Жаратылыстану 3 сынып, Физикалық география

Жаратылыстану 3 сынып, физикалық география

• Жаратылыстану пәнінің үш сыныптағы физикалық география бөлімінде жердің физикалық қасиеттері, оның құрылымы және компоненттері қарастырылады.
• Жердің үш негізгі қабаты – атмосфера, литосфера және гидросфера, сонымен қатар биосфера қамтылады. Олардың құрылымы мен өзара әрекеттестігі зерттеледі.
• Атмосфера Жерді қоршап тұрған ауа қабаты. Оның құрамы, температурасы және қысымы жайлы мәліметтер беріледі. Негізгі ауа массаларының және жауын-шашын түрлерінің сипаттамаларына тоқталады.
• Литосфера – жердің қатты қабаты. Оның құрылымы, тауларының және жазықтықтардың түзілу процестері, минералдар, жер қыртысы және оның элементтері қарастырылады.
• Гидросфера – жер бетіндегі су объектілері: мұхиттар, теңіздер, өзендер, көлдер, бұлақтар, мұздықтар. Олардың түрлері, өзара байланысы және маңызы туралы мәліметтер келтіріледі. Су айналымы процестері және судың маңызы нақты мысалдармен сипатталады.

Климат жайлы түсініктер

• Климат – белгілі бір аймақтағы ауа райының ұзақ уақыт бойынағы орташа жағдайы.
• Климатты анықтайтын факторларға географиялық кеңістік, биіктік, жақын орналасқан су айдындары мен рельеф жатады.
• Жер шарында әртүрлі климаттық белдеулер бар: экваторлық, тропиктік, қоңыржай және полярлық. Әр белдеудің климатының сипаттамаларына тоқталады.
• Климаттың адамдардың өміріне, шаруашылығына және табиғатқа тигізетін әсері көрсетіледі.
• Әр түрлі климаттық аймақтардағы өсімдіктер мен жануарлар дүниесін сипаттау.

Жер бедерінің түзілу процестері

• Жер бетіндегі таулар мен жазықтықтардың түзілуіне әсер ететін ішкі және сыртқы күштер қарастырылады. Жер сілкіністері, вулкандар, тау құрылуы мен ыдырауы процестері талданады.
• Жер бетіндегі географиялық объектілердің (мысалы, тау жоталары, жер төбелері, өзендер) қалай түзілетіні туралы сипаттама беріледі.
• Әртүрлі табиғи факторлардың (мысалы, жауын-шашын, жел, мұздықтар) жер бетіне тигізетін әсерлері және олардың қалыптасып, түзілуіне әкелетін салдарлары сипатталады.
• Адам қызметінің табиғатқа әсерін және жер бедерінің қалыптасуына тигізетін әсері және жер бедерінің адам қызметіне деген әсері қарастырылады.

Табиғат аймақтары

• Жер шарындағы климаттық аймақтарға сәйкес табиғат аймақтарының түрлері мен сипаттамасы қарастырылады. Оларға орманды, шөлді, таулы және басқа аймақтар жатады.
• Әрбір табиғат аймағындағы өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің ерекшеліктері талданады.
• Табиғат аймақтарындағы адам қызметінің түрлері мен табиғатқа тигізетін салдарын көрсету.
• Әрбір аймақтың геологиялық сипаттамалары, су ресурстары және табиғи ресурстарына қысқаша тоқталу.

Адам мен табиғат. (Жаңа тақырып)

• Табиғат ресурстарын дұрыс пайдалану және табиғатты қорғау маңыздылығына ерекше назар аударылады.
• Табиғат қорғау және табиғатты сақтау шаралары қарастырылады.
• Экологиялық мәселелер, олардың пайда болу себептері мен салдары, экологиялық проблемаларды шешу жолдары туралы мәліметтер беріледі.
• Адамның табиғатқа тигізетін ықпалы және одан шығуы мүмкін экологиялық проблемалар, сонымен қатар табиғат қорғаудың маңызы айтылып, ол туралы тұжырым жасау.

Бұл тест Жаратылыстану пәнінің 3 сыныптағы физикалық география бөлімін қамтиды. Жердің физикалық қасиеттері, атмосфера, литосфера, гидросфера және олардың өзара әрекеттестігі зерттеледі. Климаттың түсінігі мен су айналымы сияқты маңызды тақырыптар да қарастырылады.