Podcast
Questions and Answers
Psychologia osobowości bada różnice indywidualne oraz ich związki z funkcjonowaniem jednostki.
Psychologia osobowości bada różnice indywidualne oraz ich związki z funkcjonowaniem jednostki.
True
Wiedza potoczna na temat osobowości opiera się wyłącznie na naukowych badaniach i teorii.
Wiedza potoczna na temat osobowości opiera się wyłącznie na naukowych badaniach i teorii.
False
Amerykańska szkoła różnic indywidualnych koncentruje się na pomiarze i kwestionariuszach.
Amerykańska szkoła różnic indywidualnych koncentruje się na pomiarze i kwestionariuszach.
False
Osobowość jest stałą organizacją psychofizycznych systemów, które nie zmieniają się w czasie.
Osobowość jest stałą organizacją psychofizycznych systemów, które nie zmieniają się w czasie.
Signup and view all the answers
Psychologia osobowości traktuje jednostkę jako fenomen integracji i koordynacji różnorodnych procesów.
Psychologia osobowości traktuje jednostkę jako fenomen integracji i koordynacji różnorodnych procesów.
Signup and view all the answers
Wiedza potoczna może prowadzić do stereotypowania, ale również pozwala na szybkie oceny zachowań innych.
Wiedza potoczna może prowadzić do stereotypowania, ale również pozwala na szybkie oceny zachowań innych.
Signup and view all the answers
Osobowość nie uwzględnia wpływu środowiska oraz genów na rozwój człowieka.
Osobowość nie uwzględnia wpływu środowiska oraz genów na rozwój człowieka.
Signup and view all the answers
Paranoiczne zaburzenia charakteryzują się nadmiernym analizowaniem rzeczy i interpretowaniem intencji innych ludzi jako wrogości.
Paranoiczne zaburzenia charakteryzują się nadmiernym analizowaniem rzeczy i interpretowaniem intencji innych ludzi jako wrogości.
Signup and view all the answers
Osoby schizoidalne odczuwają silną potrzebę kontaktu z innymi ludźmi i często pragną współpracy społecznej.
Osoby schizoidalne odczuwają silną potrzebę kontaktu z innymi ludźmi i często pragną współpracy społecznej.
Signup and view all the answers
Zaburzenia osobowości typu borderline charakteryzują się stabilnością emocjonalną i pewnością siebie.
Zaburzenia osobowości typu borderline charakteryzują się stabilnością emocjonalną i pewnością siebie.
Signup and view all the answers
Histrioniczne zaburzenia osobowości przejawiają się silnym pragnieniem bycia w centrum zainteresowania oraz zmiennością emocji.
Histrioniczne zaburzenia osobowości przejawiają się silnym pragnieniem bycia w centrum zainteresowania oraz zmiennością emocji.
Signup and view all the answers
Osoby z zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym często mają trudności z delegowaniem pracy, ponieważ są przekonane, że inni nie wykonają jej lepiej od nich.
Osoby z zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym często mają trudności z delegowaniem pracy, ponieważ są przekonane, że inni nie wykonają jej lepiej od nich.
Signup and view all the answers
Osobowość nie obejmuje spójnego wzorca myślenia.
Osobowość nie obejmuje spójnego wzorca myślenia.
Signup and view all the answers
Teoria osobowości powinna być skomplikowana, aby wyjaśniać zjawiska w sposób jasny.
Teoria osobowości powinna być skomplikowana, aby wyjaśniać zjawiska w sposób jasny.
Signup and view all the answers
Testy psychologiczne są najrzadziej stosowaną metodą w psychologii osobowości.
Testy psychologiczne są najrzadziej stosowaną metodą w psychologii osobowości.
Signup and view all the answers
Wywiad i obserwacja są metodami, które nie mają zastosowania w badaniach osobowości.
Wywiad i obserwacja są metodami, które nie mają zastosowania w badaniach osobowości.
Signup and view all the answers
Badania kliniczne koncentrują się głównie na technikach ilościowych, takich jak testy statystyczne.
Badania kliniczne koncentrują się głównie na technikach ilościowych, takich jak testy statystyczne.
Signup and view all the answers
Podczas badań korelacyjnych najważniejszy jest pomiar różnic indywidualnych.
Podczas badań korelacyjnych najważniejszy jest pomiar różnic indywidualnych.
Signup and view all the answers
Teorie osobowości muszą być otwarte na możliwość falsyfikacji hipotez.
Teorie osobowości muszą być otwarte na możliwość falsyfikacji hipotez.
Signup and view all the answers
Osobowość charakteryzuje się powtarzalnością w zachowaniach jednostki.
Osobowość charakteryzuje się powtarzalnością w zachowaniach jednostki.
Signup and view all the answers
Standaryzacja testów psychologicznych nie jest istotnym elementem w ich konstruowaniu.
Standaryzacja testów psychologicznych nie jest istotnym elementem w ich konstruowaniu.
Signup and view all the answers
Według Mischela, zachowanie człowieka nie jest w ogóle determinowane przez sytuacje.
Według Mischela, zachowanie człowieka nie jest w ogóle determinowane przez sytuacje.
Signup and view all the answers
Interakcjonizm zakłada, że zachowanie człowieka zależy zarówno od sytuacji jak i od cech wewnętrznych.
Interakcjonizm zakłada, że zachowanie człowieka zależy zarówno od sytuacji jak i od cech wewnętrznych.
Signup and view all the answers
Cechy człowieka są definiowane jako krótkotrwałe charakterystyki, które zmieniają się w zależności od sytuacji.
Cechy człowieka są definiowane jako krótkotrwałe charakterystyki, które zmieniają się w zależności od sytuacji.
Signup and view all the answers
Bandura jest uznawany za reprezentanta teorii cech.
Bandura jest uznawany za reprezentanta teorii cech.
Signup and view all the answers
Sytuacjonizm i interakcjonizm są alternatywami dla teorii cech.
Sytuacjonizm i interakcjonizm są alternatywami dla teorii cech.
Signup and view all the answers
Adaptacja oznacza, że człowiek ma charakterystykę, która pozostaje stała w różnych kontekstach.
Adaptacja oznacza, że człowiek ma charakterystykę, która pozostaje stała w różnych kontekstach.
Signup and view all the answers
Procesy nabywania, generalizacji i stabilizacji odnoszą się do teorii społecznego uczenia się.
Procesy nabywania, generalizacji i stabilizacji odnoszą się do teorii społecznego uczenia się.
Signup and view all the answers
Mischel uważa, że cechy zachowania mogą być przewidywalne w każdej sytuacji.
Mischel uważa, że cechy zachowania mogą być przewidywalne w każdej sytuacji.
Signup and view all the answers
Każdy człowiek ma takie same cechy w identycznych sytuacjach.
Każdy człowiek ma takie same cechy w identycznych sytuacjach.
Signup and view all the answers
Cecha to stała charakterystyka, a stan to charakterystyka zmieniająca się w zależności od sytuacji.
Cecha to stała charakterystyka, a stan to charakterystyka zmieniająca się w zależności od sytuacji.
Signup and view all the answers
Według teorii Maslowa, potrzeby uznania dotyczą jedynie uczuć osób bliskich.
Według teorii Maslowa, potrzeby uznania dotyczą jedynie uczuć osób bliskich.
Signup and view all the answers
Potrzeby samorealizacji według Maslowa nie mają granic.
Potrzeby samorealizacji według Maslowa nie mają granic.
Signup and view all the answers
Osobowość według teorii sytuacjonizmu jest nabyta w drodze warunkowania.
Osobowość według teorii sytuacjonizmu jest nabyta w drodze warunkowania.
Signup and view all the answers
Warunkowanie klasyczne polega na skojarzeniu jednego bodźca z innym bodźcem bezwarunkowym.
Warunkowanie klasyczne polega na skojarzeniu jednego bodźca z innym bodźcem bezwarunkowym.
Signup and view all the answers
Potrzeby bezpieczeństwa według Maslowa dotyczą jedynie aspektów fizycznych człowieka.
Potrzeby bezpieczeństwa według Maslowa dotyczą jedynie aspektów fizycznych człowieka.
Signup and view all the answers
Uczenie się obserwacyjne jest jednym z głównych elementów teorii interakcjonizmu.
Uczenie się obserwacyjne jest jednym z głównych elementów teorii interakcjonizmu.
Signup and view all the answers
W teorii Maslowa, potrzeby przynależności są wyższe w hierarchii potrzeb niż potrzeby fizjologiczne.
W teorii Maslowa, potrzeby przynależności są wyższe w hierarchii potrzeb niż potrzeby fizjologiczne.
Signup and view all the answers
Warunkowanie instrumentalne polega na pamiętaniu wzmocnień, które prowadzą do pozytywnych reakcji.
Warunkowanie instrumentalne polega na pamiętaniu wzmocnień, które prowadzą do pozytywnych reakcji.
Signup and view all the answers
W teorii behawioryzmu nie ma znaczenia, jakie emocje towarzyszą reakcjom.
W teorii behawioryzmu nie ma znaczenia, jakie emocje towarzyszą reakcjom.
Signup and view all the answers
Na poziomie potrzeb samorealizacji człowiek zdobędzie pełne zaspokojenie swoich ambicji.
Na poziomie potrzeb samorealizacji człowiek zdobędzie pełne zaspokojenie swoich ambicji.
Signup and view all the answers
Study Notes
Wprowadzenie do psychologii osobowości
- Osobowość to zbiór informacji opartych na doświadczeniu życiowym, intuicji, stereotypach i innych sposobach poznawania pozanaukowego.
- Wiedza potoczna jest mało precyzyjna, ogólna i ma obniżoną moc przewidywania.
- Psychologia osobowości bada ludzką naturę i różnice indywidualne, procesy psychologiczne i relacje między nimi.
- Powstała jako nauka empiryczna w latach 30. XX wieku, łącząc europejską szkołę charakteru z amerykańską szkołą różnic indywidualnych.
- Europa koncentruje się na pomiarze i kwestionariuszach, a Ameryka na podejściu eksperymentalnym.
- Psychologia osobowości jest nauką całościową i integrującą, traktującą o spójności myśli, uczuć i zachowań człowieka, ujawniającej się w różnych sytuacjach i podlegającej zmianom.
Teorie osobowości
- Kryteria oceny teorii psychologicznych dotyczą zakresu stosowalności, wierności, prostoty, oszczędności i znaczenia dla badań oraz użyteczności.
- Teorie te powinny być otwarte na falsyfikację.
Osobowość. Jak badać? Jak poznawać?
- Najważniejsze metody badania osobowości to testy psychologiczne, próba zachowania, wywiad, obserwacja i eksperyment.
- Testy psychologiczne są najczęściej stosowane, zawierają zdania i stwierdzenia, z którymi badany musi się zgodzić lub nie zgodzić.
Główne nurty teoretyczne w psychologii osobowości
- Psychoanalityczny (Freud, Jung): pojęcie nieświadomości, ego, archetypów.
- Humanistyczny (Rogers, Maslow): pojęcie samoaktualizacji, potrzeb.
- Społeczno-poznawczy (Watson, Skinner, Bandura, Rotter, Mischel): warunkowanie, wzmocnienia, uczenie się.
Różne stany świadomości (według Freuda)
- Przedświadomość: myśli i wspomnienia, które nie są aktualnie świadome, ale mogą być przywołane.
- Świadomość: aktualny stan umysłu.
- Nieświadomość: ukryte impulsy, emocje i wspomnienia, które są wypierane na poziomie psychiki.
Osobowość, cechy i sytuacje
- Cechy jako stabilne i powtarzalne cechy osobowości przejawiające się w różnych sytuacjach.
- Podejście deskryptywne - postrzeganie cech osobowości jako opisów powtarzalnych wzorców zachowań.
- Behawioralne dyspozycje - pewna tendencja do działania, myślenia i odczuwania w odpowiedzi na czynniki zewnętrzne (tj. sytuacje).
- Cechy jako kategorie lingwistyczne - sposób postrzegania i klasyfikowania zachowań, niekoniecznie odzwierciedlające rzeczywiste cechy osoby.
- Podejście interakcjonistyczne - zachowania ludzkie to interakcja myśli i zachowań osoby z sytuacją.
Badania w psychologii osobowości
- Badania kliniczne i studium przypadku.
- Badania korelacyjne i kwestionariuszowe (korelacje między zmiennymi).
- Badania laboratoryjne i eksperymentalne (poszukiwanie związku przyczynowo-skutkowego).
Domena i Izolacja w psychologii osobowości
- Unikanie doświadczeń społecznych i emocjonalnych.
- Ograniczenie przeżyć i ekspresji emocjonalnych.
- Niski poziom odczuwania przyjemności
Domena Antagonizm w psychologii osobowości
- Skupienie na własnych potrzebach kosztem innych.
- Wyolbrzymienie własnej ważności i oczekiwań specjalnego traktowania.
- Konflikty interpersonalne.
- Antypatia do innych.
Domena Rozhamowanie w psychologii osobowości
- Nastawienie na natychmiastowe zadowolenie i nagrody.
- Impulsywne zachowania.
- Niewrażliwość na konsekwencje działań.
- Niedobór odpowiedzialności.
- Nieodpowiedzialność w stosunku do innych.
Domena Psychotyzm w psychologii osobowości
- Wyrażanie ekscentrycznych lub nietypowych zachowań i przekonań
- Odstępstwa od norm społecznych
- Brak kontroli emocji
Katalog wartości w psychologii osobowości
- Ostateczne wartości
- Instrumentalne
Pomiar wartości
- Portrait Value Questionnaire (PVQ): służy do pomiaru wartości.
- Schwartz Value Scale: m.in. katalog wartości ostatecznych.
- Pomiar wartości dla dzieci.
Kołowa struktura wartości
- Reguła zgodności - wartości podobne są do siebie.
- Reguła wykluczająca - wartości zlokalizowane po przeciwnych stronach.
- Kontinuum motywacyjne - wartości tworzą ciągłe spektrum.
Domena ICD-11 vs DSM-V w psychologii osobowości
- Brak jednostki nozologicznej w ICD-11.
- Dodanie anankastyczności jako piątej cechy w ICD-11.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Quiz dotyczy podstawowych pojęć w psychologii osobowości, skupiając się na teoretycznych podstawach i różnicach pomiędzy europejskim a amerykańskim podejściem. Zawiera informacje na temat kryteriów oceny teorii osobowości oraz empirycznych korzeni tej dziedziny nauki.
