Sistem Pencernaan: Pankreas dan Pankreatitis

Keradangan pankreas yang teruk dan berlaku secara tiba-tiba akibat enzim pankreas merosakkan tisu.

Punca pankreatitis akut termasuk batu empedu, kanser pankreas, kecederaan, toksisiti ubat, gangguan metabolik, dan kegagalan hati.

Halangan dalam saliran jus pankreas menyebabkan enzim menghancurkan tisu pankreas.

Jangkitan pada saluran pankreas atau saluran lain yang berdekatan boleh menyebabkan keradangan.

Kecederaan pada pankreas akibat kemalangan atau prosedur perubatan.

Sesetengah ubat boleh menyebabkan keradangan pankreas, contohnya opioid atau steroid.

Keadaan seperti hiperparatiroidisme dan hiperlipidemia boleh menyebabkan pankreatitis.

Tekanan tinggi dalam urat darah portal (portal hypertension) boleh menyebabkan congestion dan menyumbang kepada pankreatitis.

Kecederaan atau halangan dalam saluran pankreas boleh menyebabkan keradangan. Ini kerana enzim pankreas yang diaktifkan secara tidak normal akan mencerna tisu sekitarnya.

Enzim pankreas yang diaktifkan secara tidak normal akan memusnahkan tisu di dalam dan di luar pankreas melalui tindakan autodigesti. Ini menyebabkan inflamasi di pankreas dan meningkatkan konsentrasi phospholipase A.

Sakit yang sangat kuat di bahagian atas perut, biasanya di bahagian tengah atau kiri atas, dan kesakitan boleh merebak ke belakang. Kesakitan ini biasanya disertai dengan sensasi terbakar.

Kesakitan boleh dikurangkan dengan posisi semi-fowler dengan badan sedikit membongkok ke depan atau posisi lateral dengan kedua-dua lutut diangkat ke dada dan di sokong dengan bantal di abdomen.

Pengambilan makanan berlemak dan minuman alkohol boleh menyebabkan pankreatitis akut. Kesakitan biasanya muncul dalam masa 24-48 jam selepas mengambil makanan ini.

Takikardia, hypotension dan kulit sejuk menunjukkan tanda-tanda hypovolemia. Ini disebabkan kehilangan cecair dan protein yang besar ke dalam tisu dan rongga peritoneal.

Sekatan pada sphincter oddi yang menghalang aliran hempedu menyebabkan jaundice obstruktif. Manifestasi ini termasuk najis berwarna tanah liat, gatal-gatal, loya dan muntah.

Cullen's sign adalah perubahan warna kebiruan di sekitar pusat perut, yang menunjukkan pendarahan dalam pankreatitis.

Imbasan CT digunakan untuk mengesan perubahan pada pankreas, seperti kista pankreas, abses, dan pseudokista.

ERCP (Endoscopic Retrograde Cholangiopancreatography) digunakan untuk memvisualisasikan pankreas secara langsung bagi mengesahkan pankreatitis.

MRI membantu mengesan pembesaran parenchymal, edema, dan nekrosis pada pankreas.

Posisi 'fetal' (lateral dengan lutut ke dada) atau semi fowler dengan badan dibengkokkan membantu mengurangkan kesakitan akibat regangan peritoneum.

Pesakit dipuasakan (nil by mouth) untuk berehat dan mengurangkan penghasilan enzim pankreas, yang dapat mengurangkan kesakitan.

Titisan intravena digunakan untuk mengekalkan keseimbangan cecair dan elektrolit dalam tubuh pesakit.

Tiub Ryle's dimasukkan untuk mengeluarkan jus gastrik dan mengurangkan distensi gastrik, sekali gus mengurangkan penghasilan enzim pankreas.

Analgesik, seperti Pethidine, diberikan untuk mengurangkan kesakitan mengikut arahan doktor.

Perubahan struktur sel epithelium akibat penyebaran plug protein pada pankreas.

Luka terbuka pada lapisan sel epithelium pankreas, disebabkan penyebaran plug protein.

Pembentukan jaringan parut di tisu pankreas akibat proses inflamasi.

Kerusakan sel-sel yang berfungsi dalam pankreas, terjadi pada tahap lanjut penyakit.

Sakit di bahagian epigastrik dan left upper quadrant adalah gejala umum pankreatitis.

Stetorrhoea (najis berlemak, berbuih, dan berbau busuk) disebabkan lemak yang tidak dicernakan dikeluarkan dalam feses.

Kehilangan berat badan mungkin terjadi karena anoreksia, rasa takut makan karena sakit, atau kurang nafsu makan.

Terapi ubat bertujuan untuk mengurangi jus lambung dan membantu fungsi pankreas.

Atropine digunakan untuk mengurangkan rangsangan vagus, mengurangkan pergerakan perut, dan menghalang pengeluaran enzim pankreas.

Peritonitis dicirikan oleh kekejangan dan kepekaan abdomen, perubahan tanda vital seperti peningkatan suhu, kadar jantung dan tekanan darah, dan mungkin pendarahan.

Abses pankreas adalah jangkitan yang berlaku disebabkan oleh keradangan dan kematian tisu pankreas.

Pseudokista pankreas adalah kantung yang berisi cairan yang terbentuk sebagai akibat daripada pengumpulan rembesan pankreas berlebihan.

Efusi pleura berlaku apabila cairan enzim pankreas merebak ke dalam rongga pleura yang mengelilingi paru-paru.

Sepsis berlaku disebabkan pembebasan pyrogen (zat yang menyebabkan demam) akibat kerosakan tisu dalam pankreatitis.

Kegagalan respirasi akut akibat kerosakan pada membran alveoli-kapilari paru-paru dapat terjadi pada pankreatitis.

Hiperglikemia sementara disebabkan peningkatan pengeluaran glukagon dan pengurangan insulin akibat kerosakan pada sel-sel pankreas yang menghasilkan insulin.

Prosedur pembedahan untuk memotong saraf vagus, mengurangkan rangsangan pankreas dan membantu mengurangkan kesakitan dalam pankreatitis

Pembuangan batu empedu, yang mungkin menyekat saluran hempedu, sebagai rawatan pankreatitis akut

Kurangkan lemak, tingkatkan protein dan karbohidrat untuk membantu penyembuhan dan mengurangkan tekanan pada pankreas

Rehat fizikal dan mental untuk mengurangkan pergerakan usus dan metabolisme, mengurangkan tekanan pada pankreas

Elakkan alkohol selamanya kerana ia boleh menyebabkan pembentukan batu, sekatan saluran pankreas, dan kerosakan pankreas

Elakkan merokok dan tekanan kerana ia merangsang pankreas

Makanan lembut, kurang lemak, tinggi protein dan karbohidrat untuk membantu pemulihan pankreatitis

Demam tinggi, sakit, nadi cepat, dan keletihan mungkin menunjukkan jangkitan pankreas