Сақтар және Түркі әдебиеті
10 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Сақ тайпасы б.з.б.І мыңжылдықта Орта Азия мен Қазақстанда мекен етми.

False (B)

Сақтардың жазуы 30 таңбадан тора.

False (B)

Сақтар қымыз ішми һәм ет, сүт, ірімшікті жеи.

True (A)

Түркі дәуір әдебиетінің кезеңдері V-VIII ғасырларда башлана.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Сақтар сөйлеген тілі: көне түркі тілі түгел, берләшкән татар тілі.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Сақтардың мал шаруашылығымен айналысатындығы туралы не айтылады?

<p>Олар мал шаруашылығымен айналысқан, сонымен бірге егіншілікпен айналысқан. (C)</p> Signup and view all the answers

Сақтардың дастандарының арасында қайсысы бар?

<p>Алып Ер Тұңға (C)</p> Signup and view all the answers

Сақ сөзі қазақ тілінде қандай мағынада қолданылады?

<p>Асық ойыншы (D)</p> Signup and view all the answers

Түркі дәуір әдебиетін қай кезеңдерге бөлуге болады?

<p>Бес кезеңге: сак, ғұн, үйсін, түркі қағанаты, ислам дәуірі. (B)</p> Signup and view all the answers

Сақтардың жазуында қанша таңба бар?

<p>26 таңба (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Сақ тайпасының мекені

Б.з.б. I меңеллыкта Орта Азия һәм Казахстан, Шығыс Түркістанда яши иде.

Сақларны греклар ничек атады?

Скифләр, яки азия скифләре дип атадылар.

Сақларның ашарлыкка нинди продуктлар кулланып килә иде?

Сақлар мал сөйми чирән, ет, сөт, күбрәк йомырка һәм балыклары кымыз эчә иделәр дип Страбон язган.

Сақларның язуы ничек иде?

Сақларның язуы 26 билдәдән тора иде.

Signup and view all the flashcards

Сақларның әдәбияты нинди сюжетларны чагылдыра?

Сақларның әдәбиятында Томирис, Шырақ батыр, Шу батыр, Алып Ер Тұңға кебек мифологик һәм батырлык сюжетлар бар иде.

Signup and view all the flashcards

Сақ тайпасы мекен еткен жерлер

Сақ тайпасы б.з.б. I мыңжылдықта Орта Азия, Қазақстан және Шығыс Түркістанда мекен еткен

Signup and view all the flashcards

Сақ тайпасын атаған басқа халықтар

Грек тарихшылары Сақ тайпасын скифтер деп атаған. Ал парсылар оларды сақ немесе сақа деп атаған

Signup and view all the flashcards

Сақтардың тілі

Сақтар көне түркі тілінде сөйлеген

Signup and view all the flashcards

Сақ тайпасының мәдениеті

Сақтар мал шаруашылығымен айналысқан. Олар ет, сүт, ірімшік жеп, қымыз ішкен

Signup and view all the flashcards

Сақ әдебиеті

Сақ әдебиеті аңыз-жырларға бай. Томирис, Шырақ батыр, Шу батыр, Алып Ер Тұңға - атақты ертегі кейіпкерлері

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Сақтар туралы мәліметтер

  • Сақ тайпасы б.з.б. І мыңжылдықта Орта Азия, Қазақстан және Шығыс Түркістанда мекен еткен.
  • Грек тарихшылары оларды скифтер, ал парсылар сақ немесе сақа деп атаған.
  • Страбонның еңбегінде сақтар мал шаруашылығымен айналысатын, негізгі тамақтары ет, сүт және ірімшік, қымыз ішетін халық екені айтылған. Олар ержүрек және әділ адамдар ретінде сипатталған.
  • Қазақ тілінде сақ сөзінің туындылары сақа (асық), сақпан, сақшы, қыпсақ (қыпшақ) болып табылады.
  • Сақтардың жазуы 26 таңбадан тұрған.
  • Сақтар көне түркі тілінде сөйлеген.
  • Сақтардың дастандары: Томирис, Шырақ батыр, Шу батыр, Алып Ер Тұңға.
  • Есік жазуы, Тарғытай, Алып Ер Тұңға, Тұмар патшайым, Ширақ батыр, Зарина сұлу, Мөде батыр сақтар дәуіріндегі әдеби мұралар.

Түркі әдебиетінің кезеңдері

  • Түркі дәуірі әдебиеті кезеңдері:
    • б.з.б VІІ ғ - б.з. ІV ғ. - Заманымыздар бұрынғы жазу-сызулар, аңыз-жырлар (сақ, ғұр, үйсін дәуірі)
    • V-VIII ғ.ғ. - Түркі қағанаты дәуіріндегі әдебиет (Бірге, Күлтегін, Тонықұт)
    • ІХ-Х ғ.ғ. - Оғыз дәуіріндегі әдебиет (Қорқыт ата кітабы, Оғыз қаған)
    • Х-ХІІ ғ.ғ. - Ислам дәуіріндегі әдебиет (Сыр бойы әдебиеті; әл-Фараби, А.Йассауи, А.Йүгінеки, С.Бақырғани), (Қарахан әдебиеті; Ж.Баласағұн, М.Қарқари)
    • ХІІІ-ХІVғғ. - Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет (Рабғузи, Хорезми, Сәйф Сараи)
  • Б.Кенжебаев, М.Жолдасбеков, Н.Келімбетов, А.Қыраубаева, Х.Сүйіншіәлиев әдебиетіміздің кезеңдік ерекшеліктерін анықтаған ғалымдар.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Сақ тайпалары мен түркі әдебиетінің негізгі кезеңдері туралы мәліметтер. Сақтардың өмір салты, мәдениеті және әдеби мұралары туралы ақпарат. Түркі дәуіріндегі жазба және ауыз әдебиетінің дамуы қарастырылады.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser