Wirusologia - Podstawy i Struktura
44 Questions
4 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który z wymienionych wirusów przenosi się głównie drogą kropelkową?

  • Wirus Epsteina-Barr
  • VZV (correct)
  • HSV-2
  • HSV-1

Która infekcja charakteryzuje się możliwością powstania zbliznowaceń rogówki i utraty wzroku?

  • Infekcja rogówki spowodowana wirusem opryszczki (correct)
  • Opryszczkowe zapalenie mózgu
  • Wyprysk herpesowy
  • Ospa wietrzna

Który wirus, wywołujący zakażenie, jest szczególnie niebezpieczny dla osób starszych, zwłaszcza po 65. roku życia?

  • Wirus Epsteina-Barr
  • VZV w formie półpaśca (correct)
  • HSV-2
  • HSV-1

Jak nazywa się szczepionka przeciwko ospie wietrznej zalecana dla dzieci?

<p>Szczep Oka (D)</p> Signup and view all the answers

Która z wymienionych chorób jest opisywana jako nawrót zakażenia, zagrażający osobom starszym?

<p>Półpasiec (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie choroby są uważane za wskaźnikowe w zakażeniu HIV?

<p>Zakażenia wirusowe, grzybicze, bakteryjne i nowotwory (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest około procentowe występowanie zakażonych HIV osób żyjących w Afryce?

<p>75% (C)</p> Signup and view all the answers

Jak nazywa się terapia wieloskładnikowa stosowana w leczeniu HIV?

<p>Terapia ART (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie leki są inhibitorem odwrotnej transkryptazy?

<p>Nukleotydowe i nienukleotydowe (D)</p> Signup and view all the answers

Jak wiele osób zakażonych HIV odnotowano w Polsce do roku 2022?

<p>32 935 (B)</p> Signup and view all the answers

Który z wymienionych wirusów jest główną przyczyną przeziębień, ustępując tylko rinowirusom?

<p>Koronawirusy HCoV-229E, -NL63, -HKU1, -OC43 (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych skutków infekcji wirusem grypy jest związany z masowym uszkodzeniem nabłonka?

<p>Nadkażenia bakteryjne (B)</p> Signup and view all the answers

Który z wirusów charakteryzuje się największym rozmiarem genomu RNA?

<p>Koronawirusy (A)</p> Signup and view all the answers

Która grupa osób jest szczególnie narażona na hospitalizację z powodu grypy?

<p>Małe dzieci (D)</p> Signup and view all the answers

Które z wymienionych powikłań nie jest związane z infekcją wirusem grypy?

<p>Zapalenie spojówek (B)</p> Signup and view all the answers

Który z koronawirusów spowodował epidemię o największej śmiertelności (procentowo)?

<p>MERS-CoV (A)</p> Signup and view all the answers

W którym roku odnotowano pierwsze zachorowania na SARS-CoV-2?

<p>2019 (C)</p> Signup and view all the answers

Która strategia postępowania w przypadku grypy jest potencjalnie niebezpieczna ze względu na ryzyko powikłań?

<p>Strategia „przechodzić grypę” (C)</p> Signup and view all the answers

Które z wymienionych czynników nie są skuteczne w inaktywacji wirusów?

<p>Niskie temperatury (C)</p> Signup and view all the answers

W jakiej postaci genom wirusa opryszczki występuje w jądrze komórkowym po wniknięciu?

<p>Kolistej (A)</p> Signup and view all the answers

Które z wymienionych białek nie są syntetyzowane podczas replikacji wirusa opryszczki?

<p>Białka pośrednie (wiązanie do błon) (B)</p> Signup and view all the answers

W jakim miejscu komórki gospodarza pakowany jest genom wirusa opryszczki do prokapsydu?

<p>W jądrze komórkowym (B)</p> Signup and view all the answers

W jakich komórkach głównie namnaża się wirus opryszczki pospolitej (HSV-1)?

<p>W komórkach nabłonkowych (C)</p> Signup and view all the answers

W jakiej formie występuje DNA wirusa HSV-1 w jądrze komórek nerwowych podczas latencji?

<p>W postaci wolnej (episomalnej) kolistej (B)</p> Signup and view all the answers

W jakich komórkach wirus opryszczki pospolitej nie replikuje się w stanie latencji?

<p>W komórkach niepodziałowych (D)</p> Signup and view all the answers

Co może spowodować reaktywację wirusa opryszczki pospolitej?

<p>Spadek odporności (A)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje rolę wirusów?

<p>Bezwzględne pasożyty wewnątrzkomórkowe, wykorzystujące mechanizmy komórki gospodarza do replikacji. (D)</p> Signup and view all the answers

Jaki rodzaj kwasu nukleinowego nie występuje w genomie wirusów?

<p>kwasy tłuszczowe. (A)</p> Signup and view all the answers

Co to jest wirion?

<p>Cząstka pozakomórkowa wirusa składająca się z kwasu nukleinowego i kapsydu. (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie funkcje nie spełnia kapsyd wirusa?

<p>Synteza białek wirusowych. (B)</p> Signup and view all the answers

Która z wymienionych struktur jest _nie_obecna w wirionie?

<p>Rybosom (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki kształt nie może przyjmować kapsyd wirusa?

<p>Wielokątny. (D)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń nie opisuje osłonki wirusowej?

<p>Jest strukturą bardzo trwałą, odporną na czynniki zewnętrzne. (B)</p> Signup and view all the answers

Proces samoskładania (self-assembly) kapsydu wirusa nie obejmuje:

<p>Syntezy białek kapsydowych w komórce gospodarza. (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są dostępne metody testowania na HIV?

<p>Testy są anonimowe i bezpłatne (D)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza wynik ujemny w teście na HIV?

<p>Brak zakażenia HIV (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie białka mogą być kodowane przez wirusa zapalenia wątroby typu B?

<p>Białko płaszczowe, odwrotna transkryptaza, białko X (B)</p> Signup and view all the answers

Jak wirus zapalenia wątroby typu B jest przekazywany?

<p>Kontakt seksualny i drogą parenteralną (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są możliwe powikłania wirusa zapalenia wątroby typu B?

<p>Marskość wątroby i rak wątrobowokomórkowy (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest prawdopodobieństwo nosicielstwa wirusa HBV u dzieci zakażonych w niemowlęctwie?

<p>50-90% (D)</p> Signup and view all the answers

Jaką formę ma genom wirusa zapalenia wątroby typu B?

<p>DNA częściowo dwuniciowe, kolisty (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie są objawy wirusowego zapalenia wątroby typu B?

<p>Przebieg bezobjawowy u 50% chorych (B)</p> Signup and view all the answers

Jak odbywa się replikacja genomu wirusa zapalenia wątroby typu B?

<p>W obrębie kapsydu (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest ryzyko zakażenia noworodków wirusem zapalenia wątroby typu B?

<p>Około 90% noworodków urodzonych przez zakażone matki zostaje zakażonych (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Wirusy: co je definiuje?

Bezwzględne pasożyty wewnątrzkomórkowe, które wykorzystują komórkę gospodarza do replikacji. Nie posiadają własnych mechanizmów metabolicznych, ani mechanizmów syntezy białka.

Materiał genetyczny wirusów

Rodzaj kwasu nukleinowego, który zawiera genom wirusa. Może być to DNA lub RNA, jedno- lub dwuniciowy.

Wirion

Cząstka pozakomórkowa wirusa, która zawiera jego materiał genetyczny i kapsyd.

Osłonka wirusa

Okrywa zewnętrzna wiriona, zbudowana z białek wirusa i błony komórkowej gospodarza. Ułatwa wirionowi przyczepienie się do komórki gospodarza.

Signup and view all the flashcards

Kapsyd

Strukturę białkową wirusa, która chroni jego materiał genetyczny. Może być kubiczny lub helikalny.

Signup and view all the flashcards

Kapsomery

Podjednostki białkowe, które budują kapsyd wirusa.

Signup and view all the flashcards

Samozłożenie kapsydu

Proces samoorganizacji kapsomerów w kapsyd, podczas którego geny wirusa są pakowane.

Signup and view all the flashcards

Replikacja wirusa

Zdolność wirusa do replikacji, polegająca na wykorzystaniu komórki gospodarza do tworzenia nowych wirusów.

Signup and view all the flashcards

AIDS

Zespół nabytego niedoboru odporności, choroba wywołana przez wirusa HIV. Osłabia układ odpornościowy, czyniąc organizm podatnym na różne infekcje i nowotwory.

Signup and view all the flashcards

HIV

Wirus ludzkiego niedoboru odporności, atakujący komórki układu odpornościowego. Wirus ten jest przyczyną AIDS.

Signup and view all the flashcards

Terapia ART

Leczenie zakażenia HIV, wykorzystujące kombinację różnych leków przeciwretrowirusowych (ART), aby kontrolować replikację wirusa.

Signup and view all the flashcards

Ciągły charakter leczenia HIV

Leczenie HIV wymaga ciągłego stosowania leków, aby skutecznie kontrolować wirusa. Przerwanie terapii może prowadzić do wzrostu poziomu wirusa i rozwoju AIDS.

Signup and view all the flashcards

Choroby wskaźnikowe HIV

Wirusy, grzyby i bakterie, które atakują organizm z osłabionym układem odpornościowym z powodu zakażenia HIV.

Signup and view all the flashcards

HSV (Herpes Simplex Virus)

Wirus, który może wywołać opryszczkę wargową lub narządów płciowych. Przenoszony przez bliski kontakt, np. pocałunek, lub podczas kontaktów seksualnych.

Signup and view all the flashcards

VZV (Varicella Zoster Virus)

Wirus, który powoduje ospę wietrzną i półpaśca. Przenoszony drogą kropelkową - przez kichanie i kasłanie.

Signup and view all the flashcards

Opryszczkowe zapalenie mózgu

Ciężka postać opryszczki, która atakuje mózg. Szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci.

Signup and view all the flashcards

Półpasiec

Nawracająca infekcja wirusowa u osób, które przeszły ospę wietrzną. Występuje zwykle u osób starszych.

Signup and view all the flashcards

Wirus Epsteina-Barr

Wirus, który może wywołać mononukleozę zakaźną. Przenoszony poprzez bliski kontakt, kontakt seksualny lub drogą kropelkową.

Signup and view all the flashcards

Wirus grypy: Patomechanizm

Wirus grypy atakuje górne i czasem dolne drogi oddechowe, indukuje wydzielanie cytokin odpowiedzialnych za objawy choroby. Powoduje uszkodzenia nabłonka, zwiększając podatność na bakteryjne nadkażenia.

Signup and view all the flashcards

Wirus grypy: Grupa ryzyka

Wirusy grypy mogą powodować poważne powikłania, szczególnie u małych dzieci, osób starszych, z osłabioną odpornością i z uszkodzonym nabłonkiem górnych dróg oddechowych.

Signup and view all the flashcards

Koronawirusy: Podstawy

Koronawirusy to grupa wirusów o dużym genomie RNA, które wywołują infekcje u ludzi. Są odpowiedzialne za choroby od łagodnych przeziębień po ciężkie zespoły oddechowe.

Signup and view all the flashcards

Koronawirusy: Infekcje łagodne

Wirusy HCoV-229E, -NL63, -HKU1, -OC43 są częstą przyczyną przeziębień, wywołując infekcje górnych dróg oddechowych o łagodnym przebiegu.

Signup and view all the flashcards

Koronawirus SARS-CoV-1

Wirus SARS-CoV-1 wywołał w latach 2002-2004 epidemię ostrego, ciężkiego zespołu oddechowego (SARS), charakteryzującego się wysoką śmiertelnością. Obecnie wirus nie jest notowany.

Signup and view all the flashcards

Koronawirus MERS-CoV

Wirus MERS-CoV wywołuje ciężki zespół oddechowy (MERS), który pojawił się na Bliskim Wschodzie w 2012 roku. Charakteryzuje się wysoką śmiertelnością (około 35%).

Signup and view all the flashcards

Koronawirus SARS-CoV-2

SARS-CoV-2 to koronawirus, który wywołał pandemię COVID-19. Pierwsze zachorowania odnotowano w grudniu 2019 roku.

Signup and view all the flashcards

Wirus HSV-1 a komórki nabłonkowe

Wirusy opryszczki pospolitej (HSV-1) atakują komórki nabłonkowe, powodując silne zmiany w ich strukturze. System odpornościowy skutecznie je zwalcza.

Signup and view all the flashcards

Sposoby rozprzestrzeniania HSV-1

Wirus HSV-1 może rozprzestrzeniać się przez kontakt bezpośredni, np. podczas pocałunku, lub przez przedmioty, np. szklankę.

Signup and view all the flashcards

HSV-1 i stan latencji

Po infekcji, wirus HSV-1 wędruje do nerwów, gdzie pozostaje w stanie uśpienia. Wirusy pozostają w organizmie do końca życia.

Signup and view all the flashcards

Reaktywacja HSV-1

Wirus HSV-1 może uaktywniać się podczas okresów stresu lub obniżonej odporności, prowadząc do ponownego pojawienia się objawów.

Signup and view all the flashcards

Objawy reaktywacji HSV-1

Pojawienie się opryszczki po raz kolejny, gdy wirus HSV-1 uaktywnia się, zazwyczaj przebiega łagodniej niż pierwsza infekcja.

Signup and view all the flashcards

Genom HSV-1 w jądrze komórki

Genom HSV-1 po wniknięciu do jądra komórki przyjmuje postać kolistą, a następnie rozpoczyna produkcję swoich białek.

Signup and view all the flashcards

Białka wirusa HSV-1

Wirus HSV-1 produkuje różne rodzaje białek, m.in. regulacyjne, polimerazę DNA, a także strukturalne, które budują nowe wirusy.

Signup and view all the flashcards

Replikacja HSV-1

Wirus HSV-1 namnaża się w jądrze komórki, nowe wirusy pakowane są w kapsydy i ostatecznie są uwalniane, aby infetować inne komórki.

Signup and view all the flashcards

Testy na HIV

Testy na obecność przeciwciał przeciw HIV, wykonywane w punktach konsultacyjno-diagnostycznych, bezpłatnie i anonimowo.

Signup and view all the flashcards

Okienko serologiczne

Okres po zakażeniu HIV, kiedy test na HIV może wykazać wynik ujemny, pomimo obecności wirusa w organizmie. Długość okienka serologicznego wynosi ok. 12 tygodni.

Signup and view all the flashcards

Wirusy hepatotropowe

Wiruses, które atakują komórki wątroby.

Signup and view all the flashcards

Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV)

Wirus należący do rodziny Hepadnaviridae, który atakuje wątrobę i wywołuje zapalenie wątroby typu B.

Signup and view all the flashcards

Genom HBV

Okrągła cząsteczka DNA wirusa zapalenia wątroby typu B.

Signup and view all the flashcards

CCC (covalently closed circular DNA)

Forma genomu HBV występująca w jądrze komórkowym, powstała w wyniku konwersji genomu RC.

Signup and view all the flashcards

Białko płaszcza HBV

Białko wirusowe, które tworzy płaszcz wirusa zapalenia wątroby typu B.

Signup and view all the flashcards

Odwrotna transkryptaza HBV

Enzym wirusowy, który umożliwia replikację genomu HBV.

Signup and view all the flashcards

Viriony HBV

Wirusy HBV, które są uwalniane z komórki bez powodowania jej śmierci.

Signup and view all the flashcards

Nosicielstwo HBV

Stan, w którym wirus HBV pozostaje w organizmie, ale nie powoduje objawów choroby.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Wirusologia - Podstawowe Informacje

  • Wirusy to bezwzględne pasożyty wewnątrzkomórkowe
  • Zbudowane są z kwasu nukleinowego i białkowego kapsydu
  • Nie posiadają własnego metabolizmu energetycznego
  • Pasożytują na aparacie translacyjnym komórki gospodarza
  • Najczęściej występujące cząstki biologiczne na świecie (szacunkowo 4,81x1031) w składzie wirosfery
  • Charakteryzują się wielkością 100 nm

Struktura Wirionów

  • Wirion to cząstka pozakomórkowa wirusa
  • Zbudowany z kwasu nukleinowego i kapsydu
  • Kapsyd może mieć budowę kubiczną (ikozahedralną) lub helikalną
  • Niektóre wirusy posiadają osłonkę (otoczkę) zbudowaną z błony komórkowej gospodarza

Genom Wirusa

  • Materiał genetyczny wirusów może być reprezentowany przez DNA lub RNA
  • DNA może być dwuniciowy (dsDNA) lub jednoniciowy (ssDNA)
  • RNA może być dwuniciowy (dsRNA) lub jednoniciowy (ssRNA) z dodatnią lub ujemną polarnością
  • Wielkość genomu różni się w zależności od rodzaju wirusa
  • Cirkowirus: 1700 nt, koduje dwa białka
  • HBV: ~3200 pz
  • Wirus opryszczki prawdziwej: ~187 kpz
  • Pandorovirus salinus: ~2470 kpz, 2566 genów

Kapsyd

  • Składa się z kapsomerów
  • Białka tworzące kapsomery kodowane są przez wirusa
  • Kapsyd ma zdolność samoskładania (self assembly)
  • Opłaszczanie kwasu nukleinowego
  • Budowa kapsydu w zależności od wirusa : kubiczny (dwudziestościenny) lub helikalny (spiralna nitkowata)

Porównanie Rozmiarów Wirionów

  • Pikornawirusy: od 25 nm
  • Poxwirusy: do 350 nm
  • Wirus afrykańskiego pomoru świń (ASFV): 175–215 nm
  • Wyżej niż 100 nm – często wielkość komórek typowej bakterii

Zakres Gospodarza

  • Bakterie i archeony (bakteriofagi)
  • Komórki zwierzęce
  • Komórki roślinne
  • Wąski zakres gospodarza (np. wirusy ludzkie, ospy prawdziwej, odry, cytomegalii)
  • Szeroki zakres gospodarza (np. wirusy grypy typu A, wirus kleszczowego zapalenia mózgu, wirus żółtej gorączki)

Adsorpcja do Receptora i Wniknięcie do Komórki

  • Wirusy wiążą się do receptorów na powierzchni komórki gospodarza na drodze adsorpcji
  • Envilopowe wirusy fuzuja się z błoną komórki gospodarza
  • Niewiążące wirusy ulegają endocytozie

Rozprzestrzenianie Wirusa

  • Płyny ustrojowe (krew)
  • Wydzieliny (ślina, sperma, kał, mocz, śluz),
  • Zanieczyszczona woda i gleba
  • Droga kropelkowa

Funkcje Kapsydu

  • Ochrona kwasu nukleinowego
  • Rozpoznanie receptorów na powierzchni komórki
  • Transport w komórce do miejsca namnażania (niektóre wirusy)
  • Udział w uwolnieniu cząstek potomnych (interakcja z błoną komórkową gospodarza)
  • Wirusy posiadają dodatkowo wypustki, peplomery, enzymy (np. polimeraza RNA, odwrotna transkryptaza)

Cykl Replikacyjny Wirusa dsDNA

  • Transkrypcja wczesnych genów wirusa
  • Replikacja wirusowego DNA
  • Transkrypcja późnych genów wirusa
  • Złożenie nowych kapsydów

Cykl Replikacyjny Wirusa ssRNA (+)

  • Transkrypcja (+) RNA
  • Synteza komplementarnej nici (-) RNA
  • Synteza mRNA i białek wirusowych
  • Złożenie nowych kapsydów

Cykl Replikacyjny Wirusa ssRNA (-)

  • Transkrypcja (-) do (+)RNA
  • Replikacja genomu wirusowego
  • Synteza protein i mRNA
  • Złożenie nowych kapsydów

Podział Wirusa

  • Wirusy układu oddechowego (rinowirusy, koronawirusy, wirusy grypy i paragrypy, wirus RSV, adenowirusy, wirusy rota, norowirusy, adenowirusy)
  • Wirusy hepatotropowe (HAV, HBV, HCV, HDV, HEV, HGV)
  • Herpeswirusy
  • Papillomawirusy
  • Retrowirusy

Choroby Wskanikowe w HIV (human immunodeficiency virus)

  • Zakażenia wirusowe (HSV-1, -2, CMV, wirus ospy wietrznej)
  • Zakażenia grzybicze (Pneumocystis jiroveci, Candida, Histoplasma)
  • Zakażenia bakteryjne (mykobakterie, nawracające zapalenia płuc)
  • Nowotwory (mięsak Kaposiego, chłoniaki)

Terapia Zakażeń HIV

  • Inhibitory przyłączania do komórki
  • Inhibitory odwrotnej transkryptazy
  • Inhibitory integrazy
  • Inhibitory proteaz
  • Terapia ART (antiretroviral therapy)

Zakażenia HIV w Polsce

  • Od początku epidemii (1985-2022 r.) zdiagnozowano 32 935 przypadków zakażenia HIV,
  • 4194 zachorowań na AIDS,
  • 1496 zgonów związanych z AIDS
  • W 2023 roku zgłoszono 2879 nowych zakażeń HIV
  • 184 zachorowania na AIDS i 22 zgony związane z AIDS.

Testy na HIV

  • Wykonywane w Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych (bezpłatnie)
  • Badanie wykonywane na próbce krwi
  • Wykrywanie przeciwciał przeciw HIV
  • Wynik dodatni wymaga weryfikacji
  • Okienko serologiczne (wczesne po infekcji wynik testu może być ujemny)

Rotawirusy

  • Rodzina Reoviridae
  • Genom dsRNA
  • Kapsyd kubiczny
  • Zakażenia drogą fekalno-oralną
  • Wysokie zakażenie w młodszych dzieciach

Norowirusy

  • Rodzina Caliciviridae
  • Genom ssRNA
  • Kapsyd kubiczny
  • Zakażenia drogą fekalno-oralną (wysokie zakażenia w zamkniętych skupiskach)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Wirusy - 2024 PDF

Description

Quiz ten bada podstawowe informacje na temat wirusów, ich struktury oraz genomu. Uczestnicy będą mogli zweryfikować swoją wiedzę na temat wirionów oraz różnorodności materiału genetycznego wirusów. To idealna okazja, aby zgłębić fascynujący świat wirusologii.

More Like This

Viral Cell Structure and Virology Basics
8 questions

Viral Cell Structure and Virology Basics

JoyfulDystopia avatar
JoyfulDystopia
Virology
43 questions

Virology

PrestigiousAlliteration avatar
PrestigiousAlliteration
Virology Basics Quiz
48 questions

Virology Basics Quiz

TopQualityRecorder avatar
TopQualityRecorder
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser