Untitled Quiz

Çıkan ve İnen Yollar

• Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Tuncay Çolak'ın ders notlarıdır.
• Çıkan yollar, ganglion spinalede bulunan nöronların santral uzantıları veya gri cevher laminalarında sinaps yaptıkları ikinci nöronların uzantılarıdır.
• İnen yollar, cerebrum, cerebellum, beyin sapı gibi supraspinal seviyelerdeki nöronların spinal seviyelere inen aksonlarıdır.
• Spinal ve kranial sinirlerdeki lifler, afferent ve efferent olarak iki sınıfa ayrılabilir.

Lif Tipleri – Efferent

• Efferent lifler, santral sinir sisteminin motor cevaplarını efektör organlara taşır.
• Efferent lifler 3 gruba ayrılır: genel somatik efferent (GSE), özel visseral efferent (SVE) ve genel visseral efferent (GVE).
• GSE lifleri, beyin sapındaki somatik motor çekirdeklerdeki nöronlardan çizgili kaslara giden aksonlardır.
• SVE lifleri, farinks, larinks, yüz mimik kasları gibi arkus branchialis'den gelişen çizgili kaslara gider.
• GVE lifleri, kalp, iç organ-damar duvarlarındaki düz kaslar, sindirim sistemi bezleri ve ter bezlerine gider.

Lif Tipleri – Afferent

• Afferent lifler, reseptör organlardan gelen duyuları santral sinir sistemine taşır.
• Afferent lifler 4 gruba ayrılır: genel somatik afferent (GSA), özel somatik afferent (SSA), genel visseral afferent (GVA), özel visseral afferent (SVA).
• GSA lifleri, dokunma, basınç, ağrı, ısı, proprioseptif duyu gibi bilince ulaşan duyuları taşır.
• SSA lifleri, işitme, görme, denge gibi özel somatik duyuları taşır.
• GVA lifleri, otonom sinir sisteminin kontrolü altındaki organ ve yapılardan genel visseral duyuyu taşır.
• SVA lifleri, otonom sinir sisteminin kontrolü altındaki organ ve yapılardan koku ve tat duyusu gibi özel visseral duyuları taşır.

Afferent (Çıkan) Yollar

• Afferent yollar, çevreden gelen uyarıları alıp cortex'e veya daha alt merkezlere ileten nöronların aksonlarıdır.
• Afferent yolların gerçekleşmesi için gereken unsurlar; somatik uyarılar ve reseptörler, ganglion spinale ve içindeki birinci nöronlar, ikinci nöron, üçüncü nöron, somatosenserial alandaki dördüncü nöronlar.

Somatik Duyular ve Reseptörler

• Somatik duyular dört modalitede incelenir: diskriminatif dokunma, propriosepsiyon, nosisepsiyon, ısı.
• Diskriminatif dokunma duyusu, cisimlerin boyut, şekil, nitelik gibi yapısal özelliklerini tanıma ve deri üzerindeki hareketlerini tanımlama duyusudur.
• Propriosepsiyon duyusu, vücut uzuvlarının uzaysal konumunu ve yaptığı hareketleri bilme duyusudur.
• Nosisepsiyon duyusu ağrı duyusudur.
• Isı duyusu, ısıdaki soğuk, ılık, sıcak gibi değişiklikleri algılama duyusudur.
• Kortikal duyular, parietal kortekste entegre edilen; stereognozi, grafestezi, taktil lokalizasyon, iki nokta ayrımı gibi duyuların kombine şeklidir.
• Dokunma ve dokunulma ile ilgili duyulara taktil duyular denir.

Propriosepsiyon Reseptörleri

• Propriosepsiyon için görev alan üç tip mekanoreseptör bulunur:
  • Kas iğciği reseptörleri: kaslardaki germe reseptörleri
  • Golgi tendon organları: tendonlardaki, kas kasılması sonucu oluşan yüke duyarlı reseptörler
  • Eklem kapsüllerindeki reseptörler: fleksiyon ve ekstansiyonu algılar

Mekanoreseptörler

• Mekanoreseptörler deride bulunur; saçsız deride iki yüzeyde, iki derinde olmak üzere 4 adettir.
• Yüzeydekiler Meissner korpüskülü ve Merkel diski, derindekiler Pacinian korpüskülü ve Ruffini sonlanmasıdır.
• 10-25 yüzey reseptörü bir arka kök ganglion nöronuna bağlıdır; derin reseptörlerin her biri için özel bir arka kök ganglion nöronu vardır.

Isı Duyusu

• Isı duyusu deri üzerindeki çıplak sonlanmalar ve özel termal reseptörler tarafından algılanır.
• Soğuk, Krause cisimciği denen özel termal reseptör tarafından algılanır; sıcak duyusu çıplak sinir sonlanmalarıyla algılanır.

Ganglion Spinale ve Birinci Nöron

• Afferent yolların ilk bileşeni reseptörlerden sonraki ikinci bileşen, spinal sinirlerin arka kök ganglionundaki duyusal nöron olan Ganglion Spinale Nöronu'dur (GSN).
• GSN, uyarıyı şifreler, güçlendirir ve yönlendirir.
• GSN'nin periferik uzantısı reseptörlerden gelen uyarıları nöron gövdesine taşır, merkezi uzantıları ise ilgili ikinci nörona iletir.

Kranial Sinirlere Ait Duyusal Ganglionlar

• Vücuttaki 31 çift spinal sinire karşılık, 12 çift kranial sinirden yalnızca dördünde (5, 7, 9, 10) duyusal fonksiyon bulunur.
• Başlıca kranial sinir duyusal ganglionları şunlardır:
  • Kafa ve yüzün somatik duyularını alan 5. sinire ait ganglion semilunare (gasser ganglionu)
  • Dış kulak yolunun somatik duyusunu alan 9. sinire ait ganglion süperior
  • Dış kulak yolunun somatik duyusunu alan 10. sinire ait ganglion süperior
• Dış kulak yolunun somatik duyusunu alan 7.sinire ait ganglion geniculi

İkinci Nöron

• Afferent yollarda ikinci nöron, GSN veya KSDGN'den (Kranial Sinir Duyusal Ganglion Nöronu) gelen merkezi uzantının bağlandığı nörondur.
• Bilince ulaşan taktil duyu yolları medulla spinalis içerisinde belli bir bölgede seyreder ve medulla oblongata'da çapraz yaparak karşıya geçerler.
• Bu liflere lemniscus medialis ya da medial lemniskal sistem adı verilir.
• Lemniskal sistemdeki ikinci nöronlar medulla oblongata'daki nucleus gracilis ve nucleus cuneatus'tur.
• Ağrı ve ısı duyusunu ileten afferent yollar, medulla spinalis'in columna lateralis ve anterior’unda seyreder ve bu yollara anterolateral sistem adı verilir.
• Anterolateral sistemin ikinci nöronu cornu posterior'dadır.

Üçüncü Nöron

• Bilinçli afferent yol cortex'e ulaşmak için thalamus'a gelip cortex'e geçer.
• Thalamus'taki nöron çıkan yollarda yer alan üçüncü nörondur.
• Thalamus, cortex'in özel kalem müdürü gibi çalışır ve kortikal bağlantılarının olduğu ventral posterior bölgededir.
• Bu bölgedeki nöron gövdesi topluluğuna ventral posterior çekirdek denir.
• Ventral posterior çekirdek, lateral ve medial olarak ikiye ayrılmıştır.
• Vücuda ait çıkan lifler ventral posterior lateral (VPL) çekirdekte, yüzden gelenler ise ventral posterior medial (VPM) çekirdekte yerleşir.
• Thalamus'tan çıkan üçüncü nöron aksonları capsula interna denen beyaz lif demetinin posterior ve medial bacaklarını yaparak cortex'teki dördüncü ve son nöron ile bağlantı kurar.

Dördüncü Nöron ve Somatosensory Cortex

• Primer somatik sensorial cortex parietal lobdaki postsentral gyrus'ta yer alır ve genellikle VPL projeksiyonlarını alır.
• VPL nükleustan gelen aksonlar internal kapsülün posterior bacağını oluşturur.
• Talamik aksonlar genellikle primer sensorial cortex'in derinindeki 3. ve 4. tabakalarındaki hücrelerle sinaps yapar.
• Çıkan yollar (somatic sensorial system) somatotopik bir organizasyona sahiptir.
• Primer somatik sensorial cortex'de vücut yüzeyleri karmaşık bir şekilde temsil edilir ve buna "sensorial homonculus" denir; vücudun temsili izomorfik değildir.
• Dokunmaya duyarlı organlar, daha geniş alanlarda temsil edilirler.
• Primer somatik sensorial cortex parietal lobdaki tek sensorial alan değildir; parietal lob ve insular cortex'deki alanlar da duyusal bilgiyi işler.
• Primer duyu alanına ek olarak 3 adet major ek alan vardır: sekonder somatik sensorial cortex, posterior insular cortex ve posterior parietal lob.
• Sekonder somatik sensorial cortex parietal operculumda yerleşmiştir ve primer somatosensorial cortex'den girdi alır; vücut alanlarını topogrofik olarak temsil eder, ancak her iki vücut kısmı temsil edilir.
• Posterior insular cortex, büyük ölçüde sekonder somatosensorial alandan girdi alır ve limbik sisteme aktarılır.
• Posterior parietal cortex, Brodmann 5 ve 7 alanlarını kapsar.

Afferent (Çıkan) Yollar

• Çıkan yollar ya da afferent yollar çevreden gelen uyarıları alıp cortex'e ya da daha alt merkezlere ileten nöronların aksonlarının oluşturduğu iletim hatlarıdır.
• Önemli çıkan veya afferent yollar şunlardır:
  • Fasciculus gracilis ve fasciculus cuneatus
  • Tractus spinothalamicus lateralis
  • Tractus spinothalamicus anterior
  • Tractus spinocerebellaris posterior
  • Tractus spinocerebellaris anterior
  • Tractus cuneocerebellaris
  • Tractus spinocerebellaris rostralis
  • Tractus spinotectalis
  • Tractus spinoreticularis
  • Tractus spinoolivaris anterior ve posterior

Fasciculus Gracilis ve Fasciculus Cuneatus

• Şuurlu propriosepsiyon (pozisyon duyusu ve kinesthesis) ve ayırt edici dokunma/basınç duyuları (iki nokta diskriminasyonu ve vibrasyon) taşır.
• Birinci nöronların hücre gövdeleri ganglion spinale’de, periferik uzantıları golgi tendon organı, kas iğciği, eklem kapsülleri, Pacinian ve Meissner korpüsküllerindedir.
• Ganglion spinale'deki nöronların santral uzantıları radix posterior'un medialinden geçerek medulla spinalis'e girer ve aynı taraftaki funiculus posterior içerisindeki aksonları verir.
• Funiculus posterior'da yukarı çıkan aksonların; koksigeal, sakral, lumbal ve alt torakal seviyelerden gelenleri fasciculus gracilis'i, üst torakal ve servikal seviyelerden gelenleri fasciculus cuneatus’u oluşturur.
• Funiculus posterior içerisinde yükselen aksonlar, medulla oblongata’nın alt seviyelerinde ve arka tarafında bulunan nucleus gracilis ve nucleus cuneatus’a gelir ve buradaki ikinci nöronlarla sinaps yaparlar.
• İkinci nöronların aksonlarına fibrae arcuatae internae adı verilir.
• Her iki taraftan gelen bu lifler decussatio lemnisci medialis denilen çaprazı yaparak karşı tarafa geçer ve lemniscus medialis adını alarak orta hattın iki yanında yukarıya doğru yükselir.
• Lemniscus medialis'i oluşturan aksonlar thalamus'un nucleus ventralis posterolateralis (ventral posterolateral nucleus-VPL) 'indeki üçüncü nöronlar ile sinaps yaparlar.
• Bu nöronların aksonları ise capsula interna’nın crus posterius'undan ve corona radiata'dan geçerek cortex'e ulaşır ve gyrus postcentralis'te Brodmann’ın 3,1,2 numaralı sahalarındaki nöronlar ile sonlanır.
• Özet: taşınan duyular- şuurlu propriosepsiyon ayırt edici dokunma basınç duyusu, nöron 1- ganglion spinale, nöron 2- nucleus gracilis ve uneatus, decussatio- decussatio lemnisci medialis, nöron 3- VPL (thalamus), cortex- broadmann 3,1,2 (gyrus postcentralis).

Funiculus Posterior Lezyonu

• Funiculus posterior lezyonları genellikle sifilizde görülen tabes dorsalis ve pernisiyöz anemide görülen subakut kombine sklerozis gibi hastalıklarda ortaya çıkar.
• Lezyon seviyesinin altında, aynı tarafta pozisyon, kinesthesis, vibrasyon ve iki nokta diskriminasyonu kaybolur; kayıplar ekstremitelerin distal kısımlarında daha belirgindir.
• Hastalar, görme duyusu ile vücut kısımlarının pozisyonunu değerlendirebildikleri için dengeli olmamakla birlikte ayakta durabilir veya yürüyebilirler.
• Ayakları birleşik ve gözleri kapalı dururken dengelerini kaybederek sallanır, hatta düşebilirler.
• Buna "Romberg Belirtisi" adı verilir.

Tractus Spinothalamicus Lateralis

• Ağrı ve ısı duyusunu taşır.
• Birinci nöronların hücre gövdeleri ganglion spinale'de bulunur; periferik uzantıları serbest sinir uçları şeklinde sonlanarak ağrı, sıcak ve soğuk reseptörlerini oluşturur.
• Santral uzantıları radix posterior'lar içerisinde medulla spinalis'e girer ve lamina I, IV ve V'te bulunan ikinci nöronlar ile sinaps yapar.
• İkinci nöronların aksonları commissura alba anterior'dan karşı tarafa geçer ve funiculus lateralis'te tractus spinothalamicus lateralis'i oluştururlar.
• Thalamus'un ventral posterolateral nucleus (VPL)'unda bulunan üçüncü nöronlar ile sinaps yaparlar ve bu nöronların aksonları cortex'e ulaşarak gyrus postcentralis'te Brodmann'ın 3,1,2 numaralı sahalar ile sonlanır.
• Tractus spinothalamicus lateralis'in medulla spinalis'te her seviyede tek taraflı kesilmesi lezyonun altında ve karşı tarafta ağrı ve ısı kaybına sebep olur.
• Kaybolan ağrı ve ısı duyuları tractus spinoreticularis ve tractus spino ile taşınması veya ipsilateral olarak yükselen lifler nedeniyle geri gelebilir.

Tractus Spinothalamicus Anterior

• Dokunma duyusunu taşır.
• Birinci nöronların hücre gövdeleri ganglion spinale'de bulunur; periferik uzantıları dokunma duyusuna hassas mekanoreseptörlerden alınan uyarıları taşır.
• Santral uzantıları radix posterior'lar içerisinde medulla spinalis'e girer ve substantia grisea'daki (genellikle lamina I, IV ve V) ikinci nöronlar ile sinaps yapar.
• İkinci nöronların aksonları commissura alba anterior'dan karşı tarafa geçer ve funiculus anterior'unda seyreden tractus spinothalamicus anterior'u oluştururlar.
• Thalamus'un ventral posterolateral nucleus (VPL)'unda bulunan üçüncü nöronlar ile sinaps yaparlar ;aksonları cortex'e ulaşır ve gyrus postcentralis'te Brodmann'in 3,1,2 numaralı sahalar ile sonlanır.
• Lezyonlarında belirgin dokunma kaybı olmaz; bu yolun bilateral lezyonlarında kaşınma, gıdıklanma ve libido ile ilgili algılamalar kaybolabilir.

Tractus Spinocerebellaris Posterior

• Gövde ve alt ekstremiteden gelen şuuraltı propriosepsiyon taşır; beyin korteksine ulaşmaz, serebellumda sonlanır.
• Birinci nöronlar ganglion spinale'de bulunur; periferik uzantıları proprioseptörlerden aldıkları impulsları santral uzantıları ile medulla spinalis'e iletir.
• Lamina VII içerisindeki nucleus thoracicus posterior'daki (Clarke's nucleus) ikinci nöronlar ile sinaps yapar ve aynı tarafta funiculus lateralis'in arka kısmında tractus spinocerebellaris posterior ‘u oluşturur.
• Medulla oblongata'dan geçerek serebelluma gelir ve 1-IV nolu lobuslarda, pyramis vermis ve lobulus paramedianus'ta sonlanır.

Tractus Spinocerebellaris Anterior

• Alt ekstremiteden gelen şuuraltı propriosepsiyon taşır, kortekse ulaşmaz, serebellumda sonlanır.
• Birinci nöronlar ganglion spinale'de,ikinci nöronlar MS'nin sadece lumbal, sakral ve koksigeal segmentlerinde lamina V, VI, VII'dedir; TSA fonksiyonel olarak alt ekstremite ile ilgilidir.
• Aksonları commissura alba anterior'dan karşı tarafa geçer, funiculus lateralis içerisinde seyrederek tractus spinocerebellaris anterior'u oluştururlar ve pons’tan geçerek vermis cerebelli'nin I-IV no'lu lobulus'larında sonlanır.

Tractus Cuneocerebellaris

• Üst ekstremiteden gelen şuuraltı propriosepsiyon taşır.
• Birinci nöronlar ganglion spinale'de bulunur; santral uzantıları ganglion spinalede MS'nin C8 seviyesi üzerinde nucleus thoracicus posterior bulunmadığı için aynı taraftaki fasciculus cuneatus'a katılır.
• Medulla oblongata'daki nucleus cuneatus accessorius’ta ikinci nöronlar bulunur; bu nöronların lifleri fibrae arcuatae externae posteriores adını alır. Sonra ipsilateral pedunculus cerebellaris inferior'dan geçerek cerebellar cortex'in V no'lu lobulus'unda sonlanır.

Tractus Spinocerebellaris Rostralis

• Bazı hayvan türlerinde gösterilir; fonksiyonel olarak tractus spinocerebellaris anterior'a benzer ve üst ekstremiteden gelen şuuraltı proprioseptif duyular ile ilgilidir.
• C5-C8 segmentlerindeki lamina VII'de bulunan nucleus cervicalis centrobasalis' teki Nöron 2'den başlar aynı taraftaki funiculus lateralis'te seyrederek cerebellum'un ipsilateral tarafındaki lobus cerebelli anterior'un I-V no'lu lobulus'larında sonlanır.

Tractus Spinotectalis

• Aşırı sıcak-soğuk ve doku hasarına yol açan mekanik stimulusların (nosiseptif) impulslarını taşır.
• Nöron 1: Ganglion spinale
• Nöron 2: Lamina I,V
• Decussatio: Commissura alba anterior
• Nöron 3: Mesencephalon seviyesinde colliculus superior'un derin tabakalarına ulaşır.

Tractus Spinoolivaris Anterior ve Posterior

• Genel olarak proprioseptörlerden ve bazı eksteroseptörlerden alınan impulsları taşır ve spinocerebellar sistemin bir parçasını oluşturur.
• Her ikisi de ganglion spinale’de bulunan Nöron 1ler ile başlar.

Tractus Spinoolivaris Anterior

• Birinci nöronların santral uzantılarının bir kısmı lamina IV, V, VII ve VIII'deki ikinci nöronlar ile sinaps yaparlar.
• İkinci nöronların aksonları commissura alba anterior'dan karşı tarafa geçerek tractus spinoolivaris anterior'u oluşturur.
• Bu yolun aksonları nucleus olivaris accessorius posterior ve nucleus olivaris accessorius medialis' te sonlanır.

Tractus Spinoolivaris Posterior

• Birinci nöronların santral uzantılarının bir kısmı ise ipsilateral funiculus posterior içerisinde tractus spinoolivaris posterior adını alarak yükselir.
• Medulla oblongata seviyesinde nucleus gracilis ve nucleus cuneatus'taki ikinci nöronlar ile sinaps yapar.
• Nucleus gracilis ve nucleus cuneatus'taki nöronların aksonları da karşı tarafa geçerek nucleus olivaris accessorius posterior ve nucleus olivaris accessorius medialis'te sonlanır.

Tractus Olivocerebellaris (Her İkisi İçin Ortak)

• Nucleus olivaris accessorius posterior ve nucleus olivaris accessorius medialis'ten başlayarak karşı tarafa geçen liflerin oluşturduğu; pedunculus cerebellaris inferior'dan geçer ve lobus cerebelli anterior'da sonlanır.

Tractus Spinoreticularis

• Filogenetik açıdan eski ve polisinaptik bir sistem olan retiküler sistemin bir parçasıdır.
• Büyük çoğunluğu aynı tarafta, bir kısmı da karşı tarafa geçer ve tractus spinoreticularis'i oluşturur; ipsilateral olarak yükselen liflerin büyük bir kısmı medulla oblangata seviyesinde nucleus gigantocellularis ve nucleus reticularis lateralis'e gider.
• Nöron 3: Bu yola ait liflerin bir kısmı bilateral olarak pons'taki nuclei reticulares'te az bir kısmı da mesencephalon'daki nuclei reticulares'te sonlanır.

Özet (Çıkan Yollar)

- Nöron 1: Ganglion spinale

• Nöron 2: Lamina V, VII, VIII
  • Decussatio: Büyük çoğunluğu aynı tarafta, bir kısmı commisura alba anterior'dan karşı tarafa geçer

Efferent (İnen) Yollar

• Supraspinal merkezlerdeki nöronların aksonlarının oluşturduğu efferent (inen) yollar ağırlıklı olarak somatik ve iç organlara ait motor fonksiyonlarla ilişkilidir.
• İnen yollar denildiğinde ilk akla gelen motor sistemdir ve dört bölümden oluşur:
  • Ortak son yol
  • Direkt aktivasyon yolları
  • İndirekt aktivasyon yolları
  • Kontrol yolları

Ortak Son Yol

• Alt motor nöronların oluşturduğu MS’nin gri cevherindeki ventral ve intermedier boynuz kısımları ve beyin sapındaki kranial sinir nukleuslarından oluşur.

Direkt Aktivasyon Yolları

• Piramidal Yol olarakanılır. Primar motor korteksten spinal A motor nöronlara inen liflerden oluşur. Temel olarak planlanmış/incelik isteyen istemli hereketleri kontrol eder.

İndirekt Aktivasyon Yolları

• Extra Piramidal Yollar: Bu yollar komplike ve birçok çekirdek arasındaki uzanan bağlantı yollarından oluşur. İndirekt aktive edici yol, genellikle otomatikleşmiş bir çok hareketin yapılmasını sağlar.

Kontrol Yolları

• (Cerebellum ve bazal ganglionlar): Kontrol yollarının diğer ikisinden farkı; son ortak yola direk müdahale etmemesidir. Bu yolun görevi, motor aktivitede rol oynayan yapılar arasında uyumu sağlamaktır. İki büyük kontrol devresi vardır;
  • Cerebellum ve bağlantıları
  • Bazal ganglion ve bağlantıları
• Motor sistemin çalışması sensorial sistemden sağlanan bilgilerin birbirine uyumlu aktarılması ile olanaklıdır.

Frontal Lob

• Motor fonksiyon için frontal lobda 3 bölge görev yapar.
  • M1: Primer Motor Korteks (Alan 4): İnce ve istemli hareketlerin düzenlenmesi için anahtar görevi görür.
  • Premotor Korteks Alan 6’nın lateral bölümü
  • Supplamenter Motor Alan: (SMA- Alan 6’nın medial bölümü)

Korteks Projeksiyonlarını Alan Subkortikal Alanlar

• M1- Subkortikal alanlardan thalamus çekirdekleri vasıtasıyla veya direkt cerebellum’dan inputlar alır. Somatik sensorial alanlardan da direkt projeksiyonlar alır.
• Premotor Korteks: Genel olarak subkortikal inputları cerebellumdan alır.
• Supplamenter Motor Alan: Motor inputlarını cerebellumdan degil bazal gangliyonlardan alır.
• Efferent (İnen) Önemli yollar medulla’nın transvers kesiti üzerinden özetlenebilir.

İnen (Efferent) - Temek Motor Yollar

- Traktus Kortikospinalis
        o Traktus Kortikospinalis Lateralis
        o Traktus Kortikospinalis Anterior
        o Traktus Kortikospinalis Anterolateralis
- Traktus Vestibulospinalis
        o Traktus Vestibulospinalis Lateralis
        o Traktus Vestibulospinalis Medialis
- Traktus Tectospinalis
- Fasiiculus Longitudinalis Medialis
- Traktus Rubrospinalis
- Traktus Reticulospinalis

Traktus Kortikospinalis

• Cerebral korteks'ten medulla spinalis'e istekli hareketler ile ilgili impulsları taşır.
• Bu yolu oluşturan liflerin bir kısmı cortex cerebri'de gyrus precentralis'teki primer motor bölge (Brodmann 4) ile premotor bölge (Brodmann 6)'deki nöronlara aittir.
• Geri kalan kısmı gyrus postcentralis'teki primer somatik duyu merkezi (brodmann 3,1,2 ) ile parietal korteks'ten (Brodmann 5)'deki nöronlardan kaynaklanır.
• Corona radiata ve capsula interna'nın crus posterius'undan geçererek mesencephalon seviyesindeki pedunculus cerebri'nin içinden geçer.
• Tractus corticospinalis'in beyin sapı içerisinde seyreden kısmına tractus pyramidalis adı verilir.
• Pons'un orta seviyelerinde fibrae pontistransversae arasından geçer ve bu bölgede fasikullere ayrılır
• Bu fasiküller daha alt seviyelerde tekrar birleşir ve medulla oblongata'nın ön kısmında pyramis bulbi (pyramis medullae oblongatae)' yi oluşturur.

İnen Yollar

• Tractus corticospinalis içerisindeki liflerin büyük kısmı ( %90), pyramid'da çaprazını yaparak karşı tarafa geçer ve funiculus lateralis içerisinde seyreden tractus corticospinalis lateralis' i oluşturur.
• Liflerin bir kısmı da çapraz yapmadan aynı tarafta devam eder ( %8) ve funiculus anterior'da seyreden tractus corticospinalis anterior'u oluşturur.
• Traktus kortikospinalisin içerisinde liflerin çok az bir kısmı lateralkordda çapraz yapmadan inerler (%2). Buna Tractus Kortikospinalis Anterolateralis adı verilir. Tractus Kortikospinalis Lateralisin’ in lifleri 4. spinal segmental seviyede sonlanır.

Traktus Kortikospinalis ( Hücre Fonksiyonları)

- a. Tractus Corticospinalis Lateralis
    - Fasiculus lateralis’te aşağıya doğru inen bu yol, Medulla Spinalis’ in her seviyesinde Substantia Grisea’ya lifler verir. Lmina IV, V, VI, VII’de, aktivatör veya inhibitor etkili internöronlar ile sinaps yaparlar. Bazı aksonlar ise direk olarak lamina IX’daki motor nöronlar ile sinaps yaparlar.
    - Spinal Refleksler gibi bazı motor hareketlerin düzenlenmesinde rol oynarlar.
- b. Tractus Corticospinalis Anterior
    - Fasiculus anterior’da seyreden bu yol genel olarak Medulla Spinalis’in Servikal segmentlerinde belirgindir. Çapraz yapan bu liflerin birçoğu lamina VII’deki nöronlar ile sinaps yaparlar.
- c. Traktus Corticospinalis Anterolateralis
    - Fasiculus lateralis’in, ön kısmında çapraz yapmadan aşağı doğru inen az miktardaki akson aynı taraftaki substantia grisea içerisindeki laminalarda sinaps yaparak sonlanır.

• Sonuç olarak; lamina IX’a direkt olarak veya internöronlar aracığıyla impuls taşıyan inen yollar (üst motor nöron), lamina IX’daki nöronlar ve bunların aksonları ise alt motor nöron olarak isimlendirilir
• İstekli hareketlerin yapılabilmesi için, cortexten tractus corticospinalisler ile taşınan impulslar; alpha ve gamma motor nöronlara inter-nöronlar aracılığı ile veya direk olarak lamina IX’daki alpha veya gamma motor nöronlara iletilir. Buradaki motor nöronların aksonları ise Radix Anterior’lar aracılığı ile spinal sinirlere katılarak çizgili kaslara gider

Tractus Corticospinalis Lezyonları

• Üst motor nöronları etkileyen lezyonlarda parezi veya paralizi görülür, kas tonusunda azalma;zaman içinde kaslarda spastik paralizi meydana gelir.
• Spastik paraliz ile birlikte derin tendon reflekslerinde artış karın cildi refleks ile cremaster refleksinin kaybı ve babinski belirtisi ortaya çıkar
• Alt motor nöronlarında görülen ve kaslarda tonus kaybı ile karakterize felç tipine flasid paralizi adı verilir. Etkilenen kaslarda derin tendon refleksleri kaybolur ve denervasyona bağlı olarak kas atrofisi erken dönemde ortaya çıkar
• Tractus kortikospinalis'in decussatio pyramidum'un üzerinde kalan kısmının lezyonlarında, lezyonun altında ve karşı tarafta; medulla spinalis'in herhangi bir seviyesindeki lezyonlarında ise lezyonun altında ve aynı tarafta üst motor nöron tipi felç
• Motor kayıp Ekstremitelerin Distal’ine yakın bölgelerde daha yüksek oranda görülür.
• Bir vücut yarımında görülen felce Hemipleji, sadece bir ekstremitede görülen felce Monoplejia, her iki Üst veya Her iki alt ekstremitede görülen felce Diplegia, sadece her iki alt ekstremitede görülen Parapleji ve tüm Ekstremitelerde görülen felce ise Quadriplejia adı verilmektedir.

Tractus Vestibulospinalis

• Medulla Spinalisin uzunluğu boyunca Fasiculus Lateralis’in anterior bölümünde yer alır. Bu yolu yapan sinir demetleri Ventrikulus Quartus ün Nuclei Vestibulares tabanından başlarlar.
• Nuclei Vestibulares’in afferentleri;
  • Genel olarak Cerebellum’dan gelirler
  • İç kulaktaki Vestibular reseptörlerden gelirler
• Lateral ve Medial olmak üzere ikiye ayrılır.
  • Nucleus Vestibularis Lateralis
    • MS’nin uzunluğu boyuncadır
    • Boyun ve eklemlerin ekstensör kaslarını iner Etki: dengeleştirme
  • Nucleus Vestibularis Medialis
    • Sadece Servikal+ üst Torasik seviyede sonlanır
    • Boyun hareketleri
  • Vestibuler Nucleus 4 adettir.
    • Nucleus Vestibularis Superior, Medialis, Lateralis ve Inferior şeklindedir.

Traktus Vestibülospinalis Medialisin ve Lateralisin Fonksiyonları.

• -Traktus Vestibülospinalis Lateralis: MS’in bütün uzunluğu boyunca seyreder . MS’nin funiculus anterior kısmında ipsilateral (aynı tarafta) olarak aşağı doğru hareket eder ve lamina VII ve VIII de sonlanır Genellikle ekstansör kasların aktivitesine neden olur ve tonüsü arttırır (- İpsilateral boynun kaslarının kontrolünde - Ekstremitelerdeki kas tonusu ekpansiyonunda)
• -Traktus Vestibülospinalis Medialis: Nucleus Vestibularis Medialis'ten çıkan aksonların oluşturulması ile başlar Medulla Spinalis te Fasiculus Longitudinalis Medialis içerisinde seyreder ve sadece Servikal ve üst torakal segmentlerde bulunur  Bu yol ile 2 bağlantıdan söz edilebilir
• İpsilateral’de Boyun Kasları ile ilgili motor nöronlarda Aktivasyon (hareket kontrolu)
• Kontralateral’de Boyun Kasları ile ilgili motor nöronlarda ise inhibitör fonksiyon gösterir

TRACTUS TECTOSPINALİS

• Tractus Tectospinalis: - Baş ve boyunun görme ve muhtamelen işitmeye bağlı refleks hareketleriyle ilgilidir.
• Bu yolu oluşturan aksonlar mesencephalon’da, görme yollarıyla ilgili bir refleks merkezi olan colliculus superior’un derin tabakalarından başlarlar  
• Her iki taraftan da gelen lifler, Substantia Grisea Centralis’in   ön tarafında Decussatio Tegmentalis Posterius’da çapraz yaparak karşı tarafa gecer bu nöronlar aşağı medulla Segementlere inerler buradaki fasciculus leongitudinalis medialis ile seyrettikleri bilinmektedir
• Ms’nin sadece üst servikal segementlerinde bulunmaktadırlar ve Lamina VI-VII’deki internaöronlar ile Sionaps yaparak sonlanmaktadır.
• -Bu yolun internöronlar aracılığı ile lamina  IX’daki motor nöronlar ile polisinaptik Bağlatıları; - Kontrolateral boyun kaslarında kontraksiyona,
• İpsilateral Boyun kaslarında kasılmalarda ise inhibisyona yol açar

TRACTUS RUBROSPINALİS

- Nucleus ruber’in pars magnocellularis’indeki nöronların aksonları tarafından oluşturulur.
- Nucleus Ruber’e her iki cerebrhal cortex’ten ve karşı taraf cerebellüm’dan lifler gelir
- Descüssatio Tegmentalis Anterior’ da çapraz yaptıktan sonra MS seviyesine iner ve funiculus lateralis’te seyreder.
    - Lumina V, VI, ve VII’deki internöronlar ile Snaps yaparak sonlanır
        -   Bu yolun internöronlar aracılığı lamina IX’daki ile olan bağlantıları
        - -Kontralateral fleksiyon kasları inerve eden motor nöronlarda  aktivasyona 
             - Ekstansör kasları da ise İnhibitasyon fonksiyonlarına neden olmaktadır

TRACTUS RETICULOSPINALİS

- Pons Ve medulla oblongata’daki formatio reticularis’ e ait nucleus’lardan başlayıp >Ms  seviyesine  inen iki ayrı yol vardır
    - Bunlardan Pons’taki Nuclei Reticulares başlayan pontoreticulospinalis  medial reticulospinal  adını verilir
      ve Medulla  oblongata  ’ daki  nuclei reticulares’den başlayan yola ise bulboreticulospinalis (lateral reticulospinal tract) adı verilir!
    - Traktus Pontoreticulospinalis Medial reticulospinalis. Bu yolu oluşturan aksonlar, beyin sakında ve medulla spinalis’in funiculus anterior’unda fasciculus longitudinalis medialis içerisinde ipsilateral tarafta aşağıya doğru seyreder  

• •Lamina VII ve VIII’deki inter nöronler ile sinaps yapar.
• •Gövde ve ekstremıite kaslarını inerve eden motor nöronlarda aktivasyona yol açar - Traktus Bulboreticulospinalis Lateral reticulospinal Trak: Bu yolu oluşturan aksonLarın büyük kısmı Medulla OBLangata seviyesinde karşı tarafa gecer ve Fasiculus Lateralis'in ön  tarafında seyreder
• l Lamina VII ,VIII ve IX’daki nöronlar ile sinaps yapar
  • Boyun kaslarını iner veren motor sinirlerde akivasyon veya inhbisyona ,
  • gövde kaslarını iner veren