Жұлынның құрылысы мен қызметі

Formatio reticularis = Торлы құрылым, алдыңғы және артқы мүйіздердің арасында орналасады Substantia gelatinosa = Гиалинді жасушалар мен майда нейрондардан құралған қоймалжың зат Funiculus anterior = Алдыңғы жіпше, жұлынның ақ зат бөлігі Spatium epidurale = Сүйек қабығы мен қатты қабық арасындағы кеңістік

Nәзік және жіңішке будалар = Артқы жіпшенің бөлігі Жұмсақ қабықша = Жұлынды тікелей қоршап тұрады Ақ зат = Сұр заттың айналасында орналасқан Алдыңғы және артқы түбірлер = Жұлынның меншікті аппаратының бөлігі

Dura mater spinalis = Эпидуралды кеңістік Arachnoidea spinalis = Субдуралды кеңістік Pia mater spinalis = Тор асты кеңістігі Қатты қабық = Сүйек қабығымен шектелген

<p>Сұр заттың артқы мүйізі = Сезімтал сипаттағы сигналдарды қабылдайды Сұр заттың алдыңғы мүйізі = Қозғалыс сигналдарын жібереді Ақ заттың алдыңғы жіпшесі = Қозғалыс сигналдарын өткізеді Ақ заттың артқы жіпшесі = Сезімтал сигналдарды өткізеді</p> Signup and view all the answers

<p>Эпидуралды кеңістік = Вена қаны мен май клечаткасы Субдуралды кеңістік = Қан тамырлары жоқ Тор асты кеңістігі = Жұлын ми сұйықтығы Жұлынның қатты қабықшасы астында = Жеделдікпен жұлынға сіңіп кететін заттар</p> Signup and view all the answers

<p>Шартсыз рефлекстер = Ішкі және сыртқы тітіркендіргішке жауап беру Жұлынның меншікті аппараты = Сұр зат және алдыңғы және артқы түбірлер Өткізгіштік = Денеден миға және кері бағыттағы сигналдарды өткізу Рефлекстік = Тітіркендіргішке жауап ретінде рефлекторлы әрекеттер орындау</p> Signup and view all the answers

<p>Артқы мүйіз = Сұр заттың артқы жағында Алдыңғы мүйіз = Сұр заттың алдыңғы жағында Бүйір мүйіз = Сұр заттың бүйір жағында Ақ зат = Сұр заттың айналасында</p> Signup and view all the answers

<p>Жұлын канал = Омыртқа арналарында орналасқан Жүлге = Ақ заттың бөлінуі Бойлық жіпше = Ақ заттың негізгі бөлімдері Сұр зат = Нейрон денелері мен олардың өсінділері</p> Signup and view all the answers

<p>Formatio reticularis = Рефлекторлы әрекеттерге қатысады Substantia gelatinosa = Ащы ауырсыну сигналдарын өңдейді Сұр заттың артқы мүйізі = Сезімтал сигналдарды қабылдайды Сұр заттың алдыңғы мүйізі = Қозғалыс сигналдарын жібереді</p> Signup and view all the answers

<p>Dura mater spinalis = Жұқа, қан тамырсыз қабықша Arachnoidea spinalis = Торлы және қатты қабықшалар арасында орналасады Pia mater spinalis = Жұлынды тікелей орап тұратын қабықша Subarachnoideum = Жұлын ми сұйықтығы бар кеңістік</p> Signup and view all the answers

<p>Соматикалық жүйке жүйесі = Дене мүшелерін, негізінен қаңқа бұлшықеттерін, теріні және кейбір көлденең жолақты бұлшықетті мүшелерді жүйкелендіреді Вегетативті жүйке жүйесі = Барлық ішкі мүшелерді, бездерді, мүшелердің, терінің, қан тамырларының тегіс бұлшықеттерін жүйкелендіреді Симпатикалық жүйке жүйесі = Вегетативті қызметтің негізгі қоздырушысы Парасимпатикалық жүйке жүйесі = Вегетативті қызметтің негізгі тежегіші</p> Signup and view all the answers

<p>Мойын буылтығы = Қолды жүйкелендіреді Бел-сегізкөз буылтықтары = Аяқты жүйкелендіреді Алдыңғы ортаңғы саңылауы = Жұлынды симметриялы екі бөлікке бөледі Артқы ортаңғы жүлгесі = Жұлынды симметриялы екі бөлікке бөледі</p> Signup and view all the answers

<p>Мойын = 8 Кеуде = 12 Бел = 5 Сегізкөз = 5</p> Signup and view all the answers

<p>Сұр зат = Орталық өзекпен жанасқан жүйке тіндерінің бөлігі Ақ зат = Сұр затты қоршап тұрған жүйке тіндерінің бөлігі Алдыңғы мүйіз = Қозғалтқыш нейрондар орналасқан бөлігі Артқы мүйіз = Сезгіш нейрондар орналасқан бөлігі</p> Signup and view all the answers

<p>Алдыңғы түбір = Қозғалтқыш импульстерді мидан бұлшықеттерге өткізеді Артқы түбір = Сезгіш импульстерді денеден миға өткізеді Орталық өзек = Жұлын-ми сұйықтығы ағады Сұр зат = Жүйке импульстерін өңдеу және өткізу орталығы</p> Signup and view all the answers

<p>Мойын = C Кеуде = Th Бел = L Сегізкөз = S</p> Signup and view all the answers

<p>Алдыңғы мүйіз = Қозғалтқыш нейрондар орналасқан Артқы мүйіз = Сезгіш нейрондар орналасқан Бүйір мүйіз = Вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық бөлігі орталығын құрайды Орталық өзек = Жұлын-ми сұйықтығы ағады</p> Signup and view all the answers

<p>Сопақша ми = Тыныс алу, жүрек соғуы, қан қысымын реттейді Мишық = Дене қозғалысын үйлестіреді Аралық ми = Эмоцияларды реттейді Бүйір ми = Ойлау, есте сақтау, тілді меңгеру орталығы</p> Signup and view all the answers

<p>Түбіршіктер = Жұлыннан шығатын жүйке жасушаларының өсінділері Жұлын және бассүйек жүйкелері = Дене мүшелерін жүйкелендіреді Тармақтары = Жұлын және бассүйек жүйкелерінен шығатын ұсақ жүйкелер Түйіндер = Шеткі жүйке жүйесінің жүйке жасушалары жиналатын орындары</p> Signup and view all the answers

<p>Жүйке табақшасы = Ұрық денесінің дорсалды бөлігінен дамиды Жүйке түтігі = Жүйке табақшасынан дамиды Ми көпіршіктері = Жүйке түтігінің бас бөлігінен дамиды Жұлын мен шеткі жүйке = Жүйке түтігінің қалған бөлігінен дамиды</p> Signup and view all the answers

<p>Жүлге = Жұлын бетіндегі қатпарлар Саңылау = Жұлын бетіндегі ойыстар Алдыңғы ортаңғы саңылауы = Жұлынның алдыңғы бетінде орналасқан Артқы ортаңғы жүлгесі = Жұлынның артқы бетінде орналасқан</p> Signup and view all the answers

<p>Қозғалтқыш нейрондар = Мидан бұлшықеттерге импульстерді өткізеді Сезгіш нейрондар = Денеден миға импульстерді өткізеді Аралық нейрондар = Қозғалтқыш және сезгіш нейрондар арасында импульстерді өткізеді Вегетативті нейрондар = Ішкі мүшелерді жүйкелендіреді</p> Signup and view all the answers

<p>C׀ – Cv׀׀׀ = Мойын сегменті Th׀ – Thx׀׀ = Кеуде сегменті L׀ – Lv = Бел сегменті S׀ – Sv = Сегізкөз сегменті</p> Signup and view all the answers

<p>Мойын сегменттері = Бас, мойын, иық, қол Кеуде сегменттері = Кеуде, іш, арқа Бел сегменттері = Аяқ, жамбас Сегізкөз сегменттері = Аяқтың төменгі бөлігі, туалет мүшелері</p> Signup and view all the answers

<p>Жоғарғы мойын сегменттері = Сәйкес омыртқалар тұсында Төменгі мойын және жоғарғы кеуде сегменттері = Бір омыртқа жоғары Кеуденің ортаңғы сегменттері = Екі омыртқа жоғары Төменгі кеуде сегменттері = Үш омыртқа жоғары</p> Signup and view all the answers

<p>Х-ХІ кеуде сегменттері = Бел сегменттері осы омыртқалар тұсында Сегізкөз және құйымшақ сегменттері = ХІІ кеуде омыртқалары мен І бел омыртқасы тұсында Алдыңғы түбір = Қозғалтқыш импульстерді мидан бұлшықеттерге өткізеді Артқы түбір = Сезгіш импульстерді денеден миға өткізеді</p> Signup and view all the answers

<p>Нейрон = Жүйке жүйесінің негізгі бірлігі Рефлекторлық доға = Сезімтал және қозғалтқыш нейрондардың тізбегі Синапс = Нейрондар арасындағы байланыс Рецептор = Тітіркендіргіштерді қабылдайтын элемент</p> Signup and view all the answers

<p>Сезімтал нейрон = Ағзаның тітіркендіргіштерін қабылдайды Қозғалтқыш нейрон = Орталықтан әсер етуші сигналдарды жеткізеді Араласты нейрон = Сезімтал және қозғалтқыш нейрондар арасында орналасады Жалған униполярлы нейрон = Жұлын түйінінде орналасады</p> Signup and view all the answers

<p>Рецептор = Тітіркенуді қабылдайды Сезімтал нейрон = Рецептордан сигналды орталыққа жеткізеді Орталық = Реакцияның өңделетін жері Қозғалтқыш нейрон = Сигналды орындаушы мүшеге жеткізеді</p> Signup and view all the answers

<p>Реттеу = Ағзаның мүшелері мен жүйелерін үйлестіреді Бейімдеу = Сыртқы ортаға жауап беру Рефлексия = Тітіркендіргіштерге автоматты реакция Коммуникация = Ағзаның ішкі және сыртқы байланысы</p> Signup and view all the answers

<p>Бас миы = Орталық жүйке жүйесінің басты бөлігі Жұлын = Дененің түтікшелі жүйесінің бөлігі Ақ зат = Нейрон өсінділері мен жүйке талшықтары Сұр зат = Нейрондардың денелерінен құралған</p> Signup and view all the answers

<p>Денеси = Нейронның басты бөлігі Аксон = Сигналды жеткізетін ұзын процесс Дендрит = Сигналды қабылдайтын қысқа процесс Синапс = Нейрондар арасындағы байланыс орны</p> Signup and view all the answers

<p>Жай рефлекторлық доға = Сезімтал және қозғалтқыш нейрондардан тұрады Күрделі рефлекторлық доға = Аралық нейрондарды қамтиды Сегментті рефлекс = Белгілі берілген бөліктерге жауапты Глобалды рефлекс = Бүкіл ағза денесіне әсер етеді</p> Signup and view all the answers

<p>Сезімтал нейрон = Тітіркендіргіштерді мембрананың таңбалауымен қабылдайды Қозғалтқыш нейрон = Бұлшықеттерді қоздырады Араласты нейрон = Тыңдау мен есте сақтауды қамтамасыз етеді Глисеральді нейрон = Ішкі ағза қызметін реттейді</p> Signup and view all the answers

<p>Рефлекторлық қасиет = Сыртқы тітіркендіргішке жауап Коммуникация = Адам жоспарларын қалыптастыру Үйрену = Тәжірибеден пайда болатын автоматты қалпына келу Реттеу = Ағзаның тұрақтылығын ұстап тұру</p> Signup and view all the answers

<p>Рецептор = Тітіркендіргішке жауап береді Сезімтал нейрон = Ақпаратты орталыққа жеткізеді Орталық = Талдап, команда шығарады Қозғалтқыш нейрон = Орындаушы мүшеге хабар береді</p> Signup and view all the answers