Жай жасушалар туралы тест

Study Notes

Жай жасушалар

Жай жасушалар — тірі ағзалардың құрылымдық және функционалдық бірліктері.
Олардың өлшемдері микроскопиялық болып, тек микроскоппен ғана байқалады.
Жасушалар өзіндік тіршілік процестерін жүзеге асырады, өседі, көбейеді және бөлінеді.
Жасушаның құрылысы мен қызметі оның түріне байланысты.

Жай жасуша құрылысының негізгі бөліктері

Жасуша қабықшасы (плазмалық мембрана):
- Жасушаның ішкі және сыртқы ортасын бөліп тұрады.
- Қабықша арқылы зат алмасу жүреді.
- Қабықша — таңдамалы өткізгіш, яғни белгілі бір заттарды ғана өткізеді.
- Молекулалық құрылымы — екі қабатты липидті қабат.
Цитоплазма:
- Жасушаның жасуша қабықшасынан ядроға дейінгі ішкі кеңістігі.
- Цитоплазмада органоидтар орналасады.
- Оның құрамында су, белоктар, майлар, көмірсулар, нуклеин қышқылдары бар.
Ядро:
- Жасушаның ішінде орналасады.
- Жасушаның генетикалық материалын - ДНҚ-ны сақтайды.
- Жасушаның өсуіне, бөлінуіне және метаболизм процестеріне жауап береді.
Органоидтар:
- Жасуша ішіндегі арнайы құрылымдар.
- Әрбір органоид белгілі бір қызмет атқарады.
- Мысалы, митохондриялар - жасушаның энергетикалық орталығы, Гольджи аппараты - белокты өңдейді және секрециялайды.

Жай жасуша құрылымдарының қызметтері

Плазмалық мембрана: заттардың жасуша ішіне және сыртына өтуін реттейді, жасушаны сыртқы ортадан бөліп тұрады.
Цитоплазма: жасушаның көптеген химиялық реакциялары осы жерде жүреді.
Ядро: жасушаның генетикалық материалдарын сақтайды және олардың іске асырылуын басқарады.
Митохондриялар: жасушаның энергетикалық орталықтары, АТФ түзеді.
Рибосомалар: белок синтезіне қатысады.
Гольджи аппараты: белокты өңдейді және секрециялайды.
Лизосомалар: жасушаның қалдықтарын ыдыратады және зат алмасуына қатысады.
Эндоплазмалық тор: белок және липид синтезіне қатысады, жасуша ішіндегі заттардың тасымалдануына жауапты.

Жасушалардың түрлері

Жануарлар жасушалары
Өсімдік жасушалары
Саңырауқұлақтар жасушалары

Жасушалық процестер

Зат алмасу: Жасушалық құрылымдар арқылы заттардың енуі мен шығуының процесі.
Жасушалық бөліну: Жасушалардың көбеюінің негізгі процесі.
Жасуша өсуі: Жасушаның өлшемінің және құрылымының өзгеруі.
Жасушалық қызметтер: Жасушалар өз қызметтерін атқаруы арқылы тірі организмдерді құрады.

Жасушаның маңызы

Жасушалар - тірі ағзалардың негізгі құрамдас бөліктері.
Олардың көбеюі мен бөлінуі тіршілік сақтау үшін маңызы зор.
Әрбір жасушаның өзіндік қызметі бар.

Description

Бұл тест жасушалардың құрылысы мен функцияларын зерттеуге арналған. Жасуша қабықшасы, цитоплазма және ядро сияқты негізгі бөліктері туралы сұрақтар қамтылады. Тест нәтижелері сіздің осы тақырып бойынша білім деңгейіңізді көрсетеді.