Вовед во семејно право

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson
Download our mobile app to listen on the go
Get App

Questions and Answers

Објаснете ја разликата помеѓу диспозитивниот и императивниот метод во семејното право и дадете пример за секој од нив.

Диспозитивниот метод им дозволува на членовите на семејството да ги уредуваат своите односи во рамките на законот, додека императивниот метод пропишува задолжителни правила. Пример за диспозитивен метод е договорот за регулирање на имотните односи помеѓу сопружниците. Пример за императивен метод е обврската за издржување на малолетни деца.

Кои се основните принципи на семејното право и како тие се манифестираат во практиката?

Основните принципи се: рамноправност на мажот и жената, заштита на најдобриот интерес на детето, взаемна помош и солидарност, слобода на бракот и семејството и заштита од насилство. Тие се манифестираат преку конкретни законски одредби и судска пракса кои обезбедуваат еднаков третман, заштита на детските права и санкционирање на семејното насилство.

Како се регулираат имотните односи меѓу брачните другари според семејното право?

Имотните односи меѓу брачните другари може да бидат регулирани со закон (законски режим на заеднички имот) или со договор (брачен договор). Заедничкиот имот е имот стекнат за време на бракот, а посебниот имот е имот стекнат пред бракот или по основ на наследство или подарок.

Наведете ги изворите на семејното право и објаснете ја нивната хиерархија.

<p>Извори на семејното право се: Уставот, законите (Закон за семејството), меѓународните договори, обичајното право (во одредени случаи) и судската пракса. Уставот е највисок правен акт, по што следуваат законите и меѓународните договори. Обичајното право се применува само ако не е спротивно на закон.</p> Signup and view all the answers

Која е разликата помеѓу брак и вонбрачна заедница во контекст на семејното право?

<p>Бракот е законски регулирана заедница на маж и жена, додека вонбрачната заедница е фактичка заедница без формална регистрација. Бракот произведува права и обврски утврдени со закон, додека вонбрачната заедница може да произведе одредени права (на пример, право на издржување) под услови утврдени со закон.</p> Signup and view all the answers

Објаснете го принципот на заштита на најдобриот интерес на детето во семејното право.

<p>Принципот на заштита на најдобриот интерес на детето значи дека во сите одлуки кои се однесуваат на детето, приоритет треба да имаат неговите права, потреби и благосостојба. Овој принцип се применува во случаи на развод, старателство, посвојување и други ситуации кои влијаат на детето.</p> Signup and view all the answers

Како семејното право го регулира посвојувањето и кои се условите за посвојување?

<p>Посвојувањето е правен институт со кој се создаваат односи слични на родителските помеѓу лица кои не се биолошки поврзани. Условите за посвојување вклучуваат: согласност на родителите на детето (ако се живи и деловно способни), подобност на посвоителот (возраст, здравствена состојба, моралност) и најдобар интерес на детето.</p> Signup and view all the answers

Објаснете го концептот на старателство во семејното право и кој може да биде поставен за старател?

<p>Старателството е правна заштита на лица кои не се во можност сами да се грижат за себе (малолетни лица без родители или лица со ограничена деловна способност). За старател може да биде поставено лице кое е деловно способно, морално подобно и има услови да се грижи за штитеникот.</p> Signup and view all the answers

Како семејното право се поврзува со кривичното право?

<p>Семејното право се поврзува со кривичното право преку кривичните дела против брак, семејство и деца (на пример, семејно насилство, занемарување или злоупотреба на деца, одземање на малолетник). Кривичното право предвидува санкции за овие дела, со цел да се заштитат семејството и неговите членови.</p> Signup and view all the answers

Кои се последиците од развод на брак во однос на децата и имотот?

<p>Разводот на брак има последици во однос на старателството над децата (определување на родител кој ќе се грижи за децата и начинот на одржување контакти со другиот родител), издржувањето на децата и поделбата на заедничкиот имот.</p> Signup and view all the answers

Објаснете ја важноста на брачниот договор во регулирањето на имотните односи на брачните партнери.

<p>Брачниот договор им овозможува на брачните партнери да ги уредат своите имотни односи на начин кој најмногу им одговара, отстапувајќи од законскиот режим на заеднички имот. Тоа е особено важно во случаи кога едниот од партнерите има значително поголем имот или посебен бизнис.</p> Signup and view all the answers

Како семејното право ги штити децата од семејно насилство?

<p>Семејното право ги штити децата од семејно насилство преку одредби кои предвидуваат мерки за заштита на децата, како што се итно отстранување на насилникот од домот, забрана за приближување до детето и други мерки за обезбедување на сигурност и благосостојба на детето.</p> Signup and view all the answers

Која е улогата на меѓународните договори во семејното право?

<p>Меѓународните договори, како што е Конвенцијата за правата на детето, имаат важна улога во семејното право бидејќи ги пропишуваат основните стандарди за заштита на правата на децата и семејството, кои државите се обврзани да ги имплементираат во своите национални законодавства.</p> Signup and view all the answers

Објаснете го значењето на принципот на рамноправност меѓу мажот и жената во семејните односи.

<p>Принципот на рамноправност меѓу мажот и жената значи дека и двајцата имаат еднакви права и обврски во бракот и семејството, вклучувајќи ги правата на одлучување, управување со имотот, грижа за децата и други семејни прашања. Нема место за дискриминација врз основа на пол.</p> Signup and view all the answers

Како законски се регулира постапката за развод на брак?

<p>Постапката за развод на брак е регулирана со закон и обично се спроведува пред суд. Постапката може да биде спроведена по барање на едниот брачен другар или по заеднички предлог на двајцата. Судот утврдува дали се исполнети условите за развод и донесува одлука за развод.</p> Signup and view all the answers

Кои права ги имаат децата родени во вонбрачна заедница во споредба со децата родени во брак?

<p>Децата родени во вонбрачна заедница ги имаат истите права како и децата родени во брак. Тие имаат право на издржување, наследување и заштита од двајцата родители.</p> Signup and view all the answers

Објаснете го концептот на издржување во семејното право и кој има право на издржување?

<p>Издржувањето е право на лице кое не е во можност самостојно да се издржува да бара финансиска помош од лица кои се законски обврзани да го издржуваат (на пример, деца од родители, сопруг од сопруга, родители од деца). Право на издржување имаат малолетни деца, брачни другари кои не се во можност да се издржуваат и родители кои се неспособни за работа.</p> Signup and view all the answers

Кои се условите за склучување на брак според македонското семејно право?

<p>Условите за склучување на брак се: согласност на идните брачни партнери, полнолетство (18 години), деловна способност и различни полови. Исто така, не смее да постои брачна пречка (веќе склучен брак, сродство).</p> Signup and view all the answers

Како семејното право ги регулира односите меѓу родителите и децата по развод?

<p>Семејното право ги регулира односите меѓу родителите и децата по развод преку одлуки за старателство, регулирање на контактите меѓу детето и родителот кој не живее со него и определување на издржување за детето. Целта е да се обезбеди благосостојба и правилен развој на детето.</p> Signup and view all the answers

Објаснете ја разликата помеѓу сродство по крв и сродство по брак.

<p>Сродство по крв е врска меѓу лица кои потекнуваат едно од друго или имаат заеднички предок (на пример, родители и деца, браќа и сестри). Сродство по брак е врска меѓу еден брачен другар и крвните роднини на другиот брачен другар (на пример, свекор и снаа).</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Што е семејно право?

Гранка на правото што ги регулира односите кои настануваат од брак, семејство и сродство.

Што регулира семејното право?

Регулирање на личните и имотните односи помеѓу членовите на семејството.

Која е целта на семејното право?

Да го заштити семејството како основна клетка на општеството, бракот и правата на децата.

Што е брак според семејното право?

Законски регулирана заедница на маж и жена.

Signup and view all the flashcards

Што е семејство?

Заедница на лица поврзани со брак, сродство или посвојување.

Signup and view all the flashcards

Што е сродство?

Врска меѓу лицата кои потекнуваат едно од друго или имаат заеднички предок.

Signup and view all the flashcards

Примери за лични односи во семејството.

Грижа, воспитување, издржување.

Signup and view all the flashcards

Примери за имотни односи во семејството.

Заеднички имот, издржување.

Signup and view all the flashcards

Што е посвојување?

Правен институт со кој се создаваат односи слични на родителските.

Signup and view all the flashcards

Што е старателство?

Правна заштита на лица кои не се во можност сами да се грижат за себе.

Signup and view all the flashcards

Што е диспозитивен метод?

Дозволува учесниците во семејните односи да ги уредуваат своите права и обврски, во рамките на законските прописи.

Signup and view all the flashcards

Што е императивен метод?

Пропишува правила кои се задолжителни и од кои не може да се отстапи.

Signup and view all the flashcards

Принцип на рамноправност.

Рамноправност меѓу мажот и жената во бракот и семејството.

Signup and view all the flashcards

Принцип на најдобар интерес на детето.

Заштита на најдобриот интерес на детето.

Signup and view all the flashcards

Принцип на взаемна помош.

Взаемна помош и солидарност меѓу членовите на семејството.

Signup and view all the flashcards

Принцип на слобода на бракот и семејството.

Слобода на одлучување за брак и семејство.

Signup and view all the flashcards

Извори на семејното право.

Уставот, закони, меѓународни договори, обичајно право, судска пракса.

Signup and view all the flashcards

Однос со граѓанското право.

Регулирање на имотните односи во семејството, наследување.

Signup and view all the flashcards

Однос со кривичното право.

Кривични дела против брак, семејство и деца.

Signup and view all the flashcards

Однос со административното право.

Матична евиденција, социјална заштита на семејството.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

  • Семејното право е гранка на правото што ги регулира односите кои настануваат од брак, семејство и сродство.
  • Семејното право ги регулира личните и имотните односи меѓу членовите на семејството.
  • Целта на семејното право е да го заштити семејството како основна клетка на општеството, бракот и правата на децата.

Предмет на семејното право

  • Бракот, како законски регулирана заедница на маж и жена.
  • Семејството, како заедница на лица поврзани со брак, сродство или посвојување.
  • Сродството, како врска меѓу лицата кои потекнуваат едно од друго или имаат заеднички предок.
  • Личните односи меѓу членовите на семејството (на пример, грижа, воспитување, издржување).
  • Имотните односи меѓу членовите на семејството (на пример, заеднички имот, издржување).
  • Посвојувањето, како правен институт со кој се создаваат односи слични на родителските.
  • Старателството, како правна заштита на лица кои не се во можност сами да се грижат за себе.

Метод на семејното право

  • Семејното право користи специфични методи за регулирање на односите, земајќи ја предвид нивната природа и цел.
  • Диспозитивниот метод дозволува учесниците во семејните односи да ги уредуваат своите права и обврски, во рамките на законските прописи.
  • Императивниот метод пропишува правила кои се задолжителни и од кои не може да се отстапи.
  • Комбинацијата на диспозитивни и императивни методи овозможува флексибилност и прилагодување на специфичните случаи, притоа обезбедувајќи заштита на јавниот интерес и правата на трети лица.

Основни принципи на семејното право

  • Принципот на рамноправност меѓу мажот и жената во бракот и семејството.
  • Принципот на заштита на најдобриот интерес на детето.
  • Принципот на взаемна помош и солидарност меѓу членовите на семејството.
  • Принципот на слобода на бракот и семејството.
  • Принципот на заштита на семејството од насилство.

Извори на семејното право

  • Уставот на државата.
  • Закони (првенствено Законот за семејството).
  • Меѓународни договори (на пример, Конвенцијата за правата на детето).
  • Обичајното право (во одредени случаи).
  • Судската пракса.

Однос на семејното право со другите правни гранки

  • Граѓанско право: регулирање на имотните односи во семејството, наследување.
  • Кривично право: кривични дела против брак, семејство и деца.
  • Административно право: матична евиденција, социјална заштита на семејството.
  • Меѓународно приватно право: семејни односи со елементи на странство.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Sociology of Marriage and Family Law
50 questions
Family Law: Marriage and Partnership
10 questions
Family Law & Marriage (Czech Republic)
10 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser