Podcast
Questions and Answers
Тұрақты тіркестер – бұл сөздердің орнын ауыстыруға болатын тіркестер.
Тұрақты тіркестер – бұл сөздердің орнын ауыстыруға болатын тіркестер.
False (B)
Мақал мен мәтелдің мазмұны мен құрылымы бірдей.
Мақал мен мәтелдің мазмұны мен құрылымы бірдей.
False (B)
Мақалдар көбіне жай сөйлемге құрылады.
Мақалдар көбіне жай сөйлемге құрылады.
False (B)
Мәтелдерде істің себебі айтылмайды, тек салдары ғана беріледі.
Мәтелдерде істің себебі айтылмайды, тек салдары ғана беріледі.
Signup and view all the answers
Екі иығына екі кісі мінгендей деген тіркес денелі, тұлғалы деген мағынада қолданылады.
Екі иығына екі кісі мінгендей деген тіркес денелі, тұлғалы деген мағынада қолданылады.
Signup and view all the answers
Аяғы аяғына жұқпады тіркесі шапшаң жүрді деген ұғымда болуы мүмкін.
Аяғы аяғына жұқпады тіркесі шапшаң жүрді деген ұғымда болуы мүмкін.
Signup and view all the answers
Тұрақты тіркестер тек мақал-мәтелдерден тұрады.
Тұрақты тіркестер тек мақал-мәтелдерден тұрады.
Signup and view all the answers
Көп түкірсе – көл деген тіркес мақалға жатады.
Көп түкірсе – көл деген тіркес мақалға жатады.
Signup and view all the answers
Тұрақты тіркестердің барлық сөзі тыңдағанда олардың мағынасы бірден түсінікті болады.
Тұрақты тіркестердің барлық сөзі тыңдағанда олардың мағынасы бірден түсінікті болады.
Signup and view all the answers
Егер ісім өнсін десең, еңбек ет деген сөйлем мақал болып табылады.
Егер ісім өнсін десең, еңбек ет деген сөйлем мақал болып табылады.
Signup and view all the answers
Study Notes
Тұрақты тіркестер (Фразеологизмдер)
- Екі немесе одан да көп сөздің тіркесуі арқылы жасалатын, құрамындағы сөздердің орнын ауыстыруға келмейтін, бәрі тұтасып бір мағынаға ие болатын, бір сөйлем мүшесінің қызметін атқаратын тіркестер - тұрақты тіркестер (фразеологизмдер) деп аталады.
- Мысалы, "Екі иығына екі кісі мінгендей" тұрақты тіркесі денелі, тұлғалы, иықты деген бір ғана мағынаны білдіреді.
- "Аяғы аяғына жұқпады" тұрақты тіркесі шапшаң, тез жүрді деген ұғымда қолданылады.
Мақал-мәтелдер
- Мақал-мәтелдер де тұрақталған, қалыптасқан сөздер тобы болып саналады.
- Мақал-мәтелдердегі сөздердің де орнын басқа сөздермен алмастыруға келмейді.
Мақал мен мәтелдің айырмашылықтары
- Мақалдың мазмұнында істің себебі мен салдары бірге айтылып, шарты мен нәтижесі қатар беріледі.
- Мысалы: "(Егер) ісім өнсін десең, (онда) еңбек ет".
- Мәтелде істің салдары айтылып, себебі айтылмайды.
- Мысалы: "Сабыр түбі – сары алтын".
Құрылымдық айырмашылықтар
- Мақал құрылысы жағынан көбіне құрмалас сөйлем болып келеді.
- Мысалы: "Еңбек етпесең, елге өкпелеме; егін екпесең, жерге өкпелеме".
- Мәтел құрылысы жағынан көбінесе жай сөйлемге құрылады.
- Мысалы: "Көп түкірсе – көл", "Басқа пәле тілден".
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бұл тестте тұрақты тіркестер мен мақал-мәтелдер туралы сұрақтар берілген. Тұрақты тіркестердің мағынасы мен құрылымдық айырмашылықтары, сонымен қатар мақал мен мәтелдің ерекшеліктері тексеріледі.
