Herbisitler ve Etkileri

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Herbisitler hangi şekilde ayrılır?

Fizyolojik aktiviteye göre ayrılır

Sistemik ve kontakt olmak üzere ikiye

Üçe ayrılır: sistemik, kontakt, kökü sistemini etkileyenler

Nonselektif ve selektif olmak üzere ikiye (correct)

Sistemik herbisitler hangi sistemde yayılır?

Kök sistemi

Mikroorganizma sistemi

Çimlenme sistemi

Vasküler sistemi (correct)

Klorofenoksiasetik asit türevleri hangi yapıdadır?

Organik (correct)

Fizyolojik

Kimyasal

İnorganik

Klorofenoksiasetik asit grubu herbisitlerin ana akut toksik etkileri hangi sistemler üzerindedir?

Kas sistemi ve MSS Signup and view all the answers

2,4-D yüksek dozda hangi sonucu verir?

Ventriküler fibrilasyonla ölüm Signup and view all the answers

TCDD hangi tip maddede bulunur?

Dioksin Signup and view all the answers

Dinitrofenoller hangi canlılara toksisiteleri yüksektir?

Sıcakkanlılara ve bazı spesifik türdeki arılara Signup and view all the answers

Klorofenoksiasetik asit grubu herbisitlerin büyük bir kısmı hangi şekilde atılır?

İdrarla serbest asit şeklinde Signup and view all the answers

Klorofenoksiasetik asit hangi hormone inhibe eder?

Büyüme hormonlarını Signup and view all the answers

Herbisitler hangi etki yerine göre ayrılır?

Bitkinin etkisi yerine göre Signup and view all the answers

Toz haldeki maddenin inhalasyonu hangi belirtilere neden olur?

Ter, ateş, solunum zorluğu Signup and view all the answers

Akut zehirlenmede ciltte hangi renklenme görülür?

Sarı Signup and view all the answers

Dipiridilyum grubu herbisitlerin zehirlenmesi hangi yolla toksik etki gösterir?

Solunum veya oral yolla Signup and view all the answers

Parakuat zehirlenmesinde en önemli patolojik bulgu nedir?

Akciğerlerde yaygın sellüler proliferasyon Signup and view all the answers

Dikuatın kronik zehirlenmesinde en önemli belirti nedir?

Katarakt oluşumu Signup and view all the answers

Substitue üre grubu herbisitlerin genel toksisite seviyesi nasıldır?

Düşük Signup and view all the answers

Monuron hangi etkiye sahip olabilir?

Karsinojenik Signup and view all the answers

Fenuronun toksik dozda nasıl bir etki yapması gözlenmiştir?

Hormonal fonksiyonlarda değişiklik Signup and view all the answers

Herbisit amitrol hangi amaçla kullanılır?

Yaprak dökücüsü ve bitki büyümesi düzenleyicisi Signup and view all the answers

Dipiridilyum grubu herbisitler hangi yolla etki eder?

Serbest radikal reaksiyonlarıyla Signup and view all the answers

Rodendisitler hangi amacı gerçekleştirir?

Sıçan ve fare gibi kemirgen hayvanlarının ve bunlarla geçen vektör hastalıkların kontrolünde kullanılır Signup and view all the answers

Oksikumarin Türevleri’nin bir örneğidir?

Warfarin Signup and view all the answers

Warfarin’in etki mekanizması nedir?

Protrombin sentezini ve faktör VII’nin etkisini bloke eder Signup and view all the answers

Warfarin zehirlenmesinde en önemli belirtiler nelerdir?

Diş etlerinin kanaması, solgunluk, eklemlerde hematomlar, idrar ve feçeste kan Signup and view all the answers

Warfarin zehirlenmesinin tedavisinde hangi madde kullanılır?

Sodyum sülfat Signup and view all the answers

Monokarboksilli Florürler’in etki mekanizması nedir?

Krebs devrini bloke eder Signup and view all the answers

ANTU’nun etki mekanizması nedir?

Pulmoner kapilerleri etkileyerek masif pulmoner ödem ve plevral enfüzyona yol açar Signup and view all the answers

ANTU’nun toksik etkisi nedir?

Pulmoner kapilerleri etkileyerek masif pulmoner ödem ve plevral enfüzyona yol açar Signup and view all the answers

ANTU zehirlenmesinde hangi madde kullanılır?

Emetik Signup and view all the answers

ANTU’nun toksisitesi insanda nasıl bir etki gösterir?

Az toksik Signup and view all the answers

Study Notes

Herbisitler

Herbisitler, etkililerine göre nonselektif ve selektif olmak üzere ikiye ayrılırlar.
Ayrıca, kullanılma şekline göre üçe ayrılırlar: sistemik, kontakt ve kök sistemini etkileyen herbisitler.

Sistemik Herbisitler

Klorofenoksiasetik asit türevleri, sistemik etkilidir ve kuvvetli kök sistemi olan yabani otların yok edilmesinde kullanılırlar.
Fizyolojik aktiviteleri çok yüksektir ve bitkinin büyüme hormonlarını inhibit ederler.
Bitki vasküler sisteminde yayılarak.bitkiye zarar verirler.
Topraktaki mikroorganizmalar tarafından biyolojik degradasyona uğrarlar.
Başlıca atılım yolu böbrektir.
Klorofenoksiasetik asit grubu herbisitlerin başlıca akut toksik etkileri kas sistemi ve Merkezi Sinir Sistemi (MSS) üzerinde görülür.

Kontakt Herbisitler

Dinitrofenoller, sıcak kanlılara ve bazı spesifik türdeki arılara toksisiteleri yüksektir.
İnhalasyon, deri ve oral yolla toksisitelerini gösterir.
Toz haldeki maddenin inhalasyonu; ter, ateş, solunum zorluğu, deri, el ve ayakların sararmasına neden olur.
Deri ile temasında dermatit görülür.
Akut zehirlenmede, ciltte sarı renklenme, krom sarısı renkte idrar görülür.
Ölüm solunum ve kalp yetmezliği nedeniyle gerçekleşir.

Dipiridil Grubu Herbisitler

Dipiridil grubu herbisitler, uygulayan kişilerde sistemik zehirlenmelerden çok; deri, göz, tırnak ve burun boşluğundaki mukoz membranlar üzerinde korozif veya irritan etki gösterir.
Değişmeden idrarla 48 saat içinde atılır.
Solunum veya oral yolla absorbe olarak toksik etki gösterir.
Dipiridil grubu bileşikler, herbisidal etkilerini serbest radikal reaksiyonları yolu ile gösterir.

Heterosiklik Herbisitler

Amitrol herbisit, yaprak dökücüsu (defoliant) ve bitki büyümesi düzenleyicisi olarak kullanılır.
Amitrol, etkin bir antitiroid maddedir.
Akut toksisite açısından güvenceli görülen triazol ve triazin grubu herbisitlerin, kronik toksisite ve çevre etkileşmesi nedeniyle toksisiteleri önemlidir.

Substitüe Üre Grubu

Substitüe üre grubundan herbisitlere monuron, diuron ve fluometuron örnek verilebilir.
Nonselektif herbisitler olarak kullanılırlar.
Ayrıca, selektif olarak tek yıllık bitkilerin yok edilmesinde ve çok yıllık bitkilerin kontrolünde de sterilan (kısırlaştırıcı) olarak kullanılırlar.
Bu grup herbisitlerin toksisiteleri genel olarak düşüktür.
Ancak, monuron, kronik toksisite araştırmalarına göre karsinojenik etki olabilir.

Rodendisitler

Rodendisitler, sıçan ve fare gibi kemirgen hayvanların ve bunlarla geçen vektör hastalıkların kontrolünde kullanılır.
Kemirgenlere karşı çok toksik olmalarına rağmen, toksisiteleri insanda daha farklıdır.

Oksikumarin Türevleri

Warfarin ve kumatetralil gibi oksikumarin türevleri kemirgenlerin yemeklerine karıştırılarak kullanılır.
Tekrarlanan dozlarda toksisite oluşur.
Warfarin, K vitamini antimetabolitidir ve protrombin sentezini ve faktör VII’nin etkisini bloke eder.

Warfarin Zehirlenmesi

Zehirlenme semptomları: diş etlerinin kanaması, solgunluk, eklemlerde hematomlar, idrar ve feçeste kan, serebral hemoraji sonucu paralizdir.
Sonuçta hemorajik şok ve ölüm görülür.
Zehirlenmenin tedavisinde Katartik olarak sodyum sülfat verilir.
Eğer kanama varsa ve protrombin zamanı normale göre iki misli daha uzunsa K vitamini tedavisi uygulanır.

Monokarboksilli Florürler

Floroasetik asidin sodyum tuzu, Türkiye’de kullanılmamaktadır.
Başlıca toksik etkisi Krebs devrini bloke etmesi sonucu oluşur.
Oksidatif enerji metabolizmasının bozulması ile MSS ve kalp etkilenir.

ANTU (α-naftil tiyoüre)

ANTU insanlarda toksisitesi oldukça az olan bir rodendisittir.
ANTU kokusuz, hafif acı lezzette, suda az çözünen bir maddedir.
ANTU’ya duyarlı türlerde başlıca toksik etkisi pulmoner kapilerleri etkileyerek masif pulmoner ödem ve plevral enfüzyona yol açması şeklinde ortaya çıkar.
Tedavide ANTU suda çözünmediği için hemen emetik verilir veya mide yıkanır.

Diğer Rodendisitler

Striknin: Strychnos nux-vomica tohumlarından elde edilen alkaloiddir. İnsanlarda da toksik etkisi konvülzan olmasına bağlıdır.
Ada Soğanı: En güvenli rodendisittir.
Talyum Sülfat: Anorganik rodendisitler arasında en toksik olanıdır.
Çinko Fosfür: Gastrointestinal sistemde mide asiti ile fosfin verir.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Herbisitler çeşitleri, etkililerine ve kullanım şekillerine göre sınıflandırılır. Sistemik herbisitler, güçlü kök sistemi olan yabani otların yok edilmesinde kullanılır.