Podcast
Questions and Answers
Темужін моңғолдардың барлық тайпаларын біріктіріп, 1206 ж. оны ______ хан деп жариялайды.
Темужін моңғолдардың барлық тайпаларын біріктіріп, 1206 ж. оны ______ хан деп жариялайды.
Шыңғыс
Шыңғыс хан әскери-ұйымдастыру принципін ______ құрылыстың негізі етіп алады.
Шыңғыс хан әскери-ұйымдастыру принципін ______ құрылыстың негізі етіп алады.
мемлекеттік
Елдің бүкіл жері мен халқын үш әскери әкімшілік ______ бөліп, он мың адамнан тұратын бірнеше түмгелер болды.
Елдің бүкіл жері мен халқын үш әскери әкімшілік ______ бөліп, он мың адамнан тұратын бірнеше түмгелер болды.
округке
Шыңғыс хан қытайдан көптеген ______, қамал бұзатын машиналарын алған.
Шыңғыс хан қытайдан көптеген ______, қамал бұзатын машиналарын алған.
Моңғол шапқыншылығы Жетісу арқылы ______ алуға бағытталды.
Моңғол шапқыншылығы Жетісу арқылы ______ алуға бағытталды.
1219 ж. күзінде Шыңғыс хан зор армияны Жетісу арқылы ______ аттандырды.
1219 ж. күзінде Шыңғыс хан зор армияны Жетісу арқылы ______ аттандырды.
Отырар 6 ай бойы ______ қарсыласты.
Отырар 6 ай бойы ______ қарсыласты.
Қараджа түн ішінде ______ ашып жіберіп, моңғолдарға өтіп кетті.
Қараджа түн ішінде ______ ашып жіберіп, моңғолдарға өтіп кетті.
Шыңғыс хан Бұхара мен Самарқанд арасындағы жолда ______ қаласын қорғады.
Шыңғыс хан Бұхара мен Самарқанд арасындағы жолда ______ қаласын қорғады.
1220 ж. 4 сәуірде моңғолдар ______ алды.
1220 ж. 4 сәуірде моңғолдар ______ алды.
1219—1221 жылдары Шыңғыс хан әскері _________ ойрандады.
1219—1221 жылдары Шыңғыс хан әскері _________ ойрандады.
Моңғол әскері 1222 жылы __________ кірді.
Моңғол әскері 1222 жылы __________ кірді.
Шыңғыс хан ендігіндегі жерлерді _______ бөліп берді.
Шыңғыс хан ендігіндегі жерлерді _______ бөліп берді.
Алтын Орда халқы этникалық жағынан __________ болған жоқ.
Алтын Орда халқы этникалық жағынан __________ болған жоқ.
Алтын Орда орталығы __________ болды.
Алтын Орда орталығы __________ болды.
Ислам діні Өзбек хан тұсында _________ дінге айналды.
Ислам діні Өзбек хан тұсында _________ дінге айналды.
Алтын Орда құрамына __________ жерлер енді.
Алтын Орда құрамына __________ жерлер енді.
Алтын Орда хандары Беркеден бастап ____________ деп есептеді.
Алтын Орда хандары Беркеден бастап ____________ деп есептеді.
1380 жылы ____________ Алтын Орда нояны Мамайға қарсы шабуыл жасады.
1380 жылы ____________ Алтын Орда нояны Мамайға қарсы шабуыл жасады.
Алтын Орда құлауын тездеткен оқиға ____________ болды.
Алтын Орда құлауын тездеткен оқиға ____________ болды.
15 ғасырға қарай ______________________________ бюджеттен өзар жұмыстарды жүргізе бастады.
15 ғасырға қарай ______________________________ бюджеттен өзар жұмыстарды жүргізе бастады.
Ауыл шаруашылығынан түсетін салық _________________________ болды.
Ауыл шаруашылығынан түсетін салық _________________________ болды.
Шыңғыс әулетінен тараған сұлтандар ___________ құқын сақтап қалды.
Шыңғыс әулетінен тараған сұлтандар ___________ құқын сақтап қалды.
Алтын Орда ___________ құрылғаннан кейін де бақыланатыны болды.
Алтын Орда ___________ құрылғаннан кейін де бақыланатыны болды.
Flashcards
Моңғолдардың құрылтайы
Моңғолдардың құрылтайы
Темужінді 1206 жылы моңғолдардың әміршісі етіп жариялаған құрылтай. Бұл оқиға моңғол империясының құрылуының бастауы болды.
Шыңғыс ханның әскери ұйымдастыру принципі
Шыңғыс ханның әскери ұйымдастыру принципі
Шыңғыс хан әскерін ұйымдастыру принципі. Әскер он қанат (барунғар), сол қанат (жоңғар) және орталық (гол) деп үш бөлікке бөлінген.
Түмен (түм)
Түмен (түм)
Шыңғыс ханның қол астындағы ең үлкен әскери бөлімдер. Әрбір түменде он мың адам болған.
Жетісу жорығы
Жетісу жорығы
Signup and view all the flashcards
Хорезм шахы Мұхаммед
Хорезм шахы Мұхаммед
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханның Орта Азияға жорығы
Шыңғыс ханның Орта Азияға жорығы
Signup and view all the flashcards
Отырар
Отырар
Signup and view all the flashcards
Шағатай
Шағатай
Signup and view all the flashcards
Үгедей
Үгедей
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханның әскери стратегиясы
Шыңғыс ханның әскери стратегиясы
Signup and view all the flashcards
Қай қалалар Шыңғыс ханның әскеріне қарсылық көрсетті?
Қай қалалар Шыңғыс ханның әскеріне қарсылық көрсетті?
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханның 1221 жылдан бастап жаулап алған жерлері?
Шыңғыс ханның 1221 жылдан бастап жаулап алған жерлері?
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханның әскерін басқарған екі басшы?
Шыңғыс ханның әскерін басқарған екі басшы?
Signup and view all the flashcards
Қалқа өзеніндегі шайқас қай жылы болған?
Қалқа өзеніндегі шайқас қай жылы болған?
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханның мұрагерлерінің билігіндегі территория ?
Шыңғыс ханның мұрагерлерінің билігіндегі территория ?
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханның үлкен ұлы кім?
Шыңғыс ханның үлкен ұлы кім?
Signup and view all the flashcards
Жошының билігіндегі мемлекет қалай аталады ?
Жошының билігіндегі мемлекет қалай аталады ?
Signup and view all the flashcards
Алтын Орданың орталығы қайда орналасқан?
Алтын Орданың орталығы қайда орналасқан?
Signup and view all the flashcards
Алтын Орданың тәуелсіздігін жариялаған хан кім еді?
Алтын Орданың тәуелсіздігін жариялаған хан кім еді?
Signup and view all the flashcards
Алтын Орда халқының этникалық құрамы қалай болды?
Алтын Орда халқының этникалық құрамы қалай болды?
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханның құқық нормалары қалай аталады?
Шыңғыс ханның құқық нормалары қалай аталады?
Signup and view all the flashcards
Моңғолдардың Қазақстанда енгізген салығы қандай?
Моңғолдардың Қазақстанда енгізген салығы қандай?
Signup and view all the flashcards
Шыңғыс ханнан кейін хан болу құқығы кімде болды?
Шыңғыс ханнан кейін хан болу құқығы кімде болды?
Signup and view all the flashcards
Моңғолдардың билігі Қазақстанда қанша уақыт сақталды?
Моңғолдардың билігі Қазақстанда қанша уақыт сақталды?
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Шыңғыс ханның билігі мен Алтын Орданың құрылуы
- 1206 жылы Онан өзенінің жағасында Шыңғыс хан моңғолдардың әміршісі болып сайланды.
- Шыңғыс хан моңғол мемлекетін әскери-ұйымдастыру принципіне негіздеп құрды.
- Ел үш әскери әкімшілік округке (он қанат, сол қанат, орталық) бөлінді, әр округте он мың адамнан тұратын түмдер болды.
- Қытайдан қару-жарақ пен қамал бұзатын машиналардың дайындарын алып, моңғол әскерінің жабдығын жақсарды.
- Моңғолдар Қазақстан мен Орта Азияға Жетісу арқылы жорық жасады.
- Найман ханы Күшлік ханды жеңіп, Жетісуды басып алды.
- 1219 жылы 150 мың адамнан тұратын моңғол әскері Хорезм мемлекетіне жорыққа аттанды.
- Моңғол әскері Отырар, Бұхара, Самарқанд сияқты қалаларды басып алды.
- Отырар 6 ай бойы қарсыласты.
- Орта Азия қалалары қарсылық көрсетсе де, моңғол әскерінің күшіне шыдай алмады.
- 1221 жылы шабуыл Хорасан, Ауғанстан және Солтүстік Үндістанға ауысты.
- Моңғолдар Солтүстік Иранды, Кавказды басып алды, қыпшақтар мен орыстарды жеңді.
- 1224 жылы Шыңғыс хан Ертіс өзені бойындағы ордасына қайта оралды.
- 1219-1224 жылдар аралығында Қазақстан мен Орта Азия моңғол империясының құрамына кірді.
- Шыңғыс хан жаулап алған жерлерді балаларына бөліп берді.
- Жошыға Ертістен Орал тауларына дейінгі жер, Орта Азияның кейбір жерлері берілді.
- Алтын Орда (Көк Орда) моңғол империясының ұлысы болды, кейін дербес мемлекетке айналды.
- Алтын Орданың құрамына түрлі халықтар кірді (түркі халықтары, орыстар, болғарлар).
- Алтын Орда халқы әр түрлі этникалық топтардан тұрды.
- 1239 жылы моңғолдар орыс жерлеріне екінші жорыққа аттанды.
- Киев 1240 жылы алынды, Польша, Венгрия, Чехия талқандалды.
- Алтын Орданың шекарасы батыста Днестр аңғарына, шығыста Ертіс өзеніне және оңтүстікте Солтүстік Кавказға дейін созылды.
- Алтын Ордада көтерілістер жиі болды.
- 1380 жылы Куликово шайқасы Алтын Орданың әлсіреуіне әсер етті.
Алтын Орданың құлауы мен ақырыштары
- 14 ғасырдың соңында Ақсақ Темір Алтын Ордаға шабуыл жасады.
- Алтын Орданың ыдырауы 15 ғасырдың басында Тоқтамыс ханмен Едіге бидің таласымен күшейді.
- 15 ғасырдың ортасында Алтын Орданың едәуір бөлігі бөлініп оңтүстіктен өзге егемен мемлекеттер пайда болды.
- 1480 жылы орыс князьдықтары моңғолдардан толығымен тәуелсіздік алды.
- Қазан, Қырым, Аштархан, Қазақ сияқты хандықтар пайда болды.
- Моңғолдар жаңа жерлерге қоныс аударды, бірақ уақыт өте келе түркі тілдес халықтармен сіңісіп кетті.
Моңғол жаулап алуының әсерлері
- Моңғолдар жергілікті халықтың тілдерімен және дәстүрлерімен үйлесе бастады.
- Шыңғыс ханның қол астындағы елдер моңғолдардың ашық әдістермен басқарылуына бейімделген.
- Басқаруды ұйымдастыру үшін уәкілдер-даруғашылар мен тамғашылар тағайындалды.
- Шыңғыс ханнан кейінгі әміршілерге моңғол ханының құқық нормаларын қолдануға міндеттеме қойылды.
- Жергілікті халық моңғол салықтарын төледі (копчур, харадж, астық).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.