SP'li Çocuklarda Dil ve Konuşma Bozuklukları 13

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

SP'li çocukların ne kadarında dil ve konuşma bozuklukları bulunmaktadır?

%89-100

%31-88 (correct)

%5-20

%21-30

SP'li çocuklarda hangi fonksiyonların gelişiminde sorunlar yaşanmaktadır?

Görme ve işitme

Yürüyüş ve denge

Düşünce ve hafıza

Oral motor ve beslenme (correct)

Yutma fonksiyonu ile ilgili hangi durum SP'li çocuklarda yaygın değildir?

Yutma güçlüğü

Yavaş yutma

Aşırı yutma

Normal yutma (correct)

Aşağıdakilerden hangisi SP'li çocuklarda görülen bir durum değildir?

Normal beslenme Signup and view all the answers

SP'li çocuklarda göreve dayalı olarak hangi alanlarda sorunlar yaşanmaktadır?

Oral motor ve yutma becerileri Signup and view all the answers

SP’li çocuklarda hangi konuşma sesi bozukluklarına sıkça rastlanır?

Dizartri Signup and view all the answers

SP’li çocukların dil gelişimini etkilemeyen faktör hangisidir?

Motor becerilerin gelişimi Signup and view all the answers

SP’li çocuklarda iletişim motor süreçlerle sınırlı mıdır?

Hayır, iletişim çok yönlüdür. Signup and view all the answers

SP’li çocuklarda hangi durum, dil gelişimini olumsuz etkiler?

Duyusal bozukluklar Signup and view all the answers

SP’li çocukların dil gelişim süreçlerinin etkilenmesinde en önemli faktör nedir?

Çevre ile etkileşim Signup and view all the answers

Kısa süreli ve kesintili fonasyonlar hangi durumdan kaynaklanır?

Zayıf kas kontrolü Signup and view all the answers

Konuşma akıcısızlığının özellikleri arasında hangisi yer almaktadır?

Fazlasıyla monoton Signup and view all the answers

SP'nin prognoz süreci üzerinde etkili olan faktörler hangileridir?

SP türü ve şiddeti Signup and view all the answers

Hafif semptomlar gözlenen bir bebekte SP tanısının doğrulanması neye bağlı olabilir?

Zaman almasına ve semptomların değişkenliğine Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi konuşma akıcısızlığının bir sonucu değildir?

Aniden yüksek sesle konuşma Signup and view all the answers

SP’li bireylerin konuşma üretimini zorlaştıran hangi faktörlerden biri yanlıştır?

Gelişmiş işitsel işlemleme Signup and view all the answers

SP'li bireylerin motor konuşma bozukluğu yaşaması nasıl bir durumdur?

SP’li bireylerin bazıları motor konuşma bozukluğu yaşamayabilir Signup and view all the answers

SP'li çocukların konuşma esnasında karşılaşabileceği yaygın bir sorun nedir?

Solunum güçlükleri Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi SP’nin motor etkilerinin dışında kalan bir etkidir?

Bilişsel bozukluklar Signup and view all the answers

SP’li bireylerin yalnızca belirli vücut kısımlarını etkileyen durumları nasıl tanımlanır?

Kısmi spastik tip Signup and view all the answers

SP'li bireylerin rehabilitasyon sürecinde hangi uzmanlık alanına sahip kişi yer almak zorundadır?

Çocuk Nöroloğu Signup and view all the answers

SP'li bireylerin değerlendirme süreci genellikle ne ile başlar?

Kapsamlı bir vaka öyküsü Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi SP'li bireylerin değerlendirme ve rehabilitasyon sürecindeki ekip üyelerinden biridir?

Çocuk Ortopedi Uzmanı Signup and view all the answers

SP'li bireyler için hangi uzman, konuşma ve dil problemlerinin rehabilitasyonunda doğrudan rol oynamaktadır?

Dil ve Konuşma Terapisti Signup and view all the answers

Değerlendirme sürecinde görev alan birimin amacı nedir?

Kapsamlı bilgi toplamak ve bireyin ihtiyaçlarını belirlemek Signup and view all the answers

Hangi alanlar, konuşma için önkoşul beceriler olarak kabul edilmektedir?

Oral motor fonksiyonlar, solunum ve postür kontrolü Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi oral motor fonksiyonların geliştirilmesi için kullanılan bir etkinlik değildir?

Yüzme becerilerinin öğretilmesi Signup and view all the answers

Alternatif ve destekleyici iletişim sistemleri (AAC) hangi sürecin desteklenmesine yardımcı olur?

Sözel iletişim Signup and view all the answers

Aşağıdaki hangi maddeler oral motor fonksiyonların geliştirilmesinde yer almaz?

Resim yapma Signup and view all the answers

Oral motor fonksiyonlarını geliştirirken hangi yaklaşım sıklıkla kullanılmaktadır?

Dudak ve dil hareketlerinin taklit edilmesi Signup and view all the answers

Study Notes

DKT109 Dil ve Konuşma Bozukluklarına Genel Bakış Dersi: Serebral Palsi

Serebral palsi, doğum öncesi, doğum sırası veya sonrası beyin hasarından kaynaklanır.
Progresif olmayan, kalıcı bir hareket, denge ve postüral bozukluk grubudur.
Sinir sistemi, kaslar ve iskelet sistemi ile nörogelişimsel açıdan etkilenir.
Anormal kas tonusu (hipertoni), motor kontrol kaybı, kas güçsüzlüğü ve denge bozukluğu ile karakterizedir. (Narayanan, 2012; Rosenbaum ve diğ., 2007)

SP Belirtileri

SP tipi, belirtileri etkiler. Ancak bazı genel özellikler bulunur:
Aşırı gevşek kaslar (hipotoni)
Aşırı sert kaslar (hipertoni)
Motor becerilerde gecikmeler (örn: yürüme)
Vücudun bir tarafını kullanmak
Anormal postür
İstemsiz hareketler
Kas koordinasyon kaybı
Beslenme ve yutma zorlukları
Konuşma zorlukları
Aşırı salya akıntısı

SP'ye İşaret Edebilecek Erken Belirtiler

Güçsüz ağlama ve emme
Zayıf refleksler
Baş çevresinde veya vücut büyümesinde gerilik/gevşeklik
Kas tonusunda anormallikler
Ellerle nesnelere ulaşmama
Kaldırıldığında kafanın aşağıya düşmesi
Sırtın kamburlaşması
8-9 aylıkken dengede duramama/oturamama
Nesneleri kavrama/tutmama
1 yaşında yürüyememe

SP Tipleri

Beyin hasarının lokalizasyonuna göre 4 tipe ayrılır:
Spastik Serebral Palsi: En sık görülen tip (%70-80). Motor korteksteki hasarlardan kaynaklanan, kasların sertleşmesi ve sıkı olması ile karakterizedir. Hasar gören bölgeye göre vücudun farklı kısımlarını etkileyebilir.
Hemipleji: Vücudun bir tarafının (bir kol ve bir bacak) etkilendiği tiptir.
Kuadripleji: Hem kolların, hem de bacakların etkilendiği tiptir. Gövde, yüz ve ağız kasları da sıklıkla etkilenmektedir.
Dipleji: İki bacağın da etkilendiği tiptir. Kollar az derecede etkilenebilir.

SP Etiyolojisi

Risk faktörleri arasında fetüs gelişimi sırasında, doğum esnasında veya doğum sonrasında meydana gelenler yer alır:
Oksijen yetersizliği
Enfeksiyonlar
Erken doğum
Beyin travmaları
Genetik bozukluklar
Kanamalar
Düşük doğum ağırlığı
Çoğul gebelik
Kan uyuşmazlıkları

SP ile İlgili Problemler

Dil ve konuşma ile ilgili sorunlar
Yutma ve beslenme sorunları
Kas ve iskelet sistemi sorunları
Oral-motor problemler
İşitme sorunları
Görme sorunları
Solunum problemleri
Gastrointestinal problemler
Zihinsel ve bilişsel sorunlar
Psikolojik sorunlar
Kronik hastalıklar ve enfeksiyonlar

SP ile Birlikte Görülebilen Nörolojik Bozukluklar

Otizm
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite (DEHB)
Epilepsi

SP İle İlgili Bozukluklar

Artikülasyon bozukluğu
Rezonans bozuklukları
Dizartri
Alıcı ve İfade Edici Dil Bozuklukları
Yutma Bozukluğu
Bilişsel İletişim Bozuklukları

SP ve Beslenme

Oral motor disfonksiyon, kas koordinasyon eksikliği ve yutma disfonksiyonu beslenme sorunlarına yol açabilir.
Aspirasyon, penetrasyon, tıkanma ve aşırı salya akıntısı gibi sorunları beraberinde getirebilir.

Dil, Konuşma ve Yutma Problemleri

SP'li çocukların %31-88'inde dil ve konuşma bozuklukları bulunabilir (Topbaş, 2005).
Oral motor fonksiyon, yutma fonksiyonu ve beslenme gelişiminde sorunlar olabilir (Topbaş, 2005).
Dizartri ve apraksi gibi konuşma sesi bozuklukları sık gözlemlenebilir.

SP'li Çocuklarda Dil Gelişimi

Motor süreçlerle sınırlı düşünülmemelidir.
Zihinsel yetersizlik, çevresel yoksunluk, işitme sorunları gibi duyusal bozukluklar, dil gelişimini etkileyebilir.
Nöromotor güçlükler nedeniyle jest, mimik kullanımı, göz kontağı kurma gibi söz öncesi dönem iletişim becerileri yetersizdir.
Alıcı ve ifade edici dil becerileri genellikle gecikir.

SP ve Konuşma

Konuşma bileşenlerini (solunum, fonasyon, artikülasyon, rezonans ve prozodi) etkileyebilir.
Biliş, dikkat, işitsel işlemleme ve dil bozuklukları konuşma üretimini etkileyebilir.
Belirtiler sadece vücudun belirli bir bölümünü etkileyebilir (örn: sadece bacaklar).

SP ve Solunum

Konuşma esnasında solunum güçlükleri yaygındır.
Solunum kaslarındaki güçsüzlük ve anormal postür konuşmayı etkiler.
Kısmi veya tek sözcük kullanımı ile dile getirilebilir.

SP ve Fonasyon

Tutarsız hava akışı ve larengeal kasların tutulumu fonasyonu etkileyebilir.
Sesin niteliği (soluklu, alçak perdeli, gırtlaksı, zayıf şiddet) değiştirilebilir.
Larenks spazmları, fonasyonu olumsuz etkileyebilir.

SP ve Artikülasyon

Dil, dudak ve çene tutulumu artikülasyonu etkileyebilir.
Konuşma seslerinin doğru üretimi zorlaşır.
Dil hareketlerinin kısıtlılığı, abartılı çene hareketleri gibi sorunlar olabilir.

SP ve Rezonans

Velofarengeal disfonksiyon, hipernazalite (ağızdan fazla hava) ile karakterize edilebilir.
Velofarengeal kapanmanın yetersizliği, net ünsüzlerin oluşturulmasında sorunlara neden olur.

SP ve Prozodi

Ses perdesi, tonlama, ses yüksekliği/süre gibi prozodik unsurlar etkilenebilir.
Zayıf kas kontrolü nedeni ile kısa, kesintili fonasyonlar ve konuşma akıcılığında sorunlar görülür.
Monoton ve ritmik olmayan bir konuşma tarzı olabilir.

Prognoz

SP türü ve şiddetine göre değişkenlik gösterir.
Hafif semptomlar gösterebilen bebeklerde SP tanısı doğrulanması süre alabilir ve semptomlar çocuk büyüdükçe değişebilir.
Yetişkinlerde fonksiyonel gerileme ve erken yaşlanma belirtileri görülebilir.
Çocuklar ve yetişkinler için çeşitli tedavi ve uygulamalar, yaşam kalitesini iyileştirmeye katkıda bulunabilir.

Multidisipliner Yaklaşım

Dil ve Konuşma Terapisi
Çocuk Nöroloğu
Çocuk Ortopedi Uzmanı
Çocuk Hastalıkları Uzmanı
Fizik Tedavi Doktoru
Fizyoterapist
Ergoterapist
Odyolog
Psikiyatrist.

Değerlendirme

DKT, vaka öyküsüne bakarak konuşma üretim mekanizmasını, dil ve konuşma becerilerini değerlendirir.
Solunum, fonasyon, rezonans ve artikülasyonu değerlendirmeye dahil eder.
Oral mekanizmanın işlevselliğini (çene, dudak ve dil hareketleri) inceler.

Yönetim

Kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır.
Terapi ve özel eğitim, yaşam kalitesini iyileştirmeye, becerileri geliştirmeye ve sosyal etkileşimi arttırmaya odaklanır.
Oral motor fonksiyonlar, solunum ve postür kontrolü önkoşul becerilerdir.
Terapistler, oral motor fonksiyonlar, konuşma için ön koşul olan oral motor becerileri ve konuşma için uygun ortam ve uyarlamalar sağlar.

Tedaviler

Kas sinir enjeksiyonları
Oral kasları gevşetici ilaçlar
Salyayı azaltan ilaçlar/tedaviler
Fiziksel terapi (FTR)
Ergoterapi
Dil ve konuşma terapis
Günlük yaşam aktivitelerini yönetme yöntemleri

Cerrahi Tedaviler

Ortopedik cerrahi
Sinir kesimi (selektif dorsal rhizotomi)

Diğer Tedavi Yöntemleri

Uyku
Beslenme
Görme ve işitme sorunları
Mesane zorlukları

Yetişkinlikteki Sürekli Bakım Gereksinimleri

Görme ve işitme ile ilgili sorunlar
Kas tonusunun korunması
Nöbetlerin yönetimi
Ağrı ve yorgunluk
Diş sorunları
Kontraktürler, artrit ve osteoporoz
Kalp ve akciğer hastalıkları
Depresyon

Adaptif Ekipman Kullanımı

Güvenli ve bağımsız beslenme ve günlük yaşam için uyarlanmış araçlar.
Uygun kıvam, içerikler ve adaptasyonlar.

Gıda Modifikasyonu

Yumuşatılmış yiyecekler ve içecekler
Koyulaştırılmış sıvılar
İlişkili duyusal uyarım, yutmayı tetiklemek için faydalı olabilir.

Oral Motor Terapi Desteği

Konuşma, yutma ve beslenme becerilerini geliştirmek için hareketler ve teknikler kullanılır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quiz, Spastik Paraliz (SP) tanısı olan çocuklarda dil ve konuşma bozukluklarının yanı sıra yutma fonksiyonu ve iletişim süreçleri hakkında bilgi edinmeyi amaçlamaktadır. SP'li çocukların dil gelişimini etkileyen faktörler ve görülen konuşma sesi bozukluklarına dair sorular içermektedir.