Vibrio Türleri ve Özellikleri

Vibrio Türleri

• 110 farklı tür vardır.
• 10 türü insanlar için patojeniktir.
• Tuzlu veya deniz suyunda yaygındır.
• Deniz ve nehir ağızlarında, plankton, istiridye, deniz tarağı, midye, yengeç ve karideslerde izole edilmiştir.
• Kontamine su veya deniz ürünleri tüketilmesi veya kontamine suyun mukozalara veya çatlamış deriye teması yoluyla bulaşır.

Vibrio'nun Yapısı ve Özellikleri

• Gram negatif kıvrık basil (virgül şeklinde)
• Polar flajelleri ile hareketlidir.
• Fakultatif anaerobdur. (Suda nefes alamaz).
• Fermentatif değildir.
• Oksidaz (+) olması ile Enterobactericea'dan ayrılır.
• Üremeleri için tuza ihtiyaç duyarlar (halofilik). (V. cholerae hariç)
• Mide asidine duyarlıdır. (Alkali Ph'da ürer).
• Mide asidi nötralize olan insanlar duyarlıdır.

Vibrio'nun Antijenik Yapısı

• Tüm türler lipopolisakkarite (lipid A, core polisakkarit, O polisakkarit) içerir.
• O polisakkarit, Vibrio türlerinin serogruplara ayrılmasında kullanılır. (Örneğin, V. Cholerae'nin 140 serogrubu vardır).
• V. cholerae 01 ve 0139 kolera toksini üretir ve epidemik koleraya neden olur.
• V. cholerae'nin diğer türleri kolera toksini üretmez ve epidemiye neden olmaz.
• (02-0138 arası non 01 olarak veya non kolera vibriolar olarak adlandırılır) kendi kendine düzelen sporadik ishali neden olur.

V. Cholerae 01 Serotipleri ve Biyotipleri

• Üç serotip ve iki biyotipe ayrılır.
  • Serotipler: Inaba, Ogawa, Hikojima
  • Biyotipler: Klasik, El Tor (hemoliz özelliği, VP testi, CAMP testi, polimiksin duyarlılığı, tavuk eritrositleriyle aglütinasyon özelliğine göre belirlenir).

İnsanlarda Sık Görülen Vibrio Türleri

• V. cholerae (Kolera, Gastroenterit)
• V. parahaemolyticus (Gastroenterit, yara enfeksiyonu)
• V. vulnificus (Yara enfeksiyonu, sepsis)

Vibrio'nun Patogenezi

• Kolera ince barsağın bir enfeksiyonudur ve ishal ile karakterizedir.
• Bakteriler mide asidine duyarlıdır.
• Mide asidinin azaldığı zamanlarda (anti-asid, H2 reseptör blokörü, gastrektomi) hastalık ağır seyreder.
• Kolera toksini ve ko-regüle pilus ile ilişkilidir.
• Lizojenik bakteriyofaj CTX tarafından kodlanan virülans faktörleri vardır.
• Bakteriyofaj, toksin ile düzenlenen pilusa bağlanır ve bakteri hücresine girer, genoma yerleşir.
• Kolera toksinin iki alt ünitesi (ctx A ve ctx B) vardır.
• Aksesuar kolera enterotoksini, zonula okludens toxini, kemotaksis proteini vardır.

V. Cholerae 01 ve 0139 Virulans Faktörleri

• Kolera toksini: Elektrolit ve suyun aşırı sekresyonu
• Toksin ile ilgili pilus (TCP: toksin co-regüle ): Mukoza hücrelerine tutunma
• Aksesuar kolera enterotoksini: İntestinal sıvı sekresyonunda artış
• Zonnula occludens toxin ZOT: İntestinal geçirgenlikte artış.
• Kolonizasyon faktörü, tutunma faktörü ve nöraminidaz, toksin reseptörlerinde artış sağlar.

Kolera Toksini

• E. coli ısıya duyarlı enterotoksinine benzerdir.
• A-B kompleksi toksindir.
• 5 adet (pentamer) B ve 1 adet A alt ünitesinden oluşur.
• A parçası disülfidle bağlı A1 ve A2 kısımlarından oluşur.
• Toksin B ünitesi ile barsaktaki spesifik reseptörü gangliyozid GM1 reseptörlerine bağlanır.
• A1 ve A2'nin hücre içine girişini kolaylaştırır.
• Toksinin esas etkisi hücre içine giren A1 kısmına bağlıdır.

Vibrio'nun Klinik Özellikleri

• Asemptomatik kolonizasyon
• Orta şiddette ishal
• Şiddetli ishal
• Su diyaresi
• Kusma
• Ateş nadirdir (%5 altında)

Vibrio'nun Laboratuvar Tanı Yöntemleri

• Dışkı renksiz ve kokusuz, proteinsiz, mukus ve epitel hücreleriyle pirinç suyu görünümündedir.
• Dışkıda lökosit yoktur.
• Karanlık saha veya faz kontrast mikroskobu ile çok hareketli vibriolar görülür (sinek uçuşması hareketi).
• TCBS agarı
• Kanlı besiyeri (ß hemolitik kolonileri)
• EMB, HE ve XLD besiyerleri

Aeromonas Türleri

• Aeromonadaceae ailesine aittir.
• Fakultatif anaerobdur.
• Hareketlidir.
• Gram negatif basillerdir.
• 21 türü vardır.
• Yeraltı suları, temiz ve kirli göller, akarsular ve denizlerde bulunur.

Aeromonas'un İnsanlarda Hastalık Yapan Türleri

• A. hydrophila
• A. caviae
• A. veronii biovar sobria

Plesiomonas Türleri

• Önceleri Vibrionaceae ailesinde yer alırken, şimdi Enterobacteriaceae ailesinde yer alır.
• Plesiomonas genusunda tek bir tür vardır.
  • P. shigelloides
• Doğal rezervuar suları, balıklar ve deniz canlıları, su ürünleri, kabuklu deniz ürünleri kontaminasyonları gastroenterit, göz ve kulak enfeksiyonlarına neden olabilir.

Plesiomonas'ın Klinik Özellikleri

• Gastroenterit: Kontamine su ve yiyecek.
• Çocuklar, yaşlılar ve immünosupresif hastalarda ekstra intestinal enfeksiyonlar görülebilir.
• Hemolizin, sitotoksin ve ekzoenzim üretimi, adezyon ve hücrelerde vakuolizasyon.
• Aeromonas türlerinden biyokimyasal özellikleri farklılık gösterir.
• pH 4.5-9 aralığında ürer.
• %0 ila %4 tuz konsantrasyonlarında ürer.

Vibrio Tedavisi

• Tedavinin esası sıvı elektrolit kaybının yerine konulmasıdır.
• Antibiyotiklerle bakterinin ekzotoksin yapımı azaltılır ve elimine edilir.
• Azitromisin yetişkinlerde ve çocuklarda ilk seçilecek ilaçtır.

Vibrio Korunması ve Kontrolü

• Kanalizasyon ve içme suyu sistemleri uzak olmalıdır.
• Suların klorlanması veya kaynatılması.
• Besinleri ellemeden önce ellerin su ve sabunla yıkanması.
• Hastalar ve taşıyıcıların belirlenerek tedavi edilmesi ve dışkıların dezenfekte edilmesi.

Vibrio Aşıları

• Inaba ve Ogawa serotiplerini içeren ölü bakteri aşısının etkisi geç oluşur ve koruyuculuğu %50'dir.
• Koruyuculuk süresi 3-6 aydır.
• Tüm ölü bakteri hücresiyle bakteri toksininin B kısmını içeren oral inaktive WCBS aşısının ilk 6 ay koruyuculuğu %85, 3-5 yıl sonra %50'dir.

Vibrio'nun Türkiye'deki Durumu

• Türkiye'de tarihsel kolera salgınları ve vakaları.

Vibrio Laboratuvardaki Bulguları

• Bakteri kolonilerinin kültürel özellikleri ve laboratuvar testleri

Hastalık Tanısı

• Gaita, Kan, Yara yerinden, Göz, Periton ve safra yolu muayeneleri.

Diğer Vibrio Türleri

• V. parahemolyticus
  • Isı dirençli hemolizin (TDH) veya Kanagawa toksini olarak da bilinir.
  • Barsaklardan klor atılımına ve hücre içi kalsiyum artışına neden olur.
  • yüksek tuz-mannitol içeren ortamlarda insan eritrositlerini lizis eder (Koyun eritrositlerini etmez).
  • TCBS agarında yeşilimsi mavi koloniler
  • Besiyerlerine %1-10 NaCl ilave edilmelidir (üremeleri için).
• V. vulnificus
• V. alginolyticus
• V. mimicus

Aeromonas Virulans Faktörleri

• Endotoksin
• Hemolizinler
• Isı labile ve ısı stabil enterotoksinler

Aeromonas Tanısı

Bu quiz, Vibrio türlerinin yapısı, özellikleri ve insan sağlığı üzerindeki etkileri hakkında bilgi verir. Gram negatif kıvrık basil yapısından, antijenik özelliklerine kadar ayrıntılı bir şekilde inceleyeceksiniz. Ayrıca, bu bakterilerin nasıl bulaştığı ve hangi ortamlarda bulunduğu konusunda bilgi sahibi olacaksınız.