Үйсіндер: Тарих және мәдениет

Study Notes

Үйсіндер

Тарихи кезең: Үйсіндер – б.з.д. 3-ші ғасырдан б.з. 3-ші ғасырға дейін өмір сүрген көне халық.
Географиялық орналасуы:
- Үйсіндердің территориясы қазіргі Қазақстанның оңтүстік-шығыс бөлігінің, соның ішінде Жетісу аймағына орналасты.
- Негізгі қаласы – Қызылөзек, кейінірек Чигучен немесе Көкшетау деп аталған.
Саяси құрылымы:
- Үйсіндер – мемлекеттік құрылымы бар тайпа, жоғарғы билікте хан отырады.
- Үйсін хандығы көшпелі мал шаруашылығына негізделген.
Экономика:
- Негізгі шаруашылығы мал шаруашылығы, егіншілік, сауда.
- Жергілікті шаруалар сонымен қатар аңшылықпен де айналысқан.
Мәдениеті:
- Әйелдер мен ерлер киімі: жүн, тері және өрнектерімен сәнделген.
- Үйсіндер бағзы замандардан бері мәдениет пен өнерге ерекше көңіл бөлген.
Дін және наным-сенімдер:
- Діндерінде тенгриизм: аспан құдайына табыну.
- Ата-баба рухтарын сыйлау, тәуіптер мен бақсылардың рөлі.
Этникалық құрамы:
- Үйсіндер этникалық жағынан сақ, ғұн халықтарының ұрпақтары.
- Қытай жазбаларында «Үйсіндер» (Xiongnu) деп атап көрсетілген.
Тарихи атаулар:
- Үйсіндердің ортақ тілдік және мәдени негіздері – иран тілдес.
Соңғы кезеңдер:
- Б.з. 3-ші ғасырында Үйсіндер Қаңлылармен, Ғұндармен және басқа тайпалармен араласа бастайды.
- Үйсіндер тарихы, олардың мәдениеті мен өмір салты қазақ халқына маңызды әсер етті.

Үйсіндер

Үйсіндер б.з.д. 3-ші ғасырдан б.з. 3-ші ғасырға дейін өмір сүрген ежелгі халық.
Олардың территориясы қазіргі Қазақстанның оңтүстік-шығыс бөлігін, соның ішінде Жетісу аймағын қамтыған.
Үйсіндердің негізгі қаласы Қызылөзек болған, кейінірек Чигучен немесе Көкшетау деп аталған.
Үйсіндер мемлекеттік құрылымы бар тайпа болған, жоғарғы билікте хан отырған.
Олардың хандығы көшпелі мал шаруашылығына негізделген.
Үйсіндердің негізгі шаруашылықы – мал шаруашылығы, егіншілік және сауда.
Олар аңшылықпен де айналысқан.
Үйсіндер киімдері жүн мен теріден жасалған және өрнектелген.
Олар бағзы замандардан бері мәдениет пен өнерге ерекше көңіл бөлген.
Үйсіндер аспан құдайына табынушылықпен айналысқан, яғни тенгриизм.
Олар сонымен қатар ата-баба рухтарын сыйлаған, тәуіптер мен бақсылардың рөлі маңызды болған.
Үйсіндер этникалық жағынан сақ, ғұн халықтарының ұрпақтары болып саналады.
Қытай жазбаларында оларды «Үйсіндер» (Xiongnu) деп атаған.
Олардың ортақ тілдік және мәдени негіздері иран тілдік болып табылады.
Б.з. 3-ші ғасырында Үйсіндер Қаңлылармен, Ғұндармен және басқа да тайпалармен қарым-қатынас жасаған.
Үйсіндердің тарихы, мәдениеті және өмір салты қазақ халқына маңызды әсер еткен.

Description

Үйсіндер – б.з.д. 3-ші ғасырдан б.з. 3-ші ғасырға дейін өмір сүрген көне халық. Олардың саяси құрылымы, экономикасы, мәдениеті мен діні туралы мәліметтерді зерттейміз. Бұл тест арқылы Үйсіндердің тарихи кезеңін тереңірек түсініңіз.