Жер мен оның қабығының құрылысы

Study Notes

Жердің Құрылымы

Жердің ішкі құрылысы адамзатты әрқашан қызықтырған.
Қазіргі уақытта жердің құрылымы туралы нақтылы мәліметтер аз.
Жердің құрылымы концентрикалық, құрамында ядро және геосфера қабаттары бар.
Жердің тығыздығы бетінен орталығыға қарай арта түседі.

Атмосфера

Атмосфераның қалыңдығы 20 000 км.
Атмосфера үш қабықшадан тұрады: тропосфера, стратосфера, ионосфера.

Тропосфера

Жерге жақын қабат, ерекшелігі 10-12 км.
Газ массасының 90%-і және су буы осы қабатта шоғырланған.
Жер бетінен 10-12 км жоғары температура -55°C дейін төмендейді.
Бұл қабатта бұлттар мен ауаның жылы қозғалысы пайда болады.

Стратосфера

Тропосферадан кейінгі қабат, биіктігі 80-90 км-ге дейін созылады.
30-35 км биіктікте озон бар, температура +55°C.
80-90 км биіктікте температура -60°С-900°С аралығына жетеді.

Ионосфера

Ауаның ең жоғарғы бөлігі, 20 000 км биіктіктен кейін планетааралық бостыққа жалғасады.
225 км биіктікте температураның көтерілуі байқылыған.

Гидросфера

Жердің сулы қабаты, Арктика мен Антарктиданың мұздары мен барлық су қоймаларын қамтиды.
Гидросфера жер бетінің 70.8%-ын алып жатыр.
Орташа тереңдігі 3.75 км, ең үлкен тереңдігі 11 км (Филиппин шұңқырлығы).

Литосфера

Жердің сыртқы қатты геосферасы, жер қыртысы деп аталатын бөлігі.

Description

Жердің ішкі құрылысы мен оның қабықтарының құрылысын зерттеу ғылымда маңызды рөл атқарады. Адамзат тарихында бұл тақырып көп ғалымдардың назарын аударған. Жер құрылысын түсіну, оның геосфералары мен ядросы туралы ақпарат алу, ғылым мен практикада қолдануға мүмкіндік береді.