Rechtspraak en Bemiddeling in België

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat verstaat men onder rechtspraak?

Rechtspraak zijn de beslissingen genomen door rechters op basis van feiten en toepasselijke rechtsregels.

Wat is jurisprudentie?

Jurisprudentie zijn regels die voortkomen uit rechtersbeslissingen en leiden tot nieuwe vonnissen.

Wat zijn de twee hoofdfuncties van rechtspraak?

De twee functies zijn het objectief contentieux en het subjectief contentieux.

Wat moet de rechter doen in het kader van subjectief contentieux?

<p>De rechter moet bepalen welke subjectieve rechten en verplichtingen de partijen in een geschil hebben.</p> Signup and view all the answers

Waarom is het wenselijk om het stelsel van rechtsprekende instellingen te systematiseren?

<p>Omdat de structuur van rechtsprekende instellingen in België weinig overzichtelijk is.</p> Signup and view all the answers

Hoe wordt de functie van rechtspraak omtrent objectieve rechten beschreven?

<p>Deze functie wordt omschreven als het 'objectief contentieux'.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de kenmerken van rechtspraak?

<p>Rechtspraak is gekenmerkt door relatieve eenvormigheid waarbij gelijkaardige geschillen op een gelijkaardige wijze worden beslecht.</p> Signup and view all the answers

Wat typeert de meeste rechtspraak in België?

<p>De meeste rechtspraak heeft betrekking op subjectieve rechten.</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste functie van de bemiddelaar in een bemiddelingsprocedure?

<p>De bemiddelaar faciliteert communicatie en helpt partijen zelf tot een oplossing te komen.</p> Signup and view all the answers

Welke artikelen in het Gerechtelijk Wetboek zijn van toepassing op bemiddeling?

<p>Artikel 1724 en volgende artikelen van het Gerechtelijk Wetboek.</p> Signup and view all the answers

Bij welke geschillen is bemiddeling mogelijk volgens artikel 1724 Ger.W.?

<p>Bij geschillen die vatbaar zijn voor dading en enkele andere opgelijste geschillen.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de twee vormen van bemiddeling genoemd in het Gerechtelijk Wetboek?

<p>Buitengerechtelijke bemiddeling en gerechtelijke bemiddeling.</p> Signup and view all the answers

Wat is het objectief contentieux?

<p>Een situatie waarin de rechter zich uitspreekt over het recht zonder te oordelen over een concreet geschil.</p> Signup and view all the answers

Welke rechtbanken zijn bevoegd voor het objectief contentieux in België?

<p>Het Grondwettelijk Hof en de Raad van State.</p> Signup and view all the answers

Hoe verschilt bemiddeling van arbitrage?

<p>Bij bemiddeling komen de partijen zelf tot een oplossing, terwijl bij arbitrage de arbiter beslist.</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'vrijwillig overleg' in het proces van bemiddeling?

<p>Het overleg tussen conflicterende partijen gebeurt vrijwillig en zonder dwang.</p> Signup and view all the answers

Wat is de principale bevoegdheid van de rechterlijke macht met betrekking tot geschillen inzake burgerlijke en politieke rechten?

<p>De rechterlijke macht heeft de bevoegdheid om uitspraak te doen over alle geschillen inzake burgerlijke en politieke rechten, met uitzondering van politieke rechten die aan administratieve rechtscolleges zijn voorbehouden.</p> Signup and view all the answers

Waarom zijn administratieve rechtscolleges ingesteld volgens de wet?

<p>Administratieve rechtscolleges zijn ingesteld om specifieke geschillen met een politiek recht te beslechten, zoals bepaald door de wetgever.</p> Signup and view all the answers

Wat zegt artikel 146 Gw. over de oprichting van rechtbanken?

<p>Artikel 146 Gw. stelt dat geen rechtbank of orgaan met rechtspraak belast kan worden ingesteld dan krachtens een wet.</p> Signup and view all the answers

Hoe waarborgt artikel 146 Gw. de onafhankelijkheid van de rechtspraak?

<p>Artikel 146 Gw. waarborgt de onafhankelijkheid van de rechtspraak door te bepalen dat alleen de wetgever rechtbanken en rechtscolleges kan instellen.</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelt de wetgever in de vestiging van met rechtspraak belaste organen?

<p>De wetgever heeft de exclusieve bevoegdheid om met rechtspraak belaste organen, zoals administratieve rechtscolleges, in te stellen.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de implicaties van het verbod op het oprichten van buitengewone rechtbanken?

<p>Het verbod voorkomt dat de Koning of de regering buitengewone rechtbanken kan oprichten zonder wettelijke autorisatie, wat de rechtsstaat versterkt.</p> Signup and view all the answers

In welke gevallen kan de rechterlijke macht niet oordelen?

<p>De rechterlijke macht kan niet oordelen over geschillen met betrekking tot politieke rechten als deze expliciet aan administratieve rechtscolleges zijn toegewezen.</p> Signup and view all the answers

Wat betekent de bevoegdheid van administratieve rechtscolleges in het kader van politieke rechten?

<p>Administratieve rechtscolleges hebben de bij wet toegewezen bevoegdheid om te beslissen over geschillen die betrekking hebben op politieke rechten.</p> Signup and view all the answers

Welke internationale rechtscolleges hebben een invloed op de Belgische rechtsorde?

<p>Het Benelux Gerechtshof, het Hof van Justitie van de Europese Unie, het Gerecht van Eerste Aanleg van de EU, het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafgerechtshof.</p> Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van artikel 6 van het EVRM?

<p>Artikel 6 EVRM garandeert iedereen recht op een eerlijke en openlijke behandeling van zijn zaak door een onafhankelijk gerecht binnen een redelijke termijn.</p> Signup and view all the answers

Noem twee grondslagen waarop de Beginselen van Behoorlijke Rechtsbedeling zijn gebaseerd.

<p>Internationale verdragen en juridische grondslagen in de rechtspraak.</p> Signup and view all the answers

Wie is de auteur van het hoofdstuk over de Beginselen van Behoorlijke Rechtsbedeling?

<p>Mevrouw July Mollin.</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de onschuldig tot het tegendeel is bewezen-beginsel in?

<p>Iedereen tegen wie een vervolging is ingesteld, wordt als onschuldig beschouwd totdat zijn of haar schuld wettelijk is vastgesteld.</p> Signup and view all the answers

Wanneer kan de toegang tot de rechtszaal aan de pers en het publiek worden ontzegd volgens artikel 6 EVRM?

<p>Wanneer het in het belang is van goede zeden, openbare orde, nationale veiligheid of de bescherming van het privéleven vereist is.</p> Signup and view all the answers

Waarom zijn de Beginselen van Behoorlijke Rechtsbedeling belangrijk?

<p>Ze zorgen voor een eerlijke en rechtvaardige behandeling in juridische procedures, wat essentieel is voor het vertrouwen in het rechtssysteem.</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens?

<p>Het Hof beschermt de rechten van individuen binnen de lidstaten van de Raad van Europa en ziet erop toe dat deze rechten worden nageleefd.</p> Signup and view all the answers

Wat bepaalt het recht op toegang tot de bij wet ingestelde rechter?

<p>Het recht op een eerlijke en openbare behandeling van de zaak binnen een redelijke termijn.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn getuigen à charge en getuigen à décharge?

<p>Getuigen à charge zijn getuigen die tegen de beschuldigde getuigen, terwijl getuigen à décharge de verdediging ondersteunen.</p> Signup and view all the answers

Welke rechten heeft een beschuldigde met betrekking tot juridische bijstand?

<p>Een beschuldigde heeft het recht om zichzelf te verdedigen of kosteloos bijstand van een advocaat te ontvangen als hij dat niet kan betalen.</p> Signup and view all the answers

Wat houdt het onafhankelijkheidsbeginsel in?

<p>Het onafhankelijkheidsbeginsel vereist dat rechters onpartijdig zijn en niet beïnvloed worden door externe druk.</p> Signup and view all the answers

Waarom is het verbod op rechtsweigering belangrijk?

<p>Het verbod op rechtsweigering voorkomt dat toegang tot de rechter wordt ontzegd, wat cruciaal is voor rechtsbescherming.</p> Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder het openbaarheidsbeginsel?

<p>Het openbaarheidsbeginsel betekent dat rechtszittingen in principe toegankelijk zijn voor het publiek.</p> Signup and view all the answers

Wat is het beginsel van de wapengelijkheid?

<p>Het beginsel van de wapengelijkheid houdt in dat beide partijen in een rechtszaak gelijke kansen moeten hebben.</p> Signup and view all the answers

Wat is de redelijke termijneis in de rechtspleging?

<p>De redelijke termijneis vereist dat procedures binnen een redelijke tijd worden behandeld.</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van rechtsleer in de rechtspraak en hoe beïnvloedt deze de rechterlijke beslissing?

<p>Rechtsleer biedt interpretaties van begrippen en oplossingen voor leemten of tegenstrijdigheden in het recht, wat rechters inspireert bij hun beslissingen.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van het objectief en subjectief contentieux, en welke rechtscolleges zijn hierbij betrokken?

<p>Objectief contentieux betreft geschillen over de geldigheid van regelgeving, terwijl subjectief contentieux gaat over geschillen tussen burgers en de overheid; beide worden behandeld door verschillende rechtscolleges.</p> Signup and view all the answers

Wat verstaat men onder ‘gezicht van gewijsde’ en hoe verschilt ‘relatief’ gezag van gewijsde van ‘voorlopig’ gezag van gewijsde?

<p>Gezag van gewijsde zorgt ervoor dat een rechterlijke uitspraak definitief is, waarbij 'relatief' gezag van gewijsde van toepassing is op de partijen in de zaak, terwijl 'voorlopig' gezag een tijdelijke status heeft totdat er een definitieve uitspraak komt.</p> Signup and view all the answers

Hoe verhouden de uitdrukkingen ‘de lege lata’ en ‘de lege ferenda’ zich tot elkaar in de rechtsinterpretatie?

<p>'De lege lata' verwijst naar het geldende recht, terwijl 'de lege ferenda' betrekking heeft op het gewenste recht; samen reflecteren ze de huidige en toekomstige staat van de wetgeving.</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de algemene beginselen van behoorlijke rechtsbedeling en welke bronnen zijn relevant?

<p>De algemene beginselen omvatten eerlijkheid, onafhankelijkheid en toegankelijkheid van de rechtspraak; relevante bronnen zijn onder meer de Grondwet en internationale verdragen.</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Rechtspraak

De beslissingen die rechters nemen gebaseerd op vastgestelde feiten en toepasselijke rechtsregels.

Rechtspraak (2)

Het geheel van vonnissen en arresten uitgesproken door rechtbanken.

Jurisprudentie

Regels die voortkomen uit de rechtspraak, gebaseerd op eerdere uitspraken.

Objectief contentieux

De functie van de rechtbank om te beslissen over de inhoud van het objectief recht.

Signup and view all the flashcards

Subjectief contentieux

De functie van de rechtbank om te beslissen over de rechten en plichten van partijen in een geschil.

Signup and view all the flashcards

Subjectief contentieux (2)

De rechtbank bepaalt wat de rechten en plichten zijn van de partijen in een geschil.

Signup and view all the flashcards

Subjectief contentieux (3)

De rechtbank beoordeelt of een persoon of organisatie een verplichting heeft die in het belang is van de eiser.

Signup and view all the flashcards

Subjectief contentieux (4)

De rechtbank beoordeelt of een persoon of organisatie een plicht heeft tegenover de eiser.

Signup and view all the flashcards

Principiële bevoegdheid van de rechterlijke macht

De bevoegdheid van de rechterlijke macht om uitspraak te doen over geschillen inzake burgerlijke en politieke rechten. De wetgever kan echter beslissen dat voor geschillen over politieke rechten administratieve rechtscolleges bevoegd zijn.

Signup and view all the flashcards

Bevoegdheid justitiële rechter

De rechterlijke macht is in principe steeds bevoegd om te oordelen over geschillen in verband met subjectieve rechten.

Signup and view all the flashcards

Bevoegdheid administratieve rechtscolleges

Administratieve rechtscolleges hebben een beperkte bevoegdheid die bij wet wordt toegewezen. Deze bevoegdheid is in principe beperkt tot geschillen die een politiek recht tot voorwerp hebben.

Signup and view all the flashcards

Artikel 146 Gw.: Instellen van rechtbanken

Geen enkele rechtbank, inclusief administratieve rechtscolleges, kan worden ingesteld zonder een wet.

Signup and view all the flashcards

Bevoegdheid van de Koning

De uitvoerende macht mag geen administratieve rechtscolleges oprichten zonder de uitdrukkelijke machtiging van de wetgever.

Signup and view all the flashcards

Bemiddeling

Een procedure waarbij een onafhankelijke derde partijen helpt om zelf tot een oplossing te komen.

Signup and view all the flashcards

Verschil bemiddeling en arbitrage

De bemiddelaar kan geen beslissing nemen, de partijen zelf moeten de oplossing vinden.

Signup and view all the flashcards

Rol van de bemiddelaar

De bemiddeling wordt door een onafhankelijke persoon geleid die de communicatie tussen partijen vergemakkelijkt en helpt om tot een wederzijds acceptabele oplossing te komen.

Signup and view all the flashcards

Buitengerechtelijke bemiddeling

De bemiddeling vindt plaats buiten de rechtbank en is vrijwillig. De partijen kunnen op elk moment beslissen om de procedure te stoppen.

Signup and view all the flashcards

Gerechtelijke bemiddeling

De bemiddeling vindt plaats onder de leiding van een rechter en is meestal noodzakelijk in bepaalde procedures om een proces te voorkomen.

Signup and view all the flashcards

Wie is bevoegd voor het objectief contentieux?

Het Grondwettelijk Hof en de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zijn bevoegd voor het objectief contentieux.

Signup and view all the flashcards

Rechtbanken en hoven

De rechterlijke macht bestaat uit rechtbanken en hoven die geschillen beslechten en de wetten toepassen.

Signup and view all the flashcards

Gezag van de rechtspraak

De rechtspraak is een formele bron van het recht, wat betekent dat uitspraken van rechtbanken invloed hebben op de interpretatie en toepassing van de wet.

Signup and view all the flashcards

Internationale Rechtscolleges (België)

De rechtscolleges die hun rechtspraak toepassen op de Belgische rechtsorde, ondanks dat ze nationaal niet gevestigd zijn.

Signup and view all the flashcards

Benelux Gerechtshof

Een internationale rechtbank die geschillen beslecht tussen lidstaten van de Benelux.

Signup and view all the flashcards

Hof van Justitie van de Europese Unie

Het hoogste rechtscollege van de Europese Unie, dat de Europese wetten interpreteert en handhaaft.

Signup and view all the flashcards

Gerecht van Eerste Aanleg van de Europese Unie

Een rechtbank van de Europese Unie die geschillen beslecht tussen particulieren en de EU, of tussen EU-lidstaten.

Signup and view all the flashcards

Europees Hof voor de Rechten van de Mens

Een internationale rechtbank die toezicht houdt op de naleving van de Europese Conventie voor de Rechten van de Mens.

Signup and view all the flashcards

Internationaal Gerechtshof

Een rechtbank die geschillen beslecht tussen staten, met name inzake internationaal recht.

Signup and view all the flashcards

Internationaal Strafhof

Een internationale rechtbank die personen vervolgt voor ernstige misdaden zoals genocide, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden.

Signup and view all the flashcards

Artikel 6 EVRM

Het recht op een eerlijke en openbare behandeling van een zaak voor een onafhankelijk en onpartijdig gerecht, binnen een redelijke termijn.

Signup and view all the flashcards

Recht om de beschuldigingen te begrijpen

Het recht van een persoon om te weten waarom hij wordt vervolgd en de aard van de beschuldigingen tegen hem te begrijpen.

Signup and view all the flashcards

Recht op voorbereiding van de verdediging

Het recht om voldoende tijd en middelen te hebben om zijn verdediging voor te bereiden.

Signup and view all the flashcards

Recht op een advocaat

Het recht om zichzelf te verdedigen of om een advocaat in te schakelen, en in bepaalde gevallen recht op gratis juridische bijstand.

Signup and view all the flashcards

Recht op getuigenbewijs

Het recht om getuigen die tegen je getuigen te ondervragen en om zelf getuigen te laten oproepen.

Signup and view all the flashcards

Recht op interpretatie

Het recht op een gratis tolk als je de taal van de rechtbank niet spreekt.

Signup and view all the flashcards

Toegang tot de rechter

Het recht om toegang te hebben tot een rechtbank die door de wet is ingesteld.

Signup and view all the flashcards

Openbaarheid van de rechtspleging

Een principe dat vereist dat rechtszaken openbaar zijn, zodat de rechtsgang transparant is en burgers toegang hebben tot de rechtbank.

Signup and view all the flashcards

Onafhankelijkheid van de rechter

Een principe dat vereist dat rechters onafhankelijk zijn van politieke of andere invloeden.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Rechtspraak en Jurisprudentie

  • Rechtspraak verwijst naar de beslissingen die rechters nemen op basis van vastgestelde feiten en toepasselijke wetgeving.
  • Jurisprudentie is de verzameling van vonnissen en arresten die uitspraken doen over gelijkaardige rechtszaken, waardoor een bepaalde eenvormigheid ontstaat.
  • Rechtspraak is gekenmerkt door een relatieve eenvormigheid, waarbij gelijkaardige geschillen op soortgelijke manier worden opgelost.
  • Jurisprudentie ontstaat door de herhaalde toepassing van rechtsregels in rechterlijke beslissingen.

Nationale Rechtscolleges

  • De rechtsprekende functie is georganiseerd in diverse instellingen in België, die een complex geheel vormen.
  • Een cruciaal onderscheid is dat tussen objectieve en subjectieve rechten. Objectief contentieux richt zich op de essentie van objectief recht, terwijl subjectief contentieux zich richt op de specifieke rechten en plichten van partijen in een bepaald geschil.
  • Artikel 144 Gw. bepaalt dat geschillen over burgerlijke rechten de exclusieve bevoegdheid van de rechtbanken zijn, terwijl politieke rechten in beginsel aan de bevoegdheid van de rechtbanken toekomen, behoudens wettelijke uitzonderingen (artikel 145 Gw.).
  • Artikel 146 Gw. bepaalt dat rechtbanken enkel krachtens wet kunnen worden opgericht.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser