Сақтар тарихы мен мәдениеті

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Сақтар кайда яшаган?

Египет һәм Судан

Солтүстік-Шығыс Қазақстан һәм Жетісу (correct)

Солтүстік Америкада

Орталык Азия һәм Еуропада

Сақтардың қандай тайпалық тобы "хайып" деп аталды?

Афрасиаб

Парадарайа

Хаумаварга

Тиграхауда (correct)

Сақтар қоғамының кандай әлеуметтік жіктелісі бар?

Жауынгерлер, абыздар, соғысшылар

Жауынгерлер, абыздар, малшылар (correct)

Ақсақалдар, жұмсақтар, жауынгерлер

Патшалар, абыздар, қолөнершілер

Сақтардың мал шаруашылығында нендей жануарлар өсірілді?

Жылқы, қой, сиыр Signup and view all the answers

Сақтар, динде, нендәргә табынган?

Күн, от, табиғат күштері Signup and view all the answers

Сақ мәдениетіндегі "аң стилі" деген не?

Сурет өнері Signup and view all the answers

Сақ патшайымдарының рөлі қандай?

Саяси мәселелерді шешу Signup and view all the answers

Сақтар қай мемлекетер белән саяси байланыста булган?

Парсы патшалығы һәм Александр Македонский Signup and view all the answers

Сақтар қандай өнерімен танымал?

Aң стилі Signup and view all the answers

Сақтардың негізгі кәсібі қандай?

Мал шаруашылығы Signup and view all the answers

Томирис патшайымы ким белән сугышкан?

Парсы патшасы Кир II Signup and view all the answers

Есік қорғанында табылган 'Алтын адам'ның киемендә нечкә әйбернең саны ничә?

4000 Signup and view all the answers

Бесшатыр қорымындагы қорғаннарның биеклеге ничек?

2-20 метр Signup and view all the answers

Сақтардың мәдениетенең килешмәсенәсен иң зур һәм мөһим символы кайда табылган?

Есік қорғанында Signup and view all the answers

Шілікті қорымында нәзакәтле әйберләр арасындан нәрсә табылган?

Зергерлек эшләре Signup and view all the answers

Сақтардың патриотизмі нинди аспектта мөһим роль уйный?

Қазақстан тарихында Signup and view all the answers

Сақ тайпаларының қорымнарын өйрәнү кемгә ярдәм итә?

Тарихчыларга һәм археологларга Signup and view all the answers

Бесшатыр қорымында кайбысы элементлар табылган?

Көпшәк һәм байлык символлары Signup and view all the answers

Сақ тайпаларының торышын һәм социаль шартларын күрсәтер өчен нәрсәләр өйрәнә?

Археологик ескерткішләр Signup and view all the answers

Шілікті қорғанында неше алтын бұйым табылды?

400 Signup and view all the answers

Берел қорымы қай ғасырларға жатады?

Б.з.д. IV-III ғасырлар Signup and view all the answers

Сақ қоғамының әлеуметтік құрылымын зерттеуде не маңызды рөл атқарады?

Сақ қорымдары Signup and view all the answers

Сақтар мен парсылар арасында қандай қатынастар болды?

Кейде одақтасып, кейде соғысқан Signup and view all the answers

Томирис патшайым мен Кир II арасындағы шайқас қашан өтті?

Б.з.д. 530 жылы Signup and view all the answers

Сақтардың жерлеу рәсімдерінде не табылған?

Жылқылар мен мұмияланған денелер Signup and view all the answers

Сақтардың темір өңдеу шеберлігін қандай артефактілер көрсетеді?

Қару-жарақтар Signup and view all the answers

Берел қорымының ерекшелігі неде?

Патша мен ақсүйектер жерленген Signup and view all the answers

Сақтардың діни нанымдары неден көрінеді?

Тек жерлеу рәсімдерінен Signup and view all the answers

Сақ қорымдарының маңызы неде?

Сақ қоғамының әлеуметтік құрылымын зерттеуде маңызды Signup and view all the answers

Кир II шайқасында кім қаза тапты?

Кир II Signup and view all the answers

Дарий I мен сақтар арасындағы шайқас барысында не болды?

Сақтардың бір бөлігі Парсы империясына қосылды Signup and view all the answers

Александр Македонскиймен шайқастардың қайсысы болған?

Ол Сырдария өзенінің бойында үлкен шайқас өткізді Signup and view all the answers

Сақтардың шайқас тактикасының басты элементі неде болды?

Көшпелі өмір салтын тиімді пайдалану Signup and view all the answers

Сақтар парсылармен қандай қарым-қатынаста болды?

Кейде одақтас болып Signup and view all the answers

Сақ жауынгерлері қандай қару түрлерін шебер қолданды?

Садақ пен жебе Signup and view all the answers

Сақтар парсылармен жорықтарға шыққанда не себепті бірлескен әрекетке барды?

Сыртқы жауларға қарсы күресу үшін Signup and view all the answers

Сақтардың әскери қуаты қандай әсер қалдырды?

Сақтар өз жерін қорғауға қабілетті екендігін көрсетті Signup and view all the answers

Сақтар парсылардың қандай жорықтарына қатысқан?

Парсы патшаларының жорықтарына Signup and view all the answers

Сақтардың партизандық соғыс тәсілінің басты идеясы не болды?

Тосқауыл қою және жауларын қақпанға түсіру Signup and view all the answers

Study Notes

Сақтар туралы жалпы мәліметтер

Сақтар - ежелгі дәуірдегі Қазақстан аумағында және Орталық Азияда өмір сүрген ірі тайпалар бірлестігі.
Уақыты: Б.з.д. I мыңжылдықтың ортасынан бастап б.з. алғашқы ғасырларына дейін.
Шығу тегі: Иран тілдес тайпалар, бірақ түркі мәдениетіне әсер еткен.

Сақтардың орналасуы және топтары

Тиграхауда сақтары ("шошақ бөріктілер") - Солтүстік-Шығыс Қазақстан мен Жетісу өңірінде.
Парадарайа сақтары - Каспий және Арал теңіздері маңында.
Хаумаварга сақтары - Мауераннахр аймағында, Амудария мен Сырдария бойында.

Сақтардың қоғамдық құрылысы

Сақтар тайпалық жүйеге негізделген.
Билеушілер: Патша немесе көсем, әскери және саяси билікті қолында ұстайды.
Әлеуметтік жіктеліс: Жауынгерлер (аристократтар), абыздар, малшылар мен егіншілер.

Сақтардың шаруашылығы

Негізгі кәсіп: мал шаруашылығы, қой, сиыр, жылқы өсіру.
Көшпелі мал шаруашылығы жазда жайлауға, қыста қыстауға көшуді қамтиды.
Егіншілік: өзен аңғарларында бидай, арпа егіледі.
Қолөнер: металл өңдеу, зергерлік бұйымдар, қару-жарақтар жасау.

Сақтардың мәдениеті

Өнер: "аң стилі" - аңдар бейнеленген көркем стиль.
Жерлеу дәстүрлері: үлкен қорғандарға көсемдерді жерлеу.
Діни нанымдар: күнге, отқа, табиғат күштеріне табыну.

Сақтардың тарихтағы рөлі

Саяси қатынастар: Парсы патшалығымен байланыс, соғыс және одақтасу.
Томирис патшайымының Кир II-мен шайқасы - сақтардың әскери қуатының күшті екенін көрсетті.

Сақтардың маңызы

Ежелгі өркениеттің өкілдері, көшпелі мал шаруашылығы мен қолөнердің дамуына ықпал етті.
Сақтардың мәдениеті қазақ халқының қалыптасуында маңызды рөл атқарған.

Сақ қорымдары

Қорымдар: сақ қоғамының әлеуметтік құрылымын және дүниетанымын түсінуге көмектеседі.
Есік қорғаны (Алтын адам): б.з.д. V-IV ғасырлар, 4000-нан астам алтын бұйымдар табылған.
Бесшатыр қорымы: 31 қорғаннан тұрады, мәрмәр заттар табылған.
Шілікті қорымы: алтын әшекейлер, қару-жарақтар және 400-ге жуық алтын бұйым табылған.
Берел қорымы: мумияланған денелер мен жылқылар, артефактілердің жақсы сақталуы.

Сақтардың соғыстары

Сақтар жауынгер халық, әскери күші мен тәжірибесі маңызды.
Парсы империясымен күрделі қатынастар: одақтастар, соғыстар.
Томирис патшайымның Кир II-мен шайқасы: жеңісі сақтардың күшін көрсетті.
Дарий I мен Сақтар арасындағы шайқас: Сақтар парсыларды әлсіретті, бірақ толық бағындырмады.
Александр Македонскиймен соғыс: Сақтардың әскери шеберлігі мойындалды.

Сақтардың жауынгерлік тактикасы

Көшпелі өмір салты жылдамдық пен шапшаңдықты тиімді пайдалануда көмектесті.
Садақтар мен жебелерді шебер қолдану.
Партизандық соғыс тәсілдері: қақпанға түсіру тактикалары.

Сақтардың әскери-саяси одақтары

Сақтар басқа мемлекеттермен одақ құрып, сыртқы жауларға қарсы күрескен.
Парсы империясына қызмет етіп, парсы патшаларының жорықтарына қатысқан.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Бұл тест Сақтар туралы жалпы мәліметтерді қамтиды, олардың өмір сүрген тұсы мен мәдениеті жайлы ақпарат береді. Сақ тайпаларының шығу тегі, орналасуы және ерекшеліктері туралы мәліметтермен танысуға мүмкіндік береді.