Ses Bozuklukları ve Nedenleri 11

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ses bozukluklarının organik nedenlerinden biri aşağıdakilerden hangisidir?

  • Gırtlak darlığı (correct)
  • Bağırma
  • Kronik stres bozuklukları
  • Çığlık atmak

Psikojenik ses bozukluklarının nedeni olan bir durum hangisidir?

  • Larenjit
  • Vokal kord nodülleri
  • Ses yorgunluğu
  • Endişe (correct)

Fonksiyonel ses bozukluklarından birinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

  • Dış travma
  • Adduktor spazmodik disfoni
  • Bağırma (correct)
  • Ses teli anormallikleri

Aşağıdakilerden hangisi ses bozukluklarının nörolojik nedenlerinden biridir?

<p>Parkinson hastalığı (A)</p> Signup and view all the answers

Vokal kord nodüllerinin özelliklerinden biri nedir?

<p>İyi huylu büyümelerdir. (D)</p> Signup and view all the answers

Organik ses bozuklukları hangi temel sorunlardan kaynaklanmaktadır?

<p>Larenkste görülen fiziksel veya nörolojik değişiklikler (A)</p> Signup and view all the answers

Yapısal ses bozuklukları hangi durumlarda ortaya çıkar?

<p>Larengeal mekanizmadaki fiziksel değişimler sonucu (C)</p> Signup and view all the answers

Nörojenik ses bozuklukları neden kaynaklanır?

<p>Larenkse giden sinir sistemi innervasyonundaki sorunlardan (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi organik ses bozukluklarının tanımına uymamaktadır?

<p>Psikolojik faktörlerin etkisi (C)</p> Signup and view all the answers

Organik ses bozukluklarında aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

<p>Yapısal bozukluklar sadece nörolojik nedenlerden kaynaklanır. (B)</p> Signup and view all the answers

Vokal kord kistlerinin tedavi yöntemi nedir?

<p>Cerrahi müdahale (C)</p> Signup and view all the answers

Granülomlar genellikle hangi bölgedeki vokal kordlarda ortaya çıkar?

<p>Arka tarafında (C)</p> Signup and view all the answers

Granülomların başlıca nedenleri arasında hangisi yer almaz?

<p>Kanserli lezyonlar (D)</p> Signup and view all the answers

Granülom tedavisinde öncelikli olarak hangi unsura odaklanılmalıdır?

<p>Lezyona neden olan faktörler (C)</p> Signup and view all the answers

Granülomlar larenksin diğer benign lezyonlarına göre nasıl bir sıklıkta görülmektedir?

<p>Daha az (D)</p> Signup and view all the answers

Kadınlarda daha sık görülen ses bozukluğu hangisidir?

<p>KGD (A)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki seçeneklerden hangisi KGD'nin başlıca sebeplerindendir?

<p>Sesin aşırı ve kötüye kullanımı (C)</p> Signup and view all the answers

Mutasyonel Falsetto'nun diğer adı nedir?

<p>Puberfoni (C)</p> Signup and view all the answers

Mutasyonel Falsetto'da larenksin yapısında hangi sorun yoktur?

<p>İşlevsellik sorunu (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi Mutasyonel Falsetto belirtilerinden biri değildir?

<p>Boğaz ağrısı (A)</p> Signup and view all the answers

Akustik değerlendirme yöntemlerinden hangileri arasında yer alır?

<p>Shimmer (B), VLS (D)</p> Signup and view all the answers

Hangi yöntem subjektif değerlendirme kapsamında kullanılmaz?

<p>Maksimum fonasyon süresi (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi aerodinamik ölçüm yöntemleri arasında yer alır?

<p>s/z oranı (A)</p> Signup and view all the answers

Subjektif değerlendirme yöntemleri aracılığıyla hangi durum değerlendirilir?

<p>Vakanın kendi sesine yönelik algısı (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi akustik yöntemlerden biri değildir?

<p>Maksimum fonasyon süresi (D)</p> Signup and view all the answers

Hangi durumda cerrahi müdahale önerilmez?

<p>Alerji tedavisinde (B), Reflü tedavisinde (C)</p> Signup and view all the answers

Hangi yaklaşımlar terapi planı geliştirirken kullanılmaz?

<p>Tek yönlü terapi (C)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdaki tedavi yöntemlerinden hangisi doğrudan hastaya uygulanmamaktadır?

<p>Hasta eğitimi (D)</p> Signup and view all the answers

Hangi tedavi yöntemi genellikle enfeksiyon tedavisinde kullanılmaz?

<p>Ses hijyeni (A)</p> Signup and view all the answers

Hangi terapi yaklaşımı özellikle birden fazla metodun birleşimini gerektirir?

<p>Dinamik terapi (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Organik Ses Bozuklukları

Fiziksel veya nörolojik bir sebepten dolayı larenksin yapısal veya fonksiyonel bozukluğu sonucu ortaya çıkan ses bozuklukları.

Yapısal Ses Bozuklukları

Larenksteki fiziksel yapıların bozulması nedeniyle oluşan ses bozuklukları. Örneğin, ses telleri üzerindeki kitleler veya nodüller.

Nörojenik Ses Bozuklukları

Larenkse giden sinirlerin işleyişinde problemler nedeniyle ortaya çıkan ses bozuklukları. Örneğin, beyin felci veya sinir hasarı.

Larengeal Mekanizma

Ses tellerinin titreşimi ve sesin üretilmesinde rol alan larenksteki kaslar ve kıkırdakların oluşturduğu yapı.

Signup and view all the flashcards

Çevresel Sinir Sistemi

Beyin ve omuriliğin dışında yer alan sinirler.

Signup and view all the flashcards

Vokal Kord Kisti Cerrahisi

Ses terapisine yanıt vermeyen vokal kord kistlerinin tedavisi için kullanılan yöntemdir.

Signup and view all the flashcards

Granülom

Laringofaringeal reflü, entübasyon travması veya fonotravma sonucunda ortaya çıkan iyi huylu lezyonlar. Genellikle vokal kordların arkasında, tek veya çift taraflı olabilirler.

Signup and view all the flashcards

Granülom Tedavisi

Granülomların tedavisi, lezyonu ortaya çıkaran nedenleri ele alarak yapılır.

Signup and view all the flashcards

Fonotravma

Vokal kordların aşırı kullanımından kaynaklanan hasar.

Signup and view all the flashcards

Entübasyon Travması

Nefes borusuna bir tüp yerleştirilmesiyle ilgili yaralanma.

Signup and view all the flashcards

Ses Bozukluğunun Organik Nedenleri

Ses bozukluklarının organik nedenlerinden biridir. Ses telleri üzerinde nodül, kist veya polip oluşumu, ödem, gırtlak darlığı gibi durumlar sesi etkiler. Tekrarlayan solunum papillomu ve sarkopeni de organik nedenlerdir.

Signup and view all the flashcards

Organik Bozuklukların Alt Kategorileri

Ses tellerinde iltihap, travma ve sinir problemleri de ses bozukluğuna yol açabilir. Gırtlak iltihabı (larenjit), krikoaritenoid veya krikotiroid artriti, entübasyon travması, kimyasal maruziyet, dış travma, tekrarlayan laringeal sinir felci, adduktor/abduktör spazmodik disfoni, Parkinson hastalığı, multipl skleroz ve psödobulber felç gibi durumlar bu kategoridedir.

Signup and view all the flashcards

Ses Bozukluklarının Fonksiyonel Nedenleri

Ses bozukluklarına yol açan nedenlerden biri de fonotravmadır. Bağırma, çığlık atma, aşırı öksürme, çok yüksek veya çok düşük ses tonunda konuşma bu kategoriye girer. Kas gerginliği disfonisi, ventriküler fonasyon ve ses yorgunluğu da fonksiyonel nedenlerdir.

Signup and view all the flashcards

Ses Bozukluklarının Psikojenik Nedenleri

Psikojenik ses bozuklukları, stres, endişe, depresyon gibi psikolojik nedenlerden kaynaklanır. Konversiyon afonisi/disfonisi de bu kategoriye girer.

Signup and view all the flashcards

Nodüller

Nodüller, ses telleri üzerinde, genellikle iki taraflı olarak oluşan iyi huylu büyümelerdir. Ses tellerinin sık ve kuvvetli kapanması nedeniyle oluşurlar.

Signup and view all the flashcards

Fonksiyonel Disfoni

Duygusal stres, sesin aşırı ve kötüye kullanımı gibi nedenlerden ortaya çıkan ses bozukluğu.

Signup and view all the flashcards

KGD (Kısa Genişlikli Disfoni)

Kadınlarda erkeklerden daha sık görülen bir ses bozukluğu.

Signup and view all the flashcards

Mutasyonel Falsetto (Puberfoni)

Larenksin yapısında veya işleyişinde bir sorun olmamasına rağmen bireyin yüksek perdeden ses kullanması.

Signup and view all the flashcards

KGD Belirtileri

Ses kısıklığı, gerginlik, boğukluk, afoni ve perde kırılmaları gibi belirtiler.

Signup and view all the flashcards

Jitter

Ses bozukluklarını değerlendirmek için kullanılan ve ses tellerinin titreşim kalitesini ölçen objektif yöntemlerden biridir. Jitter, ses tellerinin titreşiminin düzensizliğini ölçer.

Signup and view all the flashcards

Shimmer

Ses bozukluklarını değerlendirmek için kullanılan ve ses tellerinin titreşiminin düzenliliğini ölçen objektif yöntemlerden biridir. Shimmer, ses tellerinin titreşiminin ses seviyesindeki değişimini ölçer.

Signup and view all the flashcards

Maksimum Fonasyon Süresi

Ses bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan objektif bir yöntemdir. Maksimum fonasyon süresi, kişi nefesini tutarak en uzun süre ses çıkarabildiği zamandır. Bu yöntem, hava kaçırma ve sesin sürdürülebilirliğinin ölçülmesinde kullanılır.

Signup and view all the flashcards

S/Z Oranı

Ses bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan bir objektif yöntemdir. S/Z oranı, s ve z seslerini çıkarma süresini karşılaştırır. Bu yöntem, ses tellerinin kapatma yeteneğini ölçer.

Signup and view all the flashcards

GRBAS Ölçeği

Ses bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan subjektif bir yöntemdir. GRBAS ölçeği, sesin niteliği, gürültü, ses kısıklığı, çaba ve ses kalitesini değerlendirmek için kullanılır.

Signup and view all the flashcards

Ses Bozuklukları İçin Müdahale Türleri Nelerdir?

Ses bozuklukları için farklı tedavi seçenekleri. Bunlar cerrahi, ilaç tedavisi, enjeksiyonlar, dinlenme, ses hijyeni, hasta eğitimi, yaşam stili değişiklikleri ve terapiyi içerir.

Signup and view all the flashcards

Terapi Yaklaşımları

Ses bozukluklarının nedenlerini belirlemek ve tedavi planı oluşturmak için kullanılan bir dizi teknik ve stratejidir. Doğrudan yöntemler ses tellerini doğrudan etkilerken, dolaylı yöntemler çevresel faktörleri ele alır.

Signup and view all the flashcards

Ses Terapisi

Ses bozukluklarının tedavisinde ses kullanımını iyileştirmek için kullanılan tekniklerdir. Bunlar ses tellerinin doğru kullanımı, nefes alma teknikleri ve ses üretme egzersizlerini içerir.

Signup and view all the flashcards

Ses Hijyeni

Ses hijyeni, ses bozukluklarından kaçınmak veya bunları yönetmek için alınması gereken önlemleri içerir. Bu, konuşma alışkanlıklarını değiştirmeyi, ses yükünü azaltmayı ve gürültülü ortamlardan kaçınmayı içerir.

Signup and view all the flashcards

Hasta Eğitimi

Ses bozukluklarının tedavisinde önemli bir adımdır. Bu, hasta hakkında bilgi edinmeyi, sağlıklı ses kullanımını anlamayı ve hastalığa göre uygun yaşam stili değişikliklerini öğrenmeyi içerir.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARINA GENEL BAKIŞ

  • DKT109, Dil ve Konuşma Bozukluklarına Genel Bakış dersi hakkında bilgiler sunmaktadır.
  • Bu dersin konusu Ses Bozukluklarıdır.
  • Ses, duygusal ve dilsel ifadelerimizin birincil aracıdır ve konuşma özelliğinin temel özelliğidir.
  • Ses; cinsiyet, kişilik, alışkanlıklar, yaş ve genel sağlık durumunu yansıtır.
  • Sesin üç bileşeni vardır: frekans (incelik-kalınlık), şiddet (sesin yüksekliği) ve tını.

SAĞLIKLI SES ÖZELLİKLERİ

  • Sesin işitme duyarlılığı yüksek olmalıdır.
  • Rutin ses üretimi, larengeal mekanizmaya zarar vermemelidir.
  • Ses üretimi sırasında perde değişiklikleri yapabilme yeteneği önemlidir.
  • Sesin tınısı rahatsız edici olmamalıdır.
  • Sesin yaş ve cinsiyete uygun olması gerekir.

NORMAL SES ÜRETİMİ

  • Soluk verme sırasında hava akışı larenkse ulaşıp vokal kordlar kapanır ve titreşir.
  • Dış larengeal kaslar, larenksin hareketini sağlar.
  • İç larengeal kaslar, vokal kordların konumunu ve gerginliğini düzenler.
  • Sağlıklı ses için vokal kordların birbirine tam temas etmesi, yeterli pulmoner akım ve titreşim sırasında optimum kuvvet gerekir.

SES BOZUKLUĞU NEDİR?

  • Larenks, solunum ve/veya vokal trakt işlevlerindeki bozulmalardan kaynaklanmaktadır.
  • Sesin şiddeti, perdesi veya kalitesi hasar görmüştür.
  • Birey sesini günlük ihtiyaçlarını karşılamaya yetmiyorsa ses bozukluğundan söz edilir.
  • Ses bozuklukları bireylerin sosyal, akademik, mesleki vb. yaşamlarını etkileyebilir.

SES BOZUKLUĞUNUN BELİRTİLERİ

  • Ses kısıklığı
  • Anormal ses perdesi
  • Sesin zayıflığı
  • Ses tellerinde ağrı
  • Aşırı boğaz gerginliği
  • Yutkunma ve konuşma zorluğu
  • Sık öksürme ve boğaz temizleme

SES BOZUKLUKLARININ SINIFLANDIRILMASI

  • Fonksiyonel Ses Bozuklukları: Fiziksel yapı normal olmasına rağmen, yanlış ses kullanımı nedeniyle ses bozukluğu oluşur.
  • Organik Ses Bozuklukları: Altta yatan fiziksel veya nörolojik bir hasar nedeniyle ses bozukluğu meydana gelir.
    • Yapısal ses bozuklukları, laringel mekanizmadaki fiziksel değişikliklerden kaynaklanır.
    • Nörojenik ses bozuklukları, larenkse giden sinir sistemindeki problemlerden kaynaklanır.
  • Psikojenik ses bozuklukları: psikolojik nedenlerle ortaya çıkan ses bozukluklarıdır.

ETİYOLOJİ

  • Ses bozukluklarına yol açan faktörler:
    • Organik nedenler: yapısal, nörolojik
    • Fonksiyonel nedenler: fonotravma, aşırı bağırma, aşırı boğaz temizleme
    • Psikojenik nedenler: kronik stres, endişe, depresyon

SES BOZUKLUKLARINDA GÖRÜLME ORANI

  • ABD'de yetişkinlerin %3 ila %9'u ses bozukluğu yaşamaktadır.
  • Kadınlar, erkeklerden daha sık ses bozukluğu yaşar.
  • Pediatrik grupta ses bozukluğu oranı %1,4 ile %6,0 arasında değişmektedir.

DEĞERLENDİRME

  • Anamnez, ses bozukluğunun nasıl başladığı, süresi, günlük aktiviteler üzerindeki etkisi gibi soruları içerir.
  • Objektif değerlendirme yöntemleri, akustik yöntemler (jitter, shimmer), aerodinamik ölçümler (maksimum fonasyon süresi, s/z oranı), görüntüleme yöntemleri (VLS) vb.
  • Subjektif değerlendirme yöntemleri, bireyin kendi ses algısının değerlendirilmesi veya uzmanlar tarafından GRBAS veya CAPE-V ölçeği kullanılarak yapılır.

MÜDAHALE

  • Cerrahi
  • Farmakolojik müdahaleler (örneğin alerji, reflü için)
  • Enjeksiyonlar
  • Dinlenme
  • Ses hijyen eğitimi
  • Hasta eğitimi ve yaşam tarzı değişiklikleri
  • Terapi

TERAPİ

  • Direkt yöntemler: ses üretim mekanizmalarını (fonasyon, solunum, kas-iskelet sistemini) değiştirmeye odaklanır.
  • İndirekt yöntemler: ses üretiminin gerçekleştiği bilişsel, davranışsal, psikolojik ve fiziksel ortamları değiştirir.

VOKAL HİJYEN ÖNERİLERİ

  • Bol miktarda sıvı tüketimi
  • Kafein ve alkol alımının sınırlanması
  • Tütün ürünlerinden kaçınılması
  • Bağıran ve çığlık atan ses kullanımıyla kaçınılması

KAYNAKLAR

  • Belirtilen kaynaklar bu belgede yer almaktadır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser