Podcast
Questions and Answers
Жүйке жүйесін орталық және шеткі жүйке жүйесіне бөлу шартты түрде жүргізіледі.
Жүйке жүйесін орталық және шеткі жүйке жүйесіне бөлу шартты түрде жүргізіледі.
True
Рефлекторлық доға тек бір бөлек нейроннан құралады.
Рефлекторлық доға тек бір бөлек нейроннан құралады.
False
Жай рефлекторлық доға бес бөлімнен тұрады: рецептор, сезімтал нейрон, орталық, қозғалтқыш нейрон және орындаушы мүше.
Жай рефлекторлық доға бес бөлімнен тұрады: рецептор, сезімтал нейрон, орталық, қозғалтқыш нейрон және орындаушы мүше.
True
Нейрондардың бәрі бірдей функцияларды орындайды.
Нейрондардың бәрі бірдей функцияларды орындайды.
Signup and view all the answers
Синапстар нейрондар арасында қозуды өткізу үшін қолданылады.
Синапстар нейрондар арасында қозуды өткізу үшін қолданылады.
Signup and view all the answers
Адамның жүйке жүйесі тек орталықтан тұрады.
Адамның жүйке жүйесі тек орталықтан тұрады.
Signup and view all the answers
Орталық жүйке жүйесіне бас миы мен жұлын жатады.
Орталық жүйке жүйесіне бас миы мен жұлын жатады.
Signup and view all the answers
Рефлекс арқылы жүзеге асатын жауап реакциялары жүйке жүйесінің рефлекторлық қасиетіне негізделеді.
Рефлекс арқылы жүзеге асатын жауап реакциялары жүйке жүйесінің рефлекторлық қасиетіне негізделеді.
Signup and view all the answers
Жүйке импульсі рецептордан эффекторға өтпейді.
Жүйке импульсі рецептордан эффекторға өтпейді.
Signup and view all the answers
Рефлекторлық доғада екі нейрон ғана болады: сезімтал және қозғалтқыш нейрон.
Рефлекторлық доғада екі нейрон ғана болады: сезімтал және қозғалтқыш нейрон.
Signup and view all the answers
Ақ заты нейрон денелерінен құралса, ал сұр заты жүйке талшықтарынан тұрады.
Ақ заты нейрон денелерінен құралса, ал сұр заты жүйке талшықтарынан тұрады.
Signup and view all the answers
Шеткі жүйке жүйесі бас миы мен жұлыннан құралмайды.
Шеткі жүйке жүйесі бас миы мен жұлыннан құралмайды.
Signup and view all the answers
Соматикалық жүйке жүйесі тек ішкі мүшелерді жүйкелендіреді.
Соматикалық жүйке жүйесі тек ішкі мүшелерді жүйкелендіреді.
Signup and view all the answers
Вегетативті жүйке жүйесі автотрофты функцияларды жүзеге асырады.
Вегетативті жүйке жүйесі автотрофты функцияларды жүзеге асырады.
Signup and view all the answers
Бас миы орталық жүйке жүйесінің құрамына енеді.
Бас миы орталық жүйке жүйесінің құрамына енеді.
Signup and view all the answers
Жүйке жүйесінің жіктемесі тек қызметіне байланысты емес.
Жүйке жүйесінің жіктемесі тек қызметіне байланысты емес.
Signup and view all the answers
Шеткі жүйке жүйесіне парасимпатикалық жүйке элементтері кірмейді.
Шеткі жүйке жүйесіне парасимпатикалық жүйке элементтері кірмейді.
Signup and view all the answers
Эктодерма жүйке жүйесінің дамуына қатысады.
Эктодерма жүйке жүйесінің дамуына қатысады.
Signup and view all the answers
Жүйке түтігі жүйке табақшасынан дамиды.
Жүйке түтігі жүйке табақшасынан дамиды.
Signup and view all the answers
Соматикалық жүйке жүйесі организмді тек қозғалтуға көмектеседі.
Соматикалық жүйке жүйесі организмді тек қозғалтуға көмектеседі.
Signup and view all the answers
Жұлын сегменттері 5 мойын, 12 кеуде, 5 бел, 5 сегізкөз және 1 құйымшақтан тұрады.
Жұлын сегменттері 5 мойын, 12 кеуде, 5 бел, 5 сегізкөз және 1 құйымшақтан тұрады.
Signup and view all the answers
Жұлында 31 сегмент бар.
Жұлында 31 сегмент бар.
Signup and view all the answers
Алдыңғы ортаңғы саңылауы жұлынның артқы бетінде орналасады.
Алдыңғы ортаңғы саңылауы жұлынның артқы бетінде орналасады.
Signup and view all the answers
Сегменттер жұлында орналасуына сәйкес рим цифрларымен белгіленеді.
Сегменттер жұлында орналасуына сәйкес рим цифрларымен белгіленеді.
Signup and view all the answers
Артқы бүйір жүлгелері жұлынға оң және сол артқы түбірлердің енуін қамтамасыз етеді.
Артқы бүйір жүлгелері жұлынға оң және сол артқы түбірлердің енуін қамтамасыз етеді.
Signup and view all the answers
Жұлын ұзындығы омыртқа жотасына ұзындығынан ұзын болады.
Жұлын ұзындығы омыртқа жотасына ұзындығынан ұзын болады.
Signup and view all the answers
Жоғарғы мойын сегменттері реттік номері сәйкес омыртқалар тұсында орналасады.
Жоғарғы мойын сегменттері реттік номері сәйкес омыртқалар тұсында орналасады.
Signup and view all the answers
Сегмент құрамына жұлын жүйкесінің тек алдыңғы түбіршектері кіреді.
Сегмент құрамына жұлын жүйкесінің тек алдыңғы түбіршектері кіреді.
Signup and view all the answers
Жұлынның сыртқы бетінде бес жүлге және бір саңылау орналасады.
Жұлынның сыртқы бетінде бес жүлге және бір саңылау орналасады.
Signup and view all the answers
Мойын буылтығынан аяққа жүйкелендіретін жүйкелер шығады.
Мойын буылтығынан аяққа жүйкелендіретін жүйкелер шығады.
Signup and view all the answers
Төменгі мойын сегменттері екі омыртқа жоғары орналасады.
Төменгі мойын сегменттері екі омыртқа жоғары орналасады.
Signup and view all the answers
Жұлынның бел сегменттері Х-ХІ кеуде омыртқаларының арасында орналасады.
Жұлынның бел сегменттері Х-ХІ кеуде омыртқаларының арасында орналасады.
Signup and view all the answers
Жұлынның ішкі құрылымы сұр және ақ заттан тұрады.
Жұлынның ішкі құрылымы сұр және ақ заттан тұрады.
Signup and view all the answers
Жұлын-ми сұйықтығы орталық өзек арқылы ағады.
Жұлын-ми сұйықтығы орталық өзек арқылы ағады.
Signup and view all the answers
Сұр затының бағаналары алдыңғы және ортаңғы бөліктерге бөлінеді.
Сұр затының бағаналары алдыңғы және ортаңғы бөліктерге бөлінеді.
Signup and view all the answers
Жұлынды көлденең кескенде сұр затының пішіні “Н” әрпіне ұқсайды.
Жұлынды көлденең кескенде сұр затының пішіні “Н” әрпіне ұқсайды.
Signup and view all the answers
Жұлынның алдыңғы мүйізі корну антериор деп аталады.
Жұлынның алдыңғы мүйізі корну антериор деп аталады.
Signup and view all the answers
Орталық өзектің қабырғасы эпендиммен астарланбайды.
Орталық өзектің қабырғасы эпендиммен астарланбайды.
Signup and view all the answers
Жұлынның әр сегменті адамның денесінің белгілі бір аймағын жүйкелендіреді.
Жұлынның әр сегменті адамның денесінің белгілі бір аймағын жүйкелендіреді.
Signup and view all the answers
Жұлынның артқы қысым түбірлерінің саны 33 жұп болып табылады.
Жұлынның артқы қысым түбірлерінің саны 33 жұп болып табылады.
Signup and view all the answers
Жұлынның орташа ұзындығы 41 – 45 см.
Жұлынның орташа ұзындығы 41 – 45 см.
Signup and view all the answers
Жұлынға анестезия жасау үшін шприц инесін L IV – V омыртқаларының сүйір өсінділері арасына салады.
Жұлынға анестезия жасау үшін шприц инесін L IV – V омыртқаларының сүйір өсінділері арасына салады.
Signup and view all the answers
Сезімтал нейрондар жұлында алдыңғы желісінде орналасады.
Сезімтал нейрондар жұлында алдыңғы желісінде орналасады.
Signup and view all the answers
Бас миы сопақша мидан Ι-ΙΙ бел омыртқалар тұсында бітеді.
Бас миы сопақша мидан Ι-ΙΙ бел омыртқалар тұсында бітеді.
Signup and view all the answers
Жұлынның орталық өзегі субарохноидалды кеңістікпен байланысады.
Жұлынның орталық өзегі субарохноидалды кеңістікпен байланысады.
Signup and view all the answers
Жұлындағы алдыңғы желі вегетативті нейрондармен толтырылған.
Жұлындағы алдыңғы желі вегетативті нейрондармен толтырылған.
Signup and view all the answers
Жұлын сегменттері сыртына орталық жүйке жүйесінің құрамына енеді.
Жұлын сегменттері сыртына орталық жүйке жүйесінің құрамына енеді.
Signup and view all the answers
Жұлынның сұр затының артқы желісінде сезімтал нейрондар орналасады.
Жұлынның сұр затының артқы желісінде сезімтал нейрондар орналасады.
Signup and view all the answers
Мойын буылтығы орталық жүйке жүйесінің құрамына жатады.
Мойын буылтығы орталық жүйке жүйесінің құрамына жатады.
Signup and view all the answers
Бүйір мүйіздері art. صحت елеулі нейрондармен толтырылуы мүмкін.
Бүйір мүйіздері art. صحت елеулі нейрондармен толтырылуы мүмкін.
Signup and view all the answers
Жүйке түтігінің бас бөлігінен бастау алатын ми көпіршіктері ThІІ-ге жатады.
Жүйке түтігінің бас бөлігінен бастау алатын ми көпіршіктері ThІІ-ге жатады.
Signup and view all the answers
Жұлынның жалпы ұзындығы ересек адамда орташа 50 см.
Жұлынның жалпы ұзындығы ересек адамда орташа 50 см.
Signup and view all the answers
Bas миы сопақша мидан басталады.
Bas миы сопақша мидан басталады.
Signup and view all the answers
Жұлынның пішіні цилиндр тәрізді.
Жұлынның пішіні цилиндр тәрізді.
Signup and view all the answers
Ересек әйелдерде жұлынның орташа ұзындығы 46 см.
Ересек әйелдерде жұлынның орташа ұзындығы 46 см.
Signup and view all the answers
Жұлын 34-38 грамм салмақты құрайды.
Жұлын 34-38 грамм салмақты құрайды.
Signup and view all the answers
Сегізкөз-құйымшақ сегменттері жұлынның соңғы бөлігін құрайды.
Сегізкөз-құйымшақ сегменттері жұлынның соңғы бөлігін құрайды.
Signup and view all the answers
Jұлын мен шеткі жүйке тек ThІІ-ден дамиды.
Jұлын мен шеткі жүйке тек ThІІ-ден дамиды.
Signup and view all the answers
Study Notes
Жүйке жүйесі және жұлын
- Жүйке жүйесі адам ағзасындағы барлық мүшелер мен жүйелердің қызметін реттеп, сыртқы ортамен байланыстыратын жүйе.
- Жүйке жүйесінің әрекеті рефлекторлық қасиетке ие, рефлекс дегеніміз орталық жүйке жүйесінің қатысуымен өтетін, ағзаның кез-келген тітіркендіргішке жауап реакциясы.
- Рефлекторлық доға - жүйке импульсінің рецептордан орындаушы мүшеге дейін жүретін жолы.
- Рефлекторлық доға жай және күрделі болып бөлінеді.
- Жай рефлекторлық доғада сезімтал және қозғалтқыш нейрондар бар.
- Күрделі рефлекторлық доғада сезімтал және қозғалтқыш нейрондар арасында аралық нейрон орналасады.
- Жай рефлекторлық доға 5 бөліктен тұрады: рецептор, сезімтал нейрон, орталық, қозғалтқыш нейрон және орындаушы мүше.
- Нейрон – жүйке жүйесінің құрылымдық және қызметтік бірлігі.
- Нейрондар тізбектеле орналасады, рецептордан орталыққа дейін және орталықтан орындаушы мүшеге дейін қозуды өткізеді.
- Қозуды бір нейроннан екінші нейронға синапстар арқылы өткізеді.
- Нейрондар сезімтал, аралық және қозғалтқыш болып үш түрге бөлінеді.
Жүйке жүйесінің классификациясы
- Орталық жүйке жүйесі: бас миы мен жұлын, ақ және сұр заттан құралады.
- Шеткі жүйке жүйесі: түбіршіктер, жұлын және бас сүйек жүйкелері, олардың тармақтары, тораптар және түйіндер.
- Соматикалық жүйке жүйесі: қаңқа бұлшықеттерін, теріні жүйкелендіреді, сыртқы ортамен байланыстырады.
- Вегетативті жүйке жүйесі: ішкі мүшелерді жүйкелендіреді, симпатикалық және парасимпатикалық болып бөлінеді.
Жұлын
- Жұлын – пішіні цилиндр тәрізді, омыртқа бағанасының ішінде орналасқан.
- Жұлынның жалпы ұзындығы еркектерде-45см, әйелдерде- 41-42 см, салмағы 34-38 гр жуық.
- Жұлын мойын (intumescentia cervicalis), бел-сегізкөз (intumescentia lumbosacralis) буылтықтарынан тұрады, олар қол мен аяқты жүйкелендіретін жұлын жүйкелерін береді.
- Жұлында 31 сегмент бар (8 мойын, 12 кеуде, 5 бел, 5 сегізкөз, 1 құйқа).
- Жұлын ақ және сұр заттан тұрады. Ақ зат нейрон өсінділерінен, сұр зат нейрон денелерінен құралады.
- Сұр зат “Н” әрпіне ұқсайды, алдыңғы және артқы бөліктерге бөлінеді.
- Жұлынның сыртқы бетінде 3 жүлге және бір саңылау орналасады.
- Жұлын үш қабықпен қапталған: қатты, торлы және жұмсақ қабық.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Бұл викторина жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөліктері, рефлекторлық доғалар және нейрондардың қызметтері туралы болады. Сұрақтар нейрондардың жұмысы, синапстар және жүйке жүйесінің жіктемелері туралы білімді тексереді.
