Тусгай хэрэгцээт хүмүүсийн сэтгэл судлал

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Тусгай хэрэгцээт боловсролын зорилго юу вэ?

Мөнгө олох боломжийг бий болгох

Ажлын байр олоход туслах

Хүүхдүүдийг эрүүлжүүлэх

Нийгмийн хэвшилд дасан зохицох (correct)

Хөгжлийн бэрхшээлийг тодорхойлоход аль хандлага амжилттай вэ?

Удирдлага зохион байгуулалт

Зар сурталчилгаа

Судалгааны хандлага

Анагаах ухааны хандлага (correct)

Хөгжлийн бэрхшээлд хамаарах ямар төрлийн бэрхшээл байдаг вэ?

Санхүүгийн бэрхшээл

Сэтгэл зүйн бэрхшээл (correct)

Техникийн бэрхшээл

Байгаль орчны бэрхшээл

Хосолсон бэрхшээл гэж юу вэ?

Хоёр буюу түүнээс олон төрлийн бэрхшээл хосолсон тохиолдол Signup and view all the answers

Олдмол бэрхшээлд ямар шалтгаан байдаг вэ?

Ажиллах явцад гарсан осол Signup and view all the answers

Харааны бэрхшээл нь юу гэсэн үг вэ?

Харааны эрхтний үйл ажиллагааны хязгаарлагдмал байдал Signup and view all the answers

Медикал хандлагын төлөөлөгчид хэн бэ?

Рене Лаеннек Signup and view all the answers

Харааны бэрхшээлийн төрөл юунд хамаарах вэ?

Нүдний харааны бүрэн алдагдал Signup and view all the answers

Нийгмийн хандлага хөгжлийн бэрхшээлийг хэрхэн тодорхойлдог вэ?

Нийгмийн ялгаварлалаар Signup and view all the answers

Төрөлхийн бэрхшээлд ямар жишээ орно вэ?

Дауны синдром Signup and view all the answers

Биопсихологийн загварын төвлөрөл юу вэ?

Хувь хүний физиологи, сэтгэлзүй, нийгмийн оролцоо Signup and view all the answers

Функциональ загварын зорилго юу вэ?

Нийгмийн орчинд амьдрахад шаардлагатай чадваруудыг хөгжүүлэх Signup and view all the answers

Тусгай хэрэгцээт сэтгэл зүйн асуудлуудын нэг нь юу вэ?

Тусгаарлагдал Signup and view all the answers

Нийгмийн ялгаварлал нь хүнтэй ямар байдлаар нөлөөлдөг вэ?

Бүтэн бус гэж үзэх Signup and view all the answers

Сэтгэл зүйчид ХБ-тэй хүмүүст ямар харилцаа хөгжүүлэх хэрэгтэй вэ?

Итгэл төрүүлэх харилцаа Signup and view all the answers

Ажил мэргэжлийн сэргээн засахын гол бүрэлдэхүүн хэсэг юу вэ?

Чадамжийн үнэлгээ Signup and view all the answers

Сэтгэлзүйн стресс гэдэг нь юунд хүргэдэг вэ?

Урам хугарах Signup and view all the answers

ХБ-тэй хүнтэй ажиллахад шаардлагатай ямар чадвар байдаг вэ?

Эерэг хандлага Signup and view all the answers

Функциональ загвар хэрхэн бэрхшээлийг тодорхойлдог вэ?

Өдөр тутмын үйл ажиллагаанд нөлөөлж Signup and view all the answers

Бэрхшээлийг тухайн хүний амьдралд нөлөөлөхөд юу шаардагддаг вэ?

Нийгмийн дэмжлэг Signup and view all the answers

Харааны бэрхшээлтэй хүний ямар онцлог шинж чанар илрэх магадлалтай вэ?

Бусад мэдрэхүй илүү хөгжсөн байж болно Signup and view all the answers

Сонсголын бэрхшээлтэй хүний ямар шинж чанар түгээмэл байдаг вэ?

Нийгмийн оролцоонд саад болох Signup and view all the answers

Харилцаанд бэрхшээлтэй хүмүүсийг дэмжихийн тулд юу хийх шаардлагатай вэ?

Бие даасан байдлыг дэмжих Signup and view all the answers

Харааны хэсэгчилсэн алдагдлын шалтгаан юу вэ?

Гэмтэл болон нүдний өвчин Signup and view all the answers

Аутизмын хүрээний эмгэгийг оношлоход ямар үндсэн шинж тэмдгүүд байдаг вэ?

Мэдрэмтгий байдлын хомсдол Signup and view all the answers

Сонсголын бүрэн алдагдал гэдэг нь ямар байдал вэ?

Сонсголгүй байдал Signup and view all the answers

Аутизмын хүрээний эмгэгийг 3 түвшинд хэрхэн ангилдаг вэ?

Хөнгөн, дунд, хүнд Signup and view all the answers

Харилцааны итгэлийг нэмэгдүүлэхийн тулд ямар арга хэмжээ авах вэ?

Сэтгэл зүйн зөвлөгөө өгөх Signup and view all the answers

Тусгай хэрэгцээт хүн гэж хэнийг хэлдэг вэ?

Бие махбодын бэрхшээлтэй хүмүүсийг Signup and view all the answers

Сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүсийн нийгмийн оролцоог дэмжихийн тулд юу хийх хэрэгтэй вэ?

Сонсголын туслах төхөөрөмжийг ашиглах Signup and view all the answers

Тусгай хэрэгцээт иргэдийн сэтгэл зүйн онцлогууд дунд хамгийн чухал нь юу вэ?

Сэтгэл хөдлөлийн хариу үйлдэл Signup and view all the answers

Оюуны хомсдол юунаас үүсдэг вэ?

Танин мэдэхүйн хөгжлийн доголдлоос Signup and view all the answers

Өнгө ялгах чадваргүй байдал нь ямар байдлыг илэрхийлдэг вэ?

Өнгөний сохор байдал Signup and view all the answers

Аутизмын хүрээгийн хөнгөн түвшний онцлог юу вэ?

Хөнгөн дэмжлэг шаардлагатай Signup and view all the answers

Тусгай сэтгэл судлалын түүхэн хөгжлийн үе шатуудын нэг нь юу вэ?

Сэргээн засалтын үндэс суурийг тавих Signup and view all the answers

Хэл ярианы бэрхшээл нь юуны тухай яригддаг вэ?

Ярих, сонсох, ойлгох чадвар хязгаарлагдсан Signup and view all the answers

Оюуны хомсдолтой хүүхэд ямар онцлогтой вэ?

Танин мэдэхүйн саатал илэрдэг Signup and view all the answers

Тусгай хэрэгцээт хүмүүсийн харилцааны онцлог юу вэ?

Хэл ярианы бэрхшээлтэй байх Signup and view all the answers

Сонсголын хэсэгчилсэн алдагдлын шалтгаан юу вэ?

Жирэмсний үеийн халдвар Signup and view all the answers

Аутизмын хүрээний эмгэгийн гол шалгуур юу вэ?

Нийгмийн харилцааны саатал Signup and view all the answers

Дунд түвшний аутизмын хүрээгийн эмгэгийн онцлог юу вэ?

Илүү их дэмжлэг шаардлагатай Signup and view all the answers

Тусгай сэтгэл судлалын онцлог хандлагуудын нэг нь юу вэ?

Сэтгэл зүйн хандлага Signup and view all the answers

Оюун ухааны бэрхшээлд ямар тохиолдлууд ордог вэ?

Оюуны хөгжлийн саатал Signup and view all the answers

The signs of ADHD must last for how long to be considered for diagnosis?

6 сар Signup and view all the answers

Аутизмын хүрээний эмгэг ямар төрлийн шинж тэмдгүүдийг агуулдаг вэ?

Мэдрэхүйн мэдрэмжийн хомсдол Signup and view all the answers

Тусгай хэрэгцээт хүмүүсийн сэтгэл зүйн хувьд юу нь чухал вэ?

Өөртөө итгэх итгэл Signup and view all the answers

Бие махбодын бэрхшээлд ямар жишээ ордог вэ?

Сонсгол, хараа, хөдөлгөөний бэрхшээл Signup and view all the answers

Мэдрэлийн хөгжлийн эмгэгийн хувьд хамгийн чухал хүчин зүйл нь юу вэ?

Оюун ухааны хөгжил Signup and view all the answers

Тусгай хэрэгцээт хүмүүст нийгмийн орчны бэрхшээлд ямар жишээ ордог вэ?

Ярианы бэрхшээл Signup and view all the answers

ХБ-тэй иргэдийн сэргээн засах үйлчилгээний зорилго нь юунд оршдог вэ?

Дээрх бүх зүйлд Signup and view all the answers

Нийгмийн сэргээн засалтад ямар төрлийн боловсрол ордог вэ?

Тусгай боловсрол Signup and view all the answers

Бэрхшээлийн хэлбэрт тохируулан заах арга зүйд юу багтдаг вэ?

Брайль үсэг ашиглах Signup and view all the answers

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) нь юунд тусалдаг вэ?

Бэрхшээлийг хүлээн зөвшөөрөхөд Signup and view all the answers

Тусгай хэрэгцээт иргэдийн сэтгэл зүйн дасан зохицолтын үе шатууд дотор юу байхгүй вэ?

Сэтгэл хөдлөлийн хямрал Signup and view all the answers

ХБ-тэй иргэдийн сэтгэл зүйн дасан зохицолтод ‘үгүйсгэл’ нь ямар үүрэгтэй вэ?

Сэтгэл санааг түр зуур хамгаалах Signup and view all the answers

Сэтгэл заслын дэмжлэгийн аль нь зөв вэ?

Зөвлөгөө өгөх Signup and view all the answers

ХБ-тэй иргэдийн нийгмийн сэргээн засалтын аль нь ажлын байран дээр хэрэгжүүлэх шаардлагатай вэ?

Хувь хүний чадварт тохирсон ажлын байр санал болгох Signup and view all the answers

ХБ-тэй иргэдийн амьдралын чанарыг сайжруулахын тулд ямар стратеги боловсруулдаг вэ?

Чадавхижих стратеги Signup and view all the answers

ХБ-тэй иргэдийн хувьд орчны хүртээмж гэж юу вэ?

Тэдний хэрэгцээнд нийцсэн дэд бүтэц Signup and view all the answers

Study Notes

Тусгай хэрэгцээт хүмүүс гэдэг нь бие махбодын, сэтгэл зүйн, оюуны болон нийгмийн үйл ажиллагаанд бэрхшээлтэй хүмүүс юм.
Тэдэнд нөхцөл байдлыг даван туулахад нэмэлт дэмжлэг шаардлагатай.
Бие махбодын бэрхшээлүүд: хараа, сонсгол, хөдөлгөөний бэрхшээл зэрэг орно.
Оюуны бэрхшээлүүд: оюуны хөгжлийн саатал, аутизм зэрэг орно.
Сэтгэл зүйн бэрхшээлүүд: сэтгэл гутрал, сэтгэцийн эмгэгүүд зэрэг орно.
Нийгмийн бэрхшээлүүд: хэл ярианы бэрхшээл, нийгэмшилд бэрхшээлтэй байх зэрэг орно.
Тусгай хэрэгцээт хүмүүсийн сэтгэл хөдлөлийн хариу үйлдэл нь заримдаа удирдахад бэрх байдаг. Энэ нь тэдэнд тохиолдсон хүнд бэрхшээлийн улмаас үүсдэг.
Нийгмийн ялгаварлал, бэрхшээлийн улмаас тэдний өөртөө итгэх итгэл нь бага байж болно.
Хэл, харилцааны бэрхшээлүүд нь нийгэмшихэд саад болдог.
Зарим тусгай хэрэгцээт хүмүүс бэрхшээлийг даван туулж, онцгой чадвар эзэмшиж чаддаг.
Тусгай сэтгэл судлал бол хөгжлийн хязгаарлалттай хүмүүсийн сэтгэл зүй, боловсрол, нийгмийн оролцоог судлах шинжлэх ухааны нэг салбар юм.
Тусгай сэтгэл судлалын судалгаа эртний Грек, Ром үеэс эхэлсэн ч орхигдуулж байсан.
XIX зууны үед Жан Марк Гаспар Иттар, Мария Монтессори нарын ажлын үр дүнд тусгай сургалт, тусгай боловсролын үндэс суурь тавигджээ.
ХХ зуунд тусгай сэтгэл судлалын судалгаанууд хөгжиж, хөгжлийн хязгаарлалттай хүмүүсийн нийгмийн болон боловсролын оролцоог дэмжих чиглэлээр ажиллаж эхэлсэн.
Сэтгэл зүйн, нийгмийн болон боловсролын хандлагууд: тусгай хэрэгцээт хүмүүсийн сэтгэл зүйн хэрэгцээг ойлгох, нийгмийн ялгаварлалгүй орчин, оролцоог дэмжих, тусгай хэрэгцээт хүмүүст зохицсон сургалтын төлөвлөгөөг боловсруулах орно.
Тусгай хэрэгцээт боловсрол бол хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд, насанд хүрсэн хүмүүст зориулсан хэрэгцээнд нь тохируулсан боловсролын хэлбэр юм.
Зорилго нь: сургалт, боловсролд оролцох боломжийг нэмэгдүүлэх, хувь хүний авьяас чадварыг хөгжүүлэх, нийгмийн орчинд амжилттай дасан зохицох ур чадвартай болоход туслах, өөрийгөө хөгжүүлэх, өөртөө итгэх итгэлийг нэмэгдүүлэх юм.
Хөгжлийн бэрхшээл (ХБ) гэдэг нь медикал, нийгмийн болон холимог хандлагуудаар судалдаг.
Хөгжлийн бэрхшээлийг ДЭМБ (Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага) нь бие махбодын, оюуны, сэтгэлзүйн, нийгмийн оролцооны бэрхшээлүүд гэж ангилдаг.
Төрөлхийн бэрхшээлүүд бол эхийн хэвлийд үүсдэг, төрөх үед эсвэл төрөх үйл явцтай холбоотой байдаг.
Олдмол бэрхшээлүүд бол амьдралын хэтийн үйл явц, өвчин, гэмтэл, гэлтгээр үүсдэг.
Харааны бэрхшээл нь харааны эрхтний үйл ажиллагааны хязгаарлалт эсвэл алдагдал юм. Энэ нь төрөлхийн эсвэл олдмол байж болно.
Сонсголын бэрхшээл нь чихний үйл ажиллагааны хязгаарлалт эсвэл алдагдал юм.
Хэл, ярианы бэрхшээл нь ярих, сонсох, ойлгох, харилцах чадварт хязгаарлалт юм.
Хөдөлгөөний бэрхшээл нь хөдөлгөөний эрхтний үйл ажиллагаа нь хязгаарлагдсан эсвэл буурсан байдлыг хэлнэ.
Сэтгэцийн бэрхшээл нь хүний сэтгэл зүй, оюун, зан байдал, харилцааны хэвийн үйл ажиллагаанд саад учруулдаг сэтгэл зүйн эмгэгүүд юм.
Оюуны хомсдол нь оюуны хөгжлийн хоцрогдол бөгөөд нийгмийн дасан зохицох чадварт нөлөөлдөг.
Аутизмын хүрээний эмгэг нь мэдрэлийн хөгжлийн эмгэг бөгөөд нийгмийн харилцаа, харилцан үйлчлэл, зан үйлийн хэв маягийн хэмхэмжээтэй харилцаанд саатал үзүүлдэг.
Тархины саажилт гэдэг нь тархины хөгжлийн эмгэг бөгөөд хөдөлгөөн болон булчингийн хяналтанд нөлөөлдөг.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Энэхүү сорил нь тусгай хэрэгцээт хүмүүсийн бэрхшээлийг ойлгож, тэдний сэтгэл зүй, боловсрол, нийгмийн оролцоог судлахад чиглэнэ. Бие махбодын, оюуны, сэтгэл зүйн болон нийгмийн бэрхшээлүүдийг онцолж, нэмэлт дэмжлэг шаардлагатай байдлыг хэлэлцэнэ.