Typy guzów mózgu i ich opisy

Oponiaki = Zazwyczaj łagodne, rozwijają się z opon mózgowych. Glejaki = Najczęściej złośliwe i trudne w leczeniu. Guzy wtórne = Przerzuty z innych części ciała. Zapalenie opon mózgowych = Wywołane przez bakterie, grzyby.

Wścieklizna = Wirus Meningokokowe zapalenie opon = Bakterie Infekcja poprzez węch = Grzyby Toksoplazmoza = Pierwotniaki

Napady częściowe = Nie rozprzestrzeniają się, objawy zależą od umiejscowienia ogniska. Napady uogólnione pierwotne = Wywołane same z siebie, z głębi mózgowia. Napady toniczno-kloniczne = Brak świadomości, a następnie głęboki sen. Napady absencyjne = Krótkotrwały brak świadomości przy zachowaniu przytomności.

<p>Płat skroniowy = Zaburzenia świadomości. Płat ciemieniowy = Doznania czuciowe, np. niedoczulice. Płat czołowy = Symptomy ruchowe, drżenia. Pień mózgu = Napady uogólnione.</p> Signup and view all the answers

<p>Powracające bóle głowy (szczególnie rano) = Guz mózgu Napady padaczkowe = Padaczka lub guz mózgu Nadmierne, samorzutne wyładowania komórek nerwowych = Padaczka Aura przed napadem = Padaczka</p> Signup and view all the answers

<p>Tomografia komputerowa (CT) = Wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do tworzenia obrazów przekrojów mózgu. Rezonans magnetyczny (MRI) = Wykorzystuje pola magnetyczne i fale radiowe do tworzenia obrazów mózgu na podstawie zachowania protonów wodoru. Tomografia spiralna = Umożliwia stworzenie obrazu 3D. Kontrast T1 = Obraz zależy od czasu relaksacji podłużnej - tkanki o krótkim czasie T1 (np. tłuszcz) są jaśniejsze.</p> Signup and view all the answers

<p>Ustalenie losowych spinów protonów = Początkowy stan protonów wodoru przed nałożeniem pola magnetycznego. Równoległe ułożenie osi rotacji = Efekt działania silnego pola magnetycznego. Emisja impulsu radiowego = Powoduje krótkotrwałe odchylenia osi rotacji protonów. Emisja energii elektromagnetycznej = Proces powracania do losowych spinów</p> Signup and view all the answers

<p>Powolny obrót o 180 stopni = Skanowanie tkanki pod różnymi kątami przy tomografii komputerowej. Gęstość tkanki a pochłanianie energii = Im gęstsza tkanka, tym więcej energii jest pochłaniane. Interpretacja kontrastu = Jaśniejszy kontrast odpowiada gęstszej tkance. Rozdzielczość przestrzenna = W tomografii wynosi do ok. 0,5 cm3.</p> Signup and view all the answers

<p>Niska inwazyjność = Zaleta tomografii komputerowej, ale i rezonansu magnetycznego. Naświetlanie promieniowaniem jonizującym = Wada tomografii komputerowej. Słaby kontrast tkanek mózgowych = Wada tomografii komputerowej przy rozróżnianiu istoty szarej i białej. Różne obrazy T1 i T2 = Zaleta rezonansu magnetycznego</p> Signup and view all the answers

<p>Kontrast T1 = Obraz z różnic w czasie relaksacji podłużnej protonów. Kontrast T2 = Kontrast zależy od czasu relaksacji poprzecznej protonów. Tkanki jaśniejsze w T1 = Tkanki o krótkim czasie T1 takie jak tłuszcz. Czas relaksacji poprzecznej = Ważny dla kontrastu T2.</p> Signup and view all the answers

<p>Warunki specyficzne = Indywidualne doświadczenia jednostki Zmiany epigenetyczne = Zmiany w ekspresji genów niezwiązane z ich strukturą Odziedziczalność = Zmienność cechy w populacji związana z różnicami genetycznymi Efekt mnożnika = Niewielka tendencja genetyczna nasilana przez środowisko</p> Signup and view all the answers

<p>Metoda bliźniąt monozygotycznych = Badanie bliźniąt o identycznym genotypie Studia rodzinne = Porównanie cech fenotypowych wśród członków rodziny Metoda adopcyjna = Analiza podobieństw między adoptowanymi dziećmi a ich rodzicami biologicznymi i adopcyjnymi Metoda bliźniąt dizygotycznych = Badanie bliźniąt z 50% wspólnymi genami</p> Signup and view all the answers

<p>Pole magnetyczne = Powoduje ułożenie protonów w jednej osi. Impuls elektromagnetyczny = Powoduje odchylenie osi protonów. Energia elektromagnetyczna = Emitowana podczas powrotu protonów do stanu równowagi. Komputer = Tworzy obraz mózgu na podstawie mierzonych energii.</p> Signup and view all the answers

<p>Rodzice biologiczni w metodzie adopcyjnej = Wpływy genetyczne addytywne Rodzice adopcyjni w metodzie adopcyjnej = Wpływy środowiskowe Przeszacowanie odziedziczalności = Zawyżona odziedziczalność ze względu na nieuwzględnione czynniki Warunki prenatalne = Mogą się różnić nawet u bliźniąt monozygotycznych</p> Signup and view all the answers

<p>Obraz 3D = Możliwy przy tomografii spiralnej. Wykorzystanie promieniowania rentgenowskiego = Charakterystyczne dla tomografii komputerowej. Wykorzystanie protonów wodoru = Charakterystyczne dla rezonansu magnetycznego. Różnicowanie tkanek mózgowych = Trudne do wykonania przy tomografii komputerowej.</p> Signup and view all the answers

<p>Organizacja = Tworzenie nowych połączeń nerwowych Reorganizacja = Zmiana istniejących połączeń nerwowych Kompensacja = Przejmowanie funkcji uszkodzonych obszarów mózgu Neuroplastyczność = Zdolność tkanki nerwowej do zmian pod wpływem doświadczenia</p> Signup and view all the answers

<p>Promieniowanie rentgenowskie = Umożliwia generowanie obrazu mózgu w CT. Pochłanianie energii = Zależy od gęstości tkanki. Obrót o 180 stopni = Sposób zbierania danych w CT. Komputerowe przetwarzanie danych = Umożliwia konstruowanie obrazu mózgu.</p> Signup and view all the answers

<p>William James = Opisał plastyczność jako równowagę między modyfikowalnością a stabilnością Jerzy Konorski = Wprowadził koncepcję plastyczności neuronalnej na poziomie synaps Donald Hebb = Zaproponował teorię plastyczności synaptycznej Plastyczność OUN = Zdolność Ośrodkowego Układu Nerwowego do zmian strukturalnych i funkcjonalnych</p> Signup and view all the answers

<p>Plastyczność neuronalna = Zmiany strukturalne i funkcjonalne pod wpływem doświadczenia Stabilność struktury mózgu = Zachowanie integralności struktur nerwowych Modyfikowalność struktury mózgu = Podatność struktur nerwowych na zmiany Plastyczność synaptyczna = Zmiany siły połączeń między neuronami</p> Signup and view all the answers

<p>Bliźnięta monozygotyczne = Posiadają identyczny genotyp Bliźnięta dizygotyczne = Posiadają 50% wspólnych genów Studia rodzinne = Badają cechy w obrębie tej samej rodziny Metoda adopcyjna = Analizuje wpływy genetyczne i środowiskowe</p> Signup and view all the answers

<p>Badanie bliźniąt = Pozwala ocenić wpływ genów i środowiska Studia rodzinne = Pomocne w ocenie dziedziczności cech Badanie adopcyjne = Rozróżnia wpływ genów i środowiska w wychowaniu Odziedziczalność = Wskazuje, jak zmienność cechy jest związana z genetyką</p> Signup and view all the answers

<p>Wazopresyna (ADH) = Regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej Oksytocyna = Sterowanie skurczami macicy i laktacją Tyreotropina (TSH) = Pobudzanie tarczycy do produkcji hormonów Adrenokortykotropina (ACTH) = Stymulacja nadnerczy do wydzielania kortyzolu</p> Signup and view all the answers

<p>Podwzgórze = Główny ośrodek kontrolujący homeostazę Przysadka mózgowa = Wydziela kluczowe hormony regulujące funkcje organizmu Hipokamp = Wpływa na pamięć i funkcje poznawcze Kora przedczołowa = Odpowiedzialna za procesy emocjonalne</p> Signup and view all the answers

<p>Prolaktyna = Wspomaganie laktacji Hormon wzrostu (GH) = Stymulacja wzrostu kości i tkanek Hormon luteinizujący (LH) = Kontrola owulacji i produkcji testosteronu Hormon folikulotropowy (FSH) = Wspieranie dojrzewania pęcherzyków jajnikowych i plemników</p> Signup and view all the answers

<p>Homeostaza = Zdolność organizmu do utrzymywania stałego stanu równowagi Punkt nastawczy (set-point) = Optymalny poziom regulowany w organizmie Układ nerwowy = Regulacja funkcji organizmu poprzez neuronalne impulsy Układ hormonalny = Regulacja funkcji organizmu poprzez hormony</p> Signup and view all the answers

<p>Ćwiczenia aerobowe = Zwiększenie objętości hipokampa Intensywne ćwiczenia fizyczne = Poprawa połączeń w układach mózgowych odpowiadających za emocje Wysoka wydolność sercowo-naczyniowa = Lepsze wyniki w testach inteligencji Regularne ćwiczenia = Zwiększenie objętości istoty szarej w mózgu</p> Signup and view all the answers

<p>Endorfiny = Naturalne środki przeciwbólowe Melanotropina (MSH) = Regulacja pigmentacji skóry Kortyzol = Ważny w procesach stresowych i metabolizmie Wazopresyna = Wpływa na ciśnienie krwi</p> Signup and view all the answers

<p>Wazopresyna = Płat tylny przysadki Oksytocyna = Płat tylny przysadki Hormon wzrostu (GH) = Płat przedni przysadki Tyreotropina (TSH) = Płat przedni przysadki</p> Signup and view all the answers

<p>Glikemia = Stężenie glukozy we krwi pH krwi = Stały parametr regulowany w homeostazie Regulator = Układ nerwowy lub hormonalny Podwzgórze = Koordynuje pracę przysadki</p> Signup and view all the answers

<p>Procesowanie emocji = Połączenia w układach mózgowych Funkcje poznawcze = Objętość hipokampa Wzrost kości i tkanek = Hormon wzrostu Pigmentacja skóry = Melanotropina</p> Signup and view all the answers

<p>Hormon tyreotropowy (TSH) = Tarczyca Hormon adrenokortykotropowy (ACTH) = Nadnercza Hormon luteinizujący (LH) = Jajniki/jądra Hormon folikulotropowy (FSH) = Jajniki/jądra</p> Signup and view all the answers

<p>Odbudowa obszaru = Ograniczona regeneracja uszkodzonych struktur mózgowych. Przejęcie funkcji przez sąsiednie obszary = Sąsiadujące obszary mózgu przejmują zadania uszkodzonego obszaru. Przejęcie funkcji przez drugą półkulę = Analogiczne obszary w drugiej półkuli przejmują funkcje, szczególnie językowe. Plastyczność międzymodalna = Reorganizacja funkcji zmysłowych w odpowiedzi na uszkodzenie lub brak rozwoju zmysłu.</p> Signup and view all the answers

<p>Wiek pacjenta = Młodsze osoby mają większe zdolności regeneracyjne. Ręczność = Osoby leworęczne mogą wykazywać większy potencjał regeneracyjny. Rozległość uszkodzenia = Im większe uszkodzenie, tym mniejsza zdolność do regeneracji. Inteligencja i status socjoekonomiczny = Wyższy poziom inteligencji i lepszy status socjoekonomiczny sprzyjają regeneracji.</p> Signup and view all the answers

<p>Usunięcie lewej półkuli u dziecka = Prawa półkula może przejąć funkcje językowe lewej. Usunięcie lewej półkuli u dorosłego = Możliwe zachowanie rozumienia prostych wypowiedzi, utrata funkcji złożonych. Zdolność czytania i pisania po hemisferektomii u dorosłego = Utrata lub ograniczenie tych zdolności. Rozwój zdolności mowy po hemisferektomii u dziecka = Szansa na normalny rozwój mowy dzięki przejęciu przez prawą półkulę.</p> Signup and view all the answers

<p>Kończyna fantomowa = Wrażenie istnienia amputowanej kończyny. Ból fantomowy = Silny ból w miejscu nieistniejącej kończyny. Plastyczność mózgu po amputacji = Zmiana reprezentacji czuciowo-ruchowej w korze somatosensorycznej. Niepełne wygaszenie sygnałów nerwowych = Generowanie impulsów przez neurony związane z amputowaną kończyną interpretowane jako ból.</p> Signup and view all the answers

<p>Terapia lustrzana = Wykorzystanie lustra do stworzenia iluzji obecności kończyny. Aktywacja neuronów lustrzanych = Reakcja neuronów na obserwację ruchu zdrowej kończyny. Resetowanie nieprawidłowych wzorców neuronalnych = Pomoc w przywróceniu normalnego funkcjonowania układu nerwowego po amputacji. Oszukiwanie mózgu = Wykorzystanie iluzji wzrokowej, aby mózg poczuł, że kończyna funkcjonuje normlanie, a tym samym zmniejszenie bólu.</p> Signup and view all the answers

<p>Zaburzenia czucia = Zmiany w reprezentacji czuciowej ciała po amputacji Ból fantomowy, = Interpretacja sygnałów nerwowych generujących odczuwanie bólu nieistniejacej kończyny. Reorganizacja po uszkodzeniu dróg wzrokowych = Przejmowanie funkcji wzrokowych przez inne obszary mózgu Plastyczność międzymodalna = Zdolność mózgu do reorganizacji funkcji zmysłowych w odpowiedzi na uszkodzenie zmysłu.</p> Signup and view all the answers

<p>Deficyty we wczesnym dzieciństwie (0-3 r.ż.) = Znaczące zakłócenia rozwoju. Zakłócenia rozwoju = Potencjalne trwałe deficyty. Wiek pacjenta a regeneracja mózgu = Młodsze osoby mają większy potencjał regeneracyjny. Płeć, ręczność a regeneracja mózgu = Osoby leworęczne mogą mieć większy potencjał regeneracyjny</p> Signup and view all the answers

<p>Reorganizacja funkcji = Zdolność mózgu do adaptacji funkcji w odpowiedzi na uszkodzenia lub doświadczenia. Reprezentacja czuciowo-ruchowa = Obrazy ciała i ruchu w korze somatosensorycznej. Neurony lustrzane = Neurony aktywowane zarówno podczas wykonywania czynności, jak i obserwacji jej wykonania przez inną osobę. Kora somatosensoryczna = Obszar mózgu odpowiedzialny za przetwarzanie informacji czuciowych.</p> Signup and view all the answers

<p>Śpiączka = Kompletne pozbawienie przytomności i świadomości, zwykle ustępuje po 2–4 tygodniach. Stan wegetatywny = Zachowany rytm czuwania, brak świadomości, spontaniczne reakcje fizjologiczne. Stan minimalnej świadomości = Minimalne oznaki kontaktu, np. wodzenie oczami, reakcja śmiechem. Pełna przytomność = Zdolność do zdawania sobie sprawy z otoczenia i reagowania na nie.</p> Signup and view all the answers

<p>Platon = Dusza uwięziona w ciele. Arystoteles = Dusza to najdoskonalsza forma ciała, serce jest ośrodkiem przeżyć. Hipokrates = Mózg odpowiada za wszystkie funkcje umysłowe i doświadczenia. Kartezjusz = Dualizm substancji: umysł i ciało to odrębne byty.</p> Signup and view all the answers

<p>Nemezjusz = Koncepcja komorowa mózgu: I komora – zmysły i wyobraźnia. Św. Augustyn = Koncepcja komorowa mózgu: II komora – ocena, przewidywanie, wyjaśnianie. Trzeci myśliciel = Koncepcja komorowa mózgu: III komora – pamięć. Brak = Nie ma przypisanego myśliciela</p> Signup and view all the answers

<p>Dualizm substancji = Umysł i ciało to dwie odrębne substancje. Monizm idealistyczny = Rzeczywistość ma charakter duchowy. Monizm materialistyczny = Istnieje tylko materia, procesy psychiczne są identyczne z fizycznymi. Behawioryzm = Skupienie na bodźcach i reakcjach.</p> Signup and view all the answers

<p>Glasgow Coma Scale = Skala do oceny poziomu świadomości (ocena otwierania oczu, reakcji werbalnych i ruchowych). Afazja = Zaburzenia mowy wynikające z uszkodzeń mózgu. fMRI = Metoda wykorzystywana do wykrywania aktywności mózgowej. Problem psychofizyczny = Zagadnienie dotyczące związku między umysłem a ciałem.</p> Signup and view all the answers

<p>Badania Owena (2006) = Wykorzystanie fMRI do wykrywania aktywności mózgowej u pacjentów w stanie wegetatywnym. Wyobrażenia gry w tenisa = Aktywacja dodatkowych pól ruchowych. Wędrówki po domu = Aktywacja hipokampu. Badania zachowania = Badanie reakcji pacjenta na różne czynniki zewnętrzne</p> Signup and view all the answers

<p>Stan przytomności = Regulowany rytmem okołodobowym. Świadomość = Zdawanie sobie sprawy z rzeczywistości. Subiektywny aspekt aktywności mózgu = Sposób, w jaki mózg generuje stany wewnętrzne. Brak przytomności = Brak reakcji na bodźce zewnętrzne.</p> Signup and view all the answers

<p>Umysł (wg Kartezjusza) = Niepodzielny, niematerialny, wieczny. Ciało (wg Kartezjusza) = Rozciągłe, materialne, podlegające zniszczeniu. Szyszynka (wg Kartezjusza) = Punkt styku umysłu i ciała. Monizm = Pogłąd, wg którego istnieje tylko jedna substancja (duchowa lub materialna).</p> Signup and view all the answers