Жасуша мембраналары мен белсенді тасымал
41 Questions
18 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Жасуша мембраналары арқылы заттардың жылжуы қандай процесс болып табылады?

  • Жартылай белсенді тасымал
  • Белсенді тасымал (correct)
  • Пассивті тасымал
  • Тасымалсыз

Натрий-калий помпасының қызметі қандай?

  • Су молекулаларын жылжытады
  • Натрий иондарын мембрана арқылы ішке кіргізеді
  • Калий иондарын мембранадан шығарады
  • Натрий иондарын мембрана арқылы сыртқа шығарады (correct)

Белсенді тасымалдың қандай түрі АТФ гидролизіне негізделген?

  • Қосымша белсенді тасымал
  • Бастапқы белсенді тасымал (correct)
  • Гидростатикалық тасымал
  • Пассивті тасымал

Қосымша белсенді тасымал процесі кандай ортада болып табылады?

<p>Натрий иондарының қозғалуы арқылы алынған электролиттік потенциалда (B)</p> Signup and view all the answers

Мембрананың негізгі қызметі қандай?

<p>Жасушаның ішкі және сыртқы ортасын ажырату (C)</p> Signup and view all the answers

Оминозды пештердің арасындағы сумен айналыстың нәтижесі қандай?

<p>Су потенциалын теңдеу (C)</p> Signup and view all the answers

Тамыр жасушаларына су қалай кіреді?

<p>Омоз арқылы (C)</p> Signup and view all the answers

Дисперсиялық заттардың жоғары концентрациясы кезінде су қай бағытта қозғалады?

<p>Төмен концентрациясы бар шешімді (C)</p> Signup and view all the answers

Жасуша мембранасы мен вакуоланың арасындағы кеңістік қалай аталады?

<p>Тонопласт (B)</p> Signup and view all the answers

Омоздың ең маңызды элементі қандай?

<p>Семперметре мембрана (B)</p> Signup and view all the answers

Қай процесте молекулалар концентрация градиентіне қарсы қозғалуда?

<p>Белсенді транспорт (B)</p> Signup and view all the answers

Қандай заттар белсенді транспорт механизмін пайдаланып тасымалданады?

<p>Содий иондары (A)</p> Signup and view all the answers

Қосылған активті транспорт барысында қандай заттар жасалады?

<p>Глюкоза (A)</p> Signup and view all the answers

Патентті транспорт механизмі не үшін маңызды?

<p>Жасушалардың метаболикалық белсенділігін қамтамасыз ету (C)</p> Signup and view all the answers

Нейрондар қанша пайыз энергиясын натрий иондарын тасымалдауға жұмсайды?

<p>70% (C)</p> Signup and view all the answers

Тасымалданатын зат пен драйв ионын байланыстырған протеиннің рөлі не?

<p>Молекулалардың пішінін өзгерту (C)</p> Signup and view all the answers

Натрий иондарының концентрация градиенті қалай пайдаланылып, молекулаларды тасымалдайды?

<p>Электрохимиялық градиент (D)</p> Signup and view all the answers

Tасымалданатын заттардың концентрациясы жоғары болатын жер?

<p>Клетканың сыртын (B)</p> Signup and view all the answers

Судың потенциалы неге байланысты?

<p>Солут концентрациясына (B)</p> Signup and view all the answers

Клеткада судың азықтық потенциалын арттыру үшін не істеу керек?

<p>Клетка қабырғасына қысымды қосу (D)</p> Signup and view all the answers

Судың потенциалының компоненттері қандай?

<p>Қысым және солут потенциалы (B)</p> Signup and view all the answers

Клеткада судың қозғалысы немен анықталады?

<p>Судың потенциалының айырмасымен (C)</p> Signup and view all the answers

Клетканың солут потенциалы қандай болуы мүмкін?

<p>Негативті мәнде (A)</p> Signup and view all the answers

Кандай механизмдер мембрана потенциалын сақтауға қатысады?

<p>Иондардың концентрация градиентін қолдау (A)</p> Signup and view all the answers

Натрий-калий сорғысының басты қызметі неде?

<p>Натрий иондарын клеткадан шығару және калий иондарын клеткаға кіргізу (C)</p> Signup and view all the answers

Мембраналық потенциалдың тұрақтылығы қандай әсер етеді?

<p>Ион градиенттерінің теңгерімі (C)</p> Signup and view all the answers

Активті транспорт дегеніміз не?

<p>Энергияны қажет ететін заттардың мембрана арқылы қозғалысы (C)</p> Signup and view all the answers

Мембраналық потенциал қандай жолмен өлшенеді?

<p>Электрлік потенциал айырмашылығын өлшеу (B)</p> Signup and view all the answers

Концентрация градиенті не үшін маңызды?

<p>Иондардың қозғалысын басқару үшін (A)</p> Signup and view all the answers

Ион арналарының ролі неде?

<p>Иондардың клеткаға кіру және шығуын басқару (D)</p> Signup and view all the answers

Мембрана потенциалының бұзылуы қандай нәтиже береді?

<p>Нерв импульстарының бұзылуы (C)</p> Signup and view all the answers

Тасымалдаушы нәруыздардың негізгі функциясы не?

<p>Молекулаларды және иондарды тасымалдау (A)</p> Signup and view all the answers

Na+, K+ сорғысы қандай механизмді қамтамасыз етеді?

<p>Жасушадағы осмостық қысымның тұрақтылығын (B)</p> Signup and view all the answers

Натрий-калийлік АТФ нәруызының құрылымында не бар?

<p>Калий мен натрий иондарына арналған арнайы рецепторлар (A)</p> Signup and view all the answers

АТФ молекуласы неге гидролизденеді?

<p>Энергия өндіру үшін (D)</p> Signup and view all the answers

Трансмембраналық тасымалдаушы нәруыздардың қандай түрлері бар?

<p>Тасымалдаушы және өзек түзуші нәруыздар (C)</p> Signup and view all the answers

Натрий-калийлік АТФ сорғысының пайдалы әсер коэффициенті қандай?

<p>90%-тен жоғары (A)</p> Signup and view all the answers

Трансмембраналық көмектесуші нәруыздардың ішкі бөлігінде не бар?

<p>АТФ белсенділігі (C)</p> Signup and view all the answers

Калий және натрий иондары қалай тасымалданады?

<p>Спецификалық рецепторлар арқылы (D)</p> Signup and view all the answers

Натрий мен калий иондарының концентрацияларының айырмасы не үшін қажет?

<p>Жасушаның функционалдығы үшін (C)</p> Signup and view all the answers

Тасымалдаушы нәруыздар зерттелуде, олардың қандай қасиеттері маңызды?

<p>Иондарды тасымалдаудың жоғары тиімділігі (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Активті тасымалдау

Жасушаның плазмалық жарғағы арқылы концентрация градиентіне қарсы заттардың қозғалысы, энергияны қажет етеді.

Плазмалық жарғақ

Жасуша ішін ортадан бөліп тұратын шекара.

Негізгі активті тасымалдау

ATP гидролизімен жүзеге асырылатын активті тасымалдау түрі.

Натрий-калий насосы

Негізгі активті тасымалдаудың мысалы, жасушадан натрий иондарын және жасуша ішіне калий иондарын тасымалдайды.

Signup and view all the flashcards

Электрхимиялық потенциал айырмашылығы

Негізгі активті тасымалдау арқылы жасалған, жасуша жарғағы арқылы басқа молекулаларды тасымалдау үшін қолданылатын.

Signup and view all the flashcards

Көмекші-нәруыздар

Тасымалдау үшін молекулаларды мембрана арқылы тасымалдайтын арнайы нәруыздар.

Signup and view all the flashcards

Трансмембраналық тасымалдаушы нәруыздар

Мембрана арқылы заттардың тасымалдануын қамтамасыз ететін нәруыздар; тасымалдаушы немесе өзек қалыптастырушы болуы мүмкін

Signup and view all the flashcards

Натрий мен калийге арналған сорғы

Мембрана арқылы натрий (Na+) және калий (K+) иондарын белсенді тасымалдайтын нәруыздық сорғы.

Signup and view all the flashcards

Біріншілік-белсенді тасымалдану

АТФ энергиясын пайдаланып, заттарды мембрана арқылы тасымалдау.

Signup and view all the flashcards

Na+, K+ сорғысының функциясы

Мембрананың екі жағында натрий және калий концентрациясын сақтау және осмостық қысымды реттеу.

Signup and view all the flashcards

АТФ

Жасушалық энергияның негізгі көзі.

Signup and view all the flashcards

АДФ

АТФ-ның гидролизінің нәтижесінде пайда болатын химиялық қосылыс.

Signup and view all the flashcards

Натрий-калийлік АТФ-аза

Натрий мен калий иондарын тасымалдайтын нәруыз.

Signup and view all the flashcards

Пайдалы әсер коэффициенті

Процесс жүзеге асырылған энергияның қандай бөлігі шығысқа қолданылғанын көрсететін мән.

Signup and view all the flashcards

Трансмембраналық нәруыздың құрылымы

Натрий-калийге арналған сорғыда мембрананың сыртқы және ішкі қабаттарында орналасқан Na+ және K+ рецепторларынан құралған.

Signup and view all the flashcards

Активті тасымалдау дегеніміз не?

Активті тасымалдау - бұл жасуша мембранасы арқылы молекулалардың концентрация градиентіне қарсы қозғалысы, бұл үшін энергия қажет.

Signup and view all the flashcards

Активті тасымалдаудың мысалы

Нейрондар энергиясын негізінен натрий иондарын жасушадан шығарып, калий иондарын жасушаға кіргізуге жұмсайды. Бұл активті тасымалдаудың маңызды мысалы.

Signup and view all the flashcards

Жұптасқан тасымалдау

Жұптасқан тасымалдау (екіншілік активті тасымалдау) - бұл глюкоза, амин қышқылдары, йод, темір және зәр қышқылы сияқты молекулалардың жасушаға тасымалдануы.

Signup and view all the flashcards

Жұптасқан тасымалдаудағы энергия көзі

Жұптасқан тасымалдауда, басқа иондардың (мысалы, натрий иондары) концентрация градиенті бойынша қозғалуы нәтижесінде бөлінетін энергия басқа молекулалардың жасушаға тасымалдануына қолданылады.

Signup and view all the flashcards

Жұптасқан тасымалдаудың диаграммасын сипатта

Диаграммада жасуша мембранасында орналасқан тасымалдайтын ақуыз, молекула мен оның қозғалысын қамтамасыз ететін ионды байланыстыратын орындар көрсетілген.

Signup and view all the flashcards

Жасуша мембранасының тасымалдау жүйелерінің маңызы

Тасымалдау жүйелері болмаса, заттар ерітіндіде бірдей шоғырланып, жасушалар қалыпты метаболизм процестерін жүзеге асыру үшін қажетті ортаны ұстап тұра алмас еді.

Signup and view all the flashcards

Осмос дегеніміз не?

Екі ерітіндіні жартылай өткізгіш мембрана бөліп тұрғанда, ерітінділердегі судың концентрациясы теңескенше, су молекулаларының жоғары концентрациялы ерітіндіден төмен концентрациялы ерітіндіге өтуі.

Signup and view all the flashcards

Су потенциалы дегеніміз не?

Судың бір жерден екінші жерге қозғалуына әсер ететін факторлардың жиынтығы. Ол судың қозғалысына әсер ететін барлық күштерді қамтиды.

Signup and view all the flashcards

Тонопласт дегеніміз не?

Өсімдік жасушасының вакуолін қоршап тұратын жарғақ.

Signup and view all the flashcards

Гидростатикалық қысым дегеніміз не?

Жасуша ішіндегі судың вакуолға әсер ететін қысымы. Жасушаның қабырғасына қысым жасайды.

Signup and view all the flashcards

Вакуол қалай пайда болады?

Жасушадағы судың жиналуы вакуолдың пайда болуына әкеледі. Ол жасушаның қаттылығын сақтауға және оның пішінін қалыптастыруға көмектеседі.

Signup and view all the flashcards

Жасуша мембранасының потенциалы

Жасуша мембранасы арқылы электрлік потенциал айырмашылығы. Бұл потенциал оң және теріс зарядтарының концентрациясы арасындағы айырмашылықпен анықталады.

Signup and view all the flashcards

Ион каналдары

Жасуша мембранасындағы арнайы протеиндер, олар арқылы белгілі иондардың өтуіне мүмкіндік береді.

Signup and view all the flashcards

Концентрация градиенті

Жасушаның ішіндегі және сыртқы ортадағы заттардың концентрациясындағы айырмашылық. Бұл градиент иондардың қозғалуын басқарады.

Signup and view all the flashcards

Мембраналық потенциалды қолдауға не әсер етеді?

Жасуша мембранасының потенциалын сақтауға ион каналдары, активті тасымалдау және концентрация градиенті әсер етеді.

Signup and view all the flashcards

Жасуша мембранасының потенциалының маңызы неде?

Жасуша мембранасының потенциалы жасушаның қалыпты жұмыс істеуі үшін өте маңызды. Мысалы, жүйке импульстерінің таралуына және бұлшықеттердің жиырылуына қатысады.

Signup and view all the flashcards

Иондардың қозғалуы мен концентрациясының теңгерімсіздігі жасушаға қалай әсер етеді?

Иондардың қозғалуы мен концентрациясының теңгерімсіздігі жасушаның жұмыс істеуін бұзып, тіпті жасушаның өліміне әкелуі мүмкін.

Signup and view all the flashcards

Су потенциалы (ψ)

Судың еркін энергиясын өлшейді, таза сумен салыстырғанда (ψ = 0). Су жоғары потенциалдан төмен потенциалға қарай жылжиды.

Signup and view all the flashcards

Су потенциалының компоненттері

Су потенциалына қысым потенциалы (ψp) және ерітінді потенциалы (ψs) әсер етеді.

Signup and view all the flashcards

Қысым потенциалы (ψp)

Жасуша қабырғасынан қосымша қысым. Қысымның жоғарылауы су потенциалын арттырады.

Signup and view all the flashcards

Ерітінді потенциалы (ψs)

Суда еріген заттардың болуына байланысты су потенциалының төмендеуі. Жоғары концентрация су потенциалын төмендетеді.

Signup and view all the flashcards

Судың қозғалысы жасушаға

Су жоғары потенциалдан төмен потенциалға қарай жасушаға ауысады. Бұл жасушаның кернеуін сақтау үшін өте маңызды.

Signup and view all the flashcards

More Like This

Cell Transport Processes and Mechanisms
20 questions
Active Transport for AQA GCSE Biology
10 questions

Active Transport for AQA GCSE Biology

SmoothestPhiladelphia3765 avatar
SmoothestPhiladelphia3765
Transport Across Cell Membranes Quiz
25 questions
Transport Across Cell Membranes Quiz
13 questions

Transport Across Cell Membranes Quiz

BelievablePraseodymium4425 avatar
BelievablePraseodymium4425
Use Quizgecko on...
Browser
Browser