Podcast
Questions and Answers
რომელ სანავიგაციო ხელსაწყოებს ეწოდება ლაგები?
რომელ სანავიგაციო ხელსაწყოებს ეწოდება ლაგები?
სანავიგაციო ხელსაწყოები
რომელ ექოლოტებთან დანიშნულებაა მოქმედში?
რომელ ექოლოტებთან დანიშნულებაა მოქმედში?
ამს-ში მოქმედების პრინციპი ყველა ექოლოტებს აქვს ერთნაირი.
ამს-ში მოქმედების პრინციპი ყველა ექოლოტებს აქვს ერთნაირი.
True
მაგნიტური კარტუშკა და მაგნიტური კომპასი წარმოადგენენ რა ელემენტს?
მაგნიტური კარტუშკა და მაგნიტური კომპასი წარმოადგენენ რა ელემენტს?
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
, , .
, , .
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
, ______ , 2- ______ .
, ______ , 2- ______ .
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
: $\delta_{v} = \frac{V_{\ \ \ \ }\cos{}}{900\cos\varphi + V_{\ \ \ \ }\sin{}}$, $V_{\ \ \ \ }$ ______, ______ .
: $\delta_{v} = \frac{V_{\ \ \ \ }\cos{}}{900\cos\varphi + V_{\ \ \ \ }\sin{}}$, $V_{\ \ \ \ }$ ______, ______ .
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
?
?
Signup and view all the answers
რას ეწოდება მაგნიტური კომპასის დევიაცია?
რას ეწოდება მაგნიტური კომპასის დევიაცია?
Signup and view all the answers
რას გვიჩვენებს ჯამური და დედამიწის მაგნიტური ველის ჰორიზონტალური მდგენელები?
რას გვიჩვენებს ჯამური და დედამიწის მაგნიტური ველის ჰორიზონტალური მდგენელები?
Signup and view all the answers
რას ახასიათებს მაგნიტური კომპასისათვის კოეფიციენტი λ?
რას ახასიათებს მაგნიტური კომპასისათვის კოეფიციენტი λ?
Signup and view all the answers
რას არჩევენ MK_ს დევიაციის განადგურების მეთოდებს?
რას არჩევენ MK_ს დევიაციის განადგურების მეთოდებს?
Signup and view all the answers
Study Notes
„ნავიგაციური ხელსაწყოები"
-
მაგნიტური კომპასის დევიაცია არის კუთხე კომპასურ და მაგნიტურ მერიდიანებს შორის
-
დედამიწის მაგნიტური ველის ჰორიზონტალური მდგენელის ფორმულა: H=X+Y
-
ჯამური მაგნიტური ველის ჰორიზონტალური მდგენელი გვიჩვენებს კომპასური მერიდიანის მიმართულებას, ხოლო დედამიწის მაგნიტური ველის ჰორიზონტალური მდგენელი - მაგნიტური მერიდიანის მიმართულებას
-
მაგნიტური კომპასის ზემოქმედების კოეფიციენტი λ აღწერს დედამიწის მაგნიტური ველის ჰორიზონტალურ მდგენელის შემცირებას რბილი რკინის ზემოქმედებით
MK-ის დევიაციის მაგნიტური ძალები
- λH - მაგნიტური მერიდიანის გასწვრივ ჩრდილოეთისკენ
- A'λH - მაგნიტური მერიდიანის პერპენდიკულარულად აღმოსავლეთისკენ
- B'λH - მაგნიტური მერიდიანთან K კუთხით
- C'λH - მაგნიტური მერიდიანთან K+90° კუთხით
- D'λH - მაგნიტური მერიდიანთან 2K კუთხით
- E'λH - მაგნიტური მერიდიანთან 2K+90° კუთხით
MK-ის დევიაციის განადგურების მეთოდები
- არჩევენ დევიაციის განმდგვრებელი მაგნიტური ძალების მიხედვით
- B'λH - გრძივი მაგნიტი გამანადგურებელი
- C'λH - განივი მაგნიტი გამანადგურებელი
სანავიგაციო ხელსაწყოები
- მაგნიტური კომპასი, გიროკომპასი, სანავიგაციო ლაგი, სანავიგაციო ექოლოტი, ავტოპილოტი
პუასონის განტოლებათა სისტემა
- აღწერს დედამიწის, მაგარი და რბილი რკინის მაგნიტურ ველებს
ჯამური მაგნიტური ველი
- ჰორიზონტალური მდგენელი გვიჩვენებს კომპასური მერიდიანის მიმართულებას
- ჰორიზონტალური მდგენელები განისაზღვრება X და Y ღერძებზე
გიროსკოპი
- ბრუნავი მქნევარა ან დისკი, რომლის საკუთარი ღერძი პერპენდიკულარულია ბრუნვის სიბრტყისა
- აქვს მთავარი (საკუთარი) და ეკვატორიალური ღერძები
- რეზალის ღერძები (OY, OZ) არ მონაწილეობენ ბრუნვით მოძრაობაში OX ღერძის გარშემო
გიროსკოპის კინეტიკური მომენტი
- ტოლია ინერციის მომენტისა და ბრუნვის კუთხური სიჩქარის ნამრავლის
გიროსკოპის პრეცესია
- პირდაპირ პროპორციულია გარე ძალების მომენტისა და უკუ პროპორციულია კინეტიკური მომენტისა
გიროსკოპული მომენტი
- ტოლია კინეტიკური მომენტის და გადატანითი კუთხური სიჩქარის ვექტორული ნამრავლისა
გიროკომპასის ტიპები
- პირდაპირი (არაკორექტირებადი) და ირიბი (კორექტირებადი) მართვით
ავტოპილოტი
- გემის კურსის ავტომატური მართვის სისტემა
- უზრუნველყოფს გემის მოძრაობას მოცემულ კურსზე, მინიმალური საჭის გადაადგილებით
ექოლოტი
- გიდროაკუსტიკური ხელსაწყო სიღრმის გაზომვისთვის
- გამოითვლის დისტანციას ფორმულით: D = Co * (Δt/2), სადაც Co - ხმის სიჩქარე წყალში
ლაგი
-
ხელსაწყოები მანძილისა და სიჩქარის გაზომვისთვის
-
არსებობს აბსოლუტური და ფარდობითი ლაგები### ლაგები
-
ლაგები არის სანავიგაციო ხელსაწყოები, რომლებიც გამოიყენება გემის სიჩქარისა და განვლილი მანძილის გასაზომად
-
ლაგები იყოფა ფარდობით და აბსოლუტურ ლაგებად:
- ფარდობითი ლაგები - ზომავენ გემის სიჩქარეს წყალთან ფარდობაში, ჰიდროდინამიკური ან ინდუქციური პრინციპით
- აბსოლუტური ლაგები - ზომავენ გემის სიჩქარეს გრუნტთან ფარდობაში, იყოფა დოპლერულ და კორრელაციურ ლაგებად
-
ლაგების ძირითადი ტექნიკური პარამეტრებია:
- გასაზომი პარამეტრი (ფარდობითი სიჩქარე და განვლილი მანძილი)
- გაზომვის დიაპაზონი და ინსტრუმენტალური ცდომილებები
- მაჩვენებლები და ანათვლის დისკრეტულობა
- იმედიანობის მაჩვენებლები
ჰიდროდინამიკური ლაგები
- ჰიდროდინამიკური ლაგის მუშაობის პრინციპი ემყარება გემის მოძრაობისას წარმოქმნილი წყლის ნაკადის სიჩქარის გავლენას მიმღებ მილში წარმოქმნილ წნევაზე
- გემის ფსკერზე განთავსებულ მიმღებ მილებში წარმოიქმნება წნევის სხვაობა, რაც პროპორციულია გემის სიჩქარისა
- ეს წნევის სხვაობა გამოიყენება გემის სიჩქარის გამოსაანგარიშებლად
ინდუქციური ლაგები
- ინდუქციური ლაგების მუშაობა ემყარება ელექტრომაგნიტური ინდუქციის მოვლენას
- გემის მოძრაობისას მაგნიტურ ველში ინდუცირდება ელექტრომამოძრავებელი ძალა, რომელიც პროპორციულია გემის სიჩქარისა
- ინდუქციური ლაგების უპირატესობებია: მაღალი მგრძნობელობა, კინემატიკური სქემის სიმარტივე, წრფივი დამოკიდებულება სიჩქარესა და ინდუცირებულ სიგნალს შორის
ადაპტური ავტოპილოტები
- ძირითადად გამოიყენება დიდი ზომის გემებზე, მართვის გასაუმჯობესებლად
- ქმნიან დამატებით ეკონომიკურ ეფექტს პროპულსიური დანაკარგის შესამცირებლად
- იყენებენ ციფრულ გამოთვლით ტექნიკას
MK-ის დევიაცია
- დედამიწის, მაგარი რკინისა და რბილი რკინის მაგნიტური ველების ჯამურმა ზემოქმედებამ შეიძლება გამოიწვიოს MK-ის დევიაცია
- დევიაციის მაჩვენებლებია: მუდმივი, ნახევრადწრიული, მეოთხედური და კრენული
- დევიაციას განსაზღვრავენ: კვეთის, დაშორებული ორიენტირის, მარაოსებული კვეთის, გიროკომპასის ჩვენებებისა და ციური მნათობების მეთოდებით
- დევიაციის განადგურება ხდება ერის და კოლონგის მეთოდებით
გიროსკოპი და გიროკომპასი
- გიროსკოპის კინეტიკური მომენტი გამოითვლება როგორც ინერციის მომენტისა და საკუთარი ბრუნვის კუთხური სიჩქარის ნამრავლი
- გიროსკოპულ მომენტს აქვს მიმართულება, რომელიც პერპენდიკულარულია კინეტიკური მომენტისა და კუთხური სიჩქარის ვექტორებისა
- არაკორექტირებადი გიროკომპასები - სიმძიმის ძალის მომენტები ზემოქმედებს უშუალოდ მგრძნობიარე ელემენტზე
- კორექტირებადი გიროკომპასები - მაკორექტირებელი მომენტები ფორმირდება გარედან ინფორმაციით (ფიგატი, თვითმავალი სიჩქარე)
- ექნება ჩქაროსნული და ინერციული დევიაციაც
სხვა ნავიგაციური ხელსაწყოები
- ავტომატური მართვის სისტემები (ავტოპილოტი)
- ექოლოტები - გამოიყენება სიღრმის გასაზომად, სხვადასხვა ტიპების (სანავიგაციო, გიდროგრაფიული, სარეწაო და სხვ.)
- მაგნიტური კომპასი - კურსისა და მიმართულების განსაზღვრისათვის
- გიროკომპასი - კურსისა და მიმართულების განსაზღვრისათვის, უპირატესობა მაგნიტურ კომპასთან შედარებით
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
ეს ტესტი ეხება საზღვაო ნავიგაციის საკითხებს, კერძოდ მაგნიტური კომპასის დევიაციასა და დედამიწის მაგნიტური ველის ფორმულებს.