Voortplanting en Geslachtskenmerken VWO

Voortplanting

• De presentatie behandelt voortplanting bij mensen.
• Het bespreekt verschillende levensfasen, van baby tot bejaarde.
• De levensfasen worden onderverdeeld in: baby (0-1 jaar), peuter (1-4 jaar), kleuter (4-6 jaar), schoolkind (6-12 jaar), puber (12-16 jaar), adolescent (16-21 jaar), volwassene (21-67 jaar) en bejaarde (67+ jaar).

Primaire geslachtskenmerken

• Dit zijn geslachtskenmerken die vanaf de geboorte aanwezig zijn.

Secundaire geslachtskenmerken

• Dit zijn geslachtskenmerken die vanaf de puberteit tot uiting komen.

Tertiaire geslachtskenmerken

• Veranderingen in vriendengroep.
• Afzetten tegen de ouders.
• Veranderingen in kledingkeuze.
• Voorkeuren.

Geslachtshormonen

• Mannen: Testosteron, geproduceerd door de teelballen.
• Vrouwen: Oestrogeen en progesteron. Activeren eierstokken (eisprong) en menstruatie.

VWO: Hormonen FSH, LH en HCG

• FSH wordt gemaakt door de hypofyse, stimuleert follikelgroei bij vrouwen.
• LH stimuleert ovulatie bij vrouwen en teelbalfunctie bij mannen.
• HCG wordt aangemaakt tijdens zwangerschap.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's)

• SOA's zijn infecties die tijdens seksueel contact overgedragen kunnen worden.
• Bloedcontact kan ook tot besmetting leiden.
• Voorbeelden van SOA's: chlamydia, genitale wratten, herpes genitalis, gonorroe, hepatitis B, hiv, syfilis, trichomonas, bacteriële vaginose en candida.

Chlamydia

• Een bacteriële SOA.
• Kenmerken: branderig gevoel bij plassen, eileiderontsteking en onvruchtbaarheid bij vrouwen.

Herpes Genitalis

• Een virale SOA.
• Kenmerken: blaasjes/wratjes in de geslachtsregio.

Gonorroe

• Een bacteriële SOA.
• Kenmerken: branderig gevoel bij plassen, onvruchtbaarheid.

HPV

• Een virale SOA.
• Kan baarmoederhalskanker veroorzaken.
• Vaccinatie kan de kans op HPV-gerelateerde kanker verkleinen.

HIV/AIDS

• Een virale SOA.
• Heeft geen directe ziekteverschijnselen in beginfase.
• Sloopt het afweersysteem.
• Kan leiden tot andere ziektes.

Syfilis

• Een bacteriële SOA.
• Kan na jaren aantasting dood tot gevolg hebben.

Voorbehoedsmiddelen

• Manieren om zwangerschap te voorkomen.
  • Onbetrouwbaar: periodieke onthouding, voor het zingen van de kerk uit.
  • Betrouwbaar: condoom, anticonceptiepil, prikpil, spiraaltje, pessarium.

Anticonceptie zonder hulpmiddelen

• Periodieke onthouding: geen geslachtsgemeenschap tijdens vruchtbare periode (3 tot 4 dagen).

Mannelijk voortplantingsstelsel

• Functies van de onderdelen van het mannelijke voortplantingsstelsel:
  • Blaas,
  • zaadleider,
  • prostaat
  • penis
  • zaadballen,
    • bijballen
    • plasbuis. -zwellichamen

Erectie

• Het stijveren van de penis veroorzaakt door bloedtoevoer naar de zwellichamen.

Zaadcellen

• Miljoenen worden dagelijks geproduceerd.
  • hebben een kop, middenstuk en zweepstaart voor beweging.

Ovulatie

• Vrijkomen van een eicel per maand.

Soorten tweelingen

• Eeneiige (monozygote) tweelingen, van één bevruchte eicel.
• Twee-eiige (dizygote) tweelingen, van twee verschillende bevruchte eicellen.

Menstruatie

• Maandelijkse afbraak en afschilfering van het baarmoederslijmvlies als er geen bevruchting plaatsvindt.

Bevruchting en kindontwikkeling

• Het samenvoegen van een eicel en zaadcel, altijd in de eileider.

Onderdelen zwangerschap

• Navelstreng: vervoer voedingsstoffen, zuurstof, en afvalstoffen.
• Placenta: Uitwisseling van voedingsstoffen en zuurstof met de moeder.
• Vruchtvliezen/vruchtwater: Protectie tegen uitdroging en klappen voor het ongeboren kind.

Bevalling

• Indaling/Ontsluiting: Start van weeën, breken van waters.
• Uitdrijving: Uitstoting van het kind.
• Nageboorte: Vervolging van het placenta en andere vruchtvliezen.

Wat te doen bij ongewenst zwangerschap?

• Morning after pil: binnen 72 uur na seks.
• Overtijdsbehandeling: tot 12-16 dagen zwangerschap.
• Abortus: tot 24 weken van zwangerschap.

Deze quiz behandelt voortplanting bij mensen en de verschillende levensfasen van baby tot bejaarde. We bespreken primaire, secundaire en tertiaire geslachtskenmerken, evenals de rol van geslachtshormonen zoals testosteron en oestrogeen. Test je kennis over deze belangrijke onderwerpen in de biologie.