوب میشود و کارفرما مکلف است علاوه بر جبران ضرر و زیان وارده که مطابق حکم دادگاه به کارگر میپردازد، مزد و مزایای وی را نیز پرداخت نماید. - **الحاقی مصوب ۱۳۸۳/۱/۲۶** ### مبحث سوم - خاتمه قراردادکار - **ماده ۱۹** چنانچه به واسطه امور مذکور در مواد آتی انجام تعهدات یکی از طرفین موقتاً متوقف شود قرارداد کار به حال تعلیق در می آید و پس از رفع آنها قرارداد کار با احتساب سابقه خدمت از لحاظ بازنشستگی و افزایش مزد به حالت اول بر می گردد. - **تبصره ۱** مدت خدمت نظام وظیفه شاغلين مشمول قانون کار یا شرکت داوطلبانه آنان در جبهه قبل از * اشتغال و یا ح ای اشتغال جزء * سوابق * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *