Podcast
Questions and Answers
Wat was het doel van Descartes' filosofie?
Wat was het doel van Descartes' filosofie?
Wat is volgens Dick Swaab de relatie tussen ons brein en onze mentale toestand?
Wat is volgens Dick Swaab de relatie tussen ons brein en onze mentale toestand?
Welke filosoof twijfelde aan de relatie tussen ons brein en onze mentale toestand?
Welke filosoof twijfelde aan de relatie tussen ons brein en onze mentale toestand?
Wat was het doel van Descartes' revolutionaire ideeën?
Wat was het doel van Descartes' revolutionaire ideeën?
Signup and view all the answers
Wat was de belangrijkste reden voor Descartes om conventioneel te blijven?
Wat was de belangrijkste reden voor Descartes om conventioneel te blijven?
Signup and view all the answers
Wat is de naam van de Nederlands hersenonderzoeker die stelde dat 'we ons brein zijn'?
Wat is de naam van de Nederlands hersenonderzoeker die stelde dat 'we ons brein zijn'?
Signup and view all the answers
Welke vraag stelde Alva Noë in zijn gedachte-experiment?
Welke vraag stelde Alva Noë in zijn gedachte-experiment?
Signup and view all the answers
Welke filosoof onderzocht de relatie tussen lichaam en geest?
Welke filosoof onderzocht de relatie tussen lichaam en geest?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk probleem met het concept van dualisme?
Wat is een belangrijk probleem met het concept van dualisme?
Signup and view all the answers
Wat is het alternatief voor dualisme dat slechts één soort spul erkent in de werkelijkheid?
Wat is het alternatief voor dualisme dat slechts één soort spul erkent in de werkelijkheid?
Signup and view all the answers
Wie probeerde uit te leggen hoe de wisselwerking tussen geest en lichaam plaatsvindt?
Wie probeerde uit te leggen hoe de wisselwerking tussen geest en lichaam plaatsvindt?
Signup and view all the answers
Wat is de naam van de wet die stelt dat de totale hoeveelheid massa en energie in een gesloten systeem constant blijft?
Wat is de naam van de wet die stelt dat de totale hoeveelheid massa en energie in een gesloten systeem constant blijft?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk uitgangspunt bij het evalueren van theorieën?
Wat is een belangrijk uitgangspunt bij het evalueren van theorieën?
Signup and view all the answers
Wat is de naam van de filosoof die stelde dat de ziel terugkeert naar haar oorsprong voor eeuwig?
Wat is de naam van de filosoof die stelde dat de ziel terugkeert naar haar oorsprong voor eeuwig?
Signup and view all the answers
Wat is de naam van het concept dat stelt dat er twee soorten spul bestaan in de werkelijkheid?
Wat is de naam van het concept dat stelt dat er twee soorten spul bestaan in de werkelijkheid?
Signup and view all the answers
Wat is het probleem met het dualisme als het gaat om de omzettingen van lichaam naar geest en omgekeerd?
Wat is het probleem met het dualisme als het gaat om de omzettingen van lichaam naar geest en omgekeerd?
Signup and view all the answers
Wat is het fundamentele probleem bij dualisme?
Wat is het fundamentele probleem bij dualisme?
Signup and view all the answers
Wat is het kenmerk van qualia?
Wat is het kenmerk van qualia?
Signup and view all the answers
Wie bekeek Plato als het fundament waar het mis is gegaan?
Wie bekeek Plato als het fundament waar het mis is gegaan?
Signup and view all the answers
Wat is de ideeënwereld volgens Plato?
Wat is de ideeënwereld volgens Plato?
Signup and view all the answers
Wat is het kernpunt van Nietzsche's kritiek op Plato?
Wat is het kernpunt van Nietzsche's kritiek op Plato?
Signup and view all the answers
Wat is het Sonarsysteem?
Wat is het Sonarsysteem?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste kenmerk van Nietzsche's filosofie?
Wat is het belangrijkste kenmerk van Nietzsche's filosofie?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van Nietzsche's werk?
Wat is het doel van Nietzsche's werk?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste kenmerk van Plato's filosofie?
Wat is het belangrijkste kenmerk van Plato's filosofie?
Signup and view all the answers
Welke filosoof kritiseerde de ideeën van Plato en Socrates?
Welke filosoof kritiseerde de ideeën van Plato en Socrates?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Nietzsche de basis van de christelijke moraal?
Wat is volgens Nietzsche de basis van de christelijke moraal?
Signup and view all the answers
Wat is de naam van de Griekse god die verwijst naar wanorde en chaos?
Wat is de naam van de Griekse god die verwijst naar wanorde en chaos?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van Nietzsche's kritiek op de christelijke moraal?
Wat is het doel van Nietzsche's kritiek op de christelijke moraal?
Signup and view all the answers
Welke filosofie wordt gezien als een voortzetting en uitbreiding van het platonisme?
Welke filosofie wordt gezien als een voortzetting en uitbreiding van het platonisme?
Signup and view all the answers
Wat is de naam van de genealogie van de christelijke moraal volgens Nietzsche?
Wat is de naam van de genealogie van de christelijke moraal volgens Nietzsche?
Signup and view all the answers
Welke Griekse filosoof wordt gezien als een voorloper van de natuurfilosofen?
Welke Griekse filosoof wordt gezien als een voorloper van de natuurfilosofen?
Signup and view all the answers
Wat is het basisprincipe van de naturalisten?
Wat is het basisprincipe van de naturalisten?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van Nietzsche's werk?
Wat is het doel van Nietzsche's werk?
Signup and view all the answers
Welke filosoof wordt gezien als een vertegenwoordiger van de 'ressentiment'-filosofie?
Welke filosoof wordt gezien als een vertegenwoordiger van de 'ressentiment'-filosofie?
Signup and view all the answers
Wat is volgens Nietzsche de reden dat Plato vluchtte in een ideeënwereld?
Wat is volgens Nietzsche de reden dat Plato vluchtte in een ideeënwereld?
Signup and view all the answers
Welke filosoof had een fascinatie voor de sofisten?
Welke filosoof had een fascinatie voor de sofisten?
Signup and view all the answers
Wat is het kenmerk van Nietzsche's kritiek op Plato?
Wat is het kenmerk van Nietzsche's kritiek op Plato?
Signup and view all the answers
Wat is de reden dat Nietzsche erg gehecht was aan de ideeën van de presocratici?
Wat is de reden dat Nietzsche erg gehecht was aan de ideeën van de presocratici?
Signup and view all the answers
Wat is het gevaar van Nietzsche's psychologische verklaring van Plato's ideeënwereld?
Wat is het gevaar van Nietzsche's psychologische verklaring van Plato's ideeënwereld?
Signup and view all the answers
Wanneer leefden de presocratici?
Wanneer leefden de presocratici?
Signup and view all the answers
Wat is het interessante aan Nietzsche's psychologische verklaring van Plato's ideeënwereld?
Wat is het interessante aan Nietzsche's psychologische verklaring van Plato's ideeënwereld?
Signup and view all the answers
Wat is het kenmerk van Plato's ideeënwereld?
Wat is het kenmerk van Plato's ideeënwereld?
Signup and view all the answers
Wat is het probleem met dualisme?
Wat is het probleem met dualisme?
Signup and view all the answers
Wat is het alternatief voor dualisme dat slechts één soort spul erkent in de werkelijkheid?
Wat is het alternatief voor dualisme dat slechts één soort spul erkent in de werkelijkheid?
Signup and view all the answers
Wat is het kenmerk van qualia?
Wat is het kenmerk van qualia?
Signup and view all the answers
Wie bekeek Plato als het fundament waar het mis is gegaan?
Wie bekeek Plato als het fundament waar het mis is gegaan?
Signup and view all the answers
Wat is de ideeënwereld volgens Plato?
Wat is de ideeënwereld volgens Plato?
Signup and view all the answers
Wat is het kernpunt van Nietzsche's kritiek op Plato?
Wat is het kernpunt van Nietzsche's kritiek op Plato?
Signup and view all the answers
Wat is het Sonarsysteem?
Wat is het Sonarsysteem?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste kenmerk van Nietzsche's filosofie?
Wat is het belangrijkste kenmerk van Nietzsche's filosofie?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van Nietzsche's werk?
Wat is het doel van Nietzsche's werk?
Signup and view all the answers
Wat is de Übermensch?
Wat is de Übermensch?
Signup and view all the answers
Wat is het hoofddoel van de metafysica?
Wat is het hoofddoel van de metafysica?
Signup and view all the answers
Welke visie stelt dat alles uit materie bestaat, inclusief onze hersenen?
Welke visie stelt dat alles uit materie bestaat, inclusief onze hersenen?
Signup and view all the answers
Wat is een probleem bij het strafrechtssysteem als de vrije wil niet bestaat?
Wat is een probleem bij het strafrechtssysteem als de vrije wil niet bestaat?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijke vraag in de metafysica?
Wat is een belangrijke vraag in de metafysica?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk deel van de filosofie?
Wat is een belangrijk deel van de filosofie?
Signup and view all the answers
Welke visie stelt dat er twee soorten spul bestaan in de werkelijkheid?
Welke visie stelt dat er twee soorten spul bestaan in de werkelijkheid?
Signup and view all the answers
Wat is een diskussiepunt in de metafysica?
Wat is een diskussiepunt in de metafysica?
Signup and view all the answers
Wat is een probleem bij het dualisme?
Wat is een probleem bij het dualisme?
Signup and view all the answers
Wat was het doel van Descartes' revolutionaire ideeën?
Wat was het doel van Descartes' revolutionaire ideeën?
Signup and view all the answers
Wat was de reden dat Descartes soms conventioneel was?
Wat was de reden dat Descartes soms conventioneel was?
Signup and view all the answers
Wat stelde Dick Swaab over ons brein en ons mentale leven?
Wat stelde Dick Swaab over ons brein en ons mentale leven?
Signup and view all the answers
Wat was het doel van Alva Noë's gedachte-experiment?
Wat was het doel van Alva Noë's gedachte-experiment?
Signup and view all the answers
Waarom zijn sommige filosofen kritisch over de relatie tussen ons brein en ons mentale leven?
Waarom zijn sommige filosofen kritisch over de relatie tussen ons brein en ons mentale leven?
Signup and view all the answers
Wat is de relatie tussen ons brein en ons mentale leven volgens sommige filosofen?
Wat is de relatie tussen ons brein en ons mentale leven volgens sommige filosofen?
Signup and view all the answers
Wat is de naam van de Nederlands hersenonderzoeker die stelde dat 'we ons brein zijn'?
Wat is de naam van de Nederlands hersenonderzoeker die stelde dat 'we ons brein zijn'?
Signup and view all the answers
Waarom wilde Descartes alle wijsgerig denken overnieuw beginnen?
Waarom wilde Descartes alle wijsgerig denken overnieuw beginnen?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van kritiek volgens de tekst?
Wat is het doel van kritiek volgens de tekst?
Signup and view all the answers
Hoe wordt intuïtie in de 17e-18e eeuw omschreven?
Hoe wordt intuïtie in de 17e-18e eeuw omschreven?
Signup and view all the answers
Wat is de Müller-Lyer illusie?
Wat is de Müller-Lyer illusie?
Signup and view all the answers
Wie gebruikten intuïtie in hun denken?
Wie gebruikten intuïtie in hun denken?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste kenmerk van intuïtie in de 20e eeuw?
Wat is het belangrijkste kenmerk van intuïtie in de 20e eeuw?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van kritiek volgens de tekst?
Wat is het doel van kritiek volgens de tekst?
Signup and view all the answers
Wat is het resultaat van de Müller-Lyer illusie?
Wat is het resultaat van de Müller-Lyer illusie?
Signup and view all the answers
Wat is het kenmerk van intuïtie in de 17e-18e eeuw?
Wat is het kenmerk van intuïtie in de 17e-18e eeuw?
Signup and view all the answers
Wat is het hoofddoel van logica?
Wat is het hoofddoel van logica?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste aspect van epistemologie?
Wat is het belangrijkste aspect van epistemologie?
Signup and view all the answers
Wat is een voorbeeld van een drogreden in logica?
Wat is een voorbeeld van een drogreden in logica?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van epistemologisch gedachte-experimenten?
Wat is het doel van epistemologisch gedachte-experimenten?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste aspect van ethiek?
Wat is het belangrijkste aspect van ethiek?
Signup and view all the answers
Wat is het verschil tussen morele plichten en juridische kwesties?
Wat is het verschil tussen morele plichten en juridische kwesties?
Signup and view all the answers
Wat is een voorbeeld van een deterministische voorstelling van de werkelijkheid?
Wat is een voorbeeld van een deterministische voorstelling van de werkelijkheid?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste probleem bij het bepalen van morele plichten?
Wat is het belangrijkste probleem bij het bepalen van morele plichten?
Signup and view all the answers
Wat is het kenmerk van de deontologie?
Wat is het kenmerk van de deontologie?
Signup and view all the answers
Wie is de grondlegger van de kantiaanse ethiek?
Wie is de grondlegger van de kantiaanse ethiek?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van de hypothetische imperatief volgens Kant?
Wat is het doel van de hypothetische imperatief volgens Kant?
Signup and view all the answers
Wat is consequentialisme?
Wat is consequentialisme?
Signup and view all the answers
Wat is de categorische imperatief volgens Kant?
Wat is de categorische imperatief volgens Kant?
Signup and view all the answers
Wat is het voorbeeld van de Fat Man in de deontologie?
Wat is het voorbeeld van de Fat Man in de deontologie?
Signup and view all the answers
Wat is de relatie tussen de morele wet en de goede wil volgens Kant?
Wat is de relatie tussen de morele wet en de goede wil volgens Kant?
Signup and view all the answers
Wat is het doel van de deontologie?
Wat is het doel van de deontologie?
Signup and view all the answers
Study Notes
Descartes en de tweestrijd tussen revolutie en conventie
- Descartes wilde een filosofie zonder waarschijnlijkheden, hij wilde zekerheden
- Hij wilde alles afbreken en vanaf nul opbouwen
- Maar Descartes was ook conventioneel, hij gebruikte conceptuele theorieën en woordenschat van middeleeuwse filosofie
Lichaam en Geest
- Dick Swaab: "We zijn ons brein", onze mentale toestand is gelijk aan onze hersenen
- Alva Noë: "We zijn toch geen brein?" Hij stelde het idee ter discussie dat onze mentale toestand samenvalt met onze hersenen
- Er zijn problemen met dualisme, zoals het interactieprobleem tussen geest en lichaam en het wetenschappelijk probleem dat het niet samenvalt met de wet van behoud van massa
Problemen met Dualisme
- Interactieprobleem: hoe is wederzijdse beïnvloeding mogelijk tussen lichaam en geest als ze twee parallelle, gescheiden sferen vormen?
- Wetenschappelijk probleem: dualisme gaat in tegen de wet van behoud van massa
- Conceptueel probleem: hoe is de wederzijdse beïnvloeding mogelijk tussen lichaam en geest als ze twee verschillende entiteiten zijn?
Fysicalisme
- Alles is samengesteld uit fysisch spul, zowel lichaam als geest
- Probleem: ondanks de bekendheid van fysicalisme, is het problematisch vanuit filosofisch standpunt; onmogelijk dat denken niets meer is dan knetteren van hersencellen
Friedrich Nietzsche
- Nietzsche was een van de bekendste buitenbeentjes in filosofie
- Hij ging met een sloophamer door de westerse filosofie heen
- Hij vond dat de westerse beschaving ziek was en dat er een hervorming nodig was van alle bestaande waarden
- Hij kwam met het idee van de Übermensch, een nieuwe levensvorm
De lafheid van Plato
- Nietzsche zag Plato als het fundament waar het mis is gegaan
- Plato en Socrates ontwikkelden een filosofische traditie die deugdzaamheid en redelijkheid verheerlijkte
- Nietzsche vond dit een 'infectiehaard' die de ontwikkeling van nieuw soort mensen heeft verhinderd
Nietzsche en het Naturalisme
- Nietzsche erkende zich in het naturalisme omdat hij rekening hield met de methoden van de natuurwetenschappen en geen beroep deed op bovennatuurlijke zaken.
- Hij zag geen onderscheid tussen filosofie en natuurwetenschap.
- Nietzsche was ook een empirist, hij vond dat de zintuigen van groot belang waren om tot waarheid te komen.
- Hij was een realist, hij geloofde dat de werkelijkheid onafhankelijk is van ons denken en spreken.
Nietzsche en de Presocratici
- Nietzsche had een grote liefde voor de presocratici, zoals Heraclitus, Democritus en Thucydides.
- Hij zag hen als de echte Griekse filosofen omdat zij voorafgingen aan Socrates.
- Hij vond dat Thucydides' werk veel naturalisme bevatte, hij beschreef de wereld als een plaats waar de mensen voortgedreven werden door machtswellust, geilheid en zelfzucht.
Ressentiment
- Nietzsche introduceerde het concept van ressentiment, een reactieve psychologische toestand waarbij men waarden en overtuigingen creëert om een negatieve en onvermijdelijke toestand te minimaliseren.
- Hij zag ressentiment als een manier om de harde waarheid te ontlopen.
Plato en Socrates
- Nietzsche was kritisch over Plato en Socrates omdat zij de echte wereld ontkenden en excuses zochten.
- Hij vond dat zij het evenwicht tussen twee levenskrachten, het dionysische en het apollinische, verstoorden.
- Het dionysische verwijst naar de Griekse god Dionysus, die staat voor wanorde en chaos.
- Het apollinische verwijst naar Apollo, die staat voor orde en harmonie.
Het Christendom
- Nietzsche geloofde dat het christendom een voortzetting en uitbreiding was van het platonisme.
- Hij zag het christendom als een manier om de boodschap van Plato te vertalen voor het volk.
- Het christendom creëerde een moraal van goed en kwaad, waarbij goeddeugden centraal stonden.
- Nietzsche vond dat deze moraal een product was van mensenhanden, en niet een goddelijke oorsprong had.
Genealogie van de Christelijke Moraal
- Nietzsche's analyse van de ontstaansgeschiedenis van de christelijke moraal was een genealogie.
- Hij wilde ontmaskeren wat er schuil ging achter de christelijke moraal.
- Hij vond dat de christelijke moraal een product was van de belangen van bepaalde mensen en groepen.
Nietzsche's Visie op het Leven
- Nietzsche geloofde dat het leven hard is, doordrongen van lijden.
- Hij vond dat mensen werden gedreven door driften en irrationele factoren.
- Hij introduceerde het concept van de Übermensch, een nieuwe levensvorm die zou kunnen helpen om de waarden van de westerse beschaving te hervormen.
Logica
- Logica is de kunst van correct redeneren en argumenteren
- Het richt zich voornamelijk op het weerleggen van potentiële drogredenen
- Voorbeeld van een drogreden: slippery slope redenering (als we vandaag A doen, zal vroeg of laat B gebeuren, en aangezien B onwenselijk is, moeten we ook A niet doen)
Epistemologie
- Epistemologie, of kennisleer, bestudeert de aard, structuur en mogelijkheid van kennis
- Het vraagt zich af wat kennis is en hoe we weten wat we denken te weten
- Epistemologisch gedachte-experiment: brain in a vat (vraag of en in welke mate het gerechtvaardigd is om te geloven dat wat we 'weten' waar is)
Ethiek
- Ethiek, of moraalfilosofie, gaat over morele plichten en wat we wel of niet moeten doen
- Normatief universum: verzameling van rechten, plichten, aanbevelingen, geboden en verboden
- Ethische kwesties: deelverzameling van normatieve universum
- Discussie over de vraag wat een probleem tot een moreel probleem maakt
Metafysica
- Metafysica bestudeert de aard en structuur van de wereld
- Het zoekt naar het wezen van de werkelijkheid en wat daarachter zit
- Vragen over het bestaan, zoals: wat betekent het dat iemand bestaat? Op basis waarvan kunnen we zeggen dat iemand bestaat?
- Materialistische visie: alles is opgebouwd uit materie, ook onze hersenen
- Dualistische visie: mentale toestanden zijn opgebouwd uit 'geestesspul'
- Discussie over de vrije wil en het determinisme
Paradigma
- Paradigma: stelsel van afspraken dat wetenschappers hanteren
- Fundamenteel model van waaruit men vertrekt
Deeldomeinen van filosofie
- Filosofie heeft vier deeldomeinen: logica, epistemologie, ethiek en metafysica
- Het is moeilijk om deze deeldomeinen eenduidig te bepalen
Lichaam en geest
- Discussie over de relatie tussen lichaam en geest
- Materialistische visie: wij zijn ons brein
- Dualistische visie: wij zijn meer dan ons brein
Deontologie
- Deontologie: moraalfilosofische strekking waarbij de morele waarde van een handeling wordt bepaald door de intentie
- Illustratie met het gedachte-experiment Fat Man
- Grondlegger: Immanuel Kant => kantiaanse ethiek
Consequentialisme
- Consequentialisme: theorie gebaseerd op de stelling dat de morele waarde van een handeling te maken heeft met de gevolgen ervan
Morele wet als imperatief
- Morele wet als imperatief: Kant splitst deze morele wet op in een hypothetische imperatief en een categorische imperatief
- Hypothetische imperatief: zegt ons wat we moeten doen in bepaalde omstandigheden
- Categorische imperatief: bepaalt de morele waarde van een handeling onafhankelijk van de omstandigheden
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Filosofie