Wetenschap en Innovatie in de Renaissance

<p>Een terugkeer naar Antieke bronnen en wiskundige principes. (C)</p> Signup and view all the answers

<p>De humani corporis fabrica libri septem. (B)</p> Signup and view all the answers

<p>sola fide (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Zij zijn essentieel voor de verspreiding van ideëen. (A)</p> Signup and view all the answers

<p>De verkoop van aflaten. (A)</p> Signup and view all the answers

<p>sola Maria (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Het samenvatten van de voornaamste punten van Luther. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>De morele voorschriften in de Bijbel. (B)</p> Signup and view all the answers

<p>De gehele stedelijke gemeenschap moest hervormd worden. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Hij werd een symbool van de protestantse hervorming. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Basale vakkennis voor werk (C)</p> Signup and view all the answers

<p>Ursulinen (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Zij fungeerden als corporaties met gemeenschappelijke doelstellingen (B)</p> Signup and view all the answers

<p>Geometria en astronomia (B)</p> Signup and view all the answers

<p>Alfabetisme en zelf lezen van de Bijbel (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Bologna (B)</p> Signup and view all the answers

<p>Structureren van katholiek onderwijs in de late 16e eeuw (C)</p> Signup and view all the answers

<p>Theologie, burgerlijk en canoniek recht, geneeskunde (C)</p> Signup and view all the answers

<p>De uitgestrekte werkelijkheid van materie. (C)</p> Signup and view all the answers

<p>Wiskundige principes die de krachten in de natuur verklaren. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Het gebrek aan persoonlijke zelfstandigheid en rede. (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Ze zijn een gevolg van mobiele materiële deeltjes. (B)</p> Signup and view all the answers

<p>Om de rede zonder hulp van anderen te gebruiken. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Diderot en d'Alembert (D)</p> Signup and view all the answers

<p>De stabiliteit van de schepping hangt af van God. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Collectieve onderneming met logische ordening (A)</p> Signup and view all the answers

<p>De zelfbeschikking van de mens door verstand. (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Als een machtig zeemonster dat de gemeenschap symboliseert (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Het staat symbool voor de sociale interactie van filosofen. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Volkssoevereiniteit en sociale contracten zijn cruciaal (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Ze bevorderden een samenwerking met verlichtingsdenkers (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Universele rechten die door God zijn opgelegd en kenbaar zijn door rede (D)</p> Signup and view all the answers

<p>De triade van wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Het recht op leven, vrijheid, en vrede (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Zwingli beschouwde het avondmaal als louter symbolisch, terwijl Luther dat niet deed. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>Anabaptisten pleiten voor pacifisme en sociale rechtvaardigheid. (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Calvijn vestigde zijn nieuwe kerkorganisatie in Genève. (C)</p> Signup and view all the answers

<p>Het heeft Lutherse theologische basisprincipes met sociale hervormingen. (D)</p> Signup and view all the answers

<p>De academie diende als opleidingsplaats voor predikanten. (A)</p> Signup and view all the answers

<p>God heeft voor de stichting van de wereld bepaald wie gered zal worden. (C)</p> Signup and view all the answers

<p>Menno Simons was een invloedrijke figuur in het Anabaptisme, net als Hoffman. (A)</p> Signup and view all the answers

<p>Ze leven een leven dat als voorbeeld dient voor anderen, maar niet voor iedereen is weggelegd. (A)</p> Signup and view all the answers

De verspreiding van kennis en ideeën dankzij de drukpers was cruciaal voor de Reformatie. Wetenschappelijke edities van de Bijbel werden breder verspreid, en propaganda werd gebruikt om ideeën te verspreiden.

Het gebruik van de volkstaal in religieuze teksten en predikingen was essentieel om de Reformatie te laten slagen. Mensen konden de Bijbel nu zelf lezen en begrijpen, wat leidde tot meer eigen interpretatie en minder afhankelijkheid van geestelijken.

De Reformatie vond grotendeels plaats in stedelijke gebieden. De burgerij had meer toegang tot scholing en uitwisseling van ideeën. De opkomst van de stadsbesturen en hun betrokkenheid bij religieuze kwesties speelde een grote rol.

De "vijf sola's" waren de belangrijkste principes van het protestantisme, die een breuk met de Katholieke Kerk markeerden. Ze benadrukten de directe relatie tussen de mens en God, zonder tussenkomst van de kerk.

Een van de vijf sola's. Dit principe benadrukt dat geloof in Jezus Christus de enige weg is naar verlossing, en dat goede werken niet nodig zijn.

Een van de vijf sola's. Dit principe benadrukt dat de genade van God rechtstreeks aan de gelovige wordt geschonken, zonder tussenkomst van de priesters of de sacramenten.

Een van de vijf sola's. Dit principe benadrukt dat de Bijbel de enige bron van gezag is voor religieuze doctrines en dat alle andere bronnen, zoals tradities, onbetrouwbaar zijn.

Een van de vijf sola's. Dit principe benadrukt dat Jezus Christus de enige bemiddelaar tussen God en de mens is, en dat geen enkele ander persoon of heilige dat kan doen.

In de middeleeuwen leerden jongens een ambacht door een leertijd bij een meester te volgen. Ze begonnen als leerling, werden daarna gezel en konden na jaren ervaring meester worden.

Wezen en vondelingen volgden vaak een werkschool waar ze een bescheiden vak leerden. Dit was soms een kans, maar kon ook misbruik met zich meebrengen.

In steden als Antwerpen was handel en administratie belangrijk. Dit vereiste kennis van talen.

In de 17e en 18e eeuw ontstond hoger beroepsonderwijs voor landmeters, architecten en ingenieurs. Dit gebeurde buiten de universiteiten.

De 'Grand Tour' was een reis door Europa die jonge edelen ondernamen om talen te leren, diplomatieke vaardigheden te ontwikkelen en de wereld te zien.

De Jezuïeten speelden een belangrijke rol in het katholieke onderwijs. Ze gebruikten de 'Ratio Studiorum' om leerlingen te trainen in retoriek, eloquent spreken en pietas.

Universiteiten ontstonden in de 12e en 13e eeuw als corporaties van clerici.

Universiteiten in de middeleeuwen waren geen losstaande instituten, maar stonden onder invloed van de wereldlijke en geestelijke overheid.

De overtuiging dat Christus in het brood en de wijn van het avondmaal werkelijk aanwezig is, maar dat de substantie van brood en wijn niet verdwijnt (Luther).

De overtuiging dat Christus in het brood en de wijn van het avondmaal alleen symbolisch aanwezig is (Zwingli).

De overtuiging dat brood en wijn in het avondmaal werkelijk veranderen in de substantie van het lichaam en bloed van Christus (katholieke leer).

Een protestantse stroming die los van de traditionele kerkvormen gegroeid is. Kenmerken: letterlijke Bijbelinterpretatie, volwassendoop, afzondering van de wereld en pacifisme.

Een belangrijk leider van de Anabaptisten die pleitte voor vrede en een gemeenschap van goederen.

De leer van Calvijn over voorbestemming, waarin hij stelt dat God al van tevoren beslist heeft wie gered zal worden.

De systematische theologie van Calvijn, opgesteld in zijn boek "Institutie van de christelijke religie", waarin hij de kerkelijke leer en levenswandel uitlegt.

De kerkorganisatie die Calvijn in Genève ontwikkelde, met predikanten, docenten, ouderlingen en diakens.

Nicolaus Copernicus stelde voor dat de zon het centrum van het heelal is (heliocentrisme) in plaats van de aarde (geocentrisme), zoals tot dan toe werd aangenomen.

Dit ging in tegen het gevestigde wereldbeeld gebaseerd op Aristoteles en Ptolemaeus, maar was in overeenstemming met wat men effectief zag aan de hemel.

Copernicus keek terug naar de ideeën van Pythagoras, wat illustreert hoe de humanisten zich opnieuw tot de klassieke bronnen uit de Oudheid keerden.

Vesalius' boek "De humani corporis fabrica libri septem" beschreef de anatomie van het menselijk lichaam, gebaseerd op nauwkeurige dissecties.

Hij stelde de traditionele medische modellen van Hippocrates en Galenus in vraag, die op dierenanatomie waren gebaseerd.

De nadruk op eigen waarneming (dissecteren) en de terugkeer naar klassieke bronnen (Galenus) illustreert Vesalius' humanistische aanpak.

Paracelsus, een Zwitserse geneesheer, verwierp de traditionele humorenleer en academici.

Hij geloofde dat medische vaardigheid door God gegeven werd en groeide door persoonlijke ervaring en technische vaardigheden.

De aanname dat alle materie uit kleine deeltjes bestaat en dat er geen lege ruimte is tussen deze deeltjes.

Het vermogen om te denken, een kenmerk dat volgens Descartes alleen aan God en mensen is voorbehouden.

Een natuurfilosofie die alle natuurverschijnselen verklaart met behulp van wiskundige principes.

De kracht die voorwerpen van elkaar afstoot, bijvoorbeeld een steen die van een draaiende molen vliegt.

De kracht die voorwerpen naar elkaar toe trekt, bijvoorbeeld de zwaartekracht die voorwerpen naar de aarde trekt.

De kracht die alle voorwerpen in het universum naar elkaar toe trekt, afhankelijk van hun massa en afstand.

De overtuiging dat God de natuur heeft geschapen en in stand houdt, maar niet ingrijpt in de natuurlijke wereld.

De overtuiging dat de rede en de kritische analyse van de wereld de sleutel zijn tot vooruitgang.

Een encyclopedie met een enorme omvang, geschreven door talloze auteurs en met een logische indeling. Het bevatte kennis over verschillende disciplines, van wetenschappen tot kunst.

Een theorie die ervan uitgaat dat iedereen van nature bepaalde rechten heeft die onafhankelijk zijn van de overheid. Deze rechten zijn universeel en kunnen door iedereen begrepen worden.

Het idee dat de macht van de staat voortkomt uit instemming van het volk. Dit impliceert dat het volk de leiders kiest en hun rechten kan beschermen.

Een contract tussen de burger en de staat, waarbij mensen hun natuurlijke vrijheid opgeven in ruil voor bescherming en orde.

Een filosofisch concept dat stelt dat de staat moet worden georganiseerd om het algemeen belang te dienen. Dit kan leiden tot hervormingen en het aanpassen van de staatsvorm.

De scheiding van machten in de staat, met aparte organen voor wetgeving, uitvoering en rechtspraak. Dit concept is bedoeld om machtsmisbruik te voorkomen.

Vorsten die zich lieten inspireren door ideeën van de Verlichting en deze probeerden te implementeren in hun eigen bestuur. Voorbeelden zijn Catharina II van Rusland en Frederik II van Pruisen.

De auteur van "Du contrat social", een invloedrijk boek dat de basis legde voor moderne politieke filosofie. Hij beargumenteerde dat de staat een contract is tussen burgers en de staat, dat dient te voldoen aan het algemeen belang.