کارکنان سمی و محیط سازمانی سمی

• مفهوم سمیت در محیط کار و کارکنان مورد بررسی قرار می گیرد
• سموم در سازمان شامل رهبر سمی، مدیر سمی و فرهنگ سمی هستند
• شناسایی و استفاده از داروهای سم زدایی برای از بین بردن، کاهش یا جلوگیری از نفوذ این سموم مهم است
• رفتارهای انحرافی نظیر غیبت، سرقت، غیرمولد بودن و اعمال غیر اخلاقی در محیط های سمی شکوفا می شوند

رهبران سمی

• رهبران سمی در ایجاد و حمایت از محیط کار سمی نقش بسیار مهمی دارند
• رهبر سمی شخصی است که از طریق علاقه به خود انگیزه داشته و تأثیر منفی بر جو سازمانی دارد
• رهبران سمی معمولا رهبران مخرب هستند که بر روی دستاوردهای کوتاه مدت متمرکز می شوند و می توانند دیگران را از بین ببرند
• تصمیمات عجولانه، تغییرات ناگهانی و بی احترامی به کارکنان از ویژگی های رهبران سمی است

مدیران سمی

• مدیران سمی با از بین بردن روحیه، اختلال در حفظ، دخالت در همکاری و به اشتراک گذاری اطلاعات و همچنین غیرقابل پیش بینی، انفجاری و بی احترامی به کارکنان، محیط کار منفی ایجاد می کنند
• مدیران سمی فقط بر روی اهداف فوری متمرکز شده اند و جایی برای بازخورد و خلاقیت باقی نمی گذارند
• مدیران سمی برای موفقیت بخش خود اعتبار خود را می گیرند اما دیگران را به دلیل کاستی های خود سرزنش می کنند
• مدیران سمی می توانند به چهار دسته تقسیم شوند: خودشیفتگی، پرخاشگر، سفت و سخت و کم توان

فرهنگ سمی

• در محیط های سالم، مدیران سموم سازمانی را شناسایی و از محل کار حذف می کنند
• اما در سازمان های سمی، مدیران سموم را نه تنها دوری نمی کنند بلکه حتی باعث گسترش آن می شوند
• فرهنگ سازمانی تحت تأثیر رهبران و مدیران سمی قرار دارد و شامل قوانین مکتوب، صریح و ضمنی است
• فرهنگ سازمان نحوه عملکرد کارکنان را دیکته می کند و ممکن است از بخشی به بخش دیگر متفاوت باشد

محیط سمی سازمان

• 7 مورد که نشان می دهد محیط کاری سمی و ناسالم است:

1. نبود پاداش مگر برای عملکرد خاص
2. بروکراسی و تشریفات اداری افراطی
3. نادیده گرفتن فاکتورهای اصلی مانند سلامت و انگیزه کارکنان
4. نادیده گرفتن حق کارکنان به دلیل قدرت بیشتر طرف مقابل
5. توجه نکردن به اهمیت مقوله «انسان بودن» و نداشتن همدلی با کارکنان
6. رقابت های داخلی در سازمان
7. نداشتن تعادل بین زندگی و کار

• برای تبدیل محیط سمی به محیطی سالم راهکارهایی همچون انجام نظرسنجی، اصلاح سیستم ارزیابی و آموزش کارکنان پیشنهاد شده است### انواع کارمندان سمی

• کارمندی که مسئولیت کار را به دیگران محول می‌کند و خود از کار گریزان است.

• این‌گونه کارمندان اغلب از کار زیاد شکایت می‌کنند و کار را به دیگران می‌سپارند.

کارمندی که کار خود را به دیگری محول می‌کند

• بدون اینکه خود وظیفه خود را انجام دهد، کار را به دیگری محول می‌کند.
• اشخاصی که طرز ماهرانه ای در کار خود ندارند.

کارمندی که زودتر از رئیس کار را ترک می‌کند

• قبل از اتمام کار، کار را ترک می‌کند و به دنبال فرصت‌های دیگر است.
• این‌گونه کارکنان هیچ توجیهی برای کار خود ندارند.

کارمندی که آشکارا نارضایتی خود را اعلام می‌کند

• اگر هر چقدر تلاش کند یک نفر از همکاران خود را شاد کند، همچنان از کار، محیط کار و مشتریان شکایت می‌کند.
• این‌گونه افراد اطرافیان خود را ناراحت و ناراضی می‌کنند که به ضرر شرکت است.

کارمندی که خارج از مسیر جلسات صحبت می‌کند

• این‌گونه افراد معمولاً مسیر جلسات را به بی‌راهه می‌کشند و در مورد مسائل خارج از دستور کار جلسه صحبت می‌کنند.

کارمندی که از حساب شرکت برای خریدهای شخصی استفاده می‌کند

• این‌گونه کارمندان مسئولیت خود را به دنبال هزینه‌های شخصی خود می‌پسند و گزارش هزینه‌ها را به دقت بررسی نمی‌کنند.

کارمندی که با دیدگاه منفی در همکاری است

• کارمندی که با دیدگاه منفی در همکاری است و خود را برای کار توصیف نمی‌کند.

• این‌گونه کارمندان انگیزه‌ای برای همکاری با شما ندارند و برای کسب و کار شما مناسب نیستند.### رفتار سمی و تأثیر آن بر سازمان

• کارمندان سمی و بدرفتار همواره با داد و فریاد و کنترل ناپذیر با دیگران برخورد می‌کنند

• این رفتار غیرقابل قبول بوده و برای سازمان بسیار مخرب است

تفاوت کارمند سمی و کارمند عالی

• تحقیقات نشان داده یک کارمند سمی می‌تواند نتایج کار ۲ کارمند عالی را نابود کند
• یک کارمند عالی یا سوپراستار می‌تواند به طور میانگین سالانه ۵ هزار دلار سود برای شرکت داشته باشد
• درحالی که یک کارمند سمی می‌تواند ۱۲ هزار دلار زیان برای سازمان داشته باشد

نگرش مدیران به کارمند سمی

• گروهی بر این باورند کارمند سمی بدون در نظر گرفتن شایستگی ها باید اخراج شود
• گروه دیگر راه‌حل‌های منطقی و گاه خلاقانه برای کنترل این کارمندان ارائه می‌دهند

رویکردهای مدیران برای برخورد با کارمند سمی

• بررسی دقیق‌تر رفتار کارمند و عوامل ایجادکننده آن
• ارائه بازخورد مستقیم و صادقانه به کارمند درباره رفتارش و اثرات آن
• تشریح عواقب رفتارش در صورت عدم بهبود
• پذیرش این واقعیت که برخی افراد تغییر نمی‌کنند
• مستندسازی کامل رفتارها و اقدامات انجام‌شده برای بهبود کارمند
• جداسازی کارمند سمی از سایر اعضای تیم برای محدود کردن گسترش اثرات

پیشگیری از استخدام کارمند سمی

• استفاده از سوالات مناسب در مصاحبه برای ارزیابی رفتار گذشته و احتمال تبدیل شدن به کارمند سمی
• درگیر کردن تیم در روند استخدام برای ارزیابی بهتر رفتار کاندیدا
• بررسی رفتار کاندیدا با سایر افراد در طول فرآیند استخدام
• حفظ رفتار مناسب و محترمانه با کاندیدا در طول مصاحبه